Θρακιώτικο σουσάμι χειροσυλλογής για απαιτητικούς πελάτες

Δύο καλλιεργητές σουσαμιού και ταυτόχρονα παραγωγοί ταχινιού δημιουργούν ικανοποιημένους καταναλωτές που επιλέγουν συνειδητά ντόπιο ποιοτικό προϊόν, παραγόμενο από παραδοσιακό θρακιώτικο σουσάμι.

Ο Ξανθιώτης παραγωγός Κώστας Δαλάτσης καλλιεργεί 20 στρέμματα σουσάμι, τα οποία μεταποιεί και παρασκευάζει ταχίνι. Αρχικά, καλλιέργησε για δύο χρονιές, μετά πειραματίστηκε στη μεταποίηση και προχώρησε σε δοκιμές, πριν καταλήξει στο επιθυμητό αποτέλεσμα. «Φτιάχνω ταχίνι ολικής αλέσεως από δικό μου σουσάμι και το αγαπούν οι πελάτες», σχολιάζει.

Σχεδιάζει να σπείρει μόλις το επιτρέψει ο καιρός, μετά τις 20 Μαΐου. Παροτρύνει τους παραγωγούς να στραφούν στη μεταποίηση και να δώσουν ταυτότητα στο προϊόν, για να κερδίσουν την προστιθέμενη αξία. «Επιλέγω να πουλάω συγκεκριμένη ποσότητα πολύ υψηλής ποιότητας, σε συγκεκριμένους καταναλωτές. Δεν κάνω έκπτωση ούτε στην τιμή, ούτε στην ποιότητα και νιώθω ικανοποιημένος από το τελικό προϊόν». Για όσους επιλέξουν τον εμπορικό δρόμο μαζικής παραγωγής, η διαδικασία είναι διαφορετική.

Στην περιοχή καλλιεργούν σουσάμι μέλη της ΚοινΣΕπ «Μυρωδάτο», αλλά όποιοι άλλοι το σκέφτονται προβληματίζονται γιατί η παραδοσιακή καλλιέργεια απαιτεί χειρωνακτική συλλογή κι επιπλέον έχει δύσκολο φύτρωμα. «Χρειάζονται εργάτες στο μάζεμα, στο τίναγμα, στο κοσκίνισμα, στο τριόρισμα, γιατί όλα γίνονται χειρωνακτικά».

Εξηγεί πως στην αγορά κυκλοφορεί σουσάμι που συλλέγεται με μηχανές και αλωνίζεται με θεριζοαλωνιστικές, αλλά προορίζεται μόνο για κουλούρι.

Ανεβαίνουν τα εργατικά

Από τα 15 στα 10 στρ. σχεδιάζει να μειώσει τις εκτάσεις σουσαμιού ο Εβρίτης Δημήτρης Βουλουτάκης, που καλλιεργεί επί 12 χρόνια, αλλά το κόστος βαίνει αυξανόμενο την τελευταία διετία, εξαιτίας της χειρωνακτικής φύσης της καλλιέργειας. Στην έλλειψη χεριών προστέθηκε η υψηλή τιμή των καυσίμων που πληρώνουν οι προερχόμενοι από τον ορεινό όγκο του Έβρου εργάτες.

«Χρειάζονται μιάμιση ώρα να κατέβουν και το αυξημένο κόστος λειτουργεί ανασταλτικά. Το 90% των εξόδων είναι τα εργατικά». Σχεδιάζει να σπείρει μεταξύ 15 και 25 Μαΐου και, μέχρι στιγμής, ο καιρός είναι ευνοϊκός. Τον περασμένο Ιούνιο, οι ισχυρές βροχοπτώσεις τον υποχρέωσαν να «χαλάσει» σουσάμι που φύτρωσε, γιατί είναι ευαίσθητο φυτό.

Ο κ. Βουλουτάκης δίνει μόνος τη μάχη στην περιοχή του, καθώς είναι ο μοναδικός που στηρίζει την απαιτητική παραδοσιακή καλλιέργεια σουσαμιού. Δίνοντας οδηγίες για την καλλιέργεια, λέει ότι υπάρχουν «πατέντες που ραντίζουν ώστε να ξεραθεί ομοιόμορφα το φυτό για να μπορέσει να το τρίψει η κομπίνα, αλλά η ποιότητα διαφέρει. Εάν συλλέξουμε το σουσάμι πριν ωριμάσει, πικρίζει».

Το σουσάμι πωλείται ως έχει. Επιπλέον, ο ίδιος παρασκευάζει ταχίνι στο πιεστήριο ελαιούχων σπόρων Γιαχανάς, το οποίο γίνεται ανάρπαστο. Επισημαίνει πως ορισμένοι καταναλωτές αντιλαμβάνονται τη διαφορά σε ποιότητα και γεύση και την πληρώνουν, τονίζοντας ότι τα χρόνια που καλλιεργεί σουσάμι δεν έμεινε ποτέ απούλητη η παραγωγή.

Γι’ αυτό τον λόγο, συνεχίζει μέχρι τώρα την καλλιέργεια, παρά το ρίσκο τα έξοδα να ξεπεράσουν τα έσοδα. Κάποια στιγμή έφτιαξε σησαμέλαιο για οικογενειακή κατανάλωση, αλλά το υψηλό κόστος, λόγω της μεγάλης ποσότητας σουσαμιού που απαιτεί, κάνει απαγορευτική την παρασκευή. Η εμπειρία του τον δίδαξε ότι σε χωράφι που είχε παλαιότερα σπείρει σουσάμι προσέφερε λίπανση, άφησε θρεπτικά συστατικά για την επόμενη καλλιέργεια.

Τέλος, αναφέρει ότι οι Εβρίτες μεταποιητές πρέπει να κρατούν σταθερές τιμές, λόγω των γειτόνων. «Το χωριό μου απέχει 20 χλμ. από την Αδριανούπολη και 25 χλμ. από το Ιβαήλογκραντ. Οι ντόπιοι πηγαίνουν για ψώνια, άρα δεν μπορούμε να έχουμε υψηλές τιμές».