Την εξαιρετικά δεινή θέση στην οποία έχει βρεθεί ο Έλληνας παραγωγός, από τη στιγμή που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, έρχεται να επιβεβαιώσει η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, με τα στοιχεία-κόλαφο που δημοσίευσε πρόσφατα, τα οποία επιβεβαιώνουν απόλυτα τα ρεπορτάζ και τις αναλύσεις της «ΥΧ» που καταδεικνύουν ότι ο Έλληνας αγρότης είναι ουραγός στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως προς τις τιμές των προϊόντων του και από τους πλέον επιβαρυμένους ως προς την αύξηση του κόστους παραγωγής.
Παρά το γεγονός ότι η Eurostat αποτυπώνει την αύξηση του κόστους των εισροών στο σύνολο των κρατών-μελών ως γενική τάση στην Ευρώπη, η Ελλάδα παραμένει το μαύρο πρόβατο. Επιπλέον, συγκαταλέγεται στις τρεις χώρες με τη χειρότερη επίδοση στις τιμές παραγωγού των αγροτικών προϊόντων.
Η μεγάλη εικόνα των επιπτώσεων στην ΕΕ
Όπως επισημαίνει η Eurostat σε σχετική ανακοίνωση, «η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει διαταράξει σε σημαντικό βαθμό τις αγορές αγροτικών προϊόντων, ιδιαίτερα επειδή η Ρωσία και η Ουκρανία αποτελούν εκ των μεγαλύτερων εξαγωγών ζωοτροφών, μαλακού σίτου, αραβοσίτου, ελαιούχων σπόρων και λιπασμάτων. Η εξέλιξη αυτή έχει προσθέσει περισσότερη αστάθεια στις αγορές, με αποτέλεσμα την απότομη αύξηση στις τιμές για πολύ σημαντικά προϊόντα και εφόδια».
Τα στοιχεία για το πρώτο τρίμηνο του 2022 είναι αποκαλυπτικά, τόσο ως προς τις γενικές επιπτώσεις του πολέμου στις τιμές των προϊόντων, όσο και στα επιμέρους κράτη-μέλη. Σύμφωνα με τη Eurostat, η μεσοσταθμική αύξηση στο κόστος των εισροών έφτασε το πρώτο τρίμηνο του 2022 το 9,5% σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο του 2021. Ιδιαίτερα επιβαρυμένα είναι τα λιπάσματα (αύξηση κόστους +21,2%), η ενέργεια και τα λιπαντικά (αύξηση 17,4%) και οι ζωοτροφές (αύξηση 9,2%).
Όλα αυτά μόνο από τρίμηνο σε τρίμηνο, καθώς αν ανατρέξουμε σε ετήσια βάση τα στοιχεία είναι αποκαρδιωτικά. Η αύξηση στο κόστος των εισροών ξεπέρασε το 27% μέσα στο δωδεκάμηνο, ενώ των ζωοτροφών έφτασε το 23%.
Πρόκειται για ποσοστό που δείχνει πόσο βαριές ήταν οι επιπτώσεις από τον πόλεμο, επιπτώσεις που ήρθαν να προστεθούν στα δεινά που χτύπησαν τον πρωτογενή τομέα από τα μέσα του 2021 και είχαν προκληθεί από την πανδημία. Την ίδια στιγμή, η μέση αύξηση των τιμών στα αγροτικά προϊόντα έφτασε το 20%, συγκρίνοντας το φετινό με το περσινό δωδεκάμηνο.
Σε ό,τι αφορά τη θετική διάσταση των επιπτώσεων, ευνοημένοι εμφανίζονται οι κλάδοι των δημητριακών (+41,5%), των ελαιούχων (+51,7%) και των πουλερικών (+22,2%) ως προς την εξέλιξη των τιμών παραγωγού (βλ. Πίνακα).
Ελλάδα: Πρωταθλητής στην ακρίβεια και ουραγός στις τιμές
Εστιάζοντας στη χώρα μας, φαίνεται ότι τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα σε σύγκριση με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους. Σε σύνολο 27 κρατών, η Ελλάδα βρέθηκε στην 6η θέση από άποψη αύξησης τιμών στις εισροές. Όπως απεικονίζεται στον σχετικό πίνακα, η αύξηση των τιμών εισροών στη χώρα προσεγγίζει το 12%. Μόνο στη Λιθουανία (+24,5%), στη Λετονία (+18,9%), στη Σλοβακία (+14,6%), στην Κροατία και στην Ιρλανδία οι τιμές των εισροών σημείωσαν μεγαλύτερη αύξηση σε σύγκριση με τη χώρα μας.
Υπάρχουν όμως και χειρότερα. «Ακολούθησε η Ελλάδα την προαναφερθείσα τάση αύξησης τιμών των αγροτικών προϊόντων;», θα αναρωτηθεί κάποιος. «Σε καμία περίπτωση», απαντά η Eurostat, καθώς η χώρα μας συγκαταλέγεται στα τρία κράτη που όχι μόνο δεν είδαν αύξηση στις τιμές κατά το α’ τρίμηνο του 2022, αλλά αντίθετα είδαν μείωση, έστω και οριακή (-0,4%), με μόνες χειρότερες επιδόσεις αυτές της Κροατίας (-5,8%) και της Σλοβακίας (-0,8%).
Ευρωβουλή: Επιτακτική η ανάγκη στήριξης των ασθενέστερων
Στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα οικονομικά ασθενέστερα νοικοκυριά λόγω του αυξανόμενου πληθωρισμού στάθηκαν μέλη της Ευρωβουλής, κατά την πρόσφατη συνεδρίασή της. Ορισμένοι ευρωβουλευτές ζήτησαν μάλιστα να φορολογηθούν τα κέρδη των αλυσίδων τροφίμων και των παρόχων υπηρεσιών ενέργειας.
Πιο συγκεκριμένα, ο Τσέχος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Mikulas Bek, σημείωσε ότι «είναι συλλογική μας ευθύνη να επιληφθούμε των ζητημάτων του κόστους διαβίωσης που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι πολίτες. Ο πληθωρισμός μάς απασχολεί ιδιαίτερα», πρόσθεσε, διευκρινίζοντας ότι «τα υψηλά κόστη της ενέργειας επιβαρύνουν ιδιαίτερα τα πιο ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού των χωρών μας. Συνεπώς, η ανάσχεση της ενεργειακής φτώχειας και η επίλυση των επιπτώσεών της θα είναι προτεραιότητα της τσεχικής προεδρίας», κατέληξε.
Στην τοποθέτησή της, η Ισπανίδα ευρωβουλευτής του κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών, Isabel Benjumea Benjumea, ανέφερε ότι ο πληθωρισμός εκτοξεύτηκε στην Ευρώπη, τιμωρώντας οικογένειες, ελευθέρους επαγγελματίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. «Πληγώνει όλους όσοι δραστηριοποιούνται στην οικονομία, αλλά ιδιαίτερα όσους παλεύουν να τα βγάλουν πέρα», είπε χαρακτηριστικά.
Η ίδια ζήτησε περικοπές φόρων, ώστε να αποτελέσουν αντίβαρο στις αυξημένες τιμές αλλά και για να μειωθούν οι τιμές στην ηλεκτρική ενέργεια. Έτερος Ισπανός ευρωβουλευτής τόνισε ότι οι τιμές έχουν αυξηθεί σε ενέργεια και τρόφιμα, αυτά δηλαδή που επηρεάζουν τις οικογένειες με τα πιο χαμηλά εισοδήματα. «Η αύξηση των τιμών των προϊόντων έχει περάσει στους καταναλωτές», συμπλήρωσε.
