Πορτοκάλια: Ειδικό βάρος έχουν οι απώλειες της Ισπανίας

Η παραγωγή πορτοκαλιών φέτος στην ΕΕ υπολογίζεται ότι θα μειωθεί σε 6,2 εκατ. τόνους, ήτοι κατά 8,9% έναντι της περσινής. Η εκτίμηση αυτή, ωστόσο, είναι αυξημένη κατά 6% σε σύγκριση με την προηγούμενη του USDA, κυρίως λόγω της αναθεώρησης προς τα πάνω της υπολογιζόμενης παραγωγής της Ισπανίας και της Ιταλίας.

Οι δύο αυτές χώρες αντιπροσωπεύουν μαζί το 80% της παραγωγής πορτοκαλιών της ΕΕ, ενώ η Ελλάδα μαζί με την Ιταλία το 20%. Μόνη της η Ισπανία παράγει το 54% των πορτοκαλιών της ΕΕ, ως εκ τούτου η εκτιμώμενη μείωση της παραγωγής της φέτος κατά 15,2%, το μεγαλύτερο ποσοστό μεταξύ των τεσσάρων, έχει ειδικό βάρος στη συνολική παραγωγή της Ένωσης.

Από τις συνολικές ποσότητες που συγκομίζει η Ισπανία, το 60% εξάγεται, κυρίως προς ευρωπαϊκές χώρες, το 20% απευθύνεται στην εσωτερική της αγορά, ενώ το 18% απορροφάται από τη μεταποίηση. Πρόκειται για τον έκτο μεγαλύτερο παραγωγό και πρώτο εξαγωγέα εσπεριδοειδών παγκοσμίως. Η μειωμένη παραγωγή, σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση από τις αγορές, έδωσαν ώθηση στην τιμή χονδρικής των ισπανικών πορτοκαλιών, η οποία διαμορφώθηκε σε 73 λεπτά κατά μέσο όρο τις πρώτες 16 εβδομάδες του 2020, έναντι 63 λεπτών πέρσι, και στην τιμή παραγωγού στα 31 λεπτά κατά μέσο όρο.

Αξιοσημείωτο είναι ότι στη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, οι Ισπανοί καλλιεργητές περιόρισαν τις εκτάσεις με εσπεριδοειδή –λόγω των αλλεπάλληλων ετών χωρίς ικανοποιητικές τιμές– και στράφηκαν σε πιο κερδοφόρες καλλιέργειες.

Παρ’ όλα αυτά, η χώρα διατηρεί την πρωτιά του μεγαλύτερου παραγωγού της ΕΕ και χάρη στις παραγωγικές ποικιλίες που επιλέγουν οι καλλιεργητές. Επιπλέον, έχουν μεριμνήσει ώστε να προμηθεύουν την αγορά τόσο με πρώιμες, όσο και με όψιμες ποικιλίες σε όλη την εμπορική περίοδο, με κυριότερες τη Ναβαλίνα, τα Navel, τα Navelate, τη Σαλουστιάνα, τα Βαλέντσια και τη Sanguinello.

Στη Σικελία και στην Καλαβρία συγκεντρώνεται το 63% και 19% αντίστοιχα της καλλιέργειας πορτοκαλιών της Ιταλίας, δεύτερης μεγαλύτερης παραγωγού της ΕΕ, με κυρίαρχες ποικιλίες τις Tarocco, Moro, Sanguinello, Ναβαλίνα και Βαλέντσια.

Όσον αφορά την Ελλάδα, με τη νεότερη εκτίμηση του USDA, που επικαλείται πηγές από τις αρμόδιες υπηρεσίες της χώρας, η φετινή παραγωγή υπολογίζεται κατά 0,4% χαμηλότερη, σε 910.000 τόνους. Ως κυρίαρχες ποικιλίες της καλλιέργειας αναφέρονται οι Washington Navel, Κοινά (Commons), Skaggs Bonanza, Ναβαλίνα, Lane Late και Βαλέντσια.

Τέλος, από την Πορτογαλία, όπου η παραγωγή θα είναι ελαφρώς αυξημένη στους 347.000 τόνους από 344.000 τόνους πέρσι, το υπουργείο Γεωργίας της χώρας δίνει έμφαση στις διαπραγματεύσεις για άνοιγμα νέων αγορών και εκτός ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, εδώ και έναν χρόνο έχει υπογραφεί πρωτόκολλο με την Κίνα, για την εναρμόνιση και τη βελτιστοποίηση των εξαγωγικών διαδικασιών, προκειμένου να αρχίσει η Πορτογαλία να εξάγει εκεί εσπεριδοειδή.

Ενίσχυσε κατά 5% την κατανάλωση πορτοκαλιών η πανδημία, μικρότερες ποσότητες διαθέσιμες για χυμό

Οι καταναλωτές της ΕΕ προτιμούν να καταναλώνουν τα πορτοκάλια ως επιτραπέζια, ενώ οι όψιμες κυρίως ποικιλίες προορίζονται για επιτραπέζια κατανάλωση και για χυμοποίηση. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, έδειξαν ιδιαίτερη προτίμηση στα εσπεριδοειδή συνολικά, λόγω της περιεκτικότητάς τους σε βιταμίνη C, που θωρακίζει το ανοσοποιητικό σύστημα, με αποτέλεσμα η κατανάλωση στο σύνολο της σεζόν 2019/2020 να αναμένεται αυξημένη κατά 5%. Ως εκ τούτου, τα πορτοκάλια που προορίζονται για τη χυμοποίηση, που ούτως ή άλλως αναλογούν στο 18% της συνολικής παραγωγής, φέτος θα είναι ακόμη λιγότερα, κατά 21% (αντίστοιχα και η παραγωγή χυμού), δεδομένης μάλιστα και της μειωμένης παραγωγής της ΕΕ, ωστόσο 3% υψηλότερη από την προηγούμενη εκτίμηση. Συγκεκριμένα, στην έκθεση του USDA αναφέρεται ότι αυτήν τη σεζόν, η παραγωγή χυμού πορτοκαλιού θα μειωθεί σε 83.724 τόνους έναντι 106.903 τόνων πέρσι.

Όσο για την κατανάλωση, παρόλο που ο χυμός πορτοκαλιού παραμένει ο πιο δημοφιλής στην ΕΕ, αντιμετωπίζει σκληρό ανταγωνισμό από άλλα μη αλκοολούχα ποτά και χυμούς και φαίνεται ότι θα συνεχίσει να υποχωρεί έναντι των ανταγωνιστικών προϊόντων. Σε κάθε περίπτωση, η κατανάλωση χυμού πορτοκαλιού είναι πολύ μεγαλύτερη από τις ποσότητες που παράγονται στις χώρες της ΕΕ, με αποτέλεσμα να πραγματοποιούνται μεγάλες εισαγωγές και σε όγκο και σε αξία.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του USDA, στην ΕΕ το 2019/2020 θα εισαχθούν συνολικά 670.000 τόνοι για να καλύψουν τις ανάγκες της κατανάλωσης, έναντι 658.000 τόνων πέρσι. Ο μεγαλύτερος προμηθευτής της Ένωσης είναι η Βραζιλία, από την οποία πέρσι εισήχθη χυμός (65 Brix) αξίας 1,2 δισ. δολαρίων, το Μεξικό και η Ν. Αφρική με εισαγωγές αξίας 72,7 εκατ. δολαρίων και 24,3 εκατ. δολαρίων αντίστοιχα, ενώ η ΕΕ εξήγαγε χυμό πορτοκαλιού αξίας μόλις 149 εκατ. δολαρίων, κυρίως προς Ελβετία, Σαουδική Αραβία, Νορβηγία, Ιαπωνία, Ν. Κορέα και Κίνα.

Παραγωγή πορτοκαλιών στην ΕΕ (σε τόνους)

Πηγή: USDA