Τα σχέδια των μεγάλων της αγροδιατροφής για το 2022: Φορείς και Οργανώσεις

Το 2020 ήταν η χρονιά κατά την οποία εμφανίστηκε η πανδημία, πιάνοντας εξαπίνης ολόκληρο τον κόσμο και κλονίζοντας τα θεμέλια της παγκόσμιας υγείας και οικονομίας. Το 2021, που σε λίγες μέρες αποχαιρετούμε, είναι η χρονιά μέσα στην οποία ο κορωνοϊός έγινε μέρος της καθημερινότητας όλων, συμπεριλαμβανομένων των αγροτών, με την οικονομία να βρίσκει εκ νέου τον βηματισμό της σε μεγάλο βαθμό, πάντα υπό νέους όρους και προϋποθέσεις.

Η «ΥΧ» απευθύνθηκε σε σημαντικούς θεσμικούς φορείς, συνδέσμους, επαγγελματικές οργανώσεις και ενώσεις, στελέχη τραπεζών, επιχειρήσεις εισροών, παροχής υπηρεσιών και αγροδιατροφής, καλώντας τους να κάνουν μία αποτίμηση των σημαντικότερων στιγμών του κλάδου τους μέσα στο 2021, καθώς και να δώσουν το στίγμα για τη στόχευση και τις προτεραιότητές τους τη νέα χρονιά. 

Μέρος Δ’: Φορείς και Οργανώσεις

Γιώργος Στύλιος, Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Βουλευτής Άρτας
Νέα μέτρα στήριξης παραγωγών και επαγγελματιών στον τομέα της ενέργειας

Κλιματική κρίση και πανδημία επηρεάζουν συνολικά τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Φυσικά, επηρεάζεται και ο πρωτογενής τομέας. Όμως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη βρίσκεται δίπλα στους αγρότες και στους μεταποιητές μας, για να αποσβέσει τις δυσκολίες που προκύπτουν, με πλήθος μέτρων.

Νέα φορολογική κλίμακα φυσικών προσώπων και κατ’ επάγγελμα αγροτών, με συντελεστές που ξεκινούν από 9% αντί 22%. Μείωση φόρου αγροτικών επιχειρήσεων από 28% στο 22% και μείωση ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες για εργαζόμενους αγροτικών επιχειρήσεων. Επιπλέον, μείωση της φορολογίας των κερδών των συλλογικών σχημάτων στο 10% και υπαγωγή των ζωοτροφών στον υπερμειωμένο συντελεστή 6%.

Πρώτη φορά, μετά το 2016, εφαρμόζεται η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Πετρελαίου για το 2022, α) για μέλη ομάδων παραγωγών, β) για όσους είναι σε πρόγραμμα συμβολαιακής γεωργίας, γ) στα συνεργατικά σχήματα και δ) στους νέους αγρότες. Ωφελούνται περίπου 200.000 παραγωγοί. Πάνω από 25.000 νέοι, περίπου 170.000 μέλη ομάδων παραγωγών/συνεταιρισμών και περίπου 25.000 μέλη συμβολαιακής γεωργίας.

Ειδική μέριμνα και για το αγροτικό ρεύμα, εξαιτίας της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης, με πρόσθετη επιδότηση σε όλα τα αγροτικά τιμολόγια για την κατανάλωση ρεύματος περιόδου Αυγούστου – Δεκεμβρίου 2021. Η επιδότηση καλύπτει το 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής που έχει επιβληθεί, αφαιρουμένων εκπτώσεων και επιδοτήσεων που ήδη έχουν χορηγηθεί. Σε αυτήν εντάσσονται και τα ξηραντήρια καπνού, με αίτηση στον οικείο προμηθευτή. Η έκπτωση χορηγείται με πιστωτικό λογαριασμό που εκδίδει η ΔΕΗ.

Επιπρόσθετα, η Ελλάδα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που δημιουργεί Ειδικό Ταμείο Στήριξης, για την Ενεργειακή Μετάβαση. Στόχος η απομείωση των αυξήσεων στο ηλεκτρικό ρεύμα. Συγκεκριμένα, δημιουργείται Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, για επιδότηση της τιμολογητέας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Δικαιούχοι είναι και οι καταναλωτές με παροχές αγροτικής χρήσης χαμηλής τάσης. Επίσης, οι κάτοχοι αγροτικών τιμολογίων απαλλάσσονται από τις χρεώσεις χρήσης των ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ και απολαμβάνουν χαμηλότερες χρεώσεις ΥΚΩ και ΕΤΜΕΑΡ. Επιπλέον, η ΔΕΗ παρέχει από τον Αύγουστο του 2021 έκπτωση 50% στα αγροτικά τιμολόγια.

Η κυβέρνηση καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για τη στήριξη των παραγωγών, αντιλαμβανόμενη τη δύσκολη παγκόσμια συγκυρία της ενεργειακής κρίσης και της πανδημίας. Δεν επαναπαύεται και είναι σαφές εντός και εκτός συνόρων πως η Ελλάδα αλλάζει και το αποδεικνύει με πράξεις.

Ανδρέας Λυκουρέντζος  – Πρόεδρος ΕΛΓΑ
Στόχος μας να δικαιώνουμε πάντοτε τις προσδοκίες των παραγωγών

Η έναρξη του νέου έτους ενδυναμώνει την πίστη μας, με σκληρή δουλειά και συνέπεια, να επιτύχουμε ευγενέστερους και σημαντικούς στόχους τόσο για την αγροτική κοινωνία, όσο και για τον Οργανισμό μας.

Στη διετία η οποία παρήλθε, επιτύχαμε την οικονομική ευστάθεια του ΕΛΓΑ, ώστε να εκπληρώνει εγκαίρως τις υποχρεώσεις καταβολής αποζημιώσεων με ακεραιότητα και στο σύνολό τους, καθώς και την προώθηση του απαιτούμενου έργου για τον εκσυγχρονισμό των πληροφοριακών συστημάτων και τη διοικητική αναμόρφωση.

Απέναντι στη μεγάλη πρόκληση της κλιματικής αλλαγής και των καταστρεπτικών συνεπειών της στις καλλιέργειες του πρωτογενούς τομέα, είμαστε αποφασισμένοι να δράσουμε γρήγορα.

Ο Οργανισμός μας και στο μέλλον, σε μία νέα πορεία μετασχηματισμού και διασφάλισης της οικονομικής του ευρωστίας, θα μπορεί να είναι σε θέση να δικαιώνει πάντοτε τις προσδοκίες των παραγωγών.

Εύχομαι αισιόδοξο, δημιουργικό το νέο έτος, υγεία και ευτυχία στις οικογένειες όλων των Ελλήνων.

Νικόλαος Δούκας – Αντιπρόεδρος ΕΛΓΑ
Ανταποκρινόμαστε στις ανάγκες των αγροτών, αλλά και της νέας εποχής

Ο πρωτογενής τομέας της χώρας μας βρέθηκε το 2021 αντιμέτωπος με ιδιαίτερα δύσκολες προκλήσεις. Από τη μία πλευρά, η πανδημία, που πιέζει γενικότερα τις εξαγωγές και την αγορά, και από την άλλη οι εκτεταμένες φυσικές καταστροφές, που έπληξαν την αγροτική παραγωγή, συνέπεια της εξελισσόμενης κλιματικής κρίσης. Συγκριτικά με τους άλλους κλάδους, μπορεί να σημειωθεί ότι υπήρξε άνοδος στη ζήτηση κάποιων αγροτικών προϊόντων σε σχέση με τιμές των προηγούμενων χρόνων. Οι σωστά τοποθετημένες παρεμβάσεις του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης έφεραν ισορροπίες, με αποτέλεσμα να μη δημιουργηθούν μείζονα προβλήματα στα αγροτικά εισοδήματα.

Όσον αφορά τον ΕΛΓΑ, τη φετινή χρονιά αντιμετώπισε σημαντικές προκλήσεις, ανταποκρινόμενος στην ευθύνη του απέναντι στους πληγέντες ασφαλιζόμενους γεωργούς και κτηνοτρόφους της χώρας. Οι φυσικές καταστροφές ήταν εκτεταμένες και έντονες σε ορισμένες περιπτώσεις, με αποτέλεσμα το φυτικό και ζωικό κεφάλαιο να υποστούν σημαντικό πλήγμα. Με απόλυτη υποστήριξη από την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, και με σωστό συντονισμό και αποτελεσματικότητα, ο Οργανισμός αντιμετώπισε τα ζητήματα με ταχύτατες διαδικασίες αποζημιώνοντας τους πληγέντες με δικαιοσύνη και ακρίβεια.

Ως διοίκηση, λειτουργούμε σε δύο άξονες. Ο ένας είναι η λειτουργικότητα της καθημερινότητας, με την αντιμετώπιση των καταστροφών που προκαλούν οι συνεχώς εντεινόμενες κλιματικές συνθήκες και ο άλλος είναι οι παρεμβάσεις και τα έργα εκσυγχρονισμού και αναμόρφωσης του Οργανισμού, με τη μετάβασή του στην ψηφιακή εποχή. Μπορώ να αναφέρω ως εμβληματικό παράδειγμα το έργο της μετάβασης στην ψηφιακή εκτίμηση ως πρώτο βήμα του ΕΛΓΑ στην ψηφιακή εποχή, το οποίο δρομολογήσαμε από τις πρώτες μέρες παρουσίας μας στον Οργανισμό, σε συνεργασία φυσικά με το ΥΠΑΑΤ και το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Μιλάμε για την ψηφιοποίηση της εκτιμητικής διαδικασίας (GIS, Tablet, ψηφιακές φόρμες, διασύνδεση με άλλους οργανισμούς του ΥΠΑΑΤ κ.λπ.).

Με το βλέμμα λοιπόν στο μέλλον, ο πρωτογενής τομέας μπορεί να ενισχυθεί σημαντικά και να βαδίσει σε μονοπάτια εκσυγχρονισμού, αξιοποιώντας και τους πόρους του προγράμματος του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο έχει ως στόχο να οδηγήσει στην πράσινη μετάβαση με έργα τα οποία θα έχουν ως προϋπόθεση να είναι οικονομικά βιώσιμα και περιβαλλοντικά ασφαλή, όπως απαιτεί η διεθνής κοινότητα των καταναλωτών και όπως αποτυπώνεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Με μοχλό την τεχνολογία, την εκπαίδευση, αλλά και την καινοτομία, μπορεί να δομηθεί η μετάβαση του νέου αγροτικού κόσμου στο παγκόσμιο ανταγωνιστικό περιβάλλον, αξιοποιώντας τις ευκαιρίες που του προσφέρονται.

Ευθύμιος Φωτεινός – Πρόεδρος Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος (ΔΟΒ)
Η ποιότητα καθοριστικός παράγοντας για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας της βαμβακοκαλλιέργειας

Το 2021 είναι αλήθεια ότι οι συγκυρίες στη χρηματιστηριακή αγορά και η τιμή αγοράς του προϊόντος εξέπληξε ευχάριστα τους παραγωγούς, καθώς έφτασε και τα 70 λεπτά, αλλά και δυσαρέστησε λόγω των καιρικών συνθηκών (καύσωνας, έντονες βροχές), προκαλώντας ανάμεικτα συναισθήματα στους καλλιεργητές και προβληματισμό στους εκκοκκιστές.

Ασφαλώς ήταν μία πολύ καλή χρονιά και σε αυτό σίγουρα έχει συντελέσει η καλή ποιότητα προϊόντος, που έχουμε τα τελευταία χρόνια. Καθοριστικό ρόλο
διαδραματίζει το πρόγραμμα ποιότητας που υλοποιεί και χρηματοδοτεί η ΔΟΒ σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος στην Καρδίτσα, για έκτη συνεχόμενη χρονιά, ώστε να δημιουργούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις για την καλλιέργεια της σωστής ποικιλίας στις ανά την Ελλάδα περιοχές.

Επιπροσθέτως, η εφαρμογή του προγράμματος ολοκληρωμένης διαχείρισης της καλλιέργειας (άρδευση, λίπανση, φυτοπροστασία, ποιότητα προϊόντος κ.ά.) με τη χρήση της νέας τεχνολογίας, ως βιωματική δράση, που εκτελείται από φέτος από τη ΔΟΒ, η οποία και το χρηματοδοτεί σε συνεργασία με τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και αφορά την προετοιμασία πέντε πιλοτικών αγρών στις περιοχές Κομοτηνής, Τρικάλων, Ημαθίας, Λάρισας, Καρδίτσας και Λαμίας, θα προσδώσει υπεραξία στο ίδιο το προϊόν, στοχεύοντας στην επίτευξη χαμηλότερου κόστους παραγωγής και χαμηλότερης άρδευσης. Επιδίωξη των δύο φορέων είναι να γίνει εκπαίδευση μεγάλου αριθμού βαμβακοπαραγωγών σε όλες τις δράσεις του έργου και σε όλες τις περιοχές που εκτελείται αυτό, με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης του προγράμματος σε βάθος δεκαετίας.

Το 2021 όλο και περισσότεροι παραγωγοί έδειξαν ενδιαφέρον για προπωλήσεις. Στόχος της ΔΟΒ είναι η καθιέρωση των προπωλήσεων ως είδος συναλλαγής μεταξύ των παραγωγών και των εκκοκκιστών, ενώ πιστεύουμε ακράδαντα ότι το ποιοτικό και ξηρό (χωρίς υγρασία) βαμβάκι θα πρέπει να πληρώνεται (ποιοτικό πριμ).

Όσον αφορά την πιστοποίηση του προϊόντος, έχει πλέον παγκόσμια σφραγίδα και πολλοί ξένοι οίκοι ήδη ενδιαφέρονται για το πιστοποιημένο ελληνικό βαμβάκι, γεγονός που μας κάνει ακόμα περισσότερο αισιόδοξους για την πορεία του προϊόντος.

Τέλος, η ΔΟΒ το 2021 ξεκίνησε και την υλοποίηση πενταετούς προγράμματος «Αλλάζω τη μόδα. Επιλέγω άνεση και οικολογία», που στοχεύει στην ενημέρωση των Ελλήνων καταναλωτών για τις πολλαπλές χρήσεις του βαμβακιού, τα χαρακτηριστικά και τη σημασία του για την εθνική οικονομία.

Ιωάννης Βιτάλης – Πρόεδρος Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας (ΕΔΟΦ)
Θέτουμε την προάσπιση της φέτας ως ύψιστη προτεραιότητα

Το 2021 ήταν μία ιδιαίτερα σημαντική χρονιά για την ΕΔΟΦ, καθώς ως εθνικός φορέας αποκτήσαμε επισήμως υπόσταση, αλλά ταυτόχρονα ήταν και μία χρονιά γεμάτη προκλήσεις για την ελληνική φέτα.

Μέσα σε αυτήν τη χρονιά, ως Διεπαγγελματική, ανεδείξαμε με αποφασιστικό και δυναμικό τρόπο πολλά περιστατικά νοθείας που συντελούνται με ελληνοποιήσεις γάλακτος και την προσθήκη γάλακτος που ξεφεύγει από τους κανόνες ΠΟΠ. Δεν υποχωρήσαμε, ούτε συμβιβαστήκαμε, και πλέον έχουν ήδη τεθεί οι σωστές βάσεις για ένα ακόμα πιο αυστηρό και δίκαιο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο θα οδηγήσει, μαζί και με τη δική μας συμβολή στην εξάλειψη τέτοιων φαινομένων, που πλήττουν ανεπανόρθωτα τον κλάδο των κτηνοτρόφων και των μεταποιητών.

Τη νέα χρονιά, ως ΕΔΟΦ, θα συνεχίσουμε να θέτουμε την προάσπιση της ελληνικής φέτας ΠΟΠ σε πρώτη προτεραιότητα, ενάντια σε κάθε συμφέρον που αποσκοπεί στο αντίθετο, δίνοντας αξία στο μοναδικό αυτό προϊόν για να κερδίσει επιτέλους τη θέση που του αξίζει.

Είναι αναγκαίο ως ΕΔΟΦ να ορίσουμε ένα κοινό πλαίσιο παραγωγής, με συγκεκριμένους κανόνες και όρους, ώστε όλοι να παράγουμε το ίδιο ποιοτικά και αξιακά προϊόν και να μην υπάρχει ανοχή σε όσους επιλέγουν να παρανομήσουν για ίδιον όφελος. Είναι, επίσης, αναγκαίο οι καταναλωτές να εκπαιδευτούν σωστά και να μάθουν να ξεχωρίζουν την ελληνική φέτα από τα διάφορα λευκά τυριά που κυκλοφορούν, κυρίως στις διεθνείς αγορές, που αρκετές φορές είναι παραπλανητικά.

Πιστεύω πως βασική πρόκληση της νέας χρονιάς, αλλά και των επόμενων ετών, θα αποτελέσει η πρώτη ύλη και η ανάγκη εύρεσης τρόπων για την τόνωση της ελληνικής κτηνοτροφίας από την πολιτεία, τους αρμόδιους φορείς και τις γαλακτοβιομηχανίες. Είναι ένας πολύ σημαντικός κλάδος, αμιγώς συνδεδεμένος με την παράδοση της πατρίδας μας και την ανάπτυξη της εγχώριας οικονομίας.

Οφείλουμε να διαφυλάξουμε τις επόμενες γενιές και να δώσουμε κίνητρα στους νέους ανθρώπους, ώστε να επιλέξουν το επάγγελμα της κτηνοτροφίας και τους συναφείς κλάδους, επειδή αντιλαμβάνονται τη σημαντικότητα και διαχρονικότητα του πρωτογενούς τομέα και όχι επειδή δεν έχουν τη δυνατότητα για κάτι διαφορετικό.

Χρήστος Τσιχήτας – Πρόεδρος Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ρυζιού (ΕΔΟΡΕΛ)
Στόχος η διατήρηση των εκτάσεων, αλλά και των τιμών

Το 2021 είναι μια χρονιά στην οποία, παρόλο που η παραγωγή παρουσίασε μια μικρή μείωση, η ζήτηση του προϊόντος είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα και οι παραγωγοί έως τώρα καρπώνονται σχετικά καλές τιμές για τα προϊόντα τους. Η νεοσύστατη Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ρυζιού, με την ολοκλήρωση των τυπικών διαδικασιών της αναγνώρισής της, σχεδιάζει να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο, έτσι ώστε να βοηθήσει την καλλιέργεια ρυζιού να διατηρηθεί στα ίδια και σε καλύτερα επίπεδα τη χρονιά που έρχεται.

Ήδη, ξεκίνησε προσπάθεια συνεννόησης μεταξύ των συνεταιρισμών και των βιομηχάνων στο πλαίσιο της συμβολαιακής γεωργίας, με στόχο την κατεύθυνση των παραγωγών και σε άλλες ποικιλίες, έτσι ώστε να υπάρχει μια ισοκατανομή μεταξύ των ποικιλιών, η οποία θα διευκολύνει τη διάθεση των προϊόντων και θα έχει ως στόχο να σταθεροποιήσει τις τιμές σε ικανοποιητικά επίπεδα.

Επίσης, η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ρυζιού ευελπιστεί, τη νέα προγραμματική περίοδο, να δραστηριοποιηθεί και σε ευρωπαϊκά προγράμματα προώθησης του προϊόντος, πράγμα το οποίο κάνει έως σήμερα και η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Θεσσαλονίκης (ΕΑΣΘ) με ιδιαίτερη επιτυχία.

Εύχομαι σε όλους το 2022 να είναι μια χρονιά η οποία θα συνοδευθεί με καλές και θετικές εξελίξεις, όσον αφορά την αγροτική παραγωγή. Χρόνια πολλά, με υγεία και ευημερία.

Δρ. Γεώργιος Ντούτσιας – Πρόεδρος Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ)
Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται…

 

Οι ανησυχίες για τη σοδειά 2021/2022 είχαν αρχίσει από τον χειμώνα 2020/2021 και κυρίως τον Δεκέμβριο 2020, τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο 2021, που αναμένονταν οι χαμηλές θερμοκρασίες για τη διαφοροποίηση ανθοφόρων οφθαλμών.

Δεν έκανε χειμώνα την περίοδο αναφοράς, γι’ αυτό οι τρεις βασικές επιτραπέζιες ποικιλίες, Χαλκιδική, Αμφίσσης και Καλαμάτα, παρουσιάζουν μειωμένη καρποφορία. Τα προβλήματα του μη κανονικού χειμώνα επέτειναν σε διάφορους θύλακες κάποιοι όψιμοι παγετοί της άνοιξης και αφύσικα θερμοί άνεμοι κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας. Επιπλέον, το καλοκαίρι υπήρξε πολύ ξηροθερμικό και οι καύσωνες μείωσαν την αναμενόμενη φετινή παραγωγή.

Τα αποτελέσματα αυτών των κλιματικών συνθηκών αποτυπώνονται πλέον χειροπιαστά στην ελάχιστη έως ανύπαρκτη παραγωγή της ποικιλίας Αμφίσσης (5%-15%), στη μέτρια παραγωγή της ποικιλίας Χαλκιδική (40%-50%) και στη μέτρια επίσης παραγωγή της ποικιλίας Καλαμάτα (50%-60%). Οι ελαιοκομικές εκμεταλλεύσεις (πρωτογενής τομέας του κλάδου), με τη φετινή μεγάλη απώλεια εισοδήματος, την προβληματική υφιστάμενη κεφαλαιακή συγκρότηση, την απώλεια πλέον του κεφαλαίου κίνησης, συνδυασμένο με τη σημαντική αύξηση των δαπανών των απαραίτητων γεωργικών εφοδίων και την κατακόρυφη αύξηση του κόστους της ενέργειας, αλλά και όλων των απαραίτητων για τις καλλιεργητικές φροντίδες μικρο-εργαλείων, είναι αυτονόητο ότι θα υπολειτουργήσουν κατά τη νέα ελαιοκομική περίοδο 2021/2022, ενώ σε πολλές από αυτές θα υπάρξει πρόβλημα επιβίωσης. «Ήταν στραβό το κλίμα, το ’φαγε κι ο γάιδαρος».

Η μέτρια έως και πολύ μικρή παραγωγή των βασικών ελληνικών επιτραπέζιων ποικιλιών δημιούργησε μεγάλα προβλήματα και στις μεταποιητικές εξαγωγικές επιχειρήσεις. Προμηθεύτηκαν πράσινο ελαιόκαρπο σε ποσότητες που δεν καλύπτουν τις εξαγωγικές ανάγκες και σε τιμές σημαντικά αυξημένες (προσφορά-ζήτηση) και θα προμηθευτούν –αν όλα πάνε καλά– ημιέτοιμο προϊόν από τα χέρια των παραγωγών –κυρίως της ποικιλίας Καλαμάτα– επίσης σε αυξημένες τιμές.

Από την άλλη, η εξαγωγική αγορά εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από κάποια αβεβαιότητα λόγω του εύθραυστου τοπίου. Θέλουμε να είμαστε αισιόδοξοι. Οι προσπάθειες γίνονται και θα γίνονται από τον κλάδο των επιτραπέζιων ελιών. Έχω την εντύπωση ότι λόγω αδυναμιών δεν θα είναι αρκετές. Χρειάζεται και αρωγή άνωθεν.

Χρήστος Κολιός – Πρόεδρος Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακτινιδίου (ΕΔΟΑ)
Απαραίτητη η Διεπαγγελματική για την προώθηση του ελληνικού ακτινιδίου

Ως προς τον ιδιαίτερα δυναμικό εξαγωγικό κλάδο του ακτινιδίου, η παραγωγή της χρονιάς που τελειώνει ανέρχεται σε 270.000-300.000 τόνους, με τα νέα φυτά να αντισταθμίζουν τις απώλειες που σημειώθηκαν σε παλαιότερα κτήματα λόγω των καιρικών συνθηκών. Οι τελευταίες επηρέασαν την ποιότητα του προϊόντος και οι τιμές, στην Ευρώπη ιδίως, είναι προς το παρόν πολύ χαμηλές και δεν ανταποκρίνονται σε αυτές με τις οποίες αγοράστηκε το προϊόν από τους παραγωγούς.

Επομένως, η στροφή μας προς τις αγορές τρίτων χωρών και ιδίως τις ασιατικές ήταν αναμενόμενη. Η φετινή παραγωγή και διάθεση των ακτινιδίων χαρακτηρίζονται από σημαντικά αντικίνητρα, κυρίως δε από τις αυξήσεις στο κόστος ενέργειας, στο μεταφορικό κόστος και δη στη θαλάσσια μεταφορά και στην έλλειψη containers και υλικών συσκευασίας, επιβαρύνοντας το κόστος των επιχειρήσεων και οδηγώντας σε υψηλή τιμή του προϊόντος, με αποτέλεσμα και τη μειωμένη κατανάλωση.

Ένα πρόσθετο πρόβλημα για εμάς είναι και η έλλειψη εργατών γης, που οδήγησε και φέτος στην καθυστερημένη έναρξη της συγκομιδής.

Παρά τις παραπάνω δυσκολίες και τη μέχρι τώρα υποτονικότητα στη διάθεση του ακτινιδίου στις ξένες αγορές, συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε ως Έλληνες παραγωγοί, τυποποιητές και εξαγωγείς για το καλύτερο, την προώθηση του ελληνικού ακτινιδίου με την υψηλή ποιότητα και τα μοναδικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά στους ξένους καταναλωτές.

Σε αυτές τις προσπάθειες, αρωγό και υποστηρικτή αποτελεί η πρωτοβουλία μας για ίδρυση, με τον συντονισμό του ΣΕΒΕ, της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακτινιδίου (ΕΔΟΑ) από τους σημαντικότερους παραγωγούς και τυποποιητές-διακινητές του κλάδου, η οποία ελπίζουμε ότι, μετά την κατάθεση του σχετικού αιτήματος, θα αναγνωριστεί σύντομα ως Εθνική ΔΟ από το υπουργείο Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Χρίστος Μάρκου, Πρόεδρος Κλαδικού εθνικού αγροτικού συνεταιρισμού
αμπελοοινικών προϊόντων (ΚΕΟΣΟΕ)
Βασικό μας αίτημα για το 2022 η ένταξη της αμπελουργίας στις πληγείσες
από τον κορωνοϊό καλλιέργειες

Χρονιά που δοκίμασε τις αντοχές μας θα χαρακτήριζα το 2021, αφού η επίδραση της πανδημίας COVID-19 και οι πρωτόγνωρες κλιματικές συνθήκες, άφησαν έντονο το αποτύπωμά τους στον κλάδο μας. Οι επιπτώσεις της πανδημίας για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά δεν ήταν ίδιες για όλους τους συντελεστές παραγωγής στον κλάδο του κρασιού.

Όπως άλλωστε και το 2020, οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης για την άμβλυνση των επιπτώσεων της πανδημίας κατευθύνθηκαν αποκλειστικά στον τομέα της μεταποίησης, αφήνοντας για άλλη μια φορά χωρίς στήριξη τον πρωτογενή τομέα, δηλαδή τους Έλληνες αμπελουργούς, οι οποίοι απώλεσαν ακόμη περισσότερο εισόδημα, όχι μόνο εξαιτίας της μείωσης των τιμών της σταφυλικής παραγωγής, που παραδίδουν στα οινοποιεία, αλλά και εξαιτίας της δραματικής μείωσης του όγκου παραγωγής τους, που οφείλεται στην αρνητική επίδραση της κλιματικής κρίσης και εξαιτίας της αλματώδους αύξησης του ενεργειακού κόστους.

Είναι γνωστό ότι οι πόροι που διατέθηκαν κατευθύνθηκαν και πάλι σε επιχειρήσεις και όχι στον αγροτικό πληθυσμό, με κύριο μέτρο αυτό της απόσταξης οίνων και θα ανέμενε κανείς ότι με τη λειτουργία των νόμων της αγοράς, η μείωση της προσφοράς θα επιδρούσε στις τιμές της πρώτης ύλης ανοδικά. Κάτι τέτοιο όμως δεν συνέβη, γιατί χρόνια τώρα βιώνουμε τη στρέβλωση των όρων ανταγωνισμού στον αμπελοοινικό τομέα της χώρας, με γνωστά παθογόνα αίτια, που θα ήταν λογικό να έχουν θεραπευτεί. Όμως, ακόμη και στον τομέα της μεταποίησης, οι πόροι κατευθύνθηκαν στη λογική της επιβράβευσης όσων οινοποιείων ευτελίζουν και το ίδιο το προϊόν, αλλά και τους ίδιους τους παραγωγούς, που ακροβατούν κάθε χρόνο σε τεντωμένο σχοινί, για να επιβιώσουν οικονομικά. Για αυτά τα οινοποιεία η απόσταξη κρίσης λειτούργησε ως μοναδική ευκαιρία για κερδοσκοπία. Η λογική της φθηνής πρώτης ύλης, διαχρονικά έχει καθηλώσει το ελληνικό κρασί, με αποτέλεσμα να μην παράγεται υπεραξία για το ίδιο το προϊόν και τους βασικούς συντελεστές παραγωγής του.

Τις πρωτόγνωρες αρνητικές συνθήκες που προκάλεσε η πανδημία ήρθε να επιδεινώσει μια πρωτοφανής αλληλουχία καιρικών φαινομένων, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την κάθετη πτώση της παραγωγής οίνου κατά 25%, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις του ΥΠΑΑΤ, αφανίζοντας το εισόδημα των αμπελουργών. Για αυτό, ένα από τα βασικά αιτήματα της ΚΕΟΣΟΕ τη χρονιά που έρχεται, είναι η ένταξη της αμπελοκαλλιέργειας στις καλλιέργειες που επλήγησαν από τον κορωνοϊό και η ενίσχυσή της. Παράλληλα, κύριος και βασικός στόχος για το 2022 για τον συνεταιριστικό χώρο είναι η ολοκλήρωση της μελέτης του Στρατηγικού Σχεδιασμού για τη βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα της ελληνικής αμπελουργίας.

Πρόκειται για την ακτινογραφία και τον οδικό χάρτη του πρωτογενούς τομέα της χώρας μας, που σήμερα είναι όσο ποτέ απαραίτητη, προκειμένου να εντοπιστούν με ακρίβεια οι παθογένειες που οδηγούν με βεβαιότητα στη συρρίκνωσή του. Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός για την ελληνική αμπελουργία, θα εντοπίσει με επιστημονικές μεθόδους τους κινδύνους και τις ευκαιρίες, που ενέχονται για την καλλιέργεια, ώστε να αναστραφούν οι όροι που επιδρούν αρνητικά και στο ίδιο το προϊόν. Τέλος, στόχοι της ΚΕΟΣΟΕ για το 2022 είναι η ολοκλήρωση του εκπαιδευτικού προγράμματος ΟΙΝΟΓΝΩΣΙΑ, που υλοποιεί για την κατάρτιση 981 εργαζομένων, η αξιοποίηση των προβλέψεων της νέας ΚΑΠ και η προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των οινοποιητικών συνεταιρισμών της χώρας.

Επειδή η κρίση COVID-19 συνεχίζεται, επειδή η κατανάλωση διαρκώς υποχωρεί, να είμαστε έτοιμοι για την εφαρμογή μέτρων και παρεμβάσεων για τον περιορισμό της προσφοράς προκειμένου να ισορροπήσει η αγορά και να στηριχθούν οι τιμές παραγωγού. Πιο οργανωμένος «πράσινος τρύγος», πιο δίκαιη ή αποτελεσματική «απόσταξη κρίσης» με αναφορά και σύνδεση με την τιμή αγοράς της σταφυλικής παραγωγής.

Βασίλης Ντούρας  – Πρόεδρος Ομοσπονδίας Μελισσοκόμικων Συλλόγων Ελλάδας (ΟΜΣΕ)
Αντί να παλεύει για την επιβίωσή της, η ελληνική μελισσοκομία πρέπει να πάει όσο ψηλά της αξίζει

Χρόνια τώρα λέμε ότι η μέλισσα είναι το καναρίνι στο ορυχείο, που μας προειδοποιεί για την καταστροφή που έρχεται. Μέλισσα και μελισσοκομία είναι οι ευαίσθητοι αισθητήρες που καταγράφουν τις πρώτες δονήσεις ενός σεισμικού γεγονότος, της αλλαγής του κλίματος. Χρόνια τώρα βιώνουμε τις συνέπειες, με απώλειες σε μελίσσια και σε παραγωγή, όμως φέτος ζήσαμε τη χειρότερη χρονιά της χειρότερης δεκαετίας που έχω ζήσει ως μελισσοκόμος. Και είμαι πολλά χρόνια μελισσοκόμος.

Τι θα μπορούσα να πω για το μέλλον, με τα πευκοδάση της Βόρειας Εύβοιας και πολλών ακόμα περιοχών να έχουν γίνει στάχτη, με το 1/3 της ετήσιας παραγωγής της χώρας χαμένο για 20 με 30 χρόνια;

Δεν είναι στη φύση μου, ούτε στη φύση των ανθρώπων που παράγουν από τη γη, να εγκαταλείπουμε. Ελπίζουμε και προσπαθούμε να βελτιωθεί η κατάσταση και να αποφευχθούν τα χειρότερα. Είναι πολλά που εξαρτώνται από την πολιτεία και για το μεγάλο παγκόσμιο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και για πολλά ακόμη εμπόδια που περιορίζουν την ελληνική μελισσοκομία στο να παλεύει να μείνει βιώσιμη, αντί να ανοίξει τα φτερά της και να πάει όσο ψηλά της αξίζει. Δεν μας λείπει ούτε η ευλογημένη φύση, ούτε η μελισσοκομική γνώση, ούτε οι επιστημονικές μελέτες που αναδεικνύουν την ποιότητα των προϊόντων μας. Μας λείπει η καλή συνεργασία με το αρμόδιο υπουργείο που, αντί να λύνει προβλήματα, δυστυχώς δημιουργεί νέα.

Το ΥΠΑΑΤ θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη την προσφορά της μέλισσας και της μελισσοκομίας στην αγροτική παραγωγή και στο φυσικό περιβάλλον, την προσφορά στην ανθρώπινη υγεία και ευημερία και να μη μας βάζει απέναντι, και μάλιστα χωρίς λόγο κι αφορμή. Θα πρέπει να είναι αρωγός στους μελισσοκόμους και πριν απ’ όλα θα πρέπει να μας ακούει και να μην αποφασίζει για μας χωρίς εμάς.

Από την άλλη πλευρά, η Ομοσπονδία μας κλήθηκε να συνεργαστεί με το υπουργείο Περιβάλλοντος, με το οποίο θα δουλέψουμε για τις δασώσεις που θα γίνουν στη χώρα, στο πλαίσιο της Πράσινης Ανάπτυξης. Τα ίδια δέντρα που θα δεσμεύσουν διοξείδιο του άνθρακα, που θα συγκρατήσουν το χώμα και θα δώσουν οξυγόνο, σκιά και σπίτι σε ζώα και ομορφιά στο τοπίο, θα τρέφουν παράλληλα τη μέλισσα και τους άγριους επικονιαστές.

Αυτό είναι το είδος της αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας που επιδιώκουμε με την πολιτεία, ώστε να συνεχίσουμε να παράγουμε αυτά τα θαυμάσια προϊόντα, όσο καλύτερα μπορούμε, με γνώση, υπομονή κι επιμονή και αγάπη για τη μέλισσα, τη φύση και τον άνθρωπο. Καλή χρονιά σε όλους!

Έφη Λαζαρίδου – Διευθύνουσα σύμβουλος, ΜΚΟ «Νέα Γεωργία Νέα Γενιά»

Στήριξη των παραγωγών, του οικοσυστήματος και ολόκληρου του κλάδου προς τη διεθνή ανταγωνιστικότητα

Η χρονιά που πέρασε σφραγίστηκε από την κλιμάκωση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης και την πανδημία COVID-19. Με τη διασφάλιση της παγκόσμιας υγείας να βρίσκεται στο επίκεντρο, τα θέματα της επισιτιστικής επάρκειας, ασφάλειας των τροφίμων και απόκρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας διαμόρφωσαν τη συζήτηση στον κλάδο.

Παρά τις προκλήσεις, για εμάς στη «Νέα Γεωργία Νέα Γενιά», το 2021 ήταν μία σημαντική και ιδιαίτερα δημιουργική χρονιά, καθώς συνεχίσαμε να στηρίζουμε νέους ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στην αγροδιατροφή. Σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε 14 προγράμματα μεταφοράς τεχνογνωσίας σε 21 περιοχές και 7 περιφέρειες της χώρας για νέους αγρότες, μεταποιητές και επιχειρηματίες του κλάδου.

Στηρίξαμε 24 νεοφυείς τεχνολογικές επιχειρήσεις μέσω του Trophy – Τροφή Challenge, που διοργανώνουμε ετησίως, καθώς και της συμμετοχής μας σε δράσεις του EIT Food. Επιπλέον, υποστηρίξαμε 15 οικοτεχνίες μέσω του προγράμματος επιτάχυνσης και μικροχρηματοδότησης ΑγροΑνέλιξη που υλοποιούμε και συμβάλαμε στον γόνιμο διάλογο του οικοσυστήματος με τη διεξαγωγή διεθνούς πάνελ στο Delphi Economic Fοrum και τη διοργάνωση του Διεθνούς Συνεδρίου «Climate Change: The Future of the Agrifood Sector».

Τέλος, σπουδαίες εξελίξεις υπήρξαν η συμμετοχή μας στο υπό ίδρυση Κέντρο Ικανοτήτων Smart Agro Hub με επικεφαλής το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η διεύρυνση των συνεργασιών μας με πλήθος δρώντων του οικοσυστήματος αγροδιατροφής της χώρας και η αποτελεσματική απόκριση στην επανεκκίνηση της αγροτικής οικονομίας σε Καρδίτσα και Βόρεια Εύβοια μετά τις φυσικές καταστροφές.

Το μέλλον θέτει κρίσιμες προϋποθέσεις για τον αγροδιατροφικό τομέα στην Ελλάδα, με αιχμή την υιοθέτηση πράσινων και κυκλικών πρακτικών, την αξιοποίηση τεχνολογίας αιχμής και τον προσανατολισμό στα συνεργατικά σχήματα. Επιπλέον, είναι εθνική ανάγκη να ενισχύσουμε το ελληνικό τρόφιμο και τη μεταποίηση, βασιζόμενοι στις δυνατότητες του τόπου και των ανθρώπων και αξιοποιώντας τις ευκαιρίες διεθνών τάσεων και πολιτικών.

Σε αυτό το πλαίσιο, η δράση μας για το 2022 συνεχίζει εντεινόμενη, εμπλουτίζεται με νέα προγράμματα ανάπτυξης Στελεχών Ηγεσίας για τον Αγροδιατροφικό Κλάδο και κορυφώνεται με τη δημιουργία του «Κέντρου Καινοτομίας Τροφίμων», προκειμένου να στηρίξουμε τους παραγωγούς, το οικοσύστημα και το σύνολο του κλάδου προς τη διεθνή ανταγωνιστικότητα. Σε αυτή την κατεύθυνση θα κινηθούμε το 2022!