Μια αισιόδοξη νότα για το μέλλον της βαμβακοκαλλιέργειας σε μια ομολογουμένως δύσκολη εμπορική σεζόν για το προϊόν επιχείρησαν να δώσουν οι 5οι Μεσογειακοί Δρόμοι Βάμβακος που πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 24 Νοεμβρίου στο Porto Palace της Θεσσαλονίκης.
Ο θεσμός μετά από αποχή δύο ετών λόγω της πανδημίας, επανήλθε και «φιλοξενήθηκε» φέτος στη χώρα μας, με την Πανελλήνια Ένωση Εκκοκκιστών και Εξαγωγέων Βάμβακος (ΠΕΕΕΒ) να αναλαμβάνει τη διοργάνωση του συνεδρίου, συνεπικουρούμενη από το τουρκικό Xρηματιστήριο Εμπορευμάτων του Ιζμίρ (ICE) και το Εθνικό Κέντρο Βάμβακος της Ισπανίας (CAN). Συνέπεσε, δε, χρονικά με μια κρίσιμη στιγμή της τρέχουσας εμπορικής περιόδου καθώς, με τη λήξη των συμβολαίων Δεκεμβρίου, εντείνεται η πίεση προς τους παραγωγούς να προχωρήσουν στο κλείσιμο των τιμών τους το αργότερο μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου. Η συγκυρία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί κάθε άλλο παρά ευνοϊκή, με το Χρηματιστήριο να κινείται τις τελευταίες μέρες στην περιοχή των 83-84 σεντς και το σύσπορο, σε τιμές αποθήκης παραγωγού, να έχει υποχωρήσει πλέον κάτω από τα 70 λεπτά/κιλό.
Αναδουλειές για τα κλωστήρια της Τουρκίας
Φυσικά η εξέλιξη αυτή δεν είναι άσχετη με το ευρύτερο μακροοικονομικό περιβάλλον (καλπάζων πληθωρισμός, εκτόξευση τιμών ενέργειας, αύξηση επιτοκίων, επιβράδυνση της κατανάλωσης, φόβοι για παγκόσμια ύφεση) το οποίο έχει αφήσει έντονο το αποτύπωμά του στη ζήτηση. Χαρακτηριστική είναι η απουσία αυτή τη στιγμή από την ελληνική αγορά της Τουρκίας η οποία, ως γνωστόν, απορροφά το μεγαλύτερο κομμάτι της εγχώριας παραγωγής και η οποία εξηγείται από το γεγονός ότι η ζήτηση για νήμα και, γενικότερα, για ενδύματα έχει μειωθεί μέσα στο «βαρύ» οικονομικό κλίμα τη στιγμή που τα κλωστήρια έχουν αρκετά αποθέματα στις αποθήκες τους.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο Andy Ryan της hEDGEpoint Global, οι εξαγωγές κλωστουφαντουργικών προϊόντων της Τουρκίας (που αρκετοί στον κλάδο αποκαλούν «Κίνα της Ευρώπης») εμφανίζονται μέχρι στιγμής μειωμένες κατά 9% σε σχέση με πέρυσι ενώ οι εξαγωγές ρουχισμού έχουν υποχωρήσει κατά 10,6%.
Η «ψαλίδα τιμής» με τη συνθετική ίνα
Εξάλλου, ένα από τα στοιχεία που πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι η «ψαλίδα τιμής» του βαμβακιού με τον πολυεστέρα η οποία, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο αντιπρόεδρος του Χρηματιστηρίου Βάμβακος της Βρέμης, Fritz Grossien, έχει ανοίnξει αρκετά την τελευταία διετία. Ενδεικτικά τον Noέμβριο η τιμή του εκκοκκισμένου στον Δείκτη Cotlook Index A’ ήταν 100,52 σεντς/λίμπρα ενώ του πολυεστέρα 47,53 σεντς/λίμπρα
Ο κίνδυνος της αθέτησης συμφωνιών
Αν, τώρα, στην εξίσωση προστεθούν και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, με τα ακραία καιρικά φαινόμενα της παρατεταμένης ξηρασίας σε ορισμένες παραγωγικές χώρες και των υπερβολικών βροχοπτώσεων, πλημμυρών και χαλαζοπτώσεων σε άλλες μπορεί να εξηγηθεί σε ένα μεγάλο βαθμό το μέγεθος της μεταβλητότητας, δηλαδή της μεγάλης διακύμανσης των τιμών που παρατηρούμε στην αγορά εδώ κι αρκετούς μήνες.
Σε αυτό το περιβάλλον, όπως επισήμανε στην ομιλία του ο πρόεδρος της ΠΕΕΕΒ, Αντώνης Σιάρκος, ο κίνδυνος αθέτησης συμβολαίων από τα συναλλασσόμενα μέρα και δη από τους αγοραστές του εκκοκκισμέννου βάμβακος αυξάνεται κατακόρυφα. Υπό αυτή την έννοια, η παρουσία στην εκδήλωση του προέδρου της Διεθνούς Ένωσης Βάμβακος (ICA) είχε ουσιαστικό αλλά κι έντονα σημειολογικό χαρακτήρα.
Στο ίδιο πλαίσιο, όπως τόνισε, αναδεικνύεται και η αξία των πρωτοβουλιών που έχουν αναλάβει οι επιχειρήσεις του κλάδου, σε συνδυασμό «με τη συστηματική και μεθοδική δουλειά που γίνεται από τους φορείς της χώρας, την ΠΕΕΕΒ, τη ΔΟΒ, τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ τον επιστημονικό και ερευνητικό φορέα του Υπουργείου καθώς και το Εθνικό Κέντρο Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος». Πρόκειται για δράσεις και πρωτοβουλίες που, όπως υπογράμμισε ο κ. Σιάρκος, «έχουν συμβάλλει στην αναβάθμιση του παραγόμενου προϊόντος και μας επιτρέπουν να ατενίζουμε το μέλλον του κλάδου με αισιοδοξία».
Μεταξύ αυτών, αξίζει να αναφερθούν η εθνική στρατηγική με ορίζονται δεκαετίας, η καταγραφή και αξιολόγηση σε ετήσια βάση της παραγόμενης σε εθνικό επίπεδο ποιότητας με ειδικό πρόγραμμα που αναθέτει η Διεπαγγελματική στο Εθνικό Κέντρο Ταξινόμησης, η έμφαση στην εκπαίδευση των καλλιεργητών και του προσωπικού των επιχειρήσεων και η αξιολόγηση σε ειδικό πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από τη ΔΟΒ και υλοποιείται από τον ΕΛΓΟ η αποτελεσματικότητα της Γεωργίας Ακριβείας για την οποία μάλιστα εξετάζονται τρόποι προκειμένου να υιοθετηθεί από τους καλλιεργητές σε ευρεία κλίμακα.
Ο πρόεδρος της ΠΕΕΕΒ έκανε ειδική μνεία και στην αλλαγή του πλαισίου συναλλαγών των επιχειρήσεων με τους παραγωγούς οι οποίοι, μέσω των προπωλήσεων και των ημερήσιων τιμών, έχουν, όπως σημείωσε, «τη δυνατότητα να καθορίζουν την τιμή πώλησης του προϊόντος τους καθόλη τη διάρκεια της εμπορικής περιόδου, πριν και μετά την παράδοση αυτού», αξιοποιώντας τις ευκαιρίες που ενίοτε προσφέρει η αγορά, πάντα σε σχέση με το κοστολόγιό τους.
Υπεραξία από το πιστοποιημένο βαμβάκι
Σημαντική δουλειά έχει γίνει βέβαια και από τις επιχειρήσεις του κλάδου σε συνεργασία με τις εταιρείες παραγωγής και εμπορίας πολλαπλασιαστικού υλικο, εφαρμόζοντας εξειδικευμένα προγράμματα ποιότητας και ιδιωτικά πρωτόκολλα στην καλλιέργεια και τη διαχείριση του παραγόμενου προϊόντος, «που εξασφαλίζουν την καταγραφή και ιχνηλάτιση των καλλιεργούμενων πρακτικών και ποικιλιών που οδηγούν στην παραγωγή ενός ανώτερου ποιοτικά προϊόντος». Το Best Fiber, Ariston, Cotton plus, Golden fiber, CSF, είναι μερικά από τα πρωτόκολλά με τα οποία έχουν έρθει σε επαφή οι αγοραστές του ελληνικού βάμβακος.
Ο πρόεδρος της ΠΕΕΒ χαρακτήρισε επίσης σπουδαία εξέλιξη για τον κλάδο την αύξηση της παραγόμενης ποσότητας πιστοποιημένου προϊόντος σύμφωνα με τα καλλιεργητικά πρότυπα της ολοκληρωμένης διαχείρισης και της εφαρμογής των ορθών καλλιεργητικών πρακτικών του εθνικού προτύπου AGRO 2. «Προς την κατεύθυνση αυτή έχουμε προχωρήσει στην αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό του εθνικού προτύπου και στην εναρμόνισή του με το διεθνές πρότυπο BCI, με αποτέλεσμα το βαμβάκι που παράγεται σύμφωνα με τα πρότυπα του AGRO να πιστοποιείται ταυτόχρονα ως βαμβάκι BCI», υπογράμμισε.
Νέες προοπτικές από το EU COTTON
Φυσικά, στην κορυφή των προσπαθειών για την ανάδειξη της υψηλής ποιότητας, των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και των πιστοποιήσεων που φέρει το παραγόμενο προϊόν είναι η δημιουργία και κατοχύρωση του Ευρωπαϊκού Σήματος Βάμβακος «EUCOTTON» στα πλαίσια του φορέα της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Βάμβακος, με ιδρυτικά μέλη τους παραγωγικούς φορείς (καλλιεργητές, Εκκοκκιστές, έμπορους και κλωστοϋφαντουργούς) στις χώρες παραγωγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Το ευρωπαϊκό σήμα ενσωματώνει τις αξίες που φέρει το προϊόν μας όπως αποτυπώνονται στα ιδιαίτερα τεχνολογικά χαρακτηριστικά του και τον υπεύθυνο τρόπο που αυτό παράγεται στα πλαίσια των κανόνων της Ευρωπαϊκής Γεωργικής Πολιτικής και της επικείμενης πράσινης συμφωνίας με σεβασμό στο περιβάλλον και τους καλλιεργητές που το παράγουν», τόνισε ο κ. Σιάρκος.
