ΚΑΠ, καινοτομία και πράσινη μετάβαση στο επίκεντρο του προσεχούς Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας
Πώς μπορεί η Κοινή Αγροτική Πολιτική να δώσει στους αγρότες τα «αναγκαία εργαλεία» για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της πράσινης μετάβασης; Αυτό θα αποτελέσει το βασικό ερώτημα στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας (AGRIFISH), που θα διεξαχθεί στην Κοπεγχάγη από τις 7 έως τις 9 Σεπτεμβρίου, υπό τη δανική προεδρία της ΕΕ.
Το υπουργείο Τροφίμων, Γεωργίας και Αλιείας της Δανίας έχει ήδη κυκλοφορήσει έγγραφο-πλαίσιο, με τίτλο «Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης του αγροδιατροφικού τομέα της ΕΕ», το οποίο θα καθοδηγήσει τις συζητήσεις.
Στο έγγραφο επισημαίνεται ότι η ΕΕ βρίσκεται σε ένα περιβάλλον γεωπολιτικών εντάσεων –με αιχμή τον πόλεμο στην Ουκρανία και την αστάθεια στο διεθνές εμπόριο– ενώ, ταυτόχρονα, αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής με ολοένα συχνότερες ξηρασίες και πλημμύρες. Παράλληλα, οι δημογραφικές αλλαγές στην ύπαιθρο δυσχεραίνουν την ανανέωση γενεών στον αγροτικό τομέα, ενώ η αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση για τρόφιμα και πρωτεΐνες πιέζει την παραγωγή.
Η δανική προεδρία υπογραμμίζει την ανάγκη απλούστευσης του κανονιστικού πλαισίου της ΕΕ, μείωσης της γραφειοκρατίας και ενίσχυσης της καινοτομίας, χωρίς όμως να θιγούν τα υψηλά πρότυπα ασφάλειας τροφίμων και περιβαλλοντικής προστασίας. Προτείνεται, επίσης, καλύτερη ανταμοιβή των αγροτών για οικοσυστημικές υπηρεσίες και οικολογικά υπεύθυνες πρακτικές, καθώς και αξιοποίηση βιοτεχνολογικών λύσεων, που θα μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα χωρίς να περιορίζουν την ανταγωνιστικότητα.
Κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου, οι υπουργοί θα κληθούν να απαντήσουν σε δύο κρίσιμα ερωτήματα:
- Πώς μπορεί η ΕΕ να ενισχύσει την καινοτομία και τις επενδύσεις για προσιτή και ασφαλή διατροφή;
- Ποιες αλλαγές απαιτούνται στο νομικό πλαίσιο για να δοθούν στους αγρότες καλύτερα εργαλεία για την πράσινη μετάβαση;
Το πρόγραμμα του Συμβουλίου περιλαμβάνει επισκέψεις σε δανικές επιχειρήσεις βιοτεχνολογίας, αγροκτήματα και παραγωγικές μονάδες, ενώ στις εργασίες θα συμμετάσχουν και φορείς, όπως οι Copa-Cogeca, η CEJA και το Ευρωπαϊκό Γραφείο Περιβάλλοντος.
Τάσος Χανιώτης: «Συνταγή για πολιτική καταστροφή» το σχέδιο της Επιτροπής για την ΚΑΠ
Σφοδρή κριτική στο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μελλοντική Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) ασκεί ο Τάσος Χανιώτης, πρώην ανώτατο στέλεχος της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας (DG AGRI), χαρακτηρίζοντάς το «συνταγή για πολιτική καταστροφή». Σε άρθρο έξι σελίδων που δημοσίευσε στις 19 Αυγούστου στο LinkedIn, ο έμπειρος οικονομολόγος –με καριέρα 33 ετών στην Κομισιόν– κατηγορεί την πρόταση ότι αγνοεί τις διπλές προκλήσεις της επισιτιστικής ασφάλειας και της κλιματικής αλλαγής, αποδυναμώνει τον προσανατολισμό της πολιτικής στην αγορά και μετατρέπει την ΚΑΠ σε «κοινωνικό πρόγραμμα για τους πλέον αδύναμους». «Η πρόταση της Επιτροπής μοιάζει με μεταρρύθμιση, φωνάζει ότι είναι μεταρρύθμιση, αλλά απέχει πολύ από το να είναι μεταρρύθμιση, όταν αξιολογηθεί με βάση τα θεμελιώδη στοιχεία που ορίζει η Συνθήκη», τονίζει, προσθέτοντας ότι «υστερεί σε κάθε στόχο του άρθρου 39». Ανησυχία για εισόδημα και τιμές τροφίμων Ο κ. Χανιώτης προειδοποιεί ότι η μείωση των άμεσων ενισχύσεων, η αναδιανομή τους προς λιγότερο παραγωγικούς αγρότες και η αύξηση της συνδεδεμένης στήριξης θα πλήξουν το αγροτικό εισόδημα και θα επηρεάσουν αρνητικά τις αξίες γης, που φθάνουν τα 2 τρισ. ευρώ. Παράλληλα, βλέπει «πίεση προς τα πάνω στις τιμές τροφίμων», καθώς η περιορισμένη προσφορά δεν μπορεί να αντισταθμιστεί από αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες, όπως υποστηρίζει η Κομισιόν. Απώλεια του «κοινού» χαρακτήρα Ιδιαίτερα επικριτικός εμφανίζεται και για την απουσία κοινών κανόνων σε επίπεδο ΕΕ, κάτι που –όπως λέει– «διαλύει την κοινή πολιτική» και αφήνει στα κράτη-μέλη την ελευθερία να διαμορφώσουν εθνικές στρατηγικές χωρίς συνοχή. «Ένα σύνθημα τύπου ‘‘one-size-does-not-fit-all’’ δεν είναι πολιτική», σημειώνει χαρακτηριστικά. Κάλεσμα σε ανοιχτή συζήτηση Ο πρώην διευθυντής στρατηγικής της DG AGRI ζητά ανοιχτό διάλογο, βασισμένο σε ανάλυση επιπτώσεων, ώστε να εξεταστούν οι εναλλακτικές λύσεις και οι μηχανισμοί μετάβασης. «Αυτό που βλέπουμε σήμερα δεν είναι ανάλυση πολιτικής, αλλά προϊόν πιέσεων ομάδων λόμπι με αντικρουόμενα συμφέροντα», καταλήγει. |
