Μητέρα των μαχών η αλίευση τόνου με δυσανάλογα μεγέθη στόλων – κατανομής αδειών στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και χαμηλή ποσόστωση για την Ελλάδα συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Οι παραδοσιακές περιοχές αλίευσης στον ελληνικό βορρά βλέπουν άδειες με το σταγονόμετρο και οι αλιείς διεκδικούν έγκαιρη έναρξη της αλιείας, γιατί το κρύο ευνοεί τις τιμές. Νικητής στη μάχη των κυμάτων αναδεικνύεται ο τόνος που μετά από χρόνια υπεραλίευσης προς τιμήν του σούσι άρχισε να αυξάνει τον πληθυσμό του χάρη στο ετήσιο σχέδιο διαχείρισης αλιείας που υποβάλλεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ο τόνος με τον ξιφία αποτελούν τα δύο είδη μεγάλων πελαγικών ψαριών που αλιεύονται στο Θρακικό Πέλαγος. Ο πρόεδρος του Αλιευτικού Συλλόγου Επαγγελματιών Παράκτιων Αλιέων Δήμου Κομοτηνής, Κώστας Διαμαντάκης, σχολιάζει την αδικία εις βάρος της Ελλάδας από τη Διεθνή Επιτροπή Διαχείρισης Τόνου του Ατλαντικού (ICCAT). «Η Ελλάδα έχει ποσόστωση 1,73%, ενώ άλλες μεσογειακές χώρες έλαβαν ποσοστά 18%-20%, έχουν άρα το δικαίωμα να βγάλουν χιλιάδες τόνους ψάρια, ενώ εμείς ξεκινήσαμε από 130 τόνους και φτάσαμε στους 400». Το τονάζ της χώρας ανεβαίνει σε κάποιον βαθμό ετησίως, γιατί η προστασία του είδους πέτυχε απόλυτα. Σημειώνει ότι η Ελλάδα ξεκίνησε με χαμηλό τονάζ και 15-20 άδειες αλίευσης πανελλαδικά και έφτασε στο άλλο άκρο. «Έχουμε ραγδαία αύξηση στις άδειες –περίπου 120 σκάφη– με τα ίδια κιλά, επομένως το κομμάτι της πίτας διαρκώς μικραίνει, με αποτέλεσμα έναν πολύ μεγάλο ανταγωνισμό. Στην ΑΜ-Θ δραστηριοποιούνται περίπου 12 εξ αυτών».
Διαφορές
Ο κ. Διαμαντάκης εξηγεί ότι τα αλιευτικά συμφέροντα διαφέρουν στο Βόρειο από το Νοτιοανατολικό Αιγαίο, ανάλογα με τη μεταναστευτική διαδρομή του τόνου. «Τα ψάρια είναι σ’ εμάς από τον Ιανουάριο μέχρι τον Απρίλιο και είναι ακριβότερα. Αυτή την περίοδο, τα ψάρια έχουν λίπος για να προστατεύονται από το κρύο και αυτό αξιολογείται και πληρώνεται από όσους ξέρουν να τρώνε τον τόνο. Αντίθετα, την εποχή που είναι στον Νότο, δεν έχουν λίπος και δεν υπάρχει εμπορικό ενδιαφέρον». Στη Βόρεια Ελλάδα, Χαλκιδική, Καβάλα, Σκόπελο και Θράκη, η αλίευση του τόνου έχει μακρά παράδοση και επιπλέον βγαίνουν τα περισσότερα ψάρια. «Η ποσόστωση, έστω και αυτή η άδικη, οφείλεται στους Βορειοελλαδίτες», τονίζει. Ως προς την πανελλαδική κατανομή των αδειών, αναφέρει ότι επί χρόνια η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη είχε μόλις δύο άδειες, ενώ η Κάλυμνος μετρούσε 28.
Για φέτος, ελπίζει η αλίευση τόνου να ξεκινήσει στις αρχές Φεβρουαρίου. Ο Κώστας Διαμαντάκης γνωρίζει ότι θα έχει άδεια, καθώς πέτυχε το bonus της αλίευσης των περισσοτέρων κιλών περιφερειακά. «Οι υπόλοιποι αλιείς μπαίνουν σε κληρωτίδα, ανάλογα με τα μόρια». Η μοριοδότηση εξαρτάται από μια σειρά παραμέτρων, για παράδειγμα, «μόνιμοι κάτοικοι μικρού νησιού με πληθυσμό έως 3.100 κατοίκους, ανήλικα τέκνα ή τέκνα με αναπηρία μεγαλύτερη του 67%, ύπαρξη διπλών μόνιμων ψυγείων, συνολικά στοιχεία παραγωγής σε κιλά».
Στα προβλήματα απαντούν με ενότητα και ανακοινώνει την ίδρυση ενός πανελλήνιου συλλόγου μεγάλων πελαγικών ψαριών. «Προσπαθούμε να γίνουμε μια ομάδα από την Αλεξανδρούπολη μέχρι την Κρήτη. Σε λίγες μέρες, θα καταθέσουμε τα χαρτιά για τον σύλλογο στο Πρωτοδικείο Αλεξανδρούπολης, καθώς ο πρόεδρος που επιλέξαμε στο προσωρινό διοικητικό συμβούλιο είναι ο Δημήτρης Σαρίκας, ο πρόεδρος των αλιέων». Το ζητούμενο για τον κ. Διαμαντάκη είναι να διεκδικήσουν οι Έλληνες πολιτικοί την αύξηση της ετήσιας εθνικής ποσόστωσης για να αλιεύουν όλο τον χρόνο. «Ξεκινάμε τον Φεβρουάριο και μας σταματούν τον Απρίλη, αν και με την αύξηση των αδειών ενδεχομένως να τελειώσει νωρίτερα ο τόνος». Ο ίδιος κλείνει με το ερώτημα πώς μπορούν να κλείσουν εμπορικές συμφωνίες οι Έλληνες για ένα δίμηνο αλίευσης, ενώ οι Ισπανοί και οι Ιταλοί κλείνουν για 12μηνο.
