Πρωταθλήτρια Ευρώπης η Ελλάδα στην εξωστρέφεια του κρασιού το 2022

Διπλάσιος των υπόλοιπων μεγάλων οινοπαραγωγικών χωρών ο ρυθμός ανάπτυξης των εξαγωγών μας

των Τ. Γεωργιοπούλου, Γ. Τσατσάκη

Τη δυναμική πορεία τους συνέχισαν οι ελληνικές εξαγωγές οίνου το 2022, ενώ εξίσου αισιόδοξα είναι τα πρώτα μηνύματα και για τη χρονιά που διανύουμε. Σύμφωνα με το OENsights (εξειδικευμένη πλατφόρμα σε σχέση με την αγορά οίνου), η Ελλάδα ήταν την περσινή χρονιά πρωταθλήτρια στον ρυθμό ανάπτυξης των εξαγωγών κρασιού στην Ευρώπη, με αύξηση 16,8% στην αξία, η οποία άγγιξε τα 99 εκατ. ευρώ και 6,6% στην ποσότητα σε σχέση με το 2021.

Οι συνολικές εξαγωγές από τις δέκα μεγαλύτερες οινοπαραγωγικές χώρες της Ευρώπης (σ.σ. η Ελλάδα είναι 9η στη σχετική λίστα) παρουσίασαν το 2022 αύξηση 8,7% στην αξία, αλλά μείωση 4,7% στην ποσότητα. Πρώτη χώρα σε εξαγωγές και για το 2022 ήταν βέβαια η Γαλλία, με την αξία εξαγωγών του γαλλικού κρασιού να υπερβαίνει τα 12 δισ. ευρώ.

Ωστόσο και το 2023 δείχνει εξαιρετικές προοπτικές για το ελληνικό κρασί, καθώς τα προσωρινά στοιχεία εξαγωγών ελληνικού κρασιού της Eurostat για τον Ιανουάριο 2023 δείχνουν αύξηση 19% στην αξία και 6,5% στην ποσότητα, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022.

Πρέπει να σημειωθεί, πάντως, ότι τα περιθώρια ανάπτυξης είναι μεγάλα δεδομένου ότι, παρά τις επιτυχίες της τελευταίας δεκαετίας, αυτήν τη στιγμή εξάγεται μόνο το 13% της συνολικής ποσότητας κρασιού που παράγουμε.

Το 60% του ελληνικού κρασιού ως προς την αξία κατευθύνεται σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EΕ 27) όπως και το 74% της συνολικής ποσότητας των ελληνικών εξαγωγών κρασιού, σύμφωνα με τα στοιχεία που αφορούν τον Ιανουάριο του 2023.

Ως προς τις χώρες-προορισμούς για το ελληνικό κρασί, σημαντική αύξηση παρατηρείται στις εξαγωγές προς Γερμανία, ΗΠΑ και Κύπρο, ενώ τα πρώτα στοιχεία δείχνουν μείωση 34% στην αξία των εξαγωγών προς το Ηνωμένο Βασίλειο τον πρώτο μήνα του έτους σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2022.

Κύριες χώρες προορισμού Ταϊλανδικών Εξαγωγών Κρασιού το 2022

Πηγή: Ταϊλανδικό Υπουργείο Εμπορίου

Η ιδιόμορφη αγορά της Ταϊλάνδης

Στο μεταξύ, τα πρώτα του δειλά βήματα στη δύσκολη και με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αγορά της Ταϊλάνδης κάνει το ελληνικό κρασί. Όπως σημειώνεται σε κλαδική έρευνα του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας, πρόκειται για μια χώρα με πληθυσμό περίπου 69 εκατομμυρίων, της οποίας όμως ένα μικρό ποσοστό, που δεν ξεπερνά το 10%, καταναλώνει κρασί, με αποτέλεσμα να αντιπροσωπεύει μόλις το 3% της αγοράς αλκοολούχων.

Παρ’ όλα αυτά, η κατανάλωση κρασιού αυξάνεται διαρκώς, ενώ το κρασί αντιμετωπίζεται πλέον ως ποτό με ανώτερα οφέλη για την υγεία και συνδέεται με τον μοντέρνο τρόπο ζωής, ιδιαίτερα στις αστικές περιοχές, όπως επίσης και με τις υψηλές κοινωνικές θέσεις. Οι παραπάνω τάσεις, όπως τονίζεται στην έρευνα, δημιουργούν ευκαιρίες για ξένους παραγωγούς σε όλο το φάσμα της αγοράς, από κρασιά της χαμηλότερης αξίας έως κρασιά υψηλής ποιότητας. Παράλληλα, βέβαια, υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός από χώρες με σημαντική παρουσία διαχρονικά, όπως η Αυστραλία και η Ν. Ζηλανδία και συχνά προτιμησιακές συμφωνίες που τους παρέχουν ειδικό καθεστώς.

Τα έσοδα στον κλάδο ανήλθαν το 2021 σε 1,936 δισ. δολάρια ΗΠΑ και η αγορά αναμένεται να παρουσιάσει αυξητική τάση της τάξεως του 5,82% ετησίως κατά την περίοδο 2021-2025. Με δεδομένο βέβαια ότι η ζήτηση για κρασί στην Ταϊλάνδη προέρχεται κυρίως από τον μεγάλο αριθμό των ξένων τουριστών, η μεγάλη πλειονότητα από τη Δύση (σ.σ. προ πανδημίας ανέρχονταν σε περίπου 40 εκατ. ετησίως) και λιγότερο από τους τοπικούς καταναλωτές, ο ρυθμός αύξησης των πωλούμενων όγκων επιβραδύνθηκε μετά το 2019, λόγω του πλήγματος που κατάφερε στον τουρισμό της χώρας, αλλά και στην εστίαση η πανδημία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2020 οι πωλήσεις οίνου παρουσίασαν για πρώτη φορά μετά από μεγάλο διάστημα μείωση της τάξης του 30%, ενώ σε παρόμοια επίπεδα κινήθηκε και το 2021. Από το 2022 η κατανάλωση κρασιού αναμένεται να ανακάμψει σταδιακά, καθώς η πανδημία υποχωρεί και η ζωή έχει επανέλθει σε μεγαλύτερο βαθμό κανονικότητας.

Θετικά θα επιδράσει στον κλάδο και η απόφαση της κυβέρνησης για πλήρη άρση των ταξιδιωτικών περιορισμών και άνοιγμα της τουριστικής αγοράς από τον Ιούλιο του 2022. Οι Ταϊλανδοί καταναλωτές προτιμούν τα ισχυρά, τολμηρά και μάλλον βαριά κρασιά και είναι χαρακτηριστικό ότι το κόκκινο κρασί κυριαρχεί, κατέχοντας μερίδιο αγοράς που αγγίζει το 80%.

Ισχνή η ελληνική παρουσία στην αγορά της Νοτιοανατολικής Ασίας

Μέχρι στιγμής, η παρουσία του ελληνικού κρασιού στη χώρα είναι εξαιρετικά περιορισμένη, κάτι που όμως, όπως σημειώνει η έρευνα της πρεσβείας, ισχύει γενικότερα για τα ελληνικά προϊόντα στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας, για την οποία η Ταϊλάνδη αποτελεί κομβικό σημείο εισόδου.

«Ελλείψει ξεκάθαρου, ενιαίου, παγκοσμίως αναγνωρίσιμου ελληνικού brand name σε τρόφιμα και ποτά και όχι μόνο, τα ελληνικά προϊόντα χάνουν σημαντικό εν δυνάμει μερίδιο αγοράς σε ένα πολυπληθές καταναλωτικό κοινό μιας ταχέως ανερχόμενης αστικής τάξης, σε Ταϊλάνδη, Μιανμάρ, Καμπότζη, αλλά και στον ευρύτερο χώρο ASEAN, την Ινδία και λοιπές χώρες της περιοχής», αναφέρεται χαρακτηριστικά. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι, από ταξιδιωτικές εντυπώσεις Ασιατών επισκεπτών στη χώρα μας, «καθίσταται σαφής η θετική τους κλίση και εφεξής προτίμηση και αναζήτηση υλικών και προϊόντων, τα οποία δοκίμασαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα».

Με ελάχιστες εξαιρέσεις, ελληνικές ετικέτες απουσιάζουν από τα ράφια των καταστημάτων της Ταϊλάνδης και διακινούνται, κυρίως, μέσω απευθείας μικροεισαγωγών κατευθυνόμενων προς την εστίαση, ή προς καταναλωτές με ειδικό ενδιαφέρον για προϊόντα της χώρας μας (π.χ. με ελληνική καταγωγή). «Θα πρέπει σιγά-σιγά να διαφοροποιηθούμε από το μοντέλο αυτό και στόχος μας θα πρέπει να είναι τα προϊόντα μας να καταστούν ευρύτερα γνωστά και αναγνωρίσιμα και στη Νοτιοανατολική Ασία, κατά το πρότυπο στρατηγικής προώθησης άλλων μεσογειακών χωρών», προτείνει, μεταξύ άλλων, το γραφείο ΟΕΥ.