Με αφορμή ανακοίνωση της απόφασης του ΕΛΓΟ-«Δήμητρα» να αναθέσει τη δημιουργία φακέλου ΠΓΕ για το ελληνικό γιαούρτι στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών η «ΥΧ» υπενθυμίζει τι είχε προηγηθεί και αποκαλύπτει το πλούσιο παρασκήνιο μέχρι να ανακοινωθεί η σημαντική αυτή απόφαση που υπό προϋποθέσεις δύναται να δώσει ώθηση στην ελληνική κτηνοτροφία. Διαβάστε το αναλυτικό ρεπορτάζ της “ΥΧ” που είχε προαναγγείλει τις παρούσες εξελίξεις.
Σε μια περίοδο που μεγάλη γαλακτοβιομηχανία της χώρας έδωσε σήμα στους αγελαδοτρόφους να ελαττώσουν τις παραδόσεις γάλακτος, επικαλούμενη πλεόνασμα, μια μάχη μαίνεται με αμείωτη ένταση εδώ και αρκετούς μήνες και αφορά την κορωνίδα των ελληνικών εξαγωγών γαλακτοκομικών προϊόντων μαζί με τη φέτα.
Η μάχη γίνεται για το ελληνικό γιαούρτι και τη σύνταξη φακέλου ΠΓΕ. Για τον σκοπό αυτόν, είχε συσταθεί με απόφαση του ΥΠΑΑΤ (7486/83066/01-08-2017) ομάδα εργασίας (ΟΕ) που κατέληξε σε ένα πόρισμα με τα βασικά σημεία στα οποία θα βασίζεται η σύνταξη του φακέλου ΠΓΕ για το ελληνικό γιαούρτι.
Σύμφωνα με όσα αποφασίστηκαν, η μελέτη σύνταξης του φακέλου επρόκειτο να ανατεθεί στο εργαστήριο Γαλακτοκομίας του ΓΠΑ με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή Θεοφύλακτο Μασούρα. Επιπλέον, αποφασίστηκε ότι ο ΕΛΓΟ-«Δήμητρα» θα χρηματοδοτήσει τη μελέτη σύνταξης του φακέλου. Όμως, τόσο με την παλιά, όσο και με τη νέα διοίκηση του Οργανισμού, ο φάκελος και η ανάθεσή του στο Γεωπονικό έχουν απορριφθεί κατά πλειοψηφία.
Το «ΣΤΟΠ» στο ΔΣ του ΕΛΓΟ Αξίζει να αναφερθεί ότι το κόστος που προτάθηκε για την εκπόνηση της μελέτης και της σύνταξης του φακέλου από το ΓΠΑ στην υπ. αριθμ. 122 συνεδρίαση του ΔΣ του ΕΛΓΟ-«Δήμητρα» στις 6/11/2018 έφτανε τα 24.800 ευρώ (20.000 ευρώ + ΦΠΑ), σημαντικά μειωμένο από τα 40.000 ευρώ που είχε προταθεί και είχε πέσει σε τοίχο, επί των ημερών της προηγούμενης διοίκησης του Οργανισμού. Το αρχικό ύψος του ποσού αποτελούσε, άλλωστε, εμπόδιο για την απευθείας ανάθεση της μελέτης σύμφωνα με το καταστατικό του ΕΛΓΟ. Ωστόσο, και η εισήγηση του διευθύνοντος συμβούλου, Θανάση Μπακαλέξη, για ανάθεση της μελέτης στο ΓΠΑ στις αρχές Νοεμβρίου, καταψηφίστηκε από πέντε μέλη, ενώ υπερψηφίστηκε μόνον από τον εισηγητή, καθώς και τον πρόεδρο του Οργανισμού, Νίκο Κατή. |
Η αντίδραση του ΣΕΒΓΑΠ
Από την πλευρά του, ο ΣΕΒΓΑΠ, σε δελτίο Τύπου που είχε εκδώσει στα τέλη Νοεμβρίου όταν έγινε γνωστό ότι δεν πέρασε η εισήγηση της ανάθεσης του φακέλου, έβαλλε κατά του ΕΛΓΟ, κατηγορώντας τον για «ανήκουστη διοικητική εκτροπή». Σε άλλο σημείο της ανακοίνωσής του ο ΣΕΒΓΑΠ ασκεί κριτική στη νυν διοίκηση του Οργανισμού σε σκληρό ύφος, για τους χειρισμούς της στο θέμα του γιαουρτιού: «Όποιος εισήγαγε με αυτόν τον τρόπο το εν λόγω θέμα στο ΔΣ είναι όχι μόνο αδαής, αλλά και επικίνδυνος για τα εθνικά μας συμφέροντα με την τεράστια καθυστέρηση που προξένησε». Αναφορικά με τις εξελίξεις στο ΔΣ του ΕΛΓΟ ως προς το πάγωμα της ανάθεσης της μελέτης του φακέλου στο ΓΠΑ, ο πρόεδρος του ΣΕΒΓΑΠ ανέφερε στην «ΥΧ»: «Η ουσία του θέματος είναι ότι υπάρχει μια πολύ μεγάλη καθυστέρηση επτά και πλέον μηνών για ένα ζήτημα μείζονος σημασίας, όπως είναι η κατοχύρωση πιστοποίησης ΠΓΕ για το «ελληνικό γιαούρτι»: «Το ΓΠΑ έχει συντάξει σχεδόν όλους τους φακέλους ΠΟΠ και ΠΓΕ και το συγκεκριμένο τμήμα και εργαστήριο είναι το πλέον κατάλληλο για να αναλάβει ένα τέτοιο έργο. Εμείς δεν ζητήσαμε από τον ΕΛΓΟ να το περάσει από το ΔΣ, ούτε να εξετάσει πού θα ανατεθεί η μελέτη. Αυτό είχε αποφασιστεί από την Ομάδα Εργασίας. Έχουμε καταθέσει τα χρήματά μας στον ΕΛΓΟ και ζητούμε, όποτε πηγαίνουμε, να μπορούμε να τα παίρνουμε και να τα χρησιμοποιούμε για όποιον σκοπό θεωρούμε εμείς σωστό».
ΕΛΓΟ-«Δήμητρα»: «Η ανάθεση του φακέλου θα περάσει από το ΔΣ του ΕΛΓΟ»
Σε δηλώσεις του στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Οργανισμού, Νίκος Κατής, υπεραμύνθηκε της στάσης της διοίκησης να περάσει το θέμα της ανάθεσης του φακέλου από το ΔΣ: «Το Δημόσιο λειτουργεί με ορισμένες διαδικασίες. Είχαμε την υποχρέωση να διερευνήσουμε κάποια πράγματα. Ως προς τους χειρισμούς του ΕΛΓΟ, ο ΣΕΒΓΑΠ έχει την άποψή του, όμως κατά τη γνώμη μας ως διοίκηση κάναμε το καλύτερο δυνατόν για να προχωρήσει το θέμα του φακέλου για το ελληνικό γιαούρτι. Πολύ σύντομα θα εισάγουμε ξανά το θέμα στο ΔΣ και ευελπιστούμε να έχουμε μια θετική εξέλιξη».
Τι λένε αυτοί που καταψήφισαν την εισήγηση
Μεταξύ αυτών που την καταψήφισαν ήταν και ο πρόεδρος και εκπρόσωπος του ΓΕΩΤΕΕ στο ΔΣ του ΕΛΓΟ, Σπύρος Μάμαλης. Ο ίδιος ανέφερε στην «ΥΧ»: «Δεν μπλοκαρίστηκε κανένας φάκελος, όπως γράφτηκε από μερίδα ΜΜΕ. Απορρίψαμε την απευθείας ανάθεση της μελέτης και δεχτήκαμε την πρόταση του μέλους του ΔΣ και εκπροσώπου του υπουργείου Παιδείας να διερευνηθεί, εάν μπορεί με την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία να κατατεθεί φάκελος που να ορίζει ότι το ελληνικό γιαούρτι ΠΓΕ μπορεί να παράγεται αποκλειστικά από ελληνικό γάλα.
Επιπλέον, στην πρόταση του ΓΠΑ και του κ. Μασούρα υπάρχει ζήτημα με κάποια κόστη που ανέρχονται σε περίπου 5.000 ευρώ και κατά την άποψή μου δεν υφίστανται». Μεταξύ των όσων καταψήφισαν την εισήγηση ήταν και το μέλος του ΔΣ και εκπρόσωπος του συλλόγου εργαζομένων του ΕΛΓΟ, Παναγιώτης Κάτσαρης. Ο ίδιος δήλωσε στην «ΥΧ»: «Αν και το τελικό πόρισμα της ΟΕ αναφέρει ότι στον φάκελο θα προβλέπεται ότι το γάλα στο ελληνικό γιαούρτι θα είναι ελληνικό, η πρόταση του ΓΠΑ που ελήφθη υπόψη κατά την πρόσφατη εισήγηση στο ΔΣ του ΕΛΓΟ αναφέρεται σε ένα προηγούμενο πόρισμα της ΟΕ και όχι στο τελικό. Αυτό το πόρισμα προέβλεπε ότι η πρώτη ύλη του γάλακτος δεν είναι απαραίτητο να είναι ελληνική.
Το δεύτερο δεδομένο είναι ότι το ελληνικό γάλα ίσα που φτάνει για το φρέσκο γάλα στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Τρίτον, υπάρχει το δεδομένο της ΚΥΑ Μπόλαρη – Αλεξιάδη του 2016 που επιτρέπει τη χρησιμοποίηση συμπυκνωμένου γάλακτος και μετατρέπει το γιαούρτι από προϊόν σε μέθοδο παρασκευής, βλάπτοντας πρωτίστως και κυρίως τους κτηνοτρόφους».
Τι λένε οι υπέρμαχοι της ανάθεσης στο ΓΠΑ
Στον αντίποδα, ο πρόεδρος του ΣΕΒΓΑΠ, Χρήστος Αποστολόπουλος, μας είπε: «Το εγχείρημα παρουσιάζει δυσκολίες, όμως έχουμε αποφασίσει να προχωρήσουμε. Στο πόρισμα της Ομάδας Εργασίας αναφέρεται ότι η ταυτότητα του προϊόντος θα περιλαμβάνει όλα τα γιαούρτια, όχι μόνο το στραγγιστό. Η προέλευση του γάλακτος θα είναι μόνον ελληνική. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι η θέση του να μην είναι από ελληνικό γάλα το προϊόν δεν είναι θέση μη πατριωτική, με την εξής έννοια: Όταν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του γάλακτος από το οποίο παράγεται το γιαούρτι, που εξάγεται ως ελληνικό γιαούρτι στο εξωτερικό, δεν είναι ελληνικό, γιατί δεν φτάνει το ελληνικό μας γάλα, σημαίνει ότι την επόμενη μέρα που το προϊόν μας θα κατοχυρωθεί, όλες οι εξαγωγές μας θα αντιμετωπίσουν ένα τεράστιο πρόβλημα, γιατί δεν θα μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν τον όρο «ελληνικό γιαούρτι». Πάντως, αποφασίσαμε να το προχωρήσουμε με ελληνική πρώτη ύλη για να δείξουμε ότι δεν ενδιαφερόμαστε μόνο για τα συμφέροντα των επιχειρήσεων, άλλωστε στην ΟΕ συμμετείχαν και εκπρόσωποι των κτηνοτρόφων». Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΣΕΚ, Τάκης Πεβερέτος, ανέφερε: «Έχουμε αποφασίσει να προχωρήσουμε όλοι μαζί, κτηνοτρόφοι και επιχειρήσεις για να διασφαλίσουμε ότι το ελληνικό γιαούρτι ΠΓΕ, το δυναμικότερο προϊόν στις εξαγωγές μας, μαζί με τη φέτα, θα κατοχυρωθεί διεθνώς και μάλιστα με πρώτη ύλη αποκλειστικά το ελληνικό γάλα».
Οι δυσκολίες του εγχειρήματος
Στις δυσκολίες του να περάσει ένας τέτοιος φάκελος από την ΕΕ αναφέρθηκε στην «ΥΧ» ο καθηγητής Γαλακτοκομίας του ΓΠΑ, Θεοφύλακτος Μασούρας, που έχει ασχοληθεί με τη μελέτη σύνταξης του φακέλου: «Είναι κάτι δύσκολο σε σύλληψη και εκτέλεση, αλλά είναι κάτι που πρέπει να γίνει». Στις δυσκολίες κατοχύρωσης του ελληνικού γιαουρτιού ως προϊόντος ΠΓΕ αναφέρθηκε και ο πρώην πρόεδρος του ΕΛΓΟ-«Δήμητρα», Σέρκος Χαρουτουνιάν, που κατά τη διάρκεια της θητείας του στον Οργανισμό είχε διερευνήσει το ενδεχόμενο της προώθησης ενός τέτοιου φακέλου, αποφασίζοντας τελικά να μην προχωρήσει: «Είναι πολύ δύσκολο να ορίσουμε ότι το ελληνικό γιαούρτι είναι ένας τύπος και ένα πράγμα, υπάρχει το αιγοπρόβειο, το στραγγιστό, υπάρχουν πολλά είδη. Υπάρχουν προϋποθέσεις για ένα προϊόν ΠΓΕ. Κατά την έρευνα που είχαμε κάνει, είχαμε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ένας τέτοιος φάκελος δεν μπορεί να προχωρήσει».
Από την πλευρά του, ο κ. Αποστολόπουλος δήλωσε: «Θα είναι δύσκολο να περάσει ένας τέτοιος φάκελος κατά το δεύτερο στάδιο αξιολόγησης του φακέλου. Εκεί, θα κληθούν να ψηφίσουν χώρες της ΕΕ που παράγουν οι ίδιες γιαούρτι “greek yogurt” και “greek style yogurt”». Κατά τον πρόεδρο του ΓΕΩΤΕΕ, κ. Μάμαλη, ζήτημα εγείρεται ως προς την ονομασία που θα κατοχυρωθεί το ελληνικό γιαούρτι ως προϊόν ΠΓΕ: «Το προϊόν κατοχυρώνεται με την ονομασία που είναι γνωστή στη χώρα προέλευσής του, αλλά με λατινικούς χαρακτήρες. Εκεί, λοιπόν, αν το προϊόν αναφέρεται ως “elliniko giaourti”, το τι θα αντιλαμβάνονται οι καταναλωτές και τι θα προτιμούν, ιδιαίτερα σε σχέση με τον όρο “greek yogurt” μπορείτε να το αντιληφθείτε. Σχολιάζοντας σχετικά ο κ. Αποστολόπουλος, ανέφερε: «Πράγματι, υπάρχει ένας τέτοιος προβληματισμός. Πάντως, όταν έθεσα στο υπουργείο σχετικό ερώτημα, μου απάντησαν ότι δεν υπάρχει πρόβλημα και ότι η ονομασία θα μεταφράζεται στη γλώσσα της εκάστοτε χώρας».
Το ΥΠΑΑΤ πιέζει για λύσηΗ σύνταξη φακέλου ΠΓΕ για το γιαούρτι είχε αναφερθεί από τον υπουργό Στ. Αραχωβίτη μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, όπως και από τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, κατά την επίσκεψή του στον Συνεταιρισμό Καλαβρύτων στις αρχές του μήνα. Να σημειωθεί ότι στις 14/12 δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η απόφαση αποδοχής των παραιτήσεων των Παναγιώτη Πλατή και Γεωργίου Αγγελή, μελών του ΔΣ του ΕΛΓΟ, που είχαν καταψηφίσει την εισήγηση για απευθείας ανάθεση του φακέλου στο ΓΠΑ. Τους ανωτέρω αντικαθιστούν οι Αλέξανδρος Χωνάς και Ευανθία Δούβλη, που εκπροσωπούν τη νέα ηγεσία του ΥΠΑΑΤ. Φαίνεται ότι η συγκεκριμένη εισήγηση συγκεντρώνει πλέον τις πιθανότητες με το μέρος της, καθώς απολαμβάνει και τη στήριξη του υπουργού, Στ. Αραχωβίτη, που κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στον ΕΛΓΟ ζήτησε, σύμφωνα με πληροφορίες της «ΥΧ», να επιλυθεί το θέμα του φακέλου. Αυτό, όπως όλα δείχνουν, θα γίνει στο επόμενο ΔΣ του Οργανισμού, με το νέο έτος. |
