Ως περιπτώσεις ανωτέρας βίας ή εξαιρετικής περίστασης μπορούν να αντιμετωπίζονται από τις αρμόδιες διαχειριστικές αρχές του ΥΠΑΑΤ οι ειδικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στις εκμεταλλεύσεις των δικαιούχων Νέων Αγροτών, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να τηρούν τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει, όπως για παράδειγμα να πραγματοποιήσουν συγκεκριμένο κύκλο εργασιών. Εξάλλου, το ίδιο το θεσμικό πλαίσιο προβλέπει εξαιρέσεις.
Για παράδειγμα, οι καταστροφές που υπέστησαν οι παραγωγοί στις καλλιέργειές τους στη Θεσσαλία, θα λαμβάνονται άμεσα υπόψη, με δεδομένο ότι έχουν συνταχθεί σχετικά πορίσματα από τις αρμόδιες δημόσιες αρχές, όπως είναι ο ΕΛΓΑ ή η Κρατική Αρωγή.
Όπως μας εξηγεί μελετητής, ο οποίος γνωρίζει καλά το θέμα των Νέων Αγροτών, το πρόγραμμα προβλέπει ούτως ή άλλως παρεκκλίσεις για λόγους ανωτέρας βίας, και οι παραγωγοί «προφανώς εξαιρούνται από την τήρηση συγκεκριμένων δεσμεύσεων, εφόσον αυτό αποδεικνύεται». Όπως εξηγεί, οι δικαιούχοι πρέπει να βρίσκονται σε συνεργασία με τις κατά τόπους ΔΑΟΚ, αλλά και με την αρμόδια διεύθυνση του ΥΠΑΑΤ, προκειμένου να αντιμετωπίζουν τα όποια προβλήματα προκύπτουν.
Παρενιαυτοφορία
Όσον αφορά την ελιά, από το ρεπορτάζ προκύπτει ότι οι υπηρεσίες δύνανται να λάβουν υπόψη την παρενιαυτοφορία του δέντρου, όταν δηλαδή μια χρονιά υψηλής παραγωγής ακολουθείται από χρονιά μειωμένης παραγωγής. Από το ρεπορτάζ, μας κατέστη σαφές ότι ο παραγωγός μπορεί να αιτηθεί να ληφθεί υπόψη η μία από τις δύο χρονιές.
Ειδικές περιπτώσεις
Όσον αφορά καλλιέργειες που δεν αποζημιώνονται από τον ΕΛΓΑ, όπως για παράδειγμα η ακαρπία της ελιάς ή ο περονόσπορος στα αμπέλια, εδώ η λύση μπορεί να δοθεί από τον εκάστοτε περιφερειάρχη. «Με απόφαση του περιφερειάρχη αναγνωρίζονται οι περιπτώσεις ανωτέρας βίας και, κατά περίπτωση, εκδίδονται οι σχετικές αποφάσεις», αναφέρει συγκεκριμένα η τελευταία πρόσκληση των Νέων Αγροτών.
Για παράδειγμα, η Περιφέρεια Πελοποννήσου έχει ήδη συντάξει και αποστείλει επίσημο έγγραφο προς τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ σχετικά με την ακαρπία της ελιάς στους νομούς που βρίσκονται υπό τη σκέπη της.
Ανωτέρα βία και εξαιρετικές περιστάσεις
Σε κάθε περίπτωση, «δεν επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις όταν η μη συμμόρφωση οφείλεται σε ανωτέρα βία, εξαιρετικές περιστάσεις, προφανή σφάλματα, τα οποία αναγνωρίζει η αρμόδια αρχή, σφάλματα της αρμόδιας αρχής ή άλλης αρχής και εφόσον αυτά δεν μπορούν να εντοπιστούν εύλογα από το πρόσωπο που αφορά η διοικητική κύρωση και όταν η αρμόδια αρχή πεισθεί ότι το συγκεκριμένο πρόσωπο δεν ευθύνεται για τη μη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις», επισημαίνεται.
Ως περιπτώσεις ανωτέρας βίας και εξαιρετικών περιστάσεων είναι δυνατόν να θεωρηθούν οι ακόλουθες ιδίως περιπτώσεις:
i) Θάνατος του δικαιούχου.
ii) Μακροχρόνια ανικανότητα του δικαιούχου προς εργασία.
iii) Σοβαρή φυσική καταστροφή που προκαλεί σημαντική ζημιά στην εκμετάλλευση.
iv) Καταστροφή, λόγω ατυχήματος, κτηρίων της εκμετάλλευσης που χρησιμοποιούνται για την εκτροφή ζώων.
v) Επιζωοτία, ή νόσος των φυτών, που πλήττει αντιστοίχως ένα μέρος ή το σύνολο των ζώων ή των καλλιεργειών του δικαιούχου, για το τρέχον έτος ενίσχυσης.
vi) Απαλλοτρίωση του συνόλου ή σημαντικού τμήματος της εκμετάλλευσης, εφόσον δεν ήταν προβλέψιμη κατά την ημέρα υποβολής της αίτησης.
Ποιοι κινδυνεύουν
Αντίθετα, όπως μας εξηγούν μελετητές, το ίδιο δεν ισχύει για όσους δεν μπορούν να αποδείξουν τη ζημιά. Επιπλέον, όπως μας είπαν, πρόβλημα αναμένεται να αντιμετωπίσουν και όσοι έχουν εντατικές καλλιέργειες, όπως τα κηπευτικά.
