Το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για τη νέα ΚΑΠ 2023-2027 υποβλήθηκε στην ΕΕ τον Δεκέμβριο 2021 μεταξύ των πρώτων από τα κράτη-μέλη, μετά από μια εκτεταμένη και εντατική περίοδο προετοιμασίας και διαβούλευσής του με το σύνολο των παραγωγικών φορέων της χώρας μας.
Σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία, οι αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αφού εξέτασαν το Στρατηγικό μας Σχέδιο, απέστειλαν στα τέλη Μαρτίου 2022 τις παρατηρήσεις τους, προκειμένου να ξεκινήσει ένας κύκλος διαβουλεύσεων για την τελική έγκρισή του, όπως ακριβώς συνέβη και με τα άλλα κράτη-μέλη.
Οι συγκεκριμένες παρατηρήσεις εστιάζουν, κυρίως, στην ανάγκη προσαρμογής των Στρατηγικών Σχεδίων όλων των κρατών-μελών στα νέα δεδομένα που διαμόρφωσε ο πόλεμος της Ουκρανίας, καθώς όταν υποβλήθηκαν δεν είχε προκύψει το γεγονός αυτό με τις τόσο σημαντικές επιπτώσεις, μεταξύ άλλων και στον αγροδιατροφικό τομέα. Επίσης, οι παρατηρήσεις, στην πλειονότητά τους, επικεντρώνονται στα θέματα της αυξημένης περιβαλλοντικής μέριμνας/φιλοδοξίας και της αποτελεσματικότερης διασύνδεσης των μέτρων πολιτικής που περιλαμβάνονται στο Στρατηγικό μας Σχέδιο και αφορούν την «πράσινη αρχιτεκτονική» της νέας ΚΑΠ με τους στόχους των στρατηγικών της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για τη Γεωργία «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο» και «Βιοποικιλότητα».
Κρίσιμο κεφάλαιο που τίθεται, επίσης, στις παρατηρήσεις αφορά τη σκοπιμότητα χορήγησης των συνδεδεμένων ενισχύσεων στο πλαίσιο του Πυλώνα Ι, παρεμβάσεις που δέχονται αυστηρή κριτική στο σύνολο των κρατών-μελών της Ένωσης ως προς την ουσιαστική συμβολή τους στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του πρωτογενούς τομέα. Τέλος, μια ενότητα παρατηρήσεων αφορά διευκρινίσεις, παροχή επιπλέον στοιχείων, καθώς και πολύ εξειδικευμένες τεχνικές πληροφορίες σε σχέση με επιμέρους θέματα.
οι σοβαρές επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία αναμφισβήτητα δημιούργησαν νέα δεδομένα, γεγονός που επιβάλλει σε ευρωπαϊκό επίπεδο την αναζήτηση άμεσων, αποτελεσματικών και βιώσιμων λύσεων σε κρίσιμα θέματα
Επισημαίνεται ότι οι σοβαρές επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία αναμφισβήτητα δημιούργησαν νέα δεδομένα, γεγονός που επιβάλλει σε ευρωπαϊκό επίπεδο την αναζήτηση άμεσων, αποτελεσματικών και βιώσιμων λύσεων σε κρίσιμα θέματα, όπως η ενεργειακή αυτονομία, η εντατικότερη αξιοποίηση των ΑΠΕ, η μείωση τους κόστους εισροών με ενθάρρυνση επενδύσεων σε νέες και ψηφιακές τεχνολογίες, όπως η γεωργία ακριβείας, η προώθηση του συνεργατισμού και της συλλογικής οργάνωσης των παραγωγών για την ισχυροποίηση της θέσης τους στην αλυσίδα αξίας, η διεύρυνση των χρηματοδοτικών εργαλείων και των εργαλείων διαχείρισης κινδύνου για την προστασία του εισοδήματος των παραγωγών σε σχέση με απρόβλεπτες εξωγενείς κρίσεις, οικονομικές, κλιματικές, επιδημιολογικές, επισιτιστικές κ.λπ.
Αυτές ακριβώς τις δυνατότητες επιχειρούμε να διευρύνουμε στο αναθεωρημένο Στρατηγικό Σχέδιο, ώστε να ενδυναμώσουμε περαιτέρω την εργαλειοθήκη στήριξης των παραγωγών μας στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ, λαμβάνοντας υπόψη και τις υποστηρικτικές μελέτες που εκπόνησε για λογαριασμό του ΥΠΑΑΤ η Παγκόσμια Τράπεζα.
Στη βάση των ανωτέρω προβληματισμών και δεδομένων, η χώρα μας απέστειλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαντητική επιστολή τον Μάιο του 2022 ως μια πρώτη αντίδραση στις παρατηρήσεις της, ενώ ταυτόχρονα ξεκίνησαν και διμερείς συναντήσεις σε τεχνικό επίπεδο, ώστε να παρασχεθούν οι απαραίτητες διευκρινίσεις και πληροφορίες ως προς τα επιμέρους θέματα. Ο νέος αυτός κύκλος των διαβουλεύσεων είναι ιδιαίτερα απαιτητικός, καθώς αφορά την ενδελεχή και σε βάθος εξέταση των επιμέρους παρεμβάσεων του Στρατηγικού Σχεδίου από το σύνολο των υπηρεσιών της ΕΕ (ενδεικτικά από Γενικές Δ/νσεις Γεωργίας, Περιβάλλοντος, Κλίματος, Προϋπολογισμού, Οριζόντιες Διευθύνσεις κ.λπ.).
Στο πλαίσιο αυτό, υπήρξαν εντατικές και δύσκολες διαπραγματεύσεις όλο το προηγούμενο διάστημα σε πολιτικό και υπηρεσιακό επίπεδο για την προώθηση των εθνικών θέσεων και συμφερόντων μέσα από παρεμβάσεις σε Συμβούλια Υπουργών, συνεχή επικοινωνία, αλληλογραφία, αποστολές επικαιροποιημένων κειμένων και τεχνικές συναντήσεις, με αποτέλεσμα να διαπιστώνεται πλέον και από τις δύο πλευρές σημαντική πρόοδος στη διαδικασία οριστικοποίησης του Στρατηγικού Σχεδίου.
Επισημαίνεται ότι η πλειοψηφία των κρατών-μελών βρίσκεται σε αντίστοιχο στάδιο ως προς τη διαδικασία διαπραγμάτευσης και έγκρισης των Στρατηγικών τους Σχεδίων. Η σημαντική πρόοδος που έχει συντελεστεί αποτυπώθηκε σε πρόσφατη αλληλογραφία – επικοινωνία του αρμόδιου διευθυντή της DG AGRI με τον γενικό γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων, στη βάση της οποίας τέθηκε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα ενεργειών ολοκλήρωσης της διαδικασίας διαβούλευσης, το οποίο περιλαμβάνει την εντός Σεπτεμβρίου συμφωνία των δύο μερών επί του συνόλου των παρατηρήσεων που τέθηκαν και κυρίως των κρίσιμων ζητημάτων που άπτονται και πολιτικής απόφασης (π.χ. συνδεδεμένες ενισχύσεις), ώστε να ακολουθήσουν οι τυπικές διαδικασίες έγκρισης του Στρατηγικού Σχεδίου από την ΕΕ.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2022
