Η νέα ΚΑΠ με απλά λόγια: Ολες οι δράσεις στήριξης των αιγοπροβατοτρόφων

Παρεμβάσεις για τον κλάδο της αιγοπροβατοτροφίας περιλαμβάνει το ελληνικό Στρατηγικό Σχέδιο για τη νέα προγραμματική περίοδο της ΚΑΠ, εστιάζοντας αφενός στη μείωση του περιβαλλοντικού και κλιματικού αποτυπώματος της αιγοπροβατοτροφίας και αφετέρου στη στήριξη του κλάδου με τη συνέχιση της συνδεδεμένης ενίσχυσης, της εξισωτικής αποζημίωσης, αλλά και επενδυτικών μέτρων.

Παράλληλα, στο Στρατηγικό Σχέδιο γίνεται αναφορά στην προσπάθεια μείωσης της εξάρτησης της ελληνικής κτηνοτροφίας από τις εισαγόμενες ζωοτροφές, μέσω της παροχής συνδεδεμένων ενισχύσεων σε κτηνοτροφικά ψυχανθή και σανοδοτικά, ενώ, στο πλαίσιο του Β΄ Πυλώνα, τα έργα οδοποιίας (βελτίωση πρόσβασης σε γεωργική γη και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις) από τους δημόσιους φορείς θα πραγματοποιηθούν μόνο σε ορεινές περιοχές.

Επιγραμματικά, στον Α’ Πυλώνα, οι αιγοπροβατοτρόφοι, εκτός της Βασικής Ενίσχυσης, μπορούν να λαμβάνουν τη Συνδεδεμένη Ενίσχυση Πρόβειου και Αίγειου Κρέατος, αλλά και να εφαρμόσουν κάποια από τα Οικολογικά Σχήματα για να αυξήσουν το εισόδημά τους.

Όσον αφορά τον Β΄ Πυλώνα, οι παρεμβάσεις με τον υψηλότερο προϋπολογισμό αφορούν την ευζωία των αιγοπροβάτων, τη διατήρηση των αυτόχθονων φυλών, τις επενδύσεις στην κυκλική οικονομία (αυτόνομα Φ/Β συστήματα, εγκαταστάσεις ενεργειακής αξιοποίησης υπολειμματικής βιομάζας κ.ά.) και την εξισωτική αποζημίωση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη βιολογική κτηνοτροφία και στον σχηματισμό Συλλογικών Σχημάτων.

➧ Α’ ΠΥΛΩΝΑΣ

Συνδεδεμένη Ενίσχυση Πρόβειου και Αίγειου Κρέατος

Η ενίσχυση χορηγείται ανά επιλέξιμο ενήλικο ζώο, που είναι καταγεγραμμένο στην κτηνιατρική βάση δεδομένων και για το οποίο παραδίδεται γάλα τουλάχιστον 100 λίτρων/έτος, με βάση τα στοιχεία του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ (ΕΛΟΓΑΚ).

Προτεινόμενη τιμή ενίσχυσης: 12 ευρώ/προβατίνα ή αίγα.

Οικολογικά Σχήματα

Π1-31.7 – Περιβαλλοντική διαχείριση κτηνοτροφικών συστημάτων, συνολικού προϋπολογισμού 108.383.811 ευρώ

Η παρέμβαση εφαρμόζεται στην αγρονομική περιφέρεια των βοσκοτόπων. Αφορά κατ’ αρχάς τη βελτίωση της περιβαλλοντικής κατάστασης βοσκήσιμων γαιών σε περιοχές που αντιμετωπίζουν κίνδυνο ερημοποίησης λόγω διάβρωσης και υποβάθμισης των βοσκοτόπων. Προτεραιότητα θα δοθεί στο να καλυφθούν 476.509 εκτάρια που βρίσκονται σε κακή και πολύ κακή κατάσταση με βάση την κλίση, τη διάβρωση, την ξηρότητα και το έδαφος.

Εύρος και ποσά στήριξης

● Για την κάλυψη των διατροφικών αναγκών των ζώων κατά τη διάρκεια του περιορισμού της βόσκησης, δηλαδή για τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο στην πεδινή υψομετρική ζώνη (800 μ.), προβλέπεται η δημιουργία τεχνητών λειμώνων. Η αποζημίωση για την εγκατάσταση και τη διατήρηση τεχνητού λειμώνα, αλλά και το ενοίκιο της έκτασης για τον επιπλέον χρόνο που τα ζώα θα αποκλειστούν από τον βοσκότοπο, εξαρτάται από τη διοικητική περιφέρεια στην οποία δραστηριοποιείται η εκμετάλλευση και την υψομετρική ζώνη στην οποία βρίσκεται.

● Καλύπτονται οι δαπάνες κατάρτισης και παρακολούθησης του Σχεδίου Διαχείρισης βοσκοτόπου. Το κόστος για αυτό εκτιμάται στα 10 ευρώ/εκτάριο.

● Για την κάλυψη των εξόδων μετακίνησης των ζώων σε ορεινό υποβοσκημένο βοσκότοπο η αποζημίωση για τα αιγοπρόβατα κυμαίνεται από 17 έως 85 ευρώ/εκτάριο.

● Επίσης, καλύπτονται οι δαπάνες κατάρτισης, εφαρμογής (αγορά συστατικών σιτηρεσίου), παρακολούθησης και προσαρμογής βελτιωμένου σιτηρεσίου, καθώς και οι δαπάνες για την αγορά άδειας χρήσης και για την ενημέρωση ηλεκτρονικής εφαρμογής παρακολούθησης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και μείωσης της χρήσης αντιβιοτικών. Εκτιμάται στα 30 ευρώ ανά ΜΖΚ.

Π1-31.9 – Διατήρηση μεθόδων βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας

Η παρέμβαση δίνει ενίσχυση για τη διατήρηση μεθόδων βιολογικής κτηνοτροφίας στα αιγοπρόβατα, καλύπτοντας την αύξηση του κόστους και τη μείωση της παραγωγής για τον παραγωγό από τη βιολογική εκτροφή στα αιγοπρόβατα, καθώς επίσης και το κόστος πιστοποίησης. Η ενίσχυση ανέρχεται σε 247 ευρώ/εκτάριο (24,7 ευρώ/στρέμμα).

➧ Β’ ΠΥΛΩΝΑΣ

Π3-70-3.1 – Καλή μεταχείριση (ευζωία) των παραγωγικών ζώων, συνολικού προϋπολογισμού 51.154.559 ευρώ

Μέσω της Δράσης «Καλή μεταχείριση των Αιγοπροβάτων» ενισχύονται συγκεκριμένες δεσμεύσεις για την καλή μεταχείριση των ζώων, σε παραγωγικά ζώα αιγοπροβατοτροφίας.

Οι δικαιούχοι θα ελέγχονται και θα λαμβάνουν τεχνική στήριξη για την υλοποίηση των δεσμεύσεών τους από ιδιώτη «τεχνικό σύμβουλο ευζωίας», όπως θα καθοριστεί στο εθνικό πλαίσιο εφαρμογής του Μέτρου.

Η ενίσχυση είναι για πέντε έτη έως 122,50 ευρώ ανά ΜΖΚ, ετησίως (ανάλογα με τις αναλαμβανόμενες δεσμεύσεις), σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα «Ετήσιες ενισχύσεις ανά δέσμευση και Μονάδα Ζωικού Κεφαλαίου (ΜΖΚ) – Αιγοπροβάτων».

Π3-70-1.5 – Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων,
συνολικού προϋπολογισμού ύψους 47.247.080 ευρώ

Οι δικαιούχοι δεσμεύονται για τη διατήρηση ή αύξηση του αριθμού των επιλέξιμων ζώων για μία πενταετία. Επιλέξιμα για ενίσχυση είναι τα θηλυκά αιγοπρόβατα ηλικίας άνω του ενός (1) έτους, των παρακάτω επιλέξιμων φυλών:

● Πρόβατα: Καταφυγίου και Ρουμλουκίου (Δυτική Μακεδονία, Κεντρική Μακεδονία), Ορεινό Ηπείρου και Κατσικά (Ήπειρος), Ικαρίας (ΠΕ Σάμου), Λευκίμης (Κέρκυρα), Άργους (Πελοπόννησος), Ζακύνθου (Ζάκυνθος), Φλώρινας – Πελαγονίας (Μακεδονία), Σαρακατσάνικο (όλη η χώρα), Γλώσσας Σκοπέλου (Βόρειες Σποράδες, Θεσσαλία, Φθιώτιδα), Κύμης (Εύβοια), Αγρινίου (Αιτωλοακαρνανία, Άρτα), Δράμας (ΑΜ-Θ), Θράκης (Θράκη), Καλαρρύτικο (Ήπειρος, Θεσσαλία, Αιτωλοακαρνανία, Δυτική Μακεδονία), Πηλίου (Θεσσαλία, Φθιώτιδα, Ευρυτανία), Σερρών (Κεντρική Μακεδονία, ΑΜ-Θ), Ορεινό Λήμνου (Λήμνος).

● Αίγες: Σκοπέλου (Βόρειες Σποράδες, Μαγνησία, Λάρισα).

Η ενίσχυση χορηγείται για τη διατήρηση ή την αύξηση ΜΖΚ όπου ισχύει η ισοδυναμία: Ένα προβατοειδές ή αιγοειδές άνω του ενός έτους = 0,10 ΜΖΚ. Στο ύψος ενίσχυσης περιλαμβάνεται το κόστος για την εκτροφή αρσενικών ζώων αναπαραγωγής, με αναλογία ένα (1) αρσενικό ζώο για κάθε δεκαπέντε (15) θηλυκά ζώα αναπαραγωγής, που ανέρχεται σε 23,33 ευρώ. Εφαρμόζεται η αντιστοιχία 1ΜΖΚ=1 εκτάριο βοσκοτόπων. Τα ποσά στήριξης έχουν ως εξής:

Π3-73-3.5 – Προστασία, διατήρηση και βελτίωση των γενετικών πόρων στην κτηνοτροφία, με προϋπολογισμό 16.902.610 ευρώ

Η παρέμβαση στοχεύει στη βελτίωση της παραγωγικότητας του ζωικού κεφαλαίου της χώρας, αλλά και στη διατήρηση των αυτόχθονων φυλών που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, λόγω της χαμηλής παραγωγικότητας και της υστέρησης των αποδόσεών τους σε σχέση με τις ξένες φυλές.

Οι δικαιούχοι πρέπει να είναι αναγνωρισμένοι φορείς αναπαραγωγής καθαρών φυλών, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, Ενώσεις, Συνεταιρισμοί και λοιπά συλλογικά όργανα με νομική υπόσταση που ασκούν κτηνοτροφική δραστηριότητα, οι ίδιοι ή και τα μέλη τους και η δράση εφαρμόζεται σε αυτόχθονες φυλές.

Τα ποσοστά στήριξης για τη δράση αφορούν τις ενέργειες που αναλαμβάνονται να υλοποιούνται από τους δικαιούχους σχετικά με:

● Τη συλλογή-τήρηση στοιχείων γενεαλογίας των ζώων και καθιέρωση-διατήρηση γενεαλογικών βιβλίων και μητρώων με ποσοστό στήριξης 100%.

● Τον έλεγχο αποδόσεων των ζώων με ποσοστό στήριξης 70%.

● Την ενημέρωση για τη διάδοση και χρήση του κατάλληλου για την κάθε περιοχή και κτηνοτρόφο ζωικού γενετικού υλικού με ποσοστό στήριξης 100%.

● Τον γονοτυπικό έλεγχο των ζώων με ποσοστό στήριξης 100%.

1 ΜΖΚ = 10 κεφαλές (1 πρόβατο/αίγα=0,1 ΜΖΚ)

Π3-70-2.1 – Ενισχύσεις για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους (νεοεισερχόμενοι στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία)

Μέσω της Δράσης 2 «Ενίσχυση για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους παραγωγής στην κτηνοτροφία» ενισχύεται η μετατροπή πρακτικών και μεθόδων παραγωγής στην κτηνοτροφία από συμβατικές σε βιολογικές. Οι δικαιούχοι μπορεί να είναι γεωργοί φυσικά και νομικά πρόσωπα ή ομάδες αυτών, οι οποίοι δεσμεύονται να συνάψουν σύμβαση με εγκεκριμένο οργανισμό πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων.

Επιλέξιμα για ενίσχυση είναι τα αιγοπρόβατα άνω των 12 μηνών. Οι ενισχύσεις χορηγούνται ετησίως ανά εκτάριο βοσκοτόπου για να αποζημιώνουν τους δικαιούχους για το διαφυγόν εισόδημα και το κόστος συναλλαγής (δαπάνες πιστοποίησης), ως αποτέλεσμα των δεσμεύσεων που ανελήφθησαν. Τα ετήσια ποσά στήριξης ορίζονται ως εξής:

Π3-71 – Ενισχύσεις σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από φυσικά ή άλλα ειδικά μειονεκτήματα

Η δράση αφορά πενταετείς δεσμεύσεις. Η συνολική δημόσια δαπάνη είναι 1.275.384.615 ευρώ, περίπου 255 εκατ. ευρώ/έτος. Οι πληρωμές των δικαιούχων σχετίζονται με συντελεστές παραγωγής (την επιλέξιμη έκταση) και πραγματοποιούνται με φθίνουσα τιμή πάνω από ένα κατώτατο όριο του σχετικού συντελεστή (ορίζεται στα 20 εκτάρια).

Προβλέπονται τρεις δράσεις:

● Δράση 1: «Αντισταθμιστική ενίσχυση για τις ορεινές περιοχές». Εφαρμόζεται στις περιοχές που είναι χαρακτηρισμένες ως ορεινές. Το ύψος ενίσχυσης προσδιορίστηκε κατά μέσο όρο σε 119,2 ευρώ/εκτάριο (11,92 ευρώ/στρέμμα). Η μέγιστη τιμή θα είναι αυτή που θα χορηγηθεί στην πρώτη τάξη μεγέθους (έως 20 εκτάρια), δηλαδή 122 ευρώ/εκτάριο (12,2 ευρώ/στρέμμα) και η ελάχιστη αυτή που θα χορηγηθεί στην τρίτη τάξη μεγέθους (από 25 έως 30 εκτάρια), δηλαδή 61,1 ευρώ/ εκτάριο (6,11 ευρώ/στρέμμα).

● Δράση 2: «Αντισταθμιστική ενίσχυση σε περιοχές με φυσικούς περιορισμούς, εκτός των ορεινών». Εφαρμόζεται στις μειονεκτικές περιοχές. Η ενίσχυση προσδιορίστηκε κατά μέσο όρο σε 87,8 ευρώ/εκτάριο (8,78 ευρώ/στρέμμα). Η μέγιστη τιμή θα είναι 89,9 ευρώ/εκτάριο (8,99 ευρώ/στρέμμα) και η ελάχιστη 45 ευρώ/εκτάριο (4,5 ευρώ/στρέμμα).

● Δράση 3: «Αντισταθμιστική ενίσχυση για τις περιοχές με ειδικά μειονεκτήματα», Εφαρμόζεται σε παραμεθόριες περιοχές, νησιωτικές περιοχές, σε περιοχές που αντιμετωπίζουν σοβαρό κίνδυνο εγκατάλειψης γεωργικών γαιών, που θα αυξηθεί περαιτέρω, καθώς η λιγνιτική δραστηριότητα θα καταργηθεί σταδιακά. Η ενίσχυση καθορίζεται, κατά μέσο όρο, στα 87,8 ευρώ/εκτάριο (8,78 ευρώ/στρέμμα). Η μέγιστη τιμή θα είναι 89,9 ευρώ/εκτάριο (8,99 ευρώ/στρέμμα) και η ελάχιστη 45 ευρώ/εκτάριο (4,5 ευρώ/στρέμμα).

Π3-73-2.4 – Επενδύσεις πρόληψης και προστασίας του ζωικού κεφαλαίου από μεταδοτικές ασθένειες και βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, συνολικού προϋπολογισμού 5.893.382 ευρώ

Η παρέμβαση αφορά όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα βελτίωσης της βιοασφάλειας των ενσταβλισμένων ζώων, με στόχο τη μείωση των ασθενειών και γενικότερα την υλοποίηση παρεμβάσεων που οδηγούν στη μείωση της χρήσης των αντιβιοτικών ως αποτέλεσμα της βελτίωσης της βιοασφάλειας.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης είναι η σύνταξη έκθεσης βελτίωσης ευζωίας και βιοασφάλειας από κτηνίατρο, με αναλυτικό προσδιορισμό των επενδύσεων.

Η ενίσχυση χορηγείται με τη μορφή επιχορήγησης και το ύψος της υπολογίζεται ως ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών. Η ενίσχυση χορηγείται απευθείας στον δικαιούχο κτηνοτρόφο.

Το ποσοστό στήριξης των επενδυτικών σχεδίων ανέρχεται στο 80% του ποσού των επιλέξιμων επενδυτικών δαπανών. Ο μέγιστος προϋπολογισμός (δημόσια δαπάνη και ιδιωτική συμμετοχή) ορίζεται στα 500.000 ευρώ, ενώ ο ελάχιστος στα 30.000 ευρώ.

Π3-73-2.6 – Επενδύσεις κυκλικής οικονομίας και ενεργειακές επενδύσεις στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, με προϋπολογισμό 40.685.426 ευρώ

Η παρέμβαση μπορεί να συμβάλλει:

● Στη βελτίωση του περιβαλλοντικού προφίλ των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και στην άμβλυνση των επιπτώσεων στην κλιματική αλλαγή μέσω της βελτίωσης της διαχείρισης του εδάφους, των λιπασμάτων, των φυτοφαρμάκων, της μείωσης των γεωργοκτηνοτροφικών (ΓΚΤ) αποβλήτων και της αποδοτικότερης χρήσης ενέργειας (επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας) ή της παραγωγής ιδιοκαταναλούμενης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, καθώς και μείωσης λοιπών εισροών στην εκμετάλλευση μέσω αξιοποίησης παραπροϊόντων/υποπροϊόντων στα πλαίσια ολοκληρωμένων επενδύσεων κυκλικής οικονομίας σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης.

● Στον περιορισμό των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέσω της στήριξης επενδύσεων για τη διαχείριση και την αξιοποίηση των υποπροϊόντων και αποβλήτων.

Η παροχή της στήριξης γίνεται μέσω μη επιστρεπτέας ενίσχυσης στη βάση καταβληθεισών δαπανών από τον δικαιούχο. Στην περίπτωση της στήριξης υπό μορφή επιχορήγησης, οι επιλέξιμες δαπάνες αφορούν:

● Μηχανολογικό εξοπλισμό και εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ για κάλυψη των αναγκών της εκμετάλλευσης (π.χ. αυτόνομα Φ/Β συστήματα, εγκαταστάσεις ενεργειακής αξιοποίησης υπολειμματικής βιομάζας κ.λπ.).

● Επενδύσεις εκσυγχρονισμού και μηχανολογικός εξοπλισμός για εξοικονόμηση ενέργειας (δεν είναι επιλέξιμες δαπάνες απλής αντικατάστασης παλαιού εξοπλισμού).

● Κτηριακές εγκαταστάσεις και μηχανολογικός εξοπλισμός για την ανάκτηση, την επεξεργασία και την επαναχρησιμοποίηση γεωργοκτηνοτροφικών αποβλήτων και παραπροϊόντων στην πηγή (αξιοποίηση βιομάζας για παραγωγή compost, βιοαερίου κ.λπ.).

● Γενικές δαπάνες όπου περιλαμβάνεται κάθε δαπάνη λήψης υπηρεσιών που συνδέονται άμεσα με την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου.

Όσον αφορά το ποσοστό ενίσχυσης, αυτό είναι ενιαίο για το σύνολο των επιλέξιμων δαπανών της δράσης σε όλη τη χώρα και ανέρχεται έως 70%. Ο αιτούμενος προϋπολογισμός (δημόσια δαπάνη και ιδιωτική συμμετοχή) των αιτήσεων στήριξης για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα πρέπει να είναι κατ’ ελάχιστον 25.000 ευρώ και δύναται να ανέλθει έως και 200.000 ευρώ για φυσικά και νομικά πρόσωπα και έως 500.000 ευρώ για συλλογικά σχήματα.

Για επενδύσεις παραγωγής βιοαερίου από κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, ο μέγιστος προϋπολογισμός ανέρχεται σε 2.500.000 ευρώ.

➧ Οριζόντιες παρεμβάσεις

Για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των απασχολούμενων και την εισαγωγή καινοτομιών, οι αιγοπροβατοτρόφοι μπορούν να ωφεληθούν και από τις ακόλουθες «οριζόντιες» παρεμβάσεις:

● Π3-77-3.1 – Ανάπτυξη συνεργασιών με σκοπό τη διασύνδεση της έρευνας με την παραγωγή μέσω Επιχειρησιακών Ομάδων (ΕΟ) της Ευρωπαϊκής Σύμπραξης Καινοτομίας για την παραγωγικότητα και βιωσιμότητα της Γεωργίας (ΕΣΚ-Γεωργίας).

● Π3-77-1.1 – Σύσταση Ομάδων και Οργανώσεων Παραγωγών και Διεπαγγελματικών οργανώσεων στον τομέα της γεωργίας.

● Π3-78.1 – Εκπαίδευση – κατάρτιση γεωργών- δασοκόμων.

● Π3-78.2 – Συμβουλευτικές υπηρεσίες γεωργών και λοιπών ενδιαφερόμενων ομάδων (stakeholders).

Σημείωση: Προβλέπεται η υποχρεωτική συμμετοχή σε δράσεις εκπαίδευσης κατάρτισης και λήψης συμβουλών για τους δικαιούχους των παρεμβάσεων «Καλή μεταχείριση (ευζωία) των παραγωγικών ζώων» και «Επενδύσεις πρόληψης και προστασίας του ζωικού κεφαλαίου από μεταδοτικές ασθένειες και βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης».