Προδημοσίευση της μεγάλης έρευνας για τα αγροδιατροφικά συστήματα των χωρών της Μεσογείου

Όσον αφορά τις τάσεις και τις προκλήσεις, τρία είναι τα κύρια ευρήματα από την ανάλυση. Πρώτον, το χάσμα μεταξύ των χωρών του Νότου και του Βορρά της Μεσογείου, όσον αφορά τις προκλήσεις που τίθενται στη διαχείριση των υδάτων, στα καλλιεργητικά συστήματα και στην αγροδιατροφική αλυσίδα αξίας, το οποίο αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω. Πιο συγκεκριμένα, οι εμπειρογνώμονες συγκλίνουν στο γεγονός ότι ο Νότος θα βιώσει, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, αύξηση της πίεσης στους ανανεώσιμους υδάτινους πόρους, στα λιπάσματα και στη χρήση ενέργειας στη γεωργία, καθώς και στο οικολογικό αποτύπωμα των τροφίμων. Η πίεση στους ανανεώσιμους υδάτινους πόρους αναμένεται να αυξηθεί και στη Βόρεια Μεσόγειο. Δεύτερον, η κλιματική αλλαγή θα διαδραματίσει καίριο ρόλο στο μέλλον και στις δύο πλευρές της Μεσογείου, με διαφορετικό αντίκτυπο όμως στις δύο περιοχές.

Μεσοπρόθεσμα, η ευπάθεια στην κλιματική αλλαγή αναμένεται να αυξηθεί ιδιαίτερα στον Νότο. Η αλλαγή της χρήσης γης (αστικοποίηση, γεωργική εντατικοποίηση), η ρύπανση και η βιοποικιλότητα επιδεινώνονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή. Οι αλλαγές που συντελούνται στην περιοχή της Μεσογείου είναι πιθανό να επηρεάσουν δραματικά τη διαβίωση των κατοίκων της, όχι μόνο όσον αφορά την περιβαλλοντική ασφάλειά τους, αλλά και κοινωνικοοικονομικά, λόγω των λιμών, των μεταναστεύσεων και των συγκρούσεων.

Τέλος, οι προκλήσεις που σχετίζονται με τη διατροφή θα αυξήσουν την πίεση σε όλες τις μεσογειακές χώρες έως το 2020. Παρόλο που η μεσογειακή διατροφή έχει αναγνωριστεί ως ένα υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον διατροφικό μοντέλο, η εγκατάλειψή της έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των μεσογειακών πληθυσμών.

Όσον αφορά το φάσμα των διαθέσιμων επιλογών πολιτικής, η μελέτη επικεντρώνεται σε δύο ομάδες: τις πολιτικές επιλογές τις οποίες η ομάδα εμπειρογνωμόνων θεωρεί εξαιρετικά επιθυμητές, αλλά όχι ιδιαίτερα εφικτές (τις πολιτικές «Πρέπει»), και εκείνες που θεωρούνται ιδιαίτερα επιθυμητές και εξαιρετικά εφικτές (οι επιλογές «Μπορούμε»).

Εξετάζοντας τις πλέον επιθυμητές και εφικτές επιλογές πολιτικής, πέντε είναι οι κορυφαίες προτεραιότητες: πρώτον, η βελτίωση της δημόσιας υγείας με την παροχή διατροφικής εκπαίδευσης στο σχολείο. Αυτό είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου ποσοστού υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων, που είναι ευρέως διαδεδομένο στην περιοχή. Δεύτερον, η αποφυγή της χρήσης αντιβιοτικών σε υγιή ζώα για την προώθηση της ανάπτυξης και την πρόληψη των μολυσματικών ασθενειών, όπως ορίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ). Τρίτον, δημιουργώντας ευκαιρίες απασχόλησης για τους νέους της υπαίθρου. Τέταρτον, με τη συμμετοχή των γεωργών στη χρήση νέων τεχνολογιών για τη βελτίωση των γεωργικών πρακτικών. Πέμπτον, η αντιμετώπιση των ελλείψεων σε τεχνολογική και διοικητική καινοτομία μέσω της αυξημένης συνεργασίας με την ερευνητική κοινότητα.

Για τον σκοπό αυτόν, η συνεργασία, καθώς και η δικτύωση για την ανταλλαγή διδαγμάτων και βέλτιστων πρακτικών μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο. Όλες αυτές οι ενέργειες κρίνονται απαραίτητες για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης στην περιοχή της Μεσογείου και για την υλοποίηση της Ατζέντας για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του 2030.