Την εισαγωγή τριών νέων Παρεμβάσεων στο Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ 2023-2027 ζητά, μεταξύ άλλων, η Ελλάδα από την Κομισιόν, στην πρώτη τροποποιητική πρόταση που κατέθεσε στα αρμόδια όργανα των Βρυξελλών. Από το ρεπορτάζ γνωρίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συμφωνήσει σχεδόν σε όλα.
Με δύο νέες δράσεις στη φαρέτρα των Οικολογικών Σχημάτων και ένα προαιρετικό πρόγραμμα πριμοδότησης ασφαλίστρων, που θα ενσωματωθεί στον ΕΛΓΑ, το υπουργείο προχωρά στην περικοπή κονδυλίων κυρίως επενδυτικών παρεμβάσεων της νέας προγραμματικής περιόδου, όπως είναι τα Σχέδια Βελτίωσης.
Παράλληλα, η ελληνική πρόταση έρχεται να φέρει αλλαγές σε Συνδεδεμένες και Ενίσχυση Βάμβακος, καλώντας ταυτόχρονα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δώσει το πράσινο φως σε ολιγοήμερη παράταση για τη δυνατότητα οργώματος στο πλαίσιο της αιρεσιμότητας.
Μπορεί η Ελλάδα να ζητήσει μεταφορά πόρων από τον Β’ στον Α΄ Πυλώνα; Η απάντηση είναι όχι. Αυτό δεν μπορεί να γίνει, καθώς η νομοθεσία δίνει τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να προβούν σε τέτοιου είδους αποφάσεις μόνο δύο φορές: Μία κατά την κατάθεση του Στρατηγικού Σχεδίου (κάτι που ήδη έχει γίνει και εγκριθεί) και άλλη μία το έτος 2025.
Σε αυτό το σημείο, να θυμίσουμε ότι κατά τον σχεδιασμό του Στρατηγικού Σχεδίου πραγματοποιήθηκε μεταφορά πόρων ύψους 10% από τις Άμεσες Ενισχύσεις στα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης.
Ακαρπία ελιάς και περονόσπορο αμπέλου έρχεται να καλύψει η επιδότηση ασφαλίστρου
Στην ενεργοποίηση της Παρέμβασης Π3-76-1.1 «Επιδότηση Ασφαλίστρου» στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ στοχεύει το ΥΠΑΑΤ, προχωρώντας στην πρώτη ουσιαστική τροποποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου της χώρας, αλλά περικόπτοντας ταυτόχρονα συνολικό ποσό ύψους 200 εκατ. ευρώ από επενδυτικές δράσεις.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ», στο έγγραφο τροποποίησης που έχει στείλει το ΥΠΑΑΤ για έγκριση στην Κομισιόν, «κόβονται» ποσά από παρεμβάσεις όπως είναι τα Σχέδια Βελτίωσης, η Μεταποίηση, η Συνεργασία, τα Συστήματα Ποιότητας, αλλά και υπόλοιπα της Εξισωτικής, προκειμένου να εισαχθεί η νέα παρέμβαση.
Συγκεκριμένα, η «Επιδότηση Ασφαλίστρου» βασίζεται στα εργαλεία διαχείρισης κινδύνου που προβλέπει το θεσμικό πλαίσιο της νέας ΚΑΠ και έρχεται να συμπληρώσει την αναθεώρηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ. Πρόκειται για παρέμβαση με ενωσιακή συμμετοχή, που έχει υπολογισθεί στα 200 εκατ. ευρώ για την επόμενη τετραετία. Στόχος του ΥΠΑΑΤ είναι κάθε χρόνο να διατίθενται 50 εκατ. ευρώ από την ενωσιακή συμμετοχή, τα οποία με την εθνική συμμετοχή θα φθάνουν τα 57 εκατ. ευρώ περίπου ανά έτος.
Στο ποσό αυτό θα προστίθεται ισόποση συμμετοχή του ασφαλιζόμενου και έτσι θα δημιουργηθεί ένα νέο ασφαλιστικό εργαλείο αποζημιώσεων συνολικής αξίας 114 εκατ. ευρώ ανά έτος.
Η επιδότηση ασφαλίστρου έρχεται ουσιαστικά να καλύψει ζημιές στην αγροτική παραγωγή από κινδύνους υψηλού ρίσκου που δεν περιλαμβάνονται στις υφιστάμενες ασφαλιστικές κατηγορίες του ΕΛΓΑ, αλλά και να αποτελέσει κίνητρο για τους παραγωγούς ώστε να ασφαλιστούν σε εθελοντική βάση για πρόσθετους κινδύνους.
Από το ρεπορτάζ προκύπτει ότι θα επιδοτείται το 50% περίπου του ασφαλίστρου, για την κάλυψη ζημιών που υπάγονται σε δύο κατηγορίες:
✱ Ακαρπία π.χ. της ελιάς, κ.ά.
✱ Μυκητολογικές ασθένειες, όπως ο περονόσπορος στο αμπέλι.
Δύο νέα Οικολογικά Σχήματα και «λυσάρι» για την αιρεσιμότητα
Με δύο νέες δράσεις αναμένεται να ενισχυθεί το πακέτο των Οικολογικών Σχημάτων, με βάση την πρόταση τροποποίησης του Στρατηγικού Σχεδίου από το ΥΠΑΑΤ.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΥΧ», το υπουργείο φαίνεται πως θέλει να δώσει ώθηση στην Κυκλική Οικονομία, εξού και εισάγει στην πρότασή του δράση για ιδιο-κομποστοποίηση στον αγροτικό τομέα. Να θυμίσουμε ότι ο ίδιος ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Λ. Αυγενάκης, είχε τονίσει πρόσφατα την ανάγκη επέκτασης της κομποστοποίησης στη λίπανση των αγρών.
Η άλλη δράση που προτείνεται αφορά την αξιοποίηση της ευφυούς γεωργίας σχετικά με τη λίπανση, προκειμένου να συμπληρώσει την παρέμβαση για τη χρήση της ψηφιακής εφαρμογής αναφορικά με πρακτικές διαχείρισης στην εφαρμογή φυτοπροστατευτικών.
Αιρεσιμότητα
Όσον αφορά την αιρεσιμότητα, μαθαίνουμε ότι το ΥΠΑΑΤ επιθυμεί να δώσει περισσότερες πληροφορίες για τα ήδη ισχύοντα, προκειμένου τα πρότυπα για την καλή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση της γης (ΚΓΠΚ) να γίνουν… πιο κατανοητά στους παραγωγούς, αφού σε πολλές περιπτώσεις έχει προκληθεί σύγχυση λόγω της κακής διατύπωσης! Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα πρότυπα ΚΓΠΚ 2, ΚΓΠΚ 4, ΚΓΠΚ 7 και ΚΓΠΚ 8.
Όργωμα
Μάλιστα, το ΥΠΑΑΤ ζητά από την Κομισιόν να επιτρέψει παρέκκλιση όσον αφορά τα πρότυπα ΚΓΠΚ 5 και 6, ώστε, σε εξαιρετικές συνθήκες, όπως π.χ. διαστήματα ξηρασίας, η περίοδος οργώματος να σταματάει 15 ημέρες μετά. Το συγκεκριμένο αίτημα εξετάζεται ακόμα από την Επιτροπή.
Αλλαγές σε Συνδεδεμένες, μεγαλύτερη κατανομή στο βαμβάκι, «άκυρο» για το ρύζι
Από την τροποποιητική πρόταση του Στρατηγικού Σχεδίου δεν λείπουν και αιτήματα για αλλαγές που διέπουν το καθεστώς των Συνδεδεμένων Ενισχύσεων. Ωστόσο, ένα «όχι» έχει ήδη δοθεί για τον τομέα του ρυζιού.
Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα ζητά να συμπεριληφθεί ο «πιστοποιημένος σπόρος» ως όρος επιλεξιμότητας για τη χορήγηση Συνδεδεμένων Ενισχύσεων στην καλλιέργεια Πρωτεϊνούχων Σανοδοτικών Ψυχανθών.
Το ίδιο ζητούσε και για το ρύζι, αλλά η Κομισιόν δεν δέχεται στην περίπτωση αυτήν τον συγκεκριμένο όρο επιλεξιμότητας. Αντιθέτως, για τα Πρωτεϊνούχα Σανοδοτικά Ψυχανθή, φαίνεται ότι θα περάσει.
Επίσης, συμφωνήθηκε να προστεθεί στη Συνδεδεμένη στον αραβόσιτο για καρπό και το ενσίρωμα, ενώ στη Συνδεδεμένη για το βόειο να συμπεριληφθούν και τα σφάγια 13 μηνών.
Βαμβάκι
Όσον αφορά την Ειδική Ενίσχυση Βάμβακος, συμφωνήθηκε να αλλάξει η ελάχιστη στρεμματική απόδοση. Να θυμίσουμε ότι, σύμφωνα με το Στρατηγικό Σχέδιο, η ελάχιστη στρεμματική απόδοση ορίζεται σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας (σ.σ. νομός) με βάση τον μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016-2020 κάθε Περιφερειακής Ενότητας μειωμένο κατά 20%. Η Ελλάδα ζητά να είναι μειωμένος κατά 30%.
Κάθε ΟΕΦ… και πρόγραμμα
Μείωση του ελάχιστου κύκλου εργασιών συμμετοχής των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ) ζητά ουσιαστικά το ΥΠΑΑΤ από την Κομισιόν, ανταποκρινόμενο σε σχετικό αίτημα της ΕΘΕΑΣ. Πλέον το ελάχιστο ποσό του κύκλου εργασιών συμμετοχής φτάνει τα 250.000 ευρώ.
Ειδικότερα, πριν λίγες ημέρες, ο ίδιος ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Λ. Αυγενάκης, έκανε γνωστό πως, στην τροποποιητική πρόταση του Στρατηγικού Σχεδίου, στον τομέα ελαιόλαδου, η Ελλάδα ζητά την εξάλειψη του κριτηρίου επιλεξιμότητας για την ένταξη των ΟΕΦ, όσον αφορά τον τζίρο των 800.000 ευρώ και 200.000 ευρώ στα μικρά νησιά Αιγαίου.
Από το ρεπορτάζ προκύπτει ότι η Ελλάδα ζητά ο ελάχιστος κύκλος εργασιών συμμετοχής να ανέλθει στα 250.000 ευρώ, ποσό ακόμη πιο χαμηλό από αυτό που ζητούσε δημοσίως η ΕΘΕΑΣ.
Υπενθυμίζεται ότι η τελευταία καλούσε το υπουργείο να μειώσει τον ελάχιστο κύκλο εργασιών:
✱ Από 800.000 ευρώ σε 500.000 ευρώ στην περιφέρεια.
✱ Από 300.000 ευρώ σε 200.000 ευρώ σε νησιωτικές περιοχές.
Τα παρακάρλια στο μικροσκόπιο της Κομισιόν
Την περίπτωση των παρακάρλιων περιοχών της Θεσσαλίας, που παραμένουν βυθισμένες στο νερό, και την στήριξη των παραγωγών που δεν μπορούν πλέον να καλλιεργήσουν, εξετάζει η Κομισιόν, μετά από αίτημα της Ελλάδας. Σύμφωνα με καλά διασταυρωμένες πληροφορίες, με δεδομένο ότι δεν υπάρχει προηγούμενο, η Επιτροπή αναζητά να βρει μία νομική φόρμουλα που θα αποτελέσει και τη βάση για ενδεχόμενα παρόμοια γεγονότα φυσικών καταστροφών, ώστε να παρέχεται στήριξη στους παραγωγούς για το διαφυγόν εισόδημα.
