Σταμάτης Τσίρνας: Με γευστικά παντρέματα έβγαλε σουσάμι και αραχίδα από το Διδυμότειχο σε Ελβετία και Γερμανία
Στις καλλιέργειές τους πρωταγωνιστούσαν το σιτάρι και ο ηλιόσπορος, αλλά αποφάσισαν πριν από έξι χρόνια με τον πατέρα του, Κώστα, να δοκιμάσουν το σουσάμι. Έσπειραν 2,5 στρέμματα από παραδοσιακή ποικιλία. «Το θερίσαμε, το ψήσαμε και σε αρχικό στάδιο φτιάξαμε ταχίνι στο μίξερ», μεταφέρει ο Σταμάτης Τσίρνας από το Ελληνοχώρι Διδυμοτείχου.
Έμειναν ικανοποιημένοι από την ποιότητα και την παραγωγή και διαπίστωσαν πως την ίδια γνώμη είχαν και όσοι το δοκίμασαν. Δημιούργησαν εργαστήριο, έφτιαξαν έναν ξυλόφουρνο, ένα πλυντήριο, αγόρασαν από το Χονγκ Κονγκ πετρόμυλο που φτιάχνει ταχίνι και ένα τριόρι που καθαρίζει τους ξένους σπόρους από το σουσάμι και την επόμενη χρονιά επέκτειναν την παραγωγή.
«Σπείραμε 60 στρέμματα και στη συνέχεια προχωρήσαμε τις διαδικασίες έκδοσης άδειας οικοτεχνίας, που χρειάστηκαν δύο χρόνια. Βγήκαμε στις λαϊκές αγορές και σαν πλανόδιοι έμποροι σε χωριά της περιοχής μας. Τοποθετήσαμε τα προϊόντα μας σε τοπικά καταστήματα και σούπερ μάρκετ, στο Διδυμότειχο και στην Αλεξανδρούπολη.
Στη συνέχεια προστέθηκαν η Αθήνα και το εξωτερικό», περιγράφει ο Σταμάτης, αποφασισμένος να επεκτείνει την οικογενειακή επιχείρηση και να εισάγει στο επάγγελμα και τον μικρότερο αδελφό του. Τα προϊόντα Ελληνοχωρίου προωθούνται σε τοπικά μάρκετ και σε καταστήματα delicatessen σε Ελλάδα, Γερμανία και Ελβετία.
Εν αρχή ην… το ταχίνι
Το σουσάμι άνοιξε τον κύκλο της μεταποίησης με την παρασκευή ταχινιού και η θερμή ανταπόκριση που συνάντησαν ενεργοποίησε την οικογένεια Τσίρνα. Αποφάσισαν να εμπλουτίσουν τις καλλιέργειες και τις ετικέτες των μεταποιημένων προϊόντων.
«Σπείραμε φιστίκι αραχίδα και παράγουμε φιστικοβούτυρο. Δημιουργήσαμε εργαστήρι για τραχανά και φτιάχνουμε κόκκινο ξινό, κόκκινο ξινό καυτερό και γαλατένιο. Ο τραχανάς βασίζεται σε ντόπια παραδοσιακή συνταγή», αναφέρει ο Σταμάτης, προσθέτοντας ότι δημιούργησαν και μια μεγάλη ποικιλία από χυλοπίτες με γεύσεις.
Τα τελευταία δύο χρόνια παρασκευάζουν χειροποίητο κουσκούσι στη σκάφη, με τον παλιό παραδοσιακό τρόπο.
Από τη μία έπλεξαν μια αλυσίδα που φέρνει στο εργαστήρι τους τον παραδοσιακό τρόπο παρασκευής διατροφικών προϊόντων, από την άλλη αφουγκράζονται τις σύγχρονες διατροφικές απαιτήσεις που ζητούν γευστικά παντρέματα, υπερτροφές και πρωτοτυπία. Η νεότητα και ο ενθουσιασμός του Σταμάτη φέρουν την τόλμη που χρειάζεται μια οικοτεχνία στον τομέα της αγροδιατροφής για να κάνει τη διαφορά. «Το 2022 φτιάξαμε φυστικοβούτυρο με bueno και ταχίνι με σοκολάτα, που βρήκαν μεγάλη απήχηση. Είναι προϊόντα που τα αγάπησαν και τα ζητάνε. Επίσης, αποκλειστικά και μόνο τη Σαρακοστή, την περίοδο της νηστείας, φτιάχνουμε χειροποίητο χαλβά σκέτο, με βανίλια-κακάο και βανίλια-κουβερτούρα υγείας». Η οικοτεχνία ακολουθεί τον κύκλο ενός σπιτιού που ρυθμίζει την οικονομία του ανάλογα με τις ανάγκες και τις εποχές, αλλά και τον διαθέσιμο χρόνο των συνεργαζόμενων μελών.
Καλλιέργειες
Επίσης, καλλιεργούν φακές, φασόλια και ρεβίθια βιολογικής καλλιέργειας, χωρίς φάρμακα, εδώ και πέντε χρόνια. Τα συσκευάζουν σε μονόκιλα και τα διαθέτουν σε καταστήματα και λαϊκές αγορές.
Η καλλιέργεια σουσαμιού κυμαίνεται μεταξύ 60 και 80 στρεμμάτων, τα όσπρια και το φιστίκι καταλαμβάνουν από 20 στρέμματα και σε δύο στρέμματα καλλιεργούν κηπευτικά (πράσα, καρότα και κολοκύθια), που αποτελούν την πρώτη ύλη για την παρασκευή τραχανά. «Όλα τα προϊόντα είναι δικά μας: κάνουμε την παραγωγή, τη μεταποίηση και την προώθηση, το μάρκετινγκ. Η ταυτότητά μας είναι το κτήμα του αγρότη», λέει ο Σταμάτης, εξηγώντας ότι οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να κάνουν την παραγγελία τους ηλεκτρονικά ή τηλεφωνικά, είτε να τα βρουν σε μάρκετ.
Η ροή της παραγωγής είναι ανάλογη του προϊόντος και της ζήτησης. «Το ταχίνι και το φιστικοβούτυρο φτιάχνονται καθημερινά, ο τραχανάς παράγεται δύο φορές την εβδομάδα. Κανένα προϊόν δεν μένει στάσιμο, έχουν διαρκή ζήτηση. Μας στηρίζει η τοπική κοινωνία, αλλά μας στηρίζουν και στο εξωτερικό».
Στα σχέδιά τους είναι να εμπλουτίσουν τις γεύσεις του ταχινιού, δημιουργώντας συνδυασμούς όπως ταχίνι με πορτοκάλι, σοκολάτα ή μέλι. «Στόχος μας ως επιχείρηση είναι να επεκτείνουμε το δίκτυο πωλήσεων και να ανοιχτούμε και σε άλλες περιοχές. Επίσης, σχεδιάζουμε να κατέβουμε εμείς οι ίδιοι σε εκθέσεις».
Σπουδές
Ο Σταμάτης ολοκληρώνει τις σπουδές Γεωπονίας στο Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης στην Ορεστιάδα, ενώ είχε περάσει αρχικά στην Αθήνα, και παράλληλα κάνει το στρατιωτικό του. «Σπουδάζω γεωπόνος στα φυτά μεγάλης καλλιέργειας, για να εξειδικευτώ πάνω στα φυτά που καλλιεργούμε. Είναι σπάνιο να τα γνωρίζει κάποιος τοπικός γεωπόνος, καθώς δεν σπέρνονται παρόμοιες καλλιέργειες, όπως είναι το σουσάμι και το φιστίκι. Στην περιοχή άρχισαν να τα καλλιεργούν τα τελευταία δύο χρόνια άλλοι 3-4 παραγωγοί και τα συνολικά στρέμματα έφτασαν τα 400, μαζί με τα δικά μας. Προσπαθούμε για το καλύτερο διαρκώς. Δεν χρησιμοποιούμε πουθενά φυτοφάρμακα», τονίζει.
Όταν στράφηκαν στο ταχίνι, ο Σταμάτης ήταν μαθητής της τρίτης γυμνασίου και τα πρώτα βήματα έγιναν από τον ίδιο και τους γονείς του. Γνώστρια της παραδοσιακής καλλιέργειας ήταν η γιαγιά τους, που καλλιεργούσε σουσάμι όπως και πολλοί συντοπίτες της. «Κάνουμε τη συγκομιδή παραδοσιακά. Μαζεύουμε το σουσάμι με τα χέρια, το κάνουμε πυροστιές (σαν ινδιάνικες καλύβες) και ξεραίνεται. Μετά το τινάζουμε, το βάζουμε στο τριόρι και καθαρίζονται όλοι οι σπόροι. Στη συνέχεια, πλένεται για να φύγουν τα χώματα και τυχόν σκουπιδάκια, ενώ περνιέται και από δύο ειδικά κόσκινα. Μετά ψήνεται στον ξυλόφουρνο για να του δώσει όλη τη νοστιμιά. Ακολούθως γίνεται ταχίνι στην πέτρα, μπαίνει στα βάζα και στο συσκευαστήριο το συσκευάζουμε χειροποίητα».
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι σπουδές και οι γνώσεις είναι απαραίτητες, για αυτό και το επόμενο διάστημα θα παρακολουθήσει σεμινάρια μάρκετινγκ, με σκοπό να εξελίξει όσο το δυνατόν καλύτερα την επιχείρηση.