«The Holdovers», 2023: «Τα Παιδιά του Χειμώνα», η ταινία που αξίζει να δείτε αυτές τις γιορτές

Σε ένα απολαυστικό reunion με τον παλιό γνώριμο Πολ Τζιαμάτι («Sideways», 2004), ο ελληνικής καταγωγής Αλεξάντερ Πέιν παραδίδει μια γλυκόπικρη δραμεντί που δεν κάνει απλά αναδρομή σε μια άλλη εποχή, αλλά θέλει να περάσει στη συνείδηση του θεατή ως γνήσιο vintage κομμάτι του παρελθόντος.

Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε συνδυάσει τις διακοπές των Χριστουγέννων με στιγμές ξεγνοιασιάς και οικογενειακής θαλπωρής. Ωστόσο, αυτό φανερά δεν ίσχυε για τους «έγκλειστους» του Barton Academy, ενός ενδεικτικού αμερικανικού κολεγίου των 70s που «γέννησε» η φαντασία του διάσημου Ελληνοαμερικανού σκηνοθέτη Αλεξάντερ Πέιν.

Η περσινή ταινία –κυκλοφόρησε στη χώρα μας τον Γενάρη του 2024– «Τα Παιδιά του Χειμώνα» («The Holdovers»), όπου ξεδιπλώθηκε η παραπάνω ιστορία, συγκέντρωσε συνολικά πέντε υποψηφιότητες στα φετινά βραβεία Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και στα πεδία Καλύτερης Ταινίας, Α’ Ανδρικού (Τζιαμάτι) και Β’ Γυναικείου Ρόλου (Τζόι Ράντολφ), με την τελευταία να αποσπά το μοναδικό χρυσό αγαλματίδιο για λογαριασμό της προσεγμένης αμερικανικής παραγωγής. Ωστόσο, σημαντικότερη διάκριση όλων για τη χριστουγεννιάτικη δραμεντί του Πέιν ήταν η αμέριστη αγάπη που της επεφύλασσε το κοινό, αναγάγοντάς την άμεσα σε instant classic των χειμερινών εορτών.

Υπόθεση

Η υπόθεση της ταινίας του Πέιν έχει ως εξής: Τον Δεκέμβριο του 1970, ο Πολ Χάναμ (Πολ Τζιαμάτι), ένας μονόχνοτος καθηγητής Ιστορίας, υποχρεώνεται να παραμείνει στην πανεπιστημιούπολη του αμερικανικού κολεγίου Barton Academy, στο οποίο διδάσκει, για να προσέχει τους λίγους σπουδαστές που έχουν ξεμείνει εκεί κατά την ανάπαυλα των χριστουγεννιάτικων διακοπών.

Αρχικά, η αναγκαστική συνύπαρξη θα εκληφθεί ως αγγαρεία, τόσο από την πλευρά του επιβλέποντος όσο και από αυτήν των άτυχων παιδιών, τα οποία δεν έχουν διέξοδο, ώστε να περάσουν τις γιορτές με τις οικογένειές τους.

Ωστόσο, σταδιακά, θα αποτελέσει πρόσφορο έδαφος για να καρποφορήσει συναισθηματικό δέσιμο ανάμεσα στον καθηγητή και τον ιδιοφυή, αλλά αντιδραστικό και βαθιά πληγωμένο μαθητή του, Άνγκους (Ντόμινικ Σέσα), αλλά και την αρχιμαγείρισσα του κολεγίου, Μέρι (ΝταΒάιν Τζόι Ράντολφ), στην οποία το τραύμα είναι ακόμη νωπό από την απώλεια του γιου της στον πόλεμο του Βιετνάμ.

Ρετρό αισθητική

Η ταινία αποτελεί ένα απολαυστικό reunion του Αλεξάντερ Πέιν με τον παλιό γνώριμο –και εξαιρετικό ηθοποιό– Πολ Τζιαμάτι (σ.σ. μία εικοσαετία μετά το καταπληκτικό «Sideways» του 2004). Σε αυτήν, ο ελληνικής καταγωγής σκηνοθέτης δεν κάνει απλά μια αναδρομή στο παρελθόν, αλλά έχει και κυρίαρχες throwback τάσεις στην αισθητική του: Από τους χρωματισμούς και την υφή αναλογικής φωτογραφίας στην εικόνα του (σ.σ. η ταινία είναι γυρισμένη σε φιλμ 35mm), που δεν θυμίζει σε τίποτα τις ψηφιακές τεχνολογίες του σήμερα, μέχρι τις ρετρό τεχνοτροπίες της κινηματογράφησης και του μοντάζ, το «vintage» στοιχείο κάνει εξαρχής διακριτή την παρουσία του.

«Τα Παιδιά του Χειμώνα» δεν είναι μια ταινία που περιορίζεται στο να κάνει focus στο παρελθόν, αλλά θέλει να θυμίζει και απομεινάρι παρελθόντος, επενδύοντας στη νοσταλγία. Βλέποντάς τη, δεν έχεις περιθώριο παρά να ομολογήσεις ότι θα έπειθε εύκολα ως μια ανάλαφρη συνοδευτική προβολή για «σβήσιμο» μετά το «Dead Poets Society» (1989) ή ένα φιλμικό ανάλογο της εφηβικής δραμεντί «The Breakfast Club» (1985), δηλαδή ταινιών με συναφές coming of age πρόσημο, οι οποίες εκτυλίσσονται σε περίκλειστα σχολικά περιβάλλοντα αρρένων στις ΗΠΑ.

Παράλληλα, όμως, η στόφα της παραπέμπει ευθέως και σε ακόμα παλαιότερες ταινίες, όπως το κλασικό «Paper Moon» (1973) του Πίτερ Μπογκντάνοβιτς. Αποπνέει, έτσι, μια ακαταμάχητα οικεία ζεστασιά, παρά το χιονισμένο χειμωνιάτικο φόντο στο οποίο εκτυλίσσεται η δράση της.

Θεματολογία και ύφος

Ταυτόχρονα, το έργο καταφέρνει να μη μοιάζει με αυτάρεσκο τέχνασμα, καθώς συνοδεύεται από επιδέξια ανάπτυξη χαρακτήρων, άψογο κωμικό
τάιμινγκ και κατάλληλες δόσεις συναισθηματισμού, οι οποίες φέρνουν στον νου παλιές, καλές, προσεγμένες χολιγουντιανές ταινίες οικογενειακού προσανατολισμού, που στις μέρες μας μοιάζουν να έχουν εκλείψει. Εδώ, η πτυχή της ιστορίας ενηλικίωσης ενός νεαρού «ταραχοποιού» στοιχείου με εφηβικούς δαίμονες (Άνγκους) συναντιέται με τα δύσβατα ενήλικα μονοπάτια της διά βίου ωρίμανσης και επούλωσης πληγών (Πολ και Μέρι).

Η κοινή πορεία των τριών κεντρικών χαρακτήρων, που οι συγκυρίες τούς οδήγησαν στη συνύπαρξη σε μια συνθήκη στην οποία κανείς τους δεν θα ήθελε πραγματικά να βρίσκεται, στέκεται αφορμή για συλλογισμό πάνω στην αποξένωση, αλλά και την ενδόμυχη ανάγκη για σύνδεση, επικοινωνία και αγάπη, τη διαχείριση της απώλειας, της υπαρξιακής αγωνίας, των κοινωνικών διακρίσεων, των συμβιβασμών και των ονείρων που μπήκαν στον… «πάγο».

Τελικό πρόσημο

Όλα τα παραπάνω έρχονται δοσμένα με τον γνήσια τρυφερό, ανθρωποκεντρικό τρόπο του εγνωσμένης αξίας δημιουργού Πέιν. Τελικό αποτέλεσμα, μια γλυκόπικρη δραμεντί που σπάνια εκπλήσσει, όμως έχει όλα όσα χρειάζεται για να απορροφήσει με άνεση στην αντικέ θαλπωρή της. Και αν κρίνουμε από τη χειρουργική ακρίβεια της επιτυχημένης συνταγής της, αποτελεί μία από εκείνες τις περιπτώσεις που το παλιό καλό Χόλιγουντ των 70s-80s επιστρέφει, δηλώνοντας βροντερό «παρών»!

Φυσικά, τίποτα δεν θα ήταν το ίδιο χωρίς τις πολύ δυνατές ερμηνείες της πρωταγωνιστικής τριπλέτας, με τον Τζιαμάτι να είναι η κινητήριος δύναμη, ως ο ιδιόρρυθμος και δύστροπος χαρακτήρας που εξελίσσει τη συναισθηματική του νοημοσύνη και αναθεωρεί τις αγκυλώσεις του.

Η ταινία είναι διαθέσιμη για ενοικίαση μέσω streaming από τις πλατφόρμες YouTube και Google Play.