Η συμβολή των μικροοργανισμών στη γεωργία, την παραγωγή τροφίμων και την υγεία, βρέθηκαν στο επίκεντρο των εργασιών του 5ου Ετήσιου Συνεδρίου Αγροτεχνολογίας που διοργάνωσε το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο σε συνεργασία με την Αμερικανική Γεωργική Σχολή και το Perrotis College.
Στο συνέδριο κατατέθηκαν όλες οι εξελίξεις στο νέο πεδίο της Μεταγονιδιωματικής και οι οποίες φανέρωσαν τον πλούτο των λεγόμενων φιλικών (προβιοτικών) μικροβίων στη φύση, στα εδάφη, στα νερά και τους βυθούς των θαλασσών, αλλά και στα φυτά, τα ζώα και στον άνθρωπο, και τις εφαρμογές τους στην γεωργία, κτηνοτροφία με την παραγωγή προβιοτικών τροφίμων με στόχο την προστασία της ανθρώπινης υγείας και την πρόληψη των ασθενειών. Η εναρκτήρια ομιλία έγινε από τον επικεφαλής του Perrotis College και της Μεταπτυχιακής Σχολής του, δρ. Αθανάσιο Τσαυτάρη και είχε θέμα τις μεταγονιδιωματικές τεχνολογίες και την αποτίμηση των ωφέλιμων (προβιοτικών) μικροβίων στα φυτά, στα ζώα, στα τρόφιμα και στους ανθρώπους.
Όπως ανέφερε ο δρ. Τσαυτάρης, η Μεταγονιδιωματική είναι ένας νέος κλάδος όπου αντί της συνήθους γονιδιωματικής ανάλυσης – DNA ενός οργανισμού – αναλύονται ταυτόχρονα ολόκληρες βιοκοινότητες μικροοργανισμών, παρακάμπτοντας την ανάγκη για εκ προτέρων απομόνωση και καλλιέργεια ξεχωριστά κάθε είδους. Στην ομιλία του ο κ. Τσαυτάρης αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στη σημασία της αμειψισποράς, της εναλλαγής των καλλιεργειών, η οποία, όπως είπε μειώνει το κόστος των φυτοφαρμάκων, αντιμετωπίζει τα ζιζάνια και βελτιώνει γενικότερα το φυσικό περιβάλλον.
Εξηγώντας τη λειτουργία των φυτών και τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης τόνισε πως στις ρίζες των φυτών και ειδικότερα των ψυχανθών, όπου ανήκουν και τα όσπρια (φακές, μπιζέλια, φασόλια, ρεβίθια, βίκος, κουκιά, λαθούρια, τριφύλλια κ.ά.) γνωρίζαμε από χρόνια ότι συμβιεί μια εξαιρετικά πολύτιμη οικογένεια προβιοτικών μικροβίων: τα αζωτοδεσμευτικά βακτήρια. Τα συμβιωτικά αζωτοδεσμευτικά βακτήρια από το άφθονο άζωτο της ατμόσφαιρας που δεσμεύουν και τους περισσεύει, δίνουν αζωτούχο λίπασμα και στο φυτό-ξενιστή, το οποίο σε αντάλλαγμα δίνει τροφή στο βακτήριο με τη μορφή των σακχάρων που το φυτό έχει άφθονα χάρη στη φωτοσύνθεση στα πράσινα φύλλα με τη δωρεάν ενέργεια του ήλιου. Όταν τελειώσει η συγκομιδή, η ρίζα των ψυχανθών που θα σαπίσει στο χώμα θα δώσει αζωτούχο λίπασμα για την καλλιέργεια σιτηρών που συνήθως ακολουθούν (αμειψισπορά). Κατά αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με τον κ. Τσαυτάρη, ανοίγει ένας δρόμος για τη μείωση του κόστους των αζωτούχων λιπασμάτων (με παράλληλη, μάλιστα, μείωση του κόστους των φυτοφαρμάκων, αντιμετώπιση των ζιζανίων και γενικότερη βελτίωση του φυσικού περιβάλλοντος).
«Τώρα είναι η ευκαιρία» επισήμανε «που με το πρασίνισμα της νέας ΚΑΠ και τη σημαντική υποστήριξη, που προβλέπεται, για την καλλιέργεια ψυχανθών, να ξανα-επεκτείνουμε τις πολύτιμες αυτές καλλιέργειες για το καλό του αγρότη, των κτηνοτρόφων, των χωραφιών και του φυσικού περιβάλλοντος αλλά και των καταναλωτών, μια και τα ψυχανθή-όσπρια είναι εξίσου σημαντική πηγή πρωτεϊνών (λευκωμάτων) όπως και τα ζωικά κρέατα, τα αυγά κ.λπ., χωρίς όμως τα λιπαρά, τις χοληστερίνες κ.λπ. που συνυπάρχουν στα ζωικά προϊόντα». Ταυτόχρονα ο Δρ Τσαυτάρης παραλλήλισε τον ανθρώπινο οργανισμό με αυτόν των φυτών και είπε πως στο ανθρώπινο σώμα, όπως και στα ζώα και φυτά, αντίστοιχα πέραν των 3 τρισεκατομμυρίων ανθρωπίνων κυττάρων «κουβαλούμε» και 300 τρισεκατομμύρια ποικίλα φιλικά προς εμάς προβιοτικά μικρόβια.
Έχουμε δηλαδή, 100 φορές πιο πολλά μικρόβια από ότι ανθρώπινα κύτταρα. «Λανθασμένα πιστεύαμε ως σήμερα, ότι όλοι οι μικροοργανισμοί είναι παθογόνοι που μας μολύνουν, μας αρρωσταίνουν ή και μας θανατώνουν» δήλωσε ο κ. Τσαυτάρης. Υπάρχουν τέτοιοι, υπάρχουν όμως και πολλοί φιλικά διακείμενοι που συμβιούν μαζί μας, με αμοιβαίο όφελος και για τις δυο πλευρές. Πολλές λειτουργίες μας, όπως η πέψη και η σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού δεν γίνονται σωστά χωρίς τα προβιοτικά μικρόβια. Νομίζοντας ότι όλα τα μικρόβια είναι παθογόνα, κηρύξαμε έναν ανελέητο πόλεμο διαρκείας εναντίον τους με αποτέλεσμα την παχυσαρκία, τα καρδιοαγγειακά, τα μεταβολικά, πεπτικά, ορθοπεδικά νευρολογικά προβλήματα όπως και οι φλεγμονές και τα έλκη στομάχου και εντέρου που προκαλούν καρκινογενέσεις.
Στην πρώτη ενότητα του Συνεδρίου έγιναν εισηγήσεις από τον καθηγητή και υπεύθυνο του τμήματος Διαχείρισης Αγρο-Περιβαλλοντικών Συστημάτων του Perrotis College, Αθανάσιο Γκέρτση με θέμα: «Ο μικρόκοσμος του εδάφους- συμβολή του στη γεωργία και παραγωγή τροφίμων» και ο οποίος επισήμανε ότι έδαφος χωρίς την ύπαρξη μικροοργανισμών δεν υπάρχει και ότι χωρίς την ύπαρξη των φιλικών μικροβίων όλο το οικοσύστημα που περιλαμβάνει φυτά, έδαφος, άνθρωποι θα είχε καταρρεύσει. Ο Διευθυντής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων στο Τμήμα Κτηνιατρικής του ΑΠΘ Σπυρίδων Κρήτας ανέπτυξε το θέμα της χρήσης των προβιοτικών στην Κτηνιατρική κι όπως επισήμανε μετά από μελέτες για τη χρήση προβιοτικών στις ζωοτροφές νεαρών χοίρων έχουν βρεθεί ότι διορθώνουν διαταραχές της εντερικής χλωρίδας, βελτιώνουν την αύξηση βάρους, καλύτερη μετατρεψιμότητα της τροφής προσφέρουν ανοσολογική προστασία, καλύτερη ποιότητα στο σφάγειο και πολλές άλλες ιδιότητες. Ο Αναπληρωτής Διευθυντής του Ινστιτούτου Εφαρμοσμένων Βιοτεχνολογιών Νότης Αργυρίου μίλησε με θέμα την αποτίμηση και αξιοποίηση των μικροοργανισμών για τη δημιουργία ταυτότητας των ελληνικών προϊόντων και η κλινική διαιτολόγος και αναφέρθηκε στην πειραματική βάση για την ελληνική αγροδιατροφή που έχει δημιουργηθεί στην οποία είναι καταχωρημένα ορισμένα προϊόντα με πληροφορίες για τον τρόπο που παράγονται, πως παράγονται και τι χαρακτηριστικά έχουν ώστε να γίνονται κατανοητά στους ειδικούς του τομέα και σε εταιρίες. Τέλος, η διατροφολόγος κυρία Νίκη Αθανασιάδου μίλησε για τη σημασία των μικροοργανισμών για την ισορροπημένη διατροφή. Συντονίστρια της πρώτης ενότητας ήταν η κυρία Αίνη Μιχαηλίδου πρόεδρο της ΕΒΙΕ Μιχαηλίδης.
Στη δεύτερη ενότητα του Συνεδρίου Αγροβιοτεχνολογίας εισηγήσεις έγιναν από τον Marketing Manager Balkans Dow Agrosciences Exports S.A. Γεράσιμο Νικολόπουλο , από τον κ. Πάνο Γιαννακόπουλου Διευθύνων Σύμβουλο της Hansen Hellas Α.Β.Ε.Ε., που μίλησε για τις σύγχρονες τάσεις στη χρήση μικροβιακών καλλιεργειών στην παραγωγή τροφίμων και τις εξελίξεις στο χώρο των προβιοτικών μικροοργανισμών. Όπως είπε ο κ. Γιαννακόπουλος τα μικρόβια υποστηρίζουν την υγεία των φυτών, στη διατροφή των φυτών, στην ευρωστία του ριζικού συστήματος, στην ανθεκτικότητα και στις ασθένειες. Εφαρμοσμένα παραδείγματα τόσο στη Βραζιλία όσο και στις ΗΠΑ απέδειξαν η βιο-φυτοπροστασία και η βιο-ενίσχυση με τη χρήση συγκεκριμένων σκευασμάτων αύξησαν την παραγωγή σακχαροκάλαμου κατά 10% με αύξηση του ριζικού συστήματος και αντοχή σε προσβολές και προσέδωσαν αντοχή σε καλλιέργειες καλαμποκιού σε προσβολές από έντομα, νηματώδεις και ξηρασία. Στη συνέχεια ο κ. Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης Διευθύνων Σύμβουλος της PELOPAC Α.Β.Ε.Ε μίλησε για τη θρεπτική αξία της επιτραπέζιας ελιάς τονίζοντας πως ένας σημαντικός αριθμός προβιοτικών στελεχών έχει ανιχνευθεί στις ελιές που έχει επεξεργασθεί με τη φυσική μέθοδο, όπως γίνεται στην Ελλάδα, αλλά και την ισπανική, ενώ, όπως είπε, η παστερίωση που είναι μια συνηθισμένη διαδικασία τυποποίησης των ελιών καταστρέφει τα ωφέλιμα προβιοτικά μαζί με τους παθογόνους μικροοργανισμούς. Ο κ. Ζαφείρης Τρικαλινός, πρόεδρος της Τρικαλινό Ε.Ε, μίλησε από την πλευρά του για το τρικαλινό αυγοτάραχο, ενώ για την επίδραση διαφόρων τύπων καλλιεργειών και πυτιάς στα φυσικοχημικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των λευκών τυριών άλμης μίλησε η κυρία Μαρία Κοσμίδου, υπεύθυνη διαχείρισης ποιότητας και ασφάλειας τροφίμων στην Μπέλας Φ. και Υιός ΑΕ, τυροκομικά Βερμίου, ενώ για τους ωφέλιμους μικροοργανισμούς στην παρασκευή αλλαντικών αέρος με προσθήκη αρωματικών φυτών μίλησε ο κ. Βασίλειος Βασιλειάδης Επιστημονικός Συνεργάτης της Αλλαντοποιίας Sary ΑΕ.
Χαιρετισμό στο Συνέδριο απηύθυναν ο Αντιπρόεδρος του Ελληνο-Αμερικανικού Επιμελητηρίου Ν. Μπακατσέλος ο οποίος δήλωσε πως μετά από 5 συνεχή χρόνια το συνέδριο του επιμελητηρίου έχει καταστεί θεσμός στα οικονομικά δρώμενα της περιοχής, αφού έχει αναγνωρίσει τον αγροδιατροφικό τομέα ως το βασικό πυλώνα της αναπτυξιακής πορείας της χώρας με ιδιαίτερα σημαντικές παραγωγικές και εξαγωγικές προοπτικές. Το μέλος της Επιτροπής Αγροτεχνολογίας του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου και πρόεδρος της Ε. Κατσαρός ΑΒΕΕ, Ν. Κατσαρός ο οποίος τόνισε ότι στόχος των συνεδρίων που διοργανώνει το Επιμελητήριο είναι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας. Χαρακτήρισε τολμηρό και ριψοκίνδυνο το εγχείρημα της διοργάνωσης συνεδρίων με ανάλογες θεματικές για τα τότε δεδομένα. Ανακοίνωσε ακόμα πως επιτροπή αγροτεχνολογίας προγραμματίζουν περισσότερες δράσεις για το 2017.
Νωρίτερα, το ypaithros.gr έγραφε:
Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε το 5ο Συνέδριο Αγροτεχνολογίας με τίτλο «Η συμβολή των μικροοργανισμών στη γεωργία, παραγωγή τροφίμων και υγεία» που διοργάνωσε στις 9/12 το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο σε συνεργασία με την Αμερικανική Γεωργική Σχολή και το Perrotis College.
Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου, που διεξήχθη στην αίθουσα Seth Frank της Σπουδαστικής Εστίας Aliki Perroti, στις εγκαταστάσεις της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής, αναλύθηκαν οι εξελίξεις στο νέο πεδίο της μεταγονιδιωματικής που φανέρωσαν τον πλούτο των λεγόμενων φιλικών (προβιοτικών μικροβίων) στη φύση, τα εδάφη, τα νερά, τους βυθούς των θαλασσών, αλλά και στα φυτά, τα ζώα και τον άνθρωπο με τις εφαρμογές τους στην γεωργία, κτηνοτροφία και παραγωγή προβιοτικών τροφίμων, την προστασία της υγείας και την πρόληψη ασθενειών.
«Η διοργάνωση του Συνεδρίου αποδεικνύει το έμπρακτο ενδιαφέρον μας για την αγροτεχνολογία» υπογράμμισε στον χαιρετισμό του ο αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Νικόλας Μπακατσέλος, ενώ ο πρόεδρος της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής Δρ. Πάνος Κανέλλης τόνισε ότι «διαχρονικά η Σχολή έχει πετύχει την αρμονική συνύπαρξη της επιστήμης, της έρευνας και της εκπαίδευσης με τη βιομηχανία».
Η εναρκτήρια ομιλία έγινε από τον Academic Dean του Perrotis College και της Μεταπτυχιακής Σχολής του, δρ. Αθανάσιο Τσαυτάρη με θέμα: «Οι μεταγονιδιωματικές τεχνολογίες και η αποτίμηση των ωφέλιμων (προβιοτικών) μικροβίων στα φυτά, ζώα, τρόφιμα και ανθρώπους». Αναφερόμενος στην μεταγονιδιωματική, τόνισε ότι είναι ένας νέος κλάδος, όπου αντί της συνήθους γονιδιωματικής ανάλυσης -DNA ενός οργανισμού- αναλύονται ταυτόχρονα ολόκληρες βιοκοινότητες μικροοργανισμών, παρακάμπτοντας την ανάγκη για εκ προτέρων απομόνωση και καλλιέργεια ξεχωριστά κάθε είδους.
«Στις ρίζες των ψυχανθών, όπου ανήκουν και τα όσπρια (φακές, μπιζέλια, φασόλια, ρεβίθια, βίκος, κουκιά, λαθούρια, τριφύλλια κ.ά.) γνωρίζαμε από χρόνια ότι συμβιεί μια εξαιρετικά πολύτιμη οικογένεια προβιοτικών μικροβίων: τα αζωτοδεσμευτικά βακτήρια. Τα συμβιωτικά, λοιπόν, αζωτοδεσμευτικά βακτήρια από το μπόλικο άζωτο της ατμόσφαιρας που δεσμεύουν και τους περισσεύει, δίνουν αζωτούχο λίπασμα και στο φυτό-ξενιστή, που σε αντάλλαγμα δίνει τροφή στο βακτήριο με τη μορφή των σακχάρων που το φυτό έχει άφθονα χάρη στη φωτοσύνθεση στα πράσινα φύλλα με τη μπόλικη δωρεάν ενέργεια του ήλιου! Κι όταν τελειώνει η συγκομιδή, η ρίζα των ψυχανθών που θα σαπίσει στο χώμα θα δώσει αζωτούχο λίπασμα για τα σιτηρά που συνήθως ακολουθούσαν», ανέφερε.
Ο κ. Τσαυτάρης υπογράμμισε ότι στο ανθρώπινο σώμα (όπως και στα ζώα και φυτά, αντίστοιχα) πέραν των τριών τρισεκατομμυρίων ανθρωπίνων κυττάρων υπάρχουν και 300 τρισεκατομμύρια ποικίλα φιλικά προβιοτικά μικρόβια.
Τα περισσότερα στο στομάχι και στο στόμα και αρκετά (4%-7%) στο δέρμα. «Λανθασμένα λοιπόν, πιστεύαμε ως σήμερα, ότι όλοι οι μικροοργανισμοί είναι παθογόνοι που μας μολύνουν, μας αρρωσταίνουν ή και μας θανατώνουν. Νομίζοντας ότι όλα τα μικρόβια είναι παθογόνα, κηρύξαμε έναν ανελέητο πόλεμο διαρκείας εναντίον τους; Ναι! Αντιβιοτικά, απολυμάνσεις, απορρυπαντικά-σαπούνια, χλωριώσεις στα πόσιμα νερά κ.α. Ιατρικές πράξεις άλλα και κοινωνικές συμπεριφορές που συρρικνώνουν την τόσο πολύτιμη μικροχλωρίδα μας. Αποτέλεσμα αυτής της συρρίκνωσης είναι η παχυσαρκία μας, τα πολλά καρδιοαγγειακά ή τα μεταβολικά, πεπτικά, ορθοπεδικά νευρολογικά προβλήματα ειδικά η συχνότερη εμφάνιση τους στους ενηλίκους, όπως και οι φλεγμονές και τα έλκη στομάχου και εντέρου, κύριες πηγές της καρκινογένεσης, κ.α», είπε.
Κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στα προβιοτικά τρόφιμα τόνισε ότι ο άνθρωπος τα καταναλώνει για να μπολιαστεί με τα πολύτιμα μικρόβια που περιέχουν. «Αναλογιστείτε γιατί δεν χαλάει το κρέας, στο σαλάμι εκτός ψυγείου, σκεφτείτε ότι γίνονται γεμίζοντας έντερα ζώων και θα καταλάβετε ποιος το προφυλάσσει και έτσι θα καταλάβετε πως οι ίδιοι ‘φρουροί’ φρουρούν και το δικό μας πεπτικό από τα έλκη», κατέληξε.
Ακολούθησε εισήγηση στην πρώτη ενότητα του Συνεδρίου από τον καθηγητή και υπεύθυνο του τμήματος Διαχείρισης Αγρο-Περιβαλλοντικών Συστημάτων του Perrotis College, Αθανάσιο Γκέρτση με θέμα: «Ο μικρόκοσμος του εδάφους… συμβολή του στη γεωργία και παραγωγή τροφίμων». Υπογράμμισε ότι «η συμβολή των μικροοργανισμών του εδάφους στην γεωργία είναι πολύ σημαντική και δεν έχει διερευνηθεί επαρκώς. Πρέπει να δοθεί έμφαση στην ‘αξιοποίηση’ των εδαφικών μικροοργανισμών στην ‘παραγωγικότητα των εδαφών’ και σε άλλες χρήσεις που σχετίζονται με την παραγωγή τροφίμων και την ‘υγεία του εδάφους’ και του ανθρώπου».
