Νέοι Αγρότες: Δυσαρέσκεια παραγωγών για την αύξηση των κριτηρίων επιλεξιµότητας

«Θέλουµε ανταγωνιστικούς νέους αγρότες», απαντά το ΥΠΑΑΤ

Δεκάδες ήταν τα σχόλια και οι παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν κατά το πρώτο μόλις 24ωρο της δημόσιας διαβούλευσης που είναι σε εξέλιξη έως τις 15/3 για την προδημοσίευση της 3ης πρόσκλησης του προγράμματος Νέων Αγροτών, με τον ορισμό της τυπικής απόδοσης να έχει συγκεντρώσει και τις μεγαλύτερες αντιδράσεις.

Σύμφωνα με τους παραγωγούς που συμμετέχουν μέχρι στιγμής στη διαβούλευση, το ελάχιστο μέγεθος παραγωγικής δυναμικότητας (εκφρασμένη ως τυπική απόδοση), που έχει οριστεί στα 14.000 ευρώ, αποτελεί εμπόδιο για τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων στο πρόγραμμα. Θορυβημένοι εμφανίζονται πολλοί και για τον περιορισμό που έχει θέσει το ΥΠΑΑΤ, σύμφωνα με τον οποίο στην τυπική απόδοση της εκμετάλλευσης δεν θα προσμετράται η τυπική απόδοση των επίσπορων καλλιεργειών.

Αντιδράσεις

«Το ελάχιστο κατώφλι των 14.000 ευρώ τυπικής απόδοσης είναι υψηλό σε σημείο που έχει αποτρεπτική έννοια για τους ελαιοπαραγωγούς της Κρήτης, όπου ο κλήρος είναι πολυκερματισμένος», σημειώνει ένας εκ των συμμετεχόντων στη διαβούλευση, με έναν γεωπόνο μελετητή να συμπληρώνει πως κατά την άποψή του «είναι σχεδόν αδύνατον να το πιάσουν οι ενδιαφερόμενοι Νέοι Αγρότες της Δυτικής Ελλάδας». Για «αγρότες δύο ταχυτήτων» κάνει λόγο άλλος ένας παραγωγός, εξηγώντας πως η ελάχιστη τυπική απόδοση 14.000 ευρώ και η μη προσμέτρηση επίσπορων καλλιεργειών θα ευνοήσει μόνο όσους διαθέτουν πολλά στρέμματα ή ζώα.

Σφοδρή κριτική εξαπολύουν γεωπόνοι μελετητές και από τα νησιά του Αιγαίου, σημειώνοντας χαρακτηριστικά πως «με 14.000 ευρώ τυπική απόδοση στην υφιστάμενη και 18.000 ευρώ στην ολοκλήρωση του επενδυτικού σχεδίου ούτε όλες οι επιλέξιμες εκτάσεις ενός νησιού δεν φτάνουν για ένταξη ενός νέου στη γεωργία».

Τα βασικά σημεία της πρόσκλησης

Πράγματι, όπως πρώτη είχε αποκαλύψει η «ΥΧ», η 3η πρόσκληση του Υπομέτρου 6.1 «Εγκατάσταση Νέων Γεωργών» στο πλαίσιο του ΠΑΑ 2014-2020 διαφοροποιείται σε βασικά σημεία σε σχέση με τις προηγούμενες προσκλήσεις. Η προδημοσίευση της πρόσκλησης, που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, επιβεβαιώνει εξάλλου το ρεπορτάζ. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την προδημοσίευση:

Επιλεξιμότητα εκμετάλλευσης: Η γεωργική εκμετάλλευση πρέπει να βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή του τόπου της μόνιμης κατοικίας του/της αρχηγού της εκμετάλλευσης, να έχει περιληφθεί στην ΕΑΕ 2021 και να έχει ελάχιστο μέγεθος παραγωγικής δυναμικότητας (εκφρασμένη ως τυπική απόδοση) 14.000 ευρώ. Στην τυπική απόδοση της εκμετάλλευσης δεν προσµετράται η τυπική απόδοση των επίσπορων καλλιεργειών.

Επιχειρηματικό σχέδιο: Οι υποψήφιοι υποβάλλουν τυποποιηµένο επιχειρηματικό σχέδιο ανάπτυξης της γεωργικής τους εκμετάλλευσης. Η διάρκεια υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου δεν μπορεί να είναι μικρότερη από τρία έτη και μεγαλύτερη από τέσσερα.

Η έναρξη της υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου πρέπει να αρχίσει το αργότερο εντός εννέα μηνών από την απόφαση ένταξης. Μετά την ολοκλήρωση του επιχειρηματικού σχεδίου, ο δικαιούχος υποχρεούται να διατηρήσει την ιδιότητα του επαγγελματία γεωργού για τρία έτη.

Δεσμεύσεις δικαιούχων: α) Να αυξήσουν την τυπική απόδοση της εκμετάλλευσής τους τουλάχιστον στα 18.000 ευρώ κατά το έτος ολοκλήρωσης. β) Να υπαχθούν στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ και να παραμείνουν σε αυτό τουλάχιστον για τρία έτη μετά την ολοκλήρωση του επιχειρηματικού τους σχεδίου.

Ποσό ενίσχυσης: Το βασικό ποσό ενίσχυσης είναι τα 35.000 ευρώ, επί του οποίου μπορεί να υπολογίζονται προσαυξήσεις: α) 2.500 ευρώ, εφόσον η περιοχή μόνιμης κατοικίας των νέων γεωργών βρίσκεται σε περιοχές ορεινές ή μειονεκτικές ή σε μικρά νησιά (μέχρι και 3.000 κατοίκους πληθυσμό) ή συνδυασμό αυτών των κατηγοριών περιοχών. β) 2.500 ευρώ, εφόσον η βασική κατεύθυνση της γεωργικής εκμετάλλευσης είναι η πτηνοκτηνοτροφική. Συνεπώς, το ποσό ενίσχυσης μπορεί να διαμορφωθεί από 35.000 ευρώ έως 40.000 ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι ως έτος αναφοράς της αίτησης στήριξης ορίζεται το 2021. Συνεπώς, η αίτηση στήριξης θα συνταχθεί µε βάση την Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης (ΕΑΕ) που υποβάλλεται το 2021. Η πρόσκληση πρόκειται να δημοσιευτεί το ερχόμενο φθινόπωρο, με προϋπολογισμό που, σύμφωνα με το ΥΠΑΑΤ, θα κυμανθεί πάνω από τα 350 εκατ. ευρώ.

Τι απαντά το ΥΠΑΑΤ

Στις αντιδράσεις που έχουν αρχίσει να διατυπώνονται αναφορικά με την επικείμενη προκήρυξη, το ΥΠΑΑΤ απαντά πως στόχος από την πρώτη στιγμή είναι η στήριξη «σύγχρονων και ανταγωνιστικών Νέων Αγροτών» και ότι σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούν να επαναλάβουν τις στρεβλώσεις του παρελθόντος, που «οδηγούν πολλούς δικαιούχους να εγκαταλείψουν, τελικά, το επιχειρηματικό τους σχέδιο».

Γι’ αυτό, εξηγούν ότι η «πρόσκληση θα συμπέσει χρονικά με την πρόσκληση των Σχεδίων Βελτίωσης, με σκοπό να δοθεί η δυνατότητα πρόσβασης σε επιπλέον χρηματοδότηση για την απόκτηση σύγχρονου εξοπλισμού από τους Νέους Αγρότες». Στο πλαίσιο αυτό, μία από τις βασικές αλλαγές της 3ης πρόσκλησης είναι πως οι ωφελούμενοι θα πρέπει να διατηρήσουν συνολικά την ιδιότητα του επαγγελματία αγρότη για επτά έτη, αντί για τέσσερα που ίσχυε μέχρι σήμερα.