Πρόγραμμα PERICLES: Καταγραφή μαρτυριών αλιευτικής πολιτιστικής κληρονομιάς

Με την ολοκλήρωση του προγράμματος PERICLES, που εκτελέσθηκε υπό την αιγίδα του Ινστιτούτου Αλιευτικής Έρευνας για την πολιτιστική κληρονομιά στις ευρωπαϊκές παράκτιες και θαλάσσιες περιοχές, εκδόθηκε το βιβλίο «Τι είναι για σένα αλιευτική πολιτιστική κληρονομιά» με γεωγραφική αναφορά στο Βόρειο Αιγαίο.

Οι επιστήμονες – ερευνητές Δήμητρα Μυλωνά, Μάνος Κουτράκης, Χρυσούλα Γκουμπίλη, Άρης Τσαντηρόπουλος και Αργύρης Σαπουνίδης επιμελήθηκαν την έκδοση, που περιλαμβάνει απόψεις κατοίκων της παραλιακής ζώνης του Βορειοανατολικού Αιγαίου για το τι θεωρούν αλιευτική πολιτιστική κληρονομιά, πώς μπορεί να διατηρηθεί ή να τροποποιηθεί για να εξυπηρετεί τις σύγχρονες ανάγκες των τοπικών κοινωνιών. Οι απαντήσεις που δόθηκαν, στο πλαίσιο του προγράμματος, ήταν συναρπαστικές για τους ερευνητές και οδήγησαν στη συγκέντρωσή τους σε έναν αξιόλογο τόμο 20 κεφαλαίων.

«Η περιοχή μας έχει πλούσια αλιευτική πολιτιστική κληρονομιά, που δεν αποτέλεσε ποτέ αντικείμενο συστηματικής μελέτης. Διαπιστώσαμε ότι κάποια από αυτά, επί παραδείγματι τα νταλιάνια στην Κεραμωτή ή στη Βιστωνίδα, είναι αλιευτικές εγκαταστάσεις με μεγάλο παρελθόν. Έχουμε μαρτυρίες ότι λειτουργούσαν από τα βυζαντινά χρόνια, όπως λειτουργούν στα σημερινά», μεταφέρει η περιβαλλοντική αρχαιολόγος Δήμητρα Μυλωνά, παρουσιάζοντας ένα παράδειγμα από το υλικό και άυλο σκέλος της αλιευτικής κληρονομιάς που είναι ιδιαίτερα σημαντικό, όπως διαπίστωσαν από απαντήσεις που συγκέντρωσαν στην έρευνα πεδίου από ψαράδες, καταναλωτές, αυτοδιοικητικούς.

«Είναι ένα μπουκέτο με όμορφες ιστορίες στις οποίες διατηρήσαμε την αυθεντική γλώσσα αφήγησης. Στα κεφάλαια που είναι γραμμένα από επιστήμονες (ιχθυολόγους, ιστορικούς κ.ά.) κρατήσαμε τη γλώσσα απλή, ώστε να διαβάζουν όλοι το βιβλίο. Μας ενδιέφερε η ζύμωση που γίνεται σε επίπεδο τοπικής κοινωνίας με την πολιτιστική κληρονομιά, γι’ αυτό επιλέξαμε να είναι προσιτές οι ιστορίες», εξηγεί.

Πολλά στοιχεία του προγράμματος σχετικά με την αλιευτική πολιτιστική κληρονομιά αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα του ΙΝΑΛΕ και είναι διαθέσιμα στον κάθε ενδιαφερόμενο, όπως και ο συγκεκριμένος τόμος.