Πυρά κατά Κομισιόν: Οι τρεις λόγοι που κρατάνε την ΚΑΠ ακόμα ανοιχτή

Με τη φράση «είμαστε ακόμη πιο κοντά στην επίτευξη συμφωνίας», ο επίτροπος Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, προσπάθησε να μεταφέρει ένα μήνυμα αισιοδοξίας για την τελική έκβαση των διαπραγματεύσεων μετά το άτυπο Συμβούλιο των υπουργών Γεωργίας, που πραγματοποιήθηκε στη Λισαβόνα, προσθέτοντας ότι δεν σκέφτεται την πιθανότητα ενός plan b.

Προσπάθεια, η οποία δεν πείθει τόσο, καθώς οι εργασίες που διεξήχθησαν τις τελευταίες ημέρες δεν φαίνεται να οδηγούν σε μία κοινά αποδεκτή λύση, ιδίως όσον αφορά το μέλλον των άμεσων ενισχύσεων, που θα επηρεαστούν σοβαρά από την εφαρμογή τόσο των οικολογικών συστημάτων όσο και της αναδιανεμητικής ενίσχυσης.

Παρά τις προθέσεις της πορτογαλικής προεδρίας να κατευνάσει τα πνεύματα, φιλοξενώντας στην πρωτεύουσα της χώρας τα αντίπαλα μέρη, δεν είναι λίγοι οι υπουργοί των κρατών-μελών που ξεσπάθωσαν κατά των τακτικών που μετέρχεται η ίδια η Κομισιόν εις βάρος των συζητήσεων.

Έτοιμο το Συμβούλιο

Χωρίς περιστροφές μίλησε η Γερμανίδα υπουργός, Τζούλια Κλόκνερ, η οποία κατηγόρησε ευθέως τον εκτελεστικό αντιπρόεδρο της Επιτροπής, αρμόδιο για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, Φρανς Τίμερμανς, ως υπονομευτή της προσπάθειας. «Όλοι οι υπουργοί, ανεξάρτητα από το κόμμα ή τη χώρα προέλευσής τους, έχουν την εντύπωση ότι η συμπεριφορά του επιτρόπου Τίμερμανς θέτει σε κίνδυνο την εμπιστοσύνη προς την Κομισιόν με την ιδιότητά της ως έντιμου διαμεσολαβητή», σημείωσε χαρακτηριστικά. «Καλό θα είναι η Επιτροπή να σέβεται τον ρόλο του Συμβουλίου και του Ευρωκοινοβουλίου ως συννομοθετών. Καλώ όλους να βοηθήσουν, ώστε να διασφαλιστεί ότι ο τριμερής διάλογος θα ολοκληρωθεί γρήγορα και επιτυχώς. Τα κράτη-μέλη είναι έτοιμα».

Την ανάγκη να υπάρξει συμφωνία τόνισε από την πλευρά του και ο Έλληνας υπουργός, υπογραμμίζοντας, ωστόσο, ότι «η ΚΑΠ πρέπει να αποτελέσει ευκαιρία και όχι σκληρό γραφειοκρατικό σύστημα χωρίς ουσιαστικά κίνητρα για τον αγροτικό κόσμο. Πρέπει η πολιτική μας να είναι εφαρμόσιμη», ανέφερε, μεταξύ άλλων.

Υπενθύμισε, δε, ότι η ΚΑΠ πρέπει να λαμβάνει υπόψη της τις διαφορετικές ανάγκες, τα χαρακτηριστικά του ευρωπαϊκού τοπίου και της αγοράς αγροτικών προϊόντων. «Να προχωρήσουμε σε λύσεις με γνώμονα την ευκολία αναπροσαρμογής των κανόνων και τον σεβασμό στις ευαίσθητες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες της ευρωπαϊκής υπαίθρου», επισήμανε.

Διαφωνίες

Σε αυτό το σημείο, αξίζει να τονιστεί ότι η Ελλάδα μαζί με άλλα έντεκα κράτη-μέλη έχουν δημιουργήσει ένα μέτωπο πίεσης εντός του Συμβουλίου, ώστε το ελάχιστο ποσοστό για τα οικολογικά συστήματα να είναι ίσο με το 25% (από τον Πρώτο Πυλώνα), εν αναμονή όμως του τι θα περιλαμβάνει το τελικό πακέτο της μεταρρύθμισης σχετικά με την ευελιξία, τις προϋποθέσεις κ.ά.

Εξάλλου, σύμφωνα με πηγές, επιβεβαιώνεται ότι για τις διατάξεις που σχετίζονται με το GAEC 9, τις στοχευμένες πληρωμές, τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, τον διαχωρισμό των κεφαλαίων για τον Β’ Πυλώνα, τις περιοχές με φυσικούς περιορισμούς, την κοινωνική διάσταση και τον ορισμό των επιλέξιμων εκτάσεων «δεν υπήρχε σαφής συναίνεση».

Μάλιστα, στο τέλος της συνάντησης, η υπουργός Γεωργίας της Πορτογαλίας και πρόεδρος του Συμβουλίου, Μαρία ντο Σέου Αντούνες, συνόψισε σε τρία σημεία τα ανοιχτά θέματα: στην ευθυγράμμιση της ΚΑΠ με την Πράσινη Συμφωνία, το ring fencing στον Β’ Πυλώνα και τις περιοχές με φυσικούς περιορισμούς και, τέλος, το ελάχιστο ποσοστό της γεωργικής έκτασης, σύμφωνα με το οποίο θα ορίζονται οι μη παραγωγικές περιοχές βάσει του GAEC 9. Βέβαια, στα παραπάνω συμπεριλαμβάνεται και το νέο μοντέλο επίδοσης της ΚΑΠ, το οποίο, όπως επισημαίνει το Συμβούλιο, «πρέπει να σέβεται τα ειδικά χαρακτηριστικά των κρατών-μελών».

Πάντως, η προεδρία εμφανίζεται έτοιμη να παρουσιάσει την τελική θέση του Συμβουλίου, ώστε να εγκριθεί στη συνεδρίαση της Ειδικής Επιτροπής Γεωργίας (SCA) στις 21 Ιουνίου, με τις τεχνικές συναντήσεις να συνεχίζονται, ενόψει του νέου υπερ-τριλόγου που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στις 24 και 25 Ιουνίου στις Βρυξέλλες.

«Έχουμε κάνει σημαντικά βήματα ως Συμβούλιο για μία ισορροπημένη οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά ΚΑΠ», ανέφερε η Μαρία ντο Σέου Αντούνες, εξηγώντας όμως ότι οι συνομιλίες εισέρχονται πλέον σε «κρίσιμο στάδιο», και ζήτησε από την Κομισιόν να συμβάλει, ώστε οι συννομοθέτες να συμφωνήσουν.

Υπό αμφισβήτηση η Κομισιόν

Βέβαια, η Επιτροπή δεν κρύβει πως επιθυμεί μια πιο περιβαλλοντικά φιλόδοξη ΚΑΠ και συνεχίζει να υποστηρίζει τις θέσεις του Ευρωκοινοβουλίου πιο κοντά στις δικές της. Άλλωστε, ο Πολωνός επίτροπος έχει δεχθεί σκληρή κριτική για τη στάση του, εάν θυμηθούμε όσα ειπώθηκαν στα τέλη Μαΐου.

Και η Τζούλια Κλόκνερ επανήλθε, εξηγώντας πως η Επιτροπή «επιβαρύνει επανειλημμένως τις διαπραγματεύσεις με τις δικές της θέσεις που δεν έχουν συζητηθεί προηγουμένως, ορισμένες από τις οποίες στερούνται και νομικής βάσης».

Στις εργασίες του άτυπου Συμβουλίου συμμετείχαν και οι εκπρόσωποι των Copa-Cogeca, οι οποίοι στηρίζουν την προεδρία του Συμβουλίου στις εργασίες της. Σε επικοινωνία της «ΥΧ» με τον γενικό γραμματέα, Πέκα Πεσόνεν, ο ίδιος επιβεβαίωσε ότι δεν υπήρξαν ακόμη συμβιβασμοί. «Τα θεσμικά όργανα έχουν δύο εβδομάδες μπροστά τους για να το κλείσουν, εάν σκοπεύουν να το κάνουν κατά τη διάρκεια της πορτογαλικής προεδρίας. Εμείς, από την πλευρά μας, υποστηρίζουμε αυτό το χρονοδιάγραμμα».

Ο γενικός γραμματέας των Copa-Cogeca επέκρινε και αυτός τον ρόλο της Επιτροπής κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. «Κι αυτό είναι ολοφάνερο στη συζήτηση για τα οικολογικά συστήματα, για τα οποία το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο αναζητούν συμβιβασμό περίπου στο 25%, ενώ η Επιτροπή μιλάει για αύξηση».

Στα ανοιχτά ζητήματα επιβεβαιώνει τις διαφορές για τα GAEC και την αναδιανεμητική στήριξη. «Αλλά αυτά είναι θέματα για τα οποία θα περιμέναμε να βρεθούν λύσεις, ενώ στο επίκεντρο θα έπρεπε να ήταν τα οικολογικά συστήματα και ο τρόπος οργάνωσής τους χωρίς απώλεια χρημάτων για τα κράτη-μέλη» τονίζει ο κ. Πεσόνεν.

Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι «το ΠΔΠ και οι άλλες πολιτικές πρωτοβουλίες σημαίνουν σαφώς για τους αγρότες ότι πρέπει να κάνουν περισσότερα με μικρότερη δημόσια στήριξη (μείωση της πραγματικής χρηματοδότησης της ΚΑΠ) και αυτό πρέπει να γίνει σε μια όλο και πιο ανταγωνιστική αγορά. Δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε ότι οι αγρότες θα σηκώσουν μόνοι τους έτσι απλά τον οικονομικό φόρτο».