«Ναι» από Κομισιόν για αναθεώρηση των Στρατηγικών Σχεδίων στο φόντο του πολέμου

✱ Σε νέες παρεμβάσεις μπορούν να προχωρήσουν τα κράτη-μέλη ✱ Μόνο τέσσερις χώρες δημοσίευσαν τις παρατηρήσεις της Επιτροπής

Προθεσμία έως τις αρχές της τελευταίας εβδομάδας του Απριλίου έχουν τα κράτη-μέλη για να αποστείλουν στην Κομισιόν τα αναθεωρημένα Στρατηγικά τους Σχέδια, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις παρατηρήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όσο όμως και τα νέα δεδομένα που έχει προκαλέσει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Αυτό σημαίνει ότι και η Ελλάδα έχει πλέον στη διάθεσή της την ευκαιρία και τη δυνατότητα να τροποποιήσει μέτρα του Β’ Πυλώνα (αγροτικής ανάπτυξης), αλλά και παρεμβάσεις των άμεσων ενισχύσεων, με κύριο σημείο αναφοράς τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής επισιτιστικής ασφάλειας, χωρίς ωστόσο να παρεκκλίνει από τους στόχους της νέας ΚΑΠ.

Πράγματι, όπως γράψαμε την προηγούμενη εβδομάδα, η Κομισιόν απέστειλε στις 31 Μαρτίου τις έγγραφες παρατηρήσεις της στα κράτη-μέλη. Όχι σε όλα, αλλά σε 19, ανάμεσα τους και στην Ελλάδα, δεδομένου ότι αυτές ήταν οι χώρες που υπέβαλαν εμπρόθεσμα (έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2021) τα Στρατηγικά τους Σχέδια.

Μάλιστα, όπως δεσμεύτηκε τελευταία στιγμή ο επίτροπος Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, οι παρατηρήσεις δεν δόθηκαν στη δημοσιότητα με τη δικαιολογία «ότι δίνεται ένα εύλογο χρονικό διάστημα (τριών εβδομάδων) στα κράτη-μέλη να τις επεξεργαστούν και να απαντήσουν», και τότε η Επιτροπή να προχωρήσει στην αναλυτική παρουσίασή τους. Υπενθυμίζεται ότι προηγουμένως είχε ασκηθεί πίεση προς την Κομισιόν από πολλές εθνικές αντιπροσωπείες προς αυτή την κατεύθυνση.

Ωστόσο, η μεγάλη ανατροπή ήρθε από τη Σουηδία, την Ισπανία, την Ολλανδία, την Αυστρία και την Ιταλία, που προχώρησαν σχεδόν άμεσα στη δημοσιοποίηση των επιστολών με τις παρατηρήσεις που έλαβαν για τα Στρατηγικά τους Σχέδια. Κίνηση που χειροκροτήθηκε από πολλούς, καθώς όπως είπαν «αυτές οι χώρες σεβάστηκαν τις αρχές της διαφάνειας και του διαλόγου με τους αγρότες τους».

Κενά

Όπως έχει ήδη δημοσιεύσει η «ΥΧ», οι γενικές παρατηρήσεις της Κομισιόν αφορούν κυρίως τη στόχευση των μέτρων και στον δείκτη αποτελεσματικότητάς τους.

«Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα κράτη-μέλη κατέβαλαν προσπάθεια να αναπτύξουν συνολικές στρατηγικές προσεγγίσεις που να περιλαμβάνουν τα σχετικά μέσα για κάθε συγκεκριμένο στόχο, αν και απαιτείται μεγαλύτερη εστίαση, συμπληρωματικότητα ή διευκρινίσεις για ορισμένα από αυτά. Οι δεσμοί μεταξύ παρεμβάσεων, δεικτών αποτελεσμάτων και συγκεκριμένων στόχων σε πολλές περιπτώσεις δεν προσδιορίζονται σωστά.

Οι τιμές-στόχοι στους δείκτες αποτελεσμάτων και στις χρηματοδοτικές κατανομές ανά συγκεκριμένο στόχο συχνά δεν αιτιολογούνται επαρκώς. Κατά συνέπεια, οι τιμές-στόχοι για ορισμένους δείκτες αποτελεσμάτων δεν παρουσιάζουν ακόμη ακριβή εικόνα των προτεραιοτήτων και των φιλοδοξιών των Σχεδίων», επισημαίνει η Κομισιόν.

Επιπλέον, αποκαλύπτει ότι σε κάποια Στρατηγικά Σχέδια «δεν αντιμετωπίζονται με συνέπεια οι προκλήσεις του αγροδιατροφικού τομέα της εκάστοτε χώρας», ενώ διατίθενται ελάχιστες ή ελλιπείς εξηγήσεις για το πώς θα αξιοποιηθούν άλλα μέσα, εκτός από την ΚΑΠ.

Μάλιστα, ζητείται από τα κράτη-μέλη να παράσχουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με μέτρα που σκοπεύουν να λάβουν εκτός του Στρατηγικού τους Σχεδίου για να συμβάλουν στους επιλεγμένους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Νέα δεδομένα

«Το πλαίσιο στο οποίο τα κράτη-μέλη έχουν σχεδιάσει τα προσχέδιά τους άλλαξε με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τη συνεχιζόμενη γενικευμένη άνοδο των τιμών των βασικών εμπορευμάτων, φέρνοντας στο προσκήνιο την αναπόσπαστη σχέση μεταξύ της δράσης για το κλίμα και της επισιτιστικής ασφάλειας» σημειώνει η Επιτροπή, υπογραμμίζοντας ότι έχει λάβει υπόψη της τη νέα κατάσταση στην ανάλυση.

«Τα Στρατηγικά Σχέδια θα απαιτήσουν περαιτέρω αναθεώρηση προκειμένου να αξιοποιηθούν όλες οι ευκαιρίες για:

α) Ενίσχυση της ανθεκτικότητας του γεωργικού τομέα της ΕΕ.

β) Μείωση της εξάρτησης των κρατών-μελών από τα συνθετικά λιπάσματα και κλιμάκωση της παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας χωρίς όμως να υπονομεύεται η παραγωγή τροφίμων.

γ) Μετατροπή της παραγωγικής ικανότητας των κρατών-μελών σύμφωνα με πιο βιώσιμες μεθόδους παραγωγής», επισημαίνει.

Το μήνυμα εξάλλου έχει στείλει και ο ίδιος ο επίτροπος Γ. Βοϊτσεχόφσκι, εξηγώντας ότι τα κράτη-μέλη θα μπορούσαν να συμπεριλάβουν στα Στρατηγικά τους Σχέδια και νέα μέτρα, λαμβάνοντας υπόψη τους την κατάσταση που έχει διαμορφώσει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.