Οι πολιτικές προστατευτισμού του Τραμπ και ο κίνδυνος για το ελληνικό ελαιόλαδο

Με τη Γερουσία να έχει καταλήξει ήδη στα χέρια των Ρεπουμπλικανών και, όπως όλα να δείχνουν, τη Βουλή των Αντιπροσώπων να έχει την ίδια τύχη, ο νικητής των προεδρικών εκλογών των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, θα είναι πιο δυνατός από ποτέ στον θώκο του πλανητάρχη.

Ο ίδιος εμφανίζεται αποφασισμένος να τοποθετήσει στα καίρια πόστα της κυβέρνησής του κυρίως τους απολύτως ελεγχόμενους, πιστούς συμμάχους της καμπάνιας του, αφήνοντας εκτός –μεταξύ άλλων– την προσφάτως υποψήφια πρόεδρο των Ρεπουμπλικανών, Νίκι Χέιλι, η οποία δεν είχε διστάσει να του ασκήσει σφοδρή κριτική κατά τη μεταξύ τους μονομαχία για το χρίσμα.

Με τη νέα σύνθεση να αναμένεται αυστηρά πειθαρχημένη στη γραμμή του Τραμπ, η ισχύς του τελευταίου μοιάζει ακλόνητη. Εύλογα, λοιπόν, γεννώνται απορίες για τις πολιτικές που θα επιλέξει να υλοποιήσει η νέα διοίκηση, και, κυρίως, για το αν η επόμενη μέρα επιφυλάσσει την κήρυξη ενός νέου εμπορικού πολέμου που θα ταράξει για τα καλά τα παγκόσμια ύδατα.

Σε πρώτη φάση, ο 47ος Αμερικανός πρόεδρος έχει ανοίξει τα χαρτιά του όσον αφορά το εμπόριο, υποσχόμενος δασμούς που θα μπορούσαν να φτάσουν έως και στο 60% στις εισαγωγές από την Κίνα. Σε κάθε περίπτωση, ο Τραμπ σχεδιάζει να επιβάλει δασμούς τουλάχιστον 10% (έως και 20%) σε όλες τις εισαγωγές.

Σε περίπτωση που οι υψηλοί δασμοί καταστήσουν απαγορευτικές τις προς το παρόν… αυξανόμενες ελληνικές εξαγωγές ελαιολάδου προς την αμερικανική αγορά, το πλήγμα για τη χώρα μας θα είναι μεγάλο

Αυτό συμπεριλαμβάνει όλα τα προϊόντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εξάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες και, όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς, μπορεί να βλάψει ιδιαίτερα τις εξαγωγές και την αγροτική οικονομία της ΕΕ. Φυσικά, η εφαρμογή των τελωνειακών δασμών θα έχει κόστος και για τους Αμερικανούς πολίτες, οι οποίοι ενδέχεται να δουν τις τιμές των προϊόντων στη χώρα τους να αυξάνονται.

Μία ενδιαφέρουσα διάσταση πάνω σε αυτό το ζήτημα δίνει ο συντάκτης Nicholas Robinson του FoodNavigator, εξετάζοντας τους πιθανούς τριγμούς που μπορούν να προκαλέσουν οι πολιτικές προστατευτισμού των ΗΠΑ σε ένα κορυφαίο εξαγωγικό προϊόν της Ελλάδας· το ελαιόλαδο, το οποίο κατακτά με σταθερά βήματα τις αγορές στην άλλη μεριά του Ατλαντικού.

«Οι καταναλωτές στις Ηνωμένες Πολιτείες κατέβαλαν ήδη μεγαλύτερο αντίτιμο από κάθε άλλη χώρα το πρώτο εξάμηνο του έτους για εισαγωγές τροφίμων και ποτών από την ΕΕ· 1,5 δισ. ευρώ περισσότερα. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης δεν οφειλόταν στους υψηλότερους όγκους, ούτε σε γενικευμένες αυξήσεις των τιμών. Οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στο υψηλότερο κόστος παραγωγής σε ελιά και ελαιόλαδο. Θα ήταν, λοιπόν, διατεθειμένοι οι Αμερικανοί καταναλωτές και οι αμερικανικές επιχειρήσεις να πληρώσουν ένα επιπλέον 10%;» αναρωτιέται. Εξαιρετικά αμφίβολο, απαντάμε εμείς.

Πάνω από 100 εκατ. δολάρια οι εξαγωγές της Ελλάδας στις ΗΠΑ το 2023

Υπενθυμίζεται ότι, το 2023, η Ελλάδα κατατάχθηκε πέμπτη ανάμεσα στις χώρες που προμηθεύουν με ελαιόλαδο τις ΗΠΑ σε όρους αξίας, ακολουθώντας την Ιταλία, την Ισπανία, την Τυνησία και την Τουρκία. Πιο συγκεκριμένα, η συνολική αξία των περσινών εισαγωγών ελαιολάδου στις ΗΠΑ από την Ελλάδα ξεπέρασε τα 100 εκατ. δολάρια.

Το μερίδιο της Ελλάδας επί του συνόλου των αμερικανικών εισαγωγών ελαιολάδου (σ.σ. 2,13 δισ. δολάρια) ανήλθε στο 4,7% το 2023, ποσοστό αυξημένο κατά περισσότερο από μία ποσοστιαία μονάδα έναντι της αμέσως προηγούμενης χρονιάς (3,3%). Αυξητικά κινείται και η αξία των ελληνικών εξαγωγών ελαιολάδου προς τη συγκεκριμένη αγορά, καθώς το 2020 ανερχόταν σε μόλις 41,9 εκατ. δολάρια.

Καταλαβαίνει κανείς ότι σε περίπτωση που οι υψηλοί δασμοί καταστήσουν απαγορευτικές τις προς το παρόν… αυξανόμενες ελληνικές εξαγωγές ελαιολάδου προς τη συγκεκριμένη αγορά, το πλήγμα για τη χώρα μας θα είναι μεγάλο.

Καμία βιασύνη για την επιλογή του νέου υπουργού Γεωργίας

Ως προς το τι μέλλει γενέσθαι με τη στελέχωση του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), αναλυτές του Politico γράφουν ότι η απόφαση για τον επόμενο υπουργό Γεωργίας και τους λοιπούς ρόλους του USDA θα μπορούσε να απέχει εβδομάδες ή ακόμη και μήνες.

Πράγματι, στο κατώφλι της πρώτης θητείας του, ο Τραμπ δεν είχε βιαστεί να ορίσει τον τότε υπουργό Γεωργίας, Σόνι Πέρντιου, παρά μόνο στις 19 Ιανουαρίου. Ήταν η τελευταία επιλογή που ανακοίνωσε στο πλαίσιο της διαδικασίας επιλογής του υπουργικού του συμβουλίου, μία μόλις ημέρα πριν από την ορκωμοσία του.