Η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και η ανάκαμψη από την πανδημία του κορωνοϊού είναι οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν η ΕΕ και οι αγροτικές περιοχές. Η πανδημία ανέδειξε τις πιο ζωτικές ανάγκες των αγροτικών περιοχών που πρέπει να αντιμετωπιστούν για να υποστηρίξουν την πράσινη και ψηφιακή αυτή μετάβαση.
Ένας σημαντικός τρόπος για την επίτευξη της Πράσινης Συμφωνίας και της στρατηγικής «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο» είναι η διαφοροποίηση της αγροτικής οικονομίας, όπως υποστηρίζει η έκθεση του ευρωπαϊκού προγράμματος SHERPA, το οποίο στοχεύει στη συλλογή γνώσεων που συμβάλλουν στη διατύπωση συστάσεων για μελλοντικές πολιτικές αναφορικά με τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ.
Υπάρχουν τέσσερις βασικές διαστάσεις της διαφοροποίησης της υπαίθρου που απαιτούν την προσοχή των υπευθύνων χάραξης πολιτικής, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, σύμφωνα με την έκθεση:
1. Επιχειρηματικότητα, απασχόληση & νέα επιχειρηματικά μοντέλα.
2. Ψηφιοποίηση.
3. Διαφοροποίηση της γεωργίας.
4. Ενίσχυση της βιοοικονομίας και υποστήριξη του περιβάλλοντος.
Νέα επιχειρηματικά μοντέλα
Οι αλλαγές στις συνθήκες της αγοράς εργασίας, η απασχόληση και η επιχειρηματικότητα είναι οι βασικοί καθοριστικοί παράγοντες του επιπέδου ανάπτυξης των αγροτικών περιοχών. Μπορούν να εντοπιστούν διάφοροι βασικοί παράγοντες που διαμορφώνουν την κατάσταση του αγροτικού πληθυσμού, καθώς και τη θέση τους στην αγορά εργασίας:
1. Τεχνολογική ανάπτυξη.
2. Περιβάλλον και κλιματική. αλλαγή.
3. Δημογραφική αλλαγή.
4. Παγκοσμιοποίηση και αναδυόμενες αγορές.
5. Πολιτικές αλλαγές.
Η ταχεία πρόοδος στις ψηφιακές και άλλες τεχνολογίες οδήγησε σε πολλές περιπτώσεις σε μετασχηματιστικές αλλαγές στους υπάρχοντες τρόπους εργασίας στις αγροτικές περιοχές. Ωστόσο, η εμβέλεια και ο αντίκτυπος αυτών των τεχνολογιών στις αγροτικές περιοχές ήταν άνισοι σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Ψηφιοποίηση
Η κοινωνική και ψηφιακή καινοτομία στις αγροτικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων της ευρυζωνικής ανάπτυξης, της κατάρτισης και της ενδυνάμωσης των τοπικών κοινοτήτων, θεωρούνται κεντρικά για την υπέρβαση του ψηφιακού χάσματος και την ενίσχυση του δυναμικού που προσφέρει η συνδεσιμότητα και η ψηφιοποίηση στις αγροτικές περιοχές.
Διαφοροποίηση της γεωργίας
Η διαφοροποίηση των αγροτικών οικονομιών, συμπεριλαμβανομένης της διαφοροποίησης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, είναι απαραίτητη για την επίτευξη του οράματος των ζωντανών αγροτικών περιοχών με υψηλή βιοποικιλότητα και καλές δυνατότητες απασχόλησης για την ένταξη των νέων στο εργατικό δυναμικό. Είναι, επίσης, μια απάντηση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγροτικές περιοχές. Η διαφοροποίηση είναι μια διαδικασία πολλαπλών επιπέδων που περιλαμβάνει όλους τους παράγοντες που δραστηριοποιούνται σε μια αλυσίδα αξίας.
Ενίσχυση της βιοοικονομίας
Η πράσινη οικονομία περιλαμβάνει μια μετάβαση σε οικονομικές δραστηριότητες χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και αποδοτικών πόρων, οι οποίες μπορούν να βελτιώσουν την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, παρέχοντας ταυτόχρονα εξοικονόμηση κόστους και ευκαιρίες στην αγορά.
