Η τεχνολογία σύμμαχος στην ενίσχυση της θέσης των γυναικών στον αγροτικό τομέα

Με την εβδομάδα ισότητας των φύλων, που ολοκληρώθηκε τέλος Οκτωβρίου από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αναδείχθηκε και η ανάγκη ενίσχυσης των γυναικών στην ενασχόληση με τον αγροτικό τομέα, ενώ φάνηκε ότι η τεχνολογία μπορεί να γίνει ένας από τους συμμάχους τους στη διευκόλυνση της εργασίας τους και την τόνωση της επιχειρηματικότητάς τους.

Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα SmartAgriHub καταγράφει ότι η προώθηση της καινοτομίας και της ανανέωσης των γενεών είναι ζωτικής σημασίας. Τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των αγροτών και των αγροτικών εκμεταλλεύσεων μειώνεται και μόνο το 5,6% των αγροτών της ΕΕ είναι κάτω των 35 ετών.

Επιπλέον, μόνο το 4,2% εξ αυτών είναι γυναίκες. Σύμφωνα με το κείμενο, οι γυναίκες διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην υποστήριξη της καινοτομίας και στην καταπολέμηση της ερήμωσης στις αγροτικές περιοχές.

Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα, στο πλαίσιο της Εβδομάδας Ισότητας των Φύλων, φιλοξενεί τη συνέντευξη της Federica Basile, μίας νεαρής καινοτόμου αγρότισσας από την Ιταλία, η οποία καταγράφει τις απόψεις της σχετικά με τον ρόλο της γυναίκας στον αγροδιατροφικό τομέα, αλλά και τη βοήθεια που της έχει προσφέρει η καινοτομία.

Η ίδια είναι υπεύθυνη λειτουργίας της αγροτικής εταιρείας Fattoria della Piana, στην οποία, μαζί με την ομάδα της, εργάζονται σε όλους τους τομείς της γαλακτοκομικής αλυσίδας από την καλλιέργεια των χωραφιών για τις ζωοτροφές έως τη διανομή του τυριού που παράγουν ενώ δραστηριοποιούνται επίσης στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Όπως αναφέρει στη συνέντευξή της, «ο ρόλος των γυναικών στη γεωργία πρέπει να μετατοπιστεί από ρόλο υποστήριξης σε ρόλο ευθύνης, συμβάλλοντας στη λήψη αποφάσεων και αποκτώντας πρόσβαση σε πόρους που ήταν, μέχρι στιγμής, ανδρικό προνόμιο. Για να συμβεί αυτή η αλλαγή, πρέπει να έχουμε επίγνωση της δουλειάς που κάνουμε και των δυνατοτήτων που έχουμε. Οι νέες τεχνολογίες στη γεωργία είναι το κλειδί για τη μείωση της σωματικής δύναμης που απαιτείται στον κλάδο, επιτρέποντάς μας να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας, που είναι πιο βιώσιμες και ασφαλέστερες για τις γυναίκες. Το αυτοματοποιημένο άρμεγμα, καθώς και η χρήση αυτοοδηγούμενων τρακτέρ είναι μόνο μερικά παραδείγματα του τρόπου με τον οποίο η γεωργία αλλάζει, απαιτώντας ένα εντελώς διαφορετικό σύνολο δεξιοτήτων και προσφέροντας διαφορετικές, ασφαλέστερες και πιο ελκυστικές ευκαιρίες εργασίας».

Το παράδειγμα των γυναικών στην Ελλάδα

Αντίστοιχα παραδείγματα γυναικών υπάρχουν, όμως, και στον αγροτικό τομέα της Ελλάδας, οι οποίες έχουν βοηθηθεί από τα τεχνολογικά εργαλεία στο χωράφι και έχουν ενισχύσει τη θέση τους στο αγροτικό επάγγελμα.

Όπως είχε αναφέρει στην «ΥΧ» η Εύη Ψούνου-Προδρόμου, ελαιοκαλλιεργήτρια στη Νέα Ποτίδαια Χαλκιδικής, η οποία μαζί με τον άντρα της, Γιάννη Προδρόμου, έχουν ιδρύσει την αγροτική επιχείρηση Yanni’s Olive Grove, «η ένταξη μίας γυναίκας στο αγροτικό επάγγελμα έχει πολλές δυσκολίες από τη φύση της και πολύ περισσότερο εάν ακολουθηθεί το κλασικό μοντέλο του ‘‘συνηθισμένου’’ Έλληνα ελαιοκαλλιεργητή».

Το κλασικό αυτό μοντέλο απαιτεί μεγάλη χειρωνακτική εργασία και συνήθως είναι αναγκαία η συνεισφορά αντρών εργατών γης, λόγω της βαριάς φύσης των εργασιών. «Οι σύγχρονες τεχνολογίες, στις οποίες οι περισσότερες γυναίκες διαθέτουν μεγάλη δεξιοτεχνία και έφεση, μπορούν να δώσουν διέξοδο ακόμα και μόνο μέσα από έναν υπολογιστή ή ένα έξυπνο τηλέφωνο σε μία γυναίκα, όπως να προγραμματίσει όλες τις καλλιεργητικές πρακτικές ενός ελαιώνα, να βελτιώσει την εκροή εξόδων, να αναβαθμίσει την ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος, να παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο κάθε κλιματολογική εξέλιξη στα χωράφια, που απαιτεί άμεση ενέργεια διόρθωσης και να μειώσει στο ελάχιστο τα εργατικά έξοδα με τον ανάλογο προγραμματισμό.

Βέβαια, όταν λέμε αγροτικό επάγγελμα, πλέον, συνήθως εννοούμε όχι μόνο την καλλιέργεια, αλλά και την ανάπτυξη της δυναμικής πωλήσεων των παραγόμενων προϊόντων υπό μορφή συνήθως τελικού συσκευασμένου και έτοιμου προς πώληση προϊόντος.

Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερες γυναίκες εντάσσονται στον τομέα αυτόν, διότι πιστεύω πως από τη φύση τους οι γυναίκες είναι μεθοδικές, παρατηρητικές, δίνουν ιδιαίτερη σημασία στη λεπτομέρεια, έχουν φαντασία και κυρίως σκέφτονται πολύ πριν από κάθε βήμα», τονίζει η ίδια.

Έχοντας καταφέρει ως συνεταιρισμός να μειώσουν το κόστος ενέργειας και νερού μέσω της τεχνολογίας σε καλλιέργειες ακτινιδίου και ροδάκινου, η γεωπόνος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Επισκοπής, Κατερίνα Δηνώρη, είχε τονίσει στην «ΥΧ» τον τρόπο με τον οποίο οι σύγχρονες τεχνολογίες μπορούν να συμβάλουν στην αγροτική εργασία μιας γυναίκας.

«Οι νέες τεχνολογίες που εφαρμόζονται σε συγκεκριμένες καλλιέργειες, μπορούν και αποτελούν κίνητρα επαγγελματικής ενασχόλησης με τον αγροτικό τομέα για μία γυναίκα μέσα σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο. Αυτό σημαίνει πως μία γυναίκα μπορεί να εφαρμόσει όλες τις τεχνικές (ραντίσματα, ποτίσματα, άρδευση), σύμφωνα πάντα με προγνωστικά μοντέλα που αναπτύσσονται για τον λόγο αυτόν».

Την άποψη ότι οι νέες τεχνολογίες μπορούν να βοηθήσουν τις γυναίκες να ενταχθούν στο αγροτικό επάγγελμα είχε εκφράσει και η πρόεδρος του Συνεταιρισμού «Φαρσάλων Γη», Ματούλα Αϋφαντή. «Οι νέες τεχνολογίες μπορούν να κάνουν την αγροτική δραστηριότητα περισσότερο ελκυστική. Ο αγρότης πρέπει να είναι ένας σύγχρονος επιχειρηματίας που έχει στη διάθεσή του σύγχρονα εργαλεία τεχνολογίας, τα οποία τον αποδεσμεύουν από τα όρια του αγρού και του στάβλου και του επιτρέπουν να διεκδικήσει τη θέση που πραγματικά του ανήκει στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι. Πολύ περισσότερο, οι γυναίκες μπορούν πλέον να αισθάνονται πιο οικεία στο άλλοτε ανδροκρατούμενο αγροτικό περιβάλλον, αφού πια η σωματική δύναμη και η δυνατότητα χειρισμού εργαλείων βαρέως τύπου δεν συγκαταλέγονται στα απαιτούμενα για την άσκηση του αγροτικού επαγγέλματος προσόντα, όπως κάποτε. Η οργάνωση, η μεθοδικότητα, η διαρκής εκπαίδευση και ενημέρωση, η προσεγμένη ψηφιακή παρουσία και επικοινωνία είναι μερικά από τα προσόντα – κλειδιά για την επιτυχημένη επαγγελματική πορεία του σύγχρονου αγρότη».