Οι αγροτικές περιοχές της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών κοινοτήτων, της γεωργίας και της δασοκομίας, βρίσκονται σε μία διαδικασία ψηφιακού μετασχηματισμού. Η ψηφιοποίηση μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις στη βιωσιμότητα της αγροτικής κοινωνίας και του περιβάλλοντος, ενδέχεται, όμως, να δημιουργήσει εμπόδια και να περιθωριοποιήσει όσους δεν μπορέσουν να προσαρμοστούν σε αυτήν και να την ακολουθήσουν.
Επιστήμονες από ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια της Ευρώπης καταγράφουν σε έρευνά τους τις απόψεις ειδικών σχετικά με την αναγκαιότητα υιοθέτησης της τεχνολογίας στις αγροτικές περιοχές, τα εμπόδια αλλά και τα πλεονεκτήματα.
Αναγκαιότητα τεχνολογίας
Μείωση των εισροών στην αγροτική παραγωγή, του ψηφιακού χάσματος με τα αστικά κέντρα και του αποκλεισμού των αγροτικών κοινωνιών βρίσκονται ανάμεσα στους λόγους που οδηγούν στην υιοθέτηση της καινοτομίας στις αγροτικές περιοχές.
Σύμφωνα με την έρευνα, υπάρχουν πρακτικές ανάγκες για τους κατοίκους, όπως η καλύτερη επικοινωνία, η μείωση της χειρωνακτικής εργασίας στις αγροτικές δραστηριότητες και η αύξηση των αυτοματισμών. Επίσης, η υιοθέτηση της τεχνολογίας μπορεί να καταστήσει μία αγροτική κοινωνία περισσότερο ελκυστική για μόνιμη διαμονή και εργασία.
Εκτός, όμως, από τα παραπάνω, από συνεντεύξεις με αγρότες της Δανίας καταγράφεται ότι χρησιμοποιούν εργαλεία παρακολούθησης της απόδοσης των καλλιεργειών τους, κάνοντας την καθημερινή τους δουλειά πιο εύκολη και πιο ενδιαφέρουσα. Όσον αφορά τη γεωργία και τις απαιτήσεις των καταναλωτών, η αναγκαιότητα για την εφαρμογή της τεχνολογίας αφορά την τάση της αγοράς για υγιεινά τρόφιμα και τη διάφανη εικόνα παραγωγής τους.
Επίσης, οι καταναλωτές τείνουν να αγοράζουν τρόφιμα που έχουν παραχθεί με λιγότερα χημικά, οδηγώντας στην ανάγκη για καινοτομία στον τρόπο καλλιέργειας των τροφίμων.
Εμπόδια
Τα εμπόδια της εφαρμογής και της υιοθέτησης της τεχνολογίας στις αγροτικές περιοχές αφορούν τόσο κοινωνικούς, τεχνικούς, όσο και οικονομικούς λόγους. Πιο αναλυτικά, στους κοινωνικούς λόγους συγκαταλέγονται η ηλικία και το μορφωτικό επίπεδο των κατοίκων της υπαίθρου και το πόσο εξοικειωμένοι είναι με την καινοτομία, όπως επίσης και ο φόβος της χρήσης των νέων τεχνολογιών που αφορά τον εθισμό σε αυτήν, τα κρυφά κόστη αλλά και την καταπάτηση της ιδιωτικότητας.
Στους τεχνικούς περιορισμούς, πρώτη στη λίστα είναι η έλλειψη συνδεσιμότητας και των κατάλληλων υποδομών για την εφαρμογή της τεχνολογίας, ενώ τα οικονομικά εμπόδια σχετίζονται κυρίως με τη δυσκολία αφιέρωσης οικονομικά βιώσιμων επενδύσεων σε τεχνολογικές λύσεις, όταν τα περιθώρια είναι ήδη περιορισμένα, όπως συμβαίνει στον πρωτογενή τομέα.
Οφέλη
Οι αναμενόμενες θετικές επιπτώσεις από την εφαρμογή της τεχνολογίας αφορούν τη μεγαλύτερη ένταξη των αγροτικών περιοχών στο σύνολο της κοινωνίας, βελτιώνοντας την ελκυστικότητά τους αλλά και την ποιότητα της ζωής των κατοίκων.
Επίσης, η τεχνολογία μπορεί να εξασφαλίσει περισσότερο ελεύθερο χρόνο και πρόσβαση σε αγαθά μέσω διαδικτύου, όπως επίσης και στην εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Όσον αφορά τα περιβαλλοντικά οφέλη, το περιβάλλον θα ωφεληθεί από την εισαγωγή της ψηφιοποίησης και των τεχνολογικών λύσεων με τη μείωση των εκπομπών άνθρακα, των χημικών στο έδαφος και τις καλλιέργειες και τη βελτίωση της καλής διαβίωσης των ζώων. Ωστόσο, η ψηφιοποίηση δεν έρχεται μόνο με θετικά.
Σύμφωνα με την έρευνα, οι αρνητικές της επιπτώσεις περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τον αποκλεισμό εκείνων των υποκειμένων που δεν μπορούν να κρατήσουν τον ρυθμό της τεχνολογικής αλλαγής, αλλά και την απομάκρυνση από τη φύση, καθώς στη σχέση μεταξύ εργαζομένων, χωραφιών και ζώων παρεμβάλλονται όλο και περισσότερο υπολογιστές και ρομπότ.
