Το ράλι των ανατιμήσεων στις τιμές ενέργειας, που κλιμακώθηκε μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, και το συνακόλουθο κύμα ακρίβειας σε όλα τα αγαθά πλήττουν ευθέως τις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας. Ο αγροδιατροφικός τομέας, που επέδειξε ανθεκτικότητα μέσα στη δεκαετή οικονομική κρίση, κάνοντας βήματα εξωστρέφειας και διαφύλαξε την επισιτιστική ασφάλεια της χώρας μέσα στις πρωτόγνωρες συνθήκες της πανδημίας, σήμερα δέχεται σφοδρό πλήγμα από τις εξωφρενικές ανατιμήσεις.
Οι δυσβάσταχτες αυξήσεις στο κόστος παραγωγής υπονομεύουν την παραγωγική δυνατότητα του Έλληνα αγρότη, ενώ το διαρκώς αυξανόμενο κόστος διαβίωσης κάνει δύσκολη, συχνά ακόμα και αδύνατη, την πρόσβαση των καταναλωτών στα υψηλής διατροφικής αξίας ελληνικά προϊόντα. Παράλληλα, ο αγροδιατροφικός τομέας είναι αντιμέτωπος με τις μεγάλες προκλήσεις της εποχής μας. Η κλιματική αλλαγή, τα ακραία καιρικά φαινόμενα και η σπατάλη των φυσικών πόρων επηρεάζουν πρωτίστως τον πρωτογενή τομέα, ενώ η ερημοποίηση της υπαίθρου μας αποτελεί μια ορατή δυστυχώς απειλή.
Το ΠΑΣΟΚ, από την ίδρυσή του, θεωρούσε τον πρωτογενή τομέα ως ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας. Με συγκεκριμένες πολιτικές για την ανάπτυξη της υπαίθρου, πέτυχε να δώσει προοπτική και όραμα στον αγροτικό κόσμο. Ο πολίτης της περιφέρειας έπαψε να είναι πολίτης δεύτερης κατηγορίας, πράγμα που αποδεικνύουν τα έργα και οι υποδομές.
Σήμερα, είναι η ώρα να φέρουμε ξανά τις απαραίτητες αλλαγές που θα επιτρέψουν την προσαρμογή του αγροδιατροφικού τομέα στις σύγχρονες εξελίξεις. Με ένα αξιόπιστο και ρεαλιστικό πρόγραμμα για το μέλλον του πρωτογενούς τομέα. Ένα μέλλον βιώσιμο, όχι μόνο παραγωγικά και οικονομικά, αλλά επιπλέον περιβαλλοντικά και κοινωνικά. Γιατί η περιφερειακή ανάπτυξη και συνοχή είναι βασικές προϋποθέσεις για την ευημερία της χώρας.
«Οι δυσβάσταχτες αυξήσεις στο κόστος παραγωγής υπονομεύουν την παραγωγική δυνατότητα του Έλληνα αγρότη, ενώ το διαρκώς αυξανόμενο κόστος διαβίωσης κάνει δύσκολη, συχνά ακόμα και αδύνατη, την πρόσβαση των καταναλωτών στα υψηλής διατροφικής αξίας ελληνικά προϊόντα»
Άμεσες παρεμβάσεις για τη στήριξη των αγροτών
Όμως, για να μπορέσει ο πρωτογενής τομέας να συνεισφέρει στην ανάταξη της οικονομίας, υπό τις παρούσες συνθήκες, άμεση προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η θωράκιση της αγροτικής παραγωγής απέναντι στη λαίλαπα της ενεργειακής κρίσης. Από πολύ νωρίς, έχουμε καταθέσει ως ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής μια ολοκληρωμένη δέσμη προτάσεων για την άμεση ανακούφιση του κλάδου.
Είναι απαραίτητη η στήριξη των αγροτών, των οποίων το εισόδημα σήμερα εξαφανίζεται:
α) Με την κάλυψη μέρους του κόστους των εφοδίων και ζωοτροφών.
β) Με την επιβολή πλαφόν στη λιανική τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος.
γ) Με την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) των καυσίμων με βάση την κατανάλωση κάθε εκμετάλλευσης.
δ) Με τη χρηματοδότηση αγροτών, γεωργικών επιχειρήσεων, συνεταιρισμών και ενεργειακών κοινοτήτων για εγκατάσταση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί και εξωστρεφείς, εξασφαλίζοντας χαμηλότερο κόστος παραγωγή.
Πυλώνας περιφερειακής ανάπτυξης
Στο πρόσφατο περιφερειακό μας συνέδριο στη Λάρισα, ανοίξαμε τον διάλογο για τις μεγάλες αλλαγές που χρειάζονται για να γίνει ο αγροδιατροφικός τομέας πυλώνας της περιφερειακής ανάπτυξης.
Για να δώσουμε νέο μακρόπνοο ορίζοντα στον πρωτογενή τομέα, οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε τόσο τις χρόνιες παθογένειες, όσο και τις συνεχώς αυξανόμενες προκλήσεις, που επηρεάζουν όλο τον πλανήτη και καθορίζουν τις σύγχρονες καταναλωτικές συνήθειες. Η γεωργία ασκείται στο 40% της επιφάνειας της χώρας μας, καταναλώνει το 80% του νερού και συμβάλλει στο 12% των εθνικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Είναι επιτακτική, λοιπόν, η ανάγκη για άμεσα μέτρα καλύτερης διαχείρισης των φυσικών πόρων. Η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) αποτελεί μια σημαντική πρόκληση. Απαιτείται αναδιάταξη των πόρων της ΚΑΠ, αλλά και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, για την παραγωγική τους αξιοποίηση και τη δημιουργία πραγματικής ανθεκτικότητας και όχι να χρησιμοποιούνται ως ένα διευρυμένο ΕΣΠΑ.
Σημαντικός είναι ο ρόλος των έργων υποδομής για τη βέλτιστη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την προστασία της υποβάθμισης των εδαφών, σε συνδυασμό με αντιπλημμυρικά έργα εμπλουτισμού του υδροφόρου ορίζοντα για την αντιμετώπιση της ξηρασίας. Παράλληλα, η προώθηση των Βιολογικών Καλλιεργειών και η αύξηση της φιλικής προς το περιβάλλον παραγωγής κρέατος μέσω της ενίσχυσης των κτηνοτρόφων μας θα βελτιώσει τη συμμετοχή του αγροδιατροφικού τομέα στο πρασίνισμα της παραγωγής.
Σήμερα, τα διατροφικά πρότυπα αλλάζουν ραγδαία. Οι επιλογές όλο και περισσότερων καταναλωτών διεθνώς εξαρτώνται από τις επιπτώσεις των προϊόντων στην υγεία, στο περιβάλλον και στο κλίμα, όπως πχ. το αποτύπωμα στην παραγωγή CO2.
Για να ανταποκριθούμε σε αυτή τη νέα πρόκληση, η ελληνική αγροτική οικονομία πρέπει σύντομα να περάσει στην παραγωγή επωνύμων προϊόντων δημιουργίας υπεραξίας, ενισχύοντας έτσι την εξωστρέφεια του κλάδου. Για να αντιστρέψουμε το αρνητικό για τη χώρα μας ισοζύγιο μεταξύ εισαγωγών και εξαγωγών.
Να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφεια για τα «εθνικά μας προϊόντα», το ελαιόλαδο, τη φέτα, τα φρούτα και λαχανικά, τα ψάρια, το γιαούρτι, μέσα από τα σχέδια ανάπτυξης κάθε περιφέρειας. Ενώ η διασύνδεση της αγροδιατροφής με τον τουρισμό θα χτίσει ένα ακόμη ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για το τουριστικό μας προϊόν, ανοίγοντας μεσοπρόθεσμα νέους δρόμους για τις ελληνικές εξαγωγές.
Με στόχο να απελευθερώσουμε όλες τις δυνατότητες των Ελλήνων αγροτών και να κρατήσουμε τους νέους μας κοντά στην ύπαιθρο, θα πρέπει να τους δώσουμε κίνητρα και να αξιοποιήσουμε τη σχολάζουσα γη. Παράλληλα, να διασυνδέσουμε την έρευνα και τις καινοτόμες εφαρμογές με την πρωτογενή παραγωγή, όπως η γεωργία ακριβείας.
Τα επόμενα επτά χρόνια θα εισρεύσουν στη χώρα πάνω από 70 δισ. ευρώ σε ευρωπαϊκούς πόρους. Είναι μια μοναδική ευκαιρία να αναβαθμίσουμε στρατηγικές και υποδομές, ώστε να οικοδομήσουμε μια ανθεκτική οικονομία και κοινωνία. Αυτή η ευκαιρία δεν έχουμε περιθώριο να χαθεί.
