Περιζήτητο στη διεθνή αγορά το ελληνικό πιστοποιημένο βαμβάκι

✱ Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η εσπερίδα της ΔΟΒ στη Λάρισα ✱ Πώς προδιαγράφεται η φετινή χρονιά για παραγωγούς - εκκοκκιστές

Το ελληνικό βαμβάκι είναι ένα προϊόν με μεγάλη προστιθέμενη αξία για τη χώρα και καταφέρνει να πωλείται απρόσκοπτα στις διεθνείς αγορές, χάρη στην καλή του ποιότητα και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Ενώ η ελληνική παραγωγή είναι περίπου το 1,5% του παγκόσμιου συνόλου, το ελληνικό βαμβάκι είναι ιδιαίτερα σημαντικό στο διεθνές εξαγωγικό εμπόριο και καταλαμβάνει την 8η θέση μεταξύ των εξαγωγικών χωρών και την 1η θέση στη λεκάνη της Μεσογείου. Ο κλάδος ουδέποτε είχε πρόβλημα διάθεσης ή αναγκαστικής διαχείρισης υπερπαραγωγής. Το ζητούμενο είναι εάν αυτή η διάκριση συνοδεύεται και από την αντίστοιχη διαφοροποίηση της τιμής του κι αν το ελληνικό βαμβάκι λαμβάνει την τιμή που του αξίζει.

του Γιώργου Ρούστα

Αυτά συζητήθηκαν στην εσπερίδα που διοργάνωσε την περασμένη Πέμπτη στη Λάρισα η Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος (ΔΟΒ), η οποία συνεχίζει για ακόμα μία χρονιά την προσπάθειά της για την αναβάθμιση της βαμβακοκαλλιέργειας, με κύριο σκοπό την προστιθέμενη αξία του προϊόντος και την πληρέστερη ενημέρωση όλης της αλυσίδας αξίας και των συμμετεχόντων σε αυτήν, προκειμένου να τονωθεί η ανταγωνιστικότητα του προϊόντος και να αναδειχθεί η σημασία της καλλιέργειας του βαμβακιού για τη χώρα μας.

Η στρατηγική της ΔΟΒ

Στην εσπερίδα αναλύθηκε η στρατηγική στόχευση της Διεπαγγελματικής, που είναι να συμβάλει αφενός στην αύξηση της αξίας του βάμβακος που παράγεται, αφετέρου στην προσπάθεια ανάδειξης των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του, στο πλαίσιο υιοθέτησης μιας πολιτικής διαφοροποίησης του προϊόντος στις αγορές ενδιαφέροντος.

Έτσι, μέσα από μακροχρόνιες δράσεις, επιδιώκει να αυξήσει την αναγνωρισιμότητα, την κατανάλωση, να δημιουργήσει εμπορικό σήμα και, τελικά, να αυξήσει την αξία του βάμβακος. Και επειδή το εμπορικό σήμα είναι μια χρονοβόρα διαδικασία, το κλειδί στις ενέργειες προώθησης στην παρούσα φάση είναι η ποιότητα, η συνέπεια και η διάρκεια. Στο πλαίσιο αυτών των προσπαθειών έχουν δημιουργηθεί δύο προωθητικές στρατηγικές, με δράσεις απευθυνόμενες στην ελληνική και διεθνή αγορά.

Τιμή-παραγωγή

Όπως τονίστηκε στην εσπερίδα, «οι προοπτικές για το ελληνικό βαμβάκι είναι ευοίωνες τη φετινή χρονιά, παρά τις δυσκολίες που βίωσαν πέρυσι οι παραγωγοί. Η ζήτηση είναι υπαρκτή και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, όπου οι καταναλωτές προτιμούν ρούχα που προέρχονται από πιστοποιημένο προϊόν, αλλά και στην Κίνα, όπου η επιστροφή -μετά την πανδημία- στην κανονικότητα εγγυάται την αύξηση της κατανάλωσης.

Σχετικά με τη φετινή πρόθεση σποράς, παρά τα όσα ακούγονται για στροφή των παραγωγών σε άλλες καλλιέργειες, όπως το καλαμπόκι ή η ντομάτα, το γεγονός ότι το βαμβάκι είναι λιγότερο υδροβόρο από το καλαμπόκι και ότι η προώθησή του στην αγορά είναι εξασφαλισμένη ενδέχεται να παίξει καθοριστικό ρόλο στην τελική απόφαση του παραγωγού τις επόμενες ημέρες.

Όπως υποστήριξε το μέλος της ΠΕΕΕΒ και πρώην πρόεδρος της Ένωσης, Αποστόλης Δοντάς, «κι όλη η Ελλάδα να είναι σπαρμένη με βαμβάκι, εμείς θα μπορέσουμε να απορροφήσουμε όλη την παραγωγή».

Ο agent εμπορίας εκκοκκισμένου βαμβακιού, Γιάννης Γιαννακόπουλος (ο οποίος εκπροσωπεί γερμανική εταιρεία που αγοράζει ελληνικό βαμβάκι από το 1998, λόγω καλής ποιότητας), εκτίμησε ότι το βαμβάκι φέτος θα έχει καλύτερη τιμή (οι προπωλήσεις μπορεί να ξεκινήσουν γύρω στα 94-95 λεπτά), καθώς υπάρχει ζήτηση στη διεθνή αγορά και αύξηση παραγωγής κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.

Ακόμη, σημείωσε πως «η χώρα μας βρίσκεται στην 5η θέση παγκοσμίως σε θέματα εξαγωγών βάμβακος, μετά από ΗΠΑ, Βραζιλία, Δυτική Αφρική και Αυστραλία. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η τουρκική περιοχή Γκαζαντιέπ, η οποία χτυπήθηκε από τον σεισμό, με αποτέλεσμα να χαθούν πολλοί εργάτες και σημαντικά κλωστήρια, θα φέρει μια μείωση της ζήτησης κατά 300.000 τόνους, αλλά αυτή η εμπορική απώλεια για τη χώρα μας θα καλυφθεί από άλλες αγορές (π.χ. Αίγυπτος, Μαρόκο, Τυνησία)».

Ποιότητα

Ο Μωχάμεντ Νταράουσε, προϊστάμενος Εθνικού Κέντρου Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος της Καρδίτσας, παρουσίασε τρία ερευνητικά προγράμματα για την ποιότητα του ελληνικού βαμβακιού που διενεργεί το Κέντρο, τονίζοντας ότι «η Θεσσαλία έχει το καλύτερο βαμβάκι, αλλά αρκετές ξένες ύλες, πιθανότατα από τη χρήση μηχανών στρίπερ. Η Μακεδονία παρουσιάζει επίσης αυξημένες ύλες και υγρασία, η Θράκη έχει κοντή ίνα, με καλές αντοχές και καλό χρώμα, ενώ έχει τις λιγότερες ξένες ύλες πανελλαδικά. Η Στερεά Ελλάδα παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις, εξέλιξη ανεξήγητη».

Ο Βασίλης Γιαννάκος, μέλος ΔΣ της ΔΟΒ και παραγωγός από την Καρδίτσα σημείωσε, μεταξύ άλλων, πως η ολοκληρωμένη διαχείριση βοηθά στην παραγωγή ποιοτικού βαμβακιού, ενώ εξέφρασε την εκτίμηση ότι στην περιοχή του (η οποία είναι η πρώτη ανά την επικράτεια σε καλλιεργούμενα στρέμματα βαμβακιού) τα στρέμματα με τον «λευκό χρυσό» δεν θα μειωθούν.

Ο Γιώργος Καραΐσκος, μέλος ΔΣ της ΔΟΒ και παραγωγός από τη Φαλάνη, αναφέρθηκε στον σημαντικό ρόλο που έχει η βαμβακοκαλλιέργεια στην ανάπτυξη της οικονομίας και πρόσθεσε πως το βαμβάκι είναι ο λευκός χρυσός, αρκεί να υπάρχει σωστή διαχείριση. Ζήτησε «να λυθεί το θέμα του νερού για να συνεχίσει ο θεσσαλικός κάμπος να παράγει το καλύτερο βαμβάκι παγκοσμίως».

Εκπαίδευση

Ο Βασίλης Μάρκου, εκκοκιστής και πρώην πρόεδρος και μέλος ΔΣ της ΔΟΒ, αναφέρθηκε στην εκπαίδευση στην οποία πρέπει να επενδύσουν οι παραγωγοί και τους κάλεσε να συμμετάσχουν στα προγράμματα του ΕΛΓΟ-Δήμητρα.

Εξωστρέφεια-συνεργατικότητα

Την πολιτική της ΔΟΒ για την προώθηση του βάμβακος στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ανέλυσε ο ταμίας της Οργάνωσης, Πρόδρομος Ουσουλτζόγλου, δηλώνοντας ότι «οι πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η ΔΟΒ έχουν διπλή στόχευση: Αφενός την ενημέρωση της κοινής γνώμης, των αστών κυρίως, για τη βαμβακοκαλλιέργεια, αφετέρου την ενημέρωση των καταναλωτών, κυρίως της νέας γενιάς, για τις χρήσεις του βάμβακος, τα χαρακτηριστικά του και τα υπόλοιπα προϊόντα που παράγονται από αυτό.

Σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βόλου, σχεδιάστηκε και υλοποιείται, φέτος για πρώτη χρονιά, μια δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης όλων των μαθητών των ελληνικών λυκείων σχετικά με τη χρησιμότητα και τα οφέλη που προκύπτουν από το βαμβάκι, καθώς και την αξία της βαμβακοκαλλιέργειας για τη χώρα μας.

Η διευθύντρια Πιστοποίησης και Προδιαγραφών ΕΛΓΟ-Δήμητρα, Μαίρη Σπέντζου, ανέλυσε τη συμβολή του ΕΛΓΟ στη δημιουργία ταυτότητας του προϊόντος και στην πρόσδοση αξίας του βάμβακος και τις ενέργειες που έχουν γίνει σχετικά με τις πιστοποιήσεις που μπορεί να φέρει το προϊόν.

Ο εκσυγχρονισμός του Agro και η επέκτασή του στο στάδιο της εκκόκκισης και της νηματοποίησης εξυπηρετεί την πιστοποίηση της διαδικασίας παραγωγής, αλλά και των παραγόμενων προϊόντων, ενώ η εξίσωση-ισοδυναμία του πιστοποιητικού με το BCI (Better Cotton Initiative) διευκολύνει την πώληση του προϊόντος στις διεθνείς αγορές. Ενδιαφέρουσες εισηγήσεις πραγματοποιήθηκαν από τους κ.κ. Δημήτρη Βλαχοστέργιο, διευθυντή Ινστιτούτου Βιομηχανικών και Κτηνοτροφικών Φυτών ΕΛΓΟ-Δήμητρα, ο οποίος αναφέρθηκε στη συνεργασία ΕΛΓΟ με ΔΟΒ, Ευάγγελο Χατζηγιαννακάκη, ερευνητή ΕΛΓΟ-Δήμητρα και Μάχη Συμεωνίδου, γενική διευθύντρια AGROAPPS, ενώ σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλης Κόκκαλης, σημειώνοντας πως «έχουμε καλούς παραγωγούς, έντιμους εκκοκκιστές, καλούς επιστήμονες, αλλά απαιτείται συνεργασία όλων των παραπάνω με το υπουργείο». Ο ίδιος δήλωσε περήφανος που το πέτυχαν, όταν ήταν υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, «καθώς δούλεψαν με εθνική στρατηγική».

Χαιρετισμό απηύθυνε και ο αντιπεριφερειάρχης, Απόστολος Μπίλλης, λέγοντας πως το βαμβάκι αναβαθμίζει την αγροτική οικονομία και πως έχει παρελθόν, παρόν και μέλλον.

Προπώληση

Οι περισσότεροι ομιλητές συμφώνησαν ότι η προπώληση αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των βαμβακοπαραγωγών, οι οποίοι θα οφείλουν να γνωρίζουν τις δυνατότητες του προϊόντος σε συνδυασμό με τις ανάγκες της αγοράς.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΔΟΒ, Ευθύμιο Φωτεινό, «με την προπώληση, ο παραγωγός γνωρίζει το κόστος παραγωγής και την τιμή που θα πουλήσει και κακώς κάποιοι βιάστηκαν να καταδικάσουν αυτή την τακτική, επειδή δεν τους “βγήκε” η προσδοκώμενη υψηλή τιμή». Ο κ. Δοντάς χαρακτήρισε «χρήσιμο εργαλείο» τις προπωλήσεις πριν από τη σπορά, «οι οποίες βεβαίως εμπεριέχουν, εκτός από δικαιώματα, και υποχρεώσεις με ρίσκο».

Ο Δημήτρης Ντογκούλης, γεωπόνος και πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδας, κάλεσε τους παραγωγούς «να αλλάξουν όσο το δυνατόν περισσότερο τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονται» σχετικά με τις προπωλήσεις.

Ο Δημήτρης Μελάς, σύμβουλος της ΔΟΒ, έκανε μια σύγκριση με την παραγωγή του καπνού τα παλιότερα χρόνια, λέγοντας, ωστόσο, πως εν αντιθέσει με την κακή φήμη του πρώτου, το βαμβάκι αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη ζήτηση.

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Βάμβακος, Αντώνης Σιάρκος, υποστήριξε ότι «το βαμβάκι έχει μεγάλη αναγνωρισιμότητα, ωστόσο ήρθε η ώρα να πάμε ένα βήμα πιο μπροστά, με ζητούμενο τη δημιουργία ταυτότητας. Το επώνυμο προϊόν με υψηλή περιβαλλοντική αξία για την παραγωγή επώνυμων προϊόντων έχει μέλλον. Η Ευρωπαϊκή Συμμαχία Βάμβακος έχει καταστήσει κορωνίδα της πολιτικής του την προστιθέμενη αξία στο Ελληνικό βαμβάκι, με την καμπάνια EU-COTTON».

Ο κ. Σιάρκος τόνισε τη σπουδαιότητα κατοχύρωσης του σήματος EUCOTTON στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Κατοχύρωσης Σημάτων και Πνευματικών Δικαιωμάτων (EUIPO) με ταυτόχρονη υποβολή του κανονισμού χρήσης και απόδοσης του σήματος, που έγινε τον Μάρτιο του 2021, ενώ η ίδια διαδικασία ολοκληρώθηκε επιτυχώς και για το Ηνωμένο Βασίλειο τον Φεβρουάριο του 2022.

Πιο σημαντικό από όλα, ίσως, είναι ότι τον Νοέμβριο του 2021 εγκρίθηκε για την Ευρωπαϊκή Συμμαχία Βάμβακος πρόταση προώθησης του ευρωπαϊκού βάμβακος στο πλαίσιο του προγράμματος προώθησης Ευρωπαϊκών Προϊόντων «Enjoy, it’s from Europe», ένα πολυετές, διακρατικό πρόγραμμα, με σκοπό την προώθηση, την προβολή και τη διαφήμιση του ευρωπαϊκού βάμβακος πρωτίστως εντός της ΕΕ και μετέπειτα σε τρίτες χώρες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρόταση χαρακτηρίστηκε από τους φορείς αξιολόγησης ιδιαίτερα καινοτόμα, αφού πρώτη φορά γίνεται η προσπάθεια προώθησης ενός αγροτικού προϊόντος που δεν ανήκει αυστηρά στον τομέα της αγροδιατροφής. Η διάρκεια του προγράμματος είναι τρία έτη, από το 2022 έως και το 2024, με συνολικό προϋπολογισμό 2 εκατ. ευρώ. Οι χώρες-στόχοι είναι η Ιταλία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία και η Ελλάδα.

 

ΛΙΒΑΔΕΙΑ

Αισιόδοξα τα μηνύματα για το βαμβάκι από τη Διεπαγγελματική

του Γιάννη Σάρρου

Με τη μεγάλη συμμετοχή βαμβακοπαραγωγών, γεωπόνων, εκκοκκιστών και άλλων ενδιαφερομένων, ολοκληρώθηκε με επιτυχία η εσπερίδα που πραγματοποίησε η Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος στη Λιβαδειά. Με μία ιστορική αναδρομή από την ίδρυση της οργάνωσης μέχρι και σήμερα και εστιάζοντας στα κυριότερα σημεία και σταθμούς, ο Ευθύμιος Φωτεινός άνοιξε τις εργασίες της εσπερίδας.

Μίλησε για τη συνεργασία της ΔΟΒ με τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ σε διάφορα προγράμματα, έτσι όπως αυτά έχουν δρομολογηθεί μέχρι και σήμερα. Παρουσίασε τις δράσεις που έχουν αναπτυχθεί μέσα από την ευρωπαϊκή συμμαχία για το βαμβάκι, σε συνεργασία με διάφορους φορείς από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κλείνοντας, αναφέρθηκε στο θέμα της πώλησης του βαμβακιού, όπου από εκεί κρίνεται και το εισόδημα του παραγωγού, λέγοντας πως «η προπώληση του προϊόντος που παράγουμε, μέσω των συμβολαίων, είναι ένα καλό εργαλείο στα χέρια του βαμβακοπαραγωγού, διότι γνωρίζει την τιμή που θα πουλήσει το προϊόν του, σε συνδυασμό με το κόστος».

Στη συνέχεια άνοιξε ο κύκλος των θεματικών ενοτήτων, όπου παρουσιάστηκε η εφαρμογή της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής στο βαμβάκι. Ο Θανάσης Παπαθανασόπουλος, μέλος της Γενικής Συνέλευσης της ΔΟΒ, αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα της ενημέρωσης για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ σε όλους τους νομούς που καλλιεργείται το βαμβάκι. Ο Δημήτρης Ντογκούλης, πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδας, παρουσίασε τις τάσεις της νέας ΚΑΠ σε συνδυασμό με τις τεχνολογίες καταγραφής των αγροτεμαχίων.

Γεωργία ακριβείας και ταυτότητα του βάμβακος

Στη δεύτερη ενότητα, οι εισηγητές επικέντρωσαν τις ομιλίες τους στη γεωργία ακριβείας, στην ποιότητα και στην ταυτότητα των προϊόντων από το βαμβάκι, όπως επίσης και στο εκπαιδευτικό και ερευνητικό πρόγραμμα της Διεπαγγελματικής. Ο Βασίλης Μάρκου, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΔΟΒ μίλησε για την αναγκαιότητα της εκπαίδευσης των παραγωγών στο χωράφι, σε συνθήκες χωραφιού.

Ο Παναγιώτης Χατζηνικολάου, διευθύνων σύμβουλος του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, στήριξε τις δράσεις για το περιβάλλον, οι οποίες έχουν άμεση σχέση με την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ. Κλείνοντας τη δεύτερη ενότητα, ο Βασίλης Γιαννακός, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΔΟΒ, καθώς και ο Ευάγγελος Χατζηγιαννακάκης, ερευνητής στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, μίλησαν για τη γεωργία ακριβείας και για την ποιότητα και ταυτότητα των προϊόντων.

Στην τρίτη ενότητα αναλύθηκαν οι προοπτικές της αγοράς του εκκοκκισμένου βάμβακος στις διεθνείς αγορές. Ο Γιάννης Γιαννακόπουλος, agent εμπορίας εκκοκκισμένου βαμβακιού, αναφέρθηκε στην Τουρκία, η οποία αποτελεί έναν από τους κύριους αγοραστές βαμβακιού. Είπε ότι το 70% των επιχειρήσεων κλωστοϋφαντουργίας έχει καταστραφεί από τους σεισμούς, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να διαχειριστούν το βαμβάκι. Κλείνοντας και αυτή την ενότητα, ο προϊστάμενος του κέντρου ταξινόμησης και τυποποίησης βάμβακος Μωχάμεντ Νταράουσε, αναφέρθηκε στην ποιοτική κατάταξη του ελληνικού βαμβακιού, εστιάζοντας στην αναγκαιότητα δημιουργίας συλλογικών σχημάτων.

Στο τέλος της εσπερίδας παρουσιάστηκαν ολοκληρωμένες προτάσεις για την προώθηση του βαμβακιού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, από επιχειρηματίες γεωπόνους, όπως επίσης και από στελέχη οργανισμών, οι οποίοι ειδικεύονται σε θέματα ποιότητας και πιστοποίησης αγροτικών προϊόντων. Η εσπερίδα έκλεισε με ερωτήσεις και παρεμβάσεις από τους παρευρισκόμενους.

Photos: V.P.Tsantopoulos

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της Διεπαγγελματικής για την προώθηση του ελληνικού βαμβακιού, την Τετάρτη 15 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε στην Αλεξάνδρεια Ημαθίας (Πνευματικό Κέντρο Αλεξάνδρειας), η τελευταία για φέτος εσπερίδα για την ποιότητα του ελληνικού βαμβακιού, με τίτλο «Το παρόν και το μέλλον της ελληνικής βαμβακοκαλλιέργειας».