Με οδηγό ζωής τις συμβουλές του πατέρα του και με παρακαταθήκη τη μεγάλη αγάπη για την ποντιακή παραδοσιακή μουσική, ο Κοζανίτης Στέλιος Νίττας εξειδικεύεται εδώ και 18 χρόνια στην κατασκευή ποντιακών λυρών από πρώτη ύλη που συγκεντρώνει από τα βουνά της περιοχής του.
Η τέχνη του είναι μοναδική και, όπως λέει ο ίδιος, έχει φτάσει στο σημείο της τελειοποίησης του ήχου του μουσικού οργάνου. Αυτό οφείλεται, εν μέρει, και στη γνώση που έχει για το ποια ξύλα θα μαζέψει από βουνά της Μακεδονίας, αλλά και στην επεξεργασία και στην ξήρανση που είναι απολύτως φυσική. Μάλιστα, για την κατασκευή μιας λύρας περιμένει να φύγει η υγρασία από τα ξύλα ακόμη και δύο χρόνια.
«Σχεδόν κάθε εβδομάδα είμαι στο βουνό και από την κοπή ενός κλαδιού και τα νερά που έχει καταλαβαίνεις εάν είναι καλό για να κατασκευάσεις τη λύρα, ανάλογα και με τις πλευρές που το βλέπει ο ήλιος», αναφέρει ο κ. Νίττας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το σφενδάμι είναι από τα καλύτερα ξύλα για την κατασκευή μιας λύρας, όπως και τα ξύλα της κορομηλιάς, της δαμασκηνιάς, της οξιάς ή του κέδρου, της φτελιάς (καραγάτσι). «Όλα τα ξύλα μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις στην οργανοποιία, ανάλογα με τον ήχο που θέλεις. Ακόμη και τα σπιρτόξυλα που είναι από λεύκα.
Με αυτά κατάφερα, μετά από πολλά πειράματα ετών, να κατασκευάσω μια συλλεκτική, πλήρως λειτουργική, παραδοσιακή ποντιακή λύρα», αναφέρει με καμάρι ο κ. Νίττας. Αν και η λύρα από σπιρτόξυλα είναι το τελευταίο απόκτημα της συλλογής του, ωστόσο, προχωρά άμεσα στην κατασκευή νέων λυρών από κορμό δέντρου που είχε κόψει ο πατέρας του πριν από 15 χρόνια.
Το πάθος για την κατασκευή αυθεντικών ποντιακών λυρών, ο κ. Νίττας το μετέδωσε και στην 5χρονη κόρη του, για την οποία, όπως λέει με περηφάνια, είναι ίσως η μικρότερη κατασκευάστρια ποντιακής λύρας στον κόσμο.
