Για ορισμένους αμπελουργούς, η πρακτική της καλλιέργειας κάτω από υψηλά στέγαστρα παραμένει μια σχετικά καινούργια εναλλακτική, με την οποία δεν είναι αρκετά εξοικειωμένοι. Κι όμως, στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα αγαπημένο μοντέλο για εκατοντάδες παραγωγούς σε όλο τον κόσμο εδώ και αρκετές δεκαετίες, χάρη στα συγκριτικά πλεονεκτήματα που παρουσιάζει.
Αυτό το κενό γνώσης που ταλανίζει την πρώτη κατηγορία αγροτών προσπαθεί να καλύψει ένα περιεκτικό άρθρο της πλατφόρμας ανταλλαγής γνώσεων Agriplastics Community, στο οποίο παρουσιάζονται αναλυτικά τα κύρια οφέλη της μεθόδου, αλλά και τα ακριβή βήματα που θα πρέπει να ακολουθήσει ο αμπελουργός για να δρέψει τους πολύτιμους καρπούς της προσπάθειας στο μέγιστο δυνατό επίπεδο.
Τα βασικά βήματα
✱ Για να ευδοκιμήσει και να δώσει καλύτερα αποτελέσματα μια καλλιέργεια αμπελιού κάτω από στέγαστρο, είναι απαραίτητο τα πλαστικά καλύμματα να στερεωθούν σε μια κατασκευή που να είναι κατάλληλη για τον σκοπό αυτόν. Για τον λόγο αυτόν, συνιστάται η χρήση στύλων από μέταλλο, σκυρόδεμα επικαλυμμένο με ψευδάργυρο ή, εάν προτιμά ο παραγωγός, αυτά από ξύλο.
✱ Για τη διαμόρφωση του σκελετού της κατασκευής, οι αμπελουργοί θα πρέπει να έχουν υπόψη ότι, εκτός από σταθερός και χαμηλού κόστους, πρέπει επίσης να είναι ιδιαίτερα ανθεκτικός, ελαφρύς και μικρού όγκου, προκειμένου να αποτρέπει την παρεμβολή των σκιών στο αμπέλι. Αρκετοί παραγωγοί προτιμούν να χρησιμοποιούν περιφράξεις που κατασκευάζονται από καφασωτό, έτσι ώστε τα κλαδιά της αμπέλου, που τείνουν να μπλέκονται, να έχουν μεγαλύτερη άνεση στην ανάπτυξή τους.
✱ Μία από τις συστάσεις που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη είναι ότι όταν οι αμπελώνες καλύπτονται από πλαστικό, τα αμπελόφυλλα πρέπει να προστατεύονται για να μην καούν. Προκειμένου να διασφαλιστεί αυτό, το πλαστικό χρειάζεται να τοποθετείται με τρόπο που να επιτρέπει την εξασφάλιση μιας λογικής απόστασης, περίπου 30-80 εκατοστών, όχι μόνο μεταξύ κάθε στρώματος πλαστικού, αλλά και μεταξύ της κορυφής του φυλλώματος και του στεγάστρου. Η ύπαρξη αυτών των κενών δίνει στον αέρα τη δυνατότητα να κυκλοφορεί ελεύθερα, βοηθώντας την καλλιέργεια να παραμένει αεριζόμενη, χωρίς ανεπιθύμητα εγκαύματα που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την ακεραιότητα των φυτών.
Πώς να επιλέξετε πλαστικά καλύμματα
Επί του παρόντος, υπάρχει μεγάλη ποικιλία επιλογών στην αγορά, ωστόσο, όταν ένας αμπελουργός θέλει να επιλέξει πλαστικό υλικό για την καλλιέργεια αμπελιού κάτω από στέγαστρο, είναι σημαντικό να προμηθευτεί ένα προϊόν που να διαθέτει καλές φασματοραδιομετρικές ιδιότητες.
Μια πλαστική μεμβράνη με τις κατάλληλες ιδιότητες μπορεί να εγγυηθεί βέλτιστα αποτελέσματα, όσον αφορά τους χρόνους ωρίμανσης και συγκομιδής των καρπών, την απόδοση, την ποιότητα των σταφυλιών και, επίσης, να συμβάλει στην κάλυψη των φυσιολογικών απαιτήσεων της καλλιέργειας για την αποφυγή υπερβολικής ηλιακής ακτινοβολίας ή υψηλών θερμοκρασιών που θα μπορούσαν να τη θέσουν σε κίνδυνο.
Οι αγρότες θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι η ηλιακή ακτινοβολία που επιτρέπεται να περάσει μέσα από τις πλαστικές μεμβράνες στην καλλιέργεια βρίσκεται εντός ενός εύρους από 80% έως 90%, προκειμένου να φτάσει στα φύλλα, στους βλαστούς και στους καρπούς, επιτρέποντας έτσι μια επαρκή διαδικασία φωτοσύνθεσης, η οποία προωθεί τη διαφοροποίηση των ανθέων και την ωρίμανση των σταφυλιών.
Εάν ο στόχος είναι ένα φυτό που ωριμάζει σε λιγότερο χρόνο, θα πρέπει να επιδιώκεται το κατάλληλο θερμικό αποτέλεσμα, όταν τα σταφύλια καλλιεργούνται υπό κάλυψη. Υπάρχουν πλαστικά που λόγω της χημικής τους σύστασης μπορούν να μειώσουν το εύρος μετάδοσης της ηλιακής ακτινοβολίας στα φυτά και αυτό μπορεί μερικές φορές να καθυστερήσει τη διαδικασία και να παράγει σταφύλια με πολύ μακρύτερους μίσχους.
Μεταξύ των τύπων πλαστικών μεμβρανών που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι εκείνες που περιέχουν πολυαιθυλένιο χαμηλής πυκνότητας και συμπολυμερές αιθυλενίου-οξικού βινυλίου (EVA). Το πρώτο χαρακτηρίζεται από σχετικά χαμηλή θερμική επίδραση, για αυτό και οι αγρότες που επιλέγουν αυτό το είδος πλαστικής μεμβράνης βασίζονται στη χρήση ορυκτών ουσιών, όπως θειικό αργίλιο ή πυριτικό άλας, για να εξισορροπήσουν το θερμικό αποτέλεσμα. Αντίθετα, το EVA έχει υψηλότερο επίπεδο θερμικής επίδρασης.
Εάν οι αμπελουργοί επιλέξουν να επιταχύνουν τον κύκλο παραγωγής τους, μπορούν να επισπεύσουν την ωρίμανση των σταφυλιών μεταξύ 10 και 40 ημερών. Όλα εξαρτώνται από τον τύπο κάλυψης που χρησιμοποιείται, αλλά και από τον τύπο της κατασκευής, όπως π.χ. αυτόν ενός πιο κλειστού «πλαστικού σπιτιού», όπου η κορυφή και τα πλαϊνά του αμπελώνα καλύπτονται.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το μεγαλύτερο μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας που εισέρχεται σε αυτό το κλειστό περιβάλλον μαζί με την υπέρυθρη ακτινοβολία από το έδαφος παγιδεύονται μέσα στα καλύμματα, αυξάνοντας σταδιακά τη θερμοκρασία του αέρα και τα επίπεδα υγρασίας λόγω του νερού που εξατμίζεται από το έδαφος.
Με τη δυνατότητα τροποποίησης των μικροκλιματικών συνθηκών του κλειστού χώρου, οι παραγωγοί μπορούν να εξασφαλίσουν πολύ μεγαλύτερα σταφύλια, με πιο γλυκιά γεύση, καλύτερη υφή, απαλότητα ή ακόμη και χωρίς κουκούτσια. Η αμπελοκαλλιέργεια κάτω από στέγαστρο προσφέρει τη δυνατότητα συντόμευσης των χρόνων ωρίμανσης, γεγονός που επιτρέπει την ταχύτερη και πιο ποιοτική παραγωγή σταφυλιών, προκειμένου να καλύψει την καταναλωτική ζήτηση, να ελαχιστοποιήσει τον φόρτο εργασίας των παραγωγών και παράλληλα να παράσχει μια φθηνή εναλλακτική.
Η επιλογή της καθυστερημένης κάλυψης για την επίτευξη καθυστερήσεων ή παράτασης της διαδικασίας ωρίμανσης και συγκομιδής, εφαρμόζεται συνήθως σε είδη όψιμης ωρίμανσης, που ο στόχος είναι οι ιδιότητες ενός μεγαλύτερου, ισχυρότερου φλοιού σταφυλιού, που βοηθά στην επιμήκυνση της διατήρησης της κατάστασης ενυδάτωσης του σταφυλιού, ώστε να παραμείνει φρέσκο το προϊόν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Επίσης, με την όψιμη κάλυψη προφυλάσσονται οι συστάδες των καρπών, ώστε να μην επηρεάζονται από τις καιρικές αντιξοότητες. Οι κατασκευές που χρησιμοποιούνται σε αυτή την περίπτωση είναι πιο ανοιχτές και οι πλαστικές μεμβράνες προστατεύουν και σκιάζουν μόνο το πάνω μέρος του φυλλώματος, ενώ οι πλευρές είναι εκτεθειμένες για να παρέχεται περισσότερος αερισμός στον αμπελώνα και να αποφεύγεται η συσσώρευση θερμότητας.
