Ως μέσο πίεσης προς συστηματικούς κακοπληρωτές νερού άρδευσης, εκτιμούν επικεφαλής των Γενικών και Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ και ΤΟΕΒ) ότι θα λειτουργήσει η πρόσφατη εγκύκλιος του ΟΠΕΚΕΠΕ (υπ’ αριθμ. 649/3.8.2017), με την οποία καλούνται οι οργανισμοί να ολοκληρώσουν μέχρι τις 6 Οκτωβρίου –αρχής γενομένης από τις 14 Σεπτεμβρίου– να καταχωρούν στον σχετικό ιστότοπο του οργανισμού (που λειτουργεί από το 2013) τα στοιχεία έως 20 οφειλετών.
Όπως επεσήμαναν, μιλώντας στην «ΥΧ», από τη μία μεριά είναι αναγκαίο το συμμάζεμα των οφειλών, προκειμένου οι οργανισμοί να συνεχίσουν να επιτελούν τον ρόλο τους, αλλά και δίκαιο για τους συνεπείς αγρότες, οι οποίοι, κάτω από δύσκολες συνθήκες, προσπαθούν να ανταποκριθούν στην υποχρέωσή τους. Από την άλλη, όμως, σε αυτήν τη διαδικασία, είναι σημαντικό να διευκολυνθούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους αγρότες οι οποίοι, για αντικειμενικούς λόγους, κάτω από την πίεση να ανταπεξέλθουν σε σωρεία οικονομικών υποχρεώσεων, έχουν περιέλθει σε αδυναμία να πληρώσουν για την άρδευση. Της ίδιας άποψης είναι και ο πρόεδρος των ΤΟΕΒ Ελλάδας, Βασίλης Κανάκας, ο οποίος σημείωσε ότι αυτοί οι άνθρωποι, που αδυνατούν να πληρώσουν, θα πρέπει να μπορούν, σε συνεννόηση με τους οργανισμούς, να κάνουν κάποια ρύθμιση, κάτι το οποίο γίνεται ήδη, όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ της «ΥΧ».
Επισημαίνεται ότι στην εγκύκλιο αναφέρεται ρητά ότι οι οφειλέτες που θα καταχωρούνται είναι εκείνοι που «συστηματικά και αδικαιολόγητα δεν εξοφλούν τις υποχρεώσεις τους και που εμφανίζουν τις μεγαλύτερες οφειλές».
Στερεά: Ρυθμίζονται οφειλές με βάση τις δυνατότητες
Στην περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας λειτουργούν 22 ΤΟΕΒ. Οι περισσότεροι βρίσκονται στην περιοχή της Λαμίας και αξιοποιούν τα νερά του Σπερχειού ποταμού. Το μεγαλύτερο ποσοστό των οργανισμών εμφανίζει συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές, που ξεπερνούν ακόμη και τα 150.000 ευρώ. Αναφερόμενος στην κατάσταση που επικρατεί στον ΤΟΕΒ Ροδίτσας Λαμίας, ο πρόεδρος του οργανισμού, Γιώργος Ζήσιμος, δήλωσε: «Είναι σοβαρό το ζήτημα με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές των αγροτών προς τον οργανισμό μας. Για ένα μεγάλο ποσοστό των γεωργών, υπάρχει οικονομική αδυναμία για την κάλυψη των υποχρεώσεων. Καλέσαμε τους παραγωγούς και τους ζητήσαμε να ρυθμίσουν άμεσα το θέμα των πληρωμών, σύμφωνα με την απόφαση του ΟΠΕΚΕΠΕ, για να μην αντιμετωπίσουν πρόβλημα με τις πληρωμές των αγροτικών ενισχύσεων. Η αναγκαιότητα του εκσυγχρονισμού των εγκαταστάσεων για την καλύτερη αξιοποίηση του νερού πρέπει να είναι ο βασικός μας στόχος, ώστε, με αυτόν τον τρόπο, να συμβάλουμε στη μείωση του κόστους παραγωγής». Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκεται και ο Αριστοτέλης Τζοβάρας, διαχειριστής του ΤΟΕΒ Ανθήλης Φθιώτιδας. «Υπάρχουν υποχρεώσεις από έναν σημαντικό αριθμό αγροτών και, για αυτόν τον λόγο, η γενική συνέλευση αποφάσισε τη ρύθμιση των οφειλών, ανάλογα με το ύψος. Πρέπει να κλείσει αυτός ο κύκλος των οφειλετών, διότι η μεγαλύτερη πλειοψηφία των παραγωγών δεν έχει κάποιο πρόβλημα στις συναλλαγές της με τον οργανισμό. Ο τοπικός ΤΟΕΒ διαχειρίζεται περίπου 20.000 στρέμματα με δυναμικές καλλιέργειες, όπως βαμβάκι, ρύζι, καλαμπόκι κ.ά.», τονίζει.
Αλεξανδρούπολη: «Προστατεύεται η βιωσιμότητα του οργανισμού»
Σχολιάζοντας το ενδεχόμενο κυρώσεων σε γεωργούς-μέλη των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων που είναι οφειλέτες, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξανδρούπολης, Κώστας Αλεξανδρής, αναφέρει τι ισχύει: «Εάν ένας παραγωγός δεν πληρώσει τον ΟΕΒ ή ΤΟΕΒ, η διοίκηση είναι υποχρεωμένη, στο τέλος της σεζόν, να δώσει τα στοιχεία στην εφορία, για να γίνει παρακράτηση από το δημόσιο ταμείο. Εάν ο οργανισμός δεν δώσει στον παραγωγό πιστοποίηση πληρωμής, θα υποστεί ποινή στις επιδοτήσεις». Ο κ. Αλεξανδρής υποστηρίζει τα μέτρα που προστατεύουν τη βιωσιμότητα του οργανισμού. «Στον δικό μας οργανισμό (ΤΟΕΒ Φερών) αναφέρεται ότι εάν δεν πληρώσει κάποιος μια χρονιά, οι υδρονομείς έχουν δικαίωμα να μην παράσχουν νερό την επόμενη χρονιά. Ο οργανισμός μας έχει 1.300.000 ευρώ προϋπολογισμό, με τα οποία οφείλει να καλύψει τα έξοδα και το προσωπικό. Μέχρι στιγμής, έχουν λάβει τις 600.000 ευρώ». Από τον ΤΟΕΒ Φερών αρδεύονται 130.000 στρέμματα και, σύμφωνα με τον κ. Αλεξανδρή, λειτουργικά είναι σε καλή κατάσταση.
Σημειώνει ότι, ανάμεσα στις κυρώσεις, υπάρχουν κανόνες που ορίζουν ότι δεν μπορεί να γίνει μεταβίβαση γης, εάν δεν πληρωθούν οι υποχρεώσεις στον ΤΟΕΒ. «Ο οργανισμός προσφέρει έργο στους αγρότες και για να υπάρχουν αγρότες θα πρέπει να υπάρχει οργανισμός», σχολιάζει ο κ. Αλεξανδρής, υποστηρίζοντας τα μέτρα που λαμβάνονται για την προστασία των ΟΕΒ, αρκεί να υπάρχει πρόνοια στον τρόπο πληρωμής, όταν κάποιος παραγωγός αντιμετωπίζει οικονομικές δυσχέρειες.
Στη «δαγκάνα» του ΤΟΕΒ Πηνειού 20 κακοπληρωτές
Απεστάλη στην ειδική πλατφόρμα του ΟΠΕΚΕΠΕ η λίστα των 20 μεγαλύτερων οφειλετών του ΤΟΕΒ Πηνειού, στο πλαίσιο της διαδικασίας που ξεκίνησε στις 14 Σεπτεμβρίου. Βάσει αυτής, οι Γενικοί και Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων (ΟΕΒ) καταχωρούν τα στοιχεία των συστηματικών κακοπληρωτών, προκειμένου να ακολουθήσουν έλεγχοι, και ίσως κυρώσεις, στο πλαίσιο της Πολλαπλής Συμμόρφωσης (για μη τήρηση των διαδικασιών έγκρισης χρήσης υδάτων για άρδευση). Είναι η τέταρτη χρονιά που εφαρμόζεται αυτή η πολιτική, με την οποία πιέζονται οι αρδευτές οφειλέτες να τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητές τους προς τους ΤΟΕΒ. Οι περισσότεροι, για να αποφύγουν την ποινή (3% επί των συνολικών επιδοτήσεων την πρώτη χρονιά και 9% σε περίπτωση επανάληψης) σπεύδουν στους οργανισμούς, προκειμένου να προχωρήσουν στην απαραίτητη ρύθμιση οφειλών.
Η παραπάνω διαδικασία είναι η μοναδική με την οποία οι ΤΟΕΒ μπορούν να διεκδικήσουν τα μη τακτοποιημένα αρδευτικά τέλη, αφού δεν έχει γίνει ακόμη δεκτό το βασικό τους αίτημα προς το ΥΠΑΑΤ, που είναι να συμπεριληφθεί, μεταξύ των δικαιολογητικών που απαιτούνται για την δήλωση ΟΣΔΕ, και η βεβαίωση-ενημερότητα από τους οργανισμούς.
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο του ΤΟΕΒ Πηνειού, Δημήτρη Τσιούρη, «πράγματι, κάθε φορά που συντάσσουμε και αποστέλλουμε στον ΟΠΕΚΕΠΕ τη σχετική λίστα των κακοπληρωτών, αυτοί προσέρχονται στον οργανισμό για ρύθμιση. Εν συνεχεία προσκομίζουν τη σχετική βεβαίωση, προκειμένου να αποφύγουν τις συνέπειες. Οι 20 μεγαλοοφειλέτες χρωστούν πάνω από 10.000 ευρώ. Θα μας βοηθούσε σαν ΤΟΕΒ, αν η λίστα ήταν μεγαλύτερη των 20 ατόμων. Δυστυχώς, είναι ο μόνος τρόπος να πιέσουμε για τα χρέη. Συνήθως, η συμφωνία-ρύθμιση που κάνουμε είναι η εξόφληση του ποσού σε 2-3 δόσεις. Η πρώτη καταβάλλεται τώρα, η δεύτερη τέλος Οκτωβρίου, με την προκαταβολή της ενιαίας ενίσχυσης, και η τρίτη στο τέλος του χρόνου, με τις πληρωμές από βαμβάκια, ντομάτα κ.λπ.».
Έχει καταφύγει και δικαστικά ο ΤΟΕΒ Νάουσας
Η άδεια για τη χρήση υδάτων άρδευσης είναι μια πάγια υποχρέωση των αγροτών-μελών των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων, καθώς, μεταξύ των δικαιολογητικών και των εγγράφων που καταθέτουν στον ΟΠΕΚΕΠΕ, για να λάβουν ενισχύσεις, εντάσσεται και η άδεια χρήσης αρδευτικού νερού, δηλαδή ότι ποτίζουν νόμιμα και είναι οικονομικά ενήμεροι. Όπως εξηγεί ο Θωμάς Μπλιάτκας, τακτικός υπάλληλος στον ΤΟΕΒ Αγροκτήματος Νάουσας, το θέμα αυτό ισχύει εδώ και χρόνια. Όσοι δικαιούχοι αγρότες χρησιμοποιούν το δίκτυο άρδευσης και δεν είναι οικονομικά ενήμεροι, τότε σε αυτούς πραγματοποιούνται δειγματοληπτικοί έλεγχοι του ΟΠΕΚΕΠΕ και μόνον όταν ελέγχονται λαμβάνουν την άδεια. Εάν, μέχρι τη διενέργεια του ελέγχου, ο αγρότης δεν προσκομίσει την άδεια χρήσης νερού, τότε ο ΟΠΕΚΕΠΕ εφαρμόζει τις προβλεπόμενες κυρώσεις. «Εμείς, ως οργανισμοί, καταχωρούμε τα ονόματα και γνωρίζω ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ στέλνει στη συνέχεια ατομικά ειδοποιητήρια οφειλής χρημάτων, τα οποία πρέπει να εξοφληθούν μέσα σε κάποιο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ειδάλλως χάνονται οι επιχορηγήσεις», δηλώνει ο κ. Μπλιάτκας. Πάντως, διευκρινίζει ότι από την πλευρά των οργανισμών είναι πάγιο αίτημά τους να λαμβάνουν όλοι οι αγρότες την άδεια χρήσης νερού. Σε ό,τι αφορά την ύπαρξη μεγαλοοφειλετών στην περιοχή της Νάουσας, ο κ. Μπλιάτκας σημειώνει ότι υπήρξε παραγωγός που είχε καταχωρηθεί στη βάση δεδομένων του ΟΠΕΚΕΠΕ, ο οποίος έχασε την επιχορήγησή του. Επίσης, ο ΤΟΕΒ Νάουσας έχει καταφύγει δικαστικά εναντίον ορισμένων κακοπληρωτών, για να μη χάσει το δικαίωμα είσπραξης των οφειλόμενων στον οργανισμό, καθώς στην εφαρμογή του ΟΠΕΚΕΠΕ καταχωρούνται έως 20 άτομα. Πάντως, όπως επισημαίνει, στον ΤΟΕΒ Νάουσας δεν φτάνουν στο σημείο να διακόψουν την παροχή ύδρευσης, δίνοντας τη δυνατότητα στον αγρότη να συνεχίσει την επαγγελματική δραστηριότητά του και, κυρίως, να μην του στερήσουν το δικαίωμα της επιβίωσής του.
Διαμαρτυρίες από μεγαλοοφειλέτες στην Ηλεία
Στους 30 μετριούνται οι μεγαλοοφειλέτες, οι οποίοι συστηματικά, εδώ και χρόνια, αγνοούν τις μηνύσεις και τις αγωγές του ΤΟΕΒ Μυρτουντίων, για την αποπληρωμή των χρεών τους για το νερό που καταναλώνουν για τις γεωργικές τους εργασίες.
Η εγκύκλιος του ΟΠΕΚΕΠΕ, αν και έχει προκαλέσει αντιδράσεις από την πλευρά των οφειλετών, αποτελεί ανακούφιση για τον πρόεδρο του ΤΟΕΒ, Χρήστο Παλαιολόγο, ο οποίος για χρόνια δίνει μάχη για να καταβάλουν οι κακοπληρωτές τα οφειλόμενά τους. Όπως τόνισε χαρακτηριστικά, δεν μπορεί να κατανοήσει πώς ένας αγρότης πληρώνει για τις ζωοτροφές, για τα λιπάσματα και τα φάρμακα που χρησιμοποιεί και δεν δίνει καμία σημασία στο νερό, που αποτελεί πηγή ζωής.
«Οι κακοπληρωτές αγρότες έχουν ήδη ενημερωθεί από τους ΤΟΕΒ και από τον ΟΠΕΚΕΠΕ για τις καταληκτικές ημερομηνίες και τις κυρώσεις που θα έχουν από τη μη τήρηση των διαδικασιών χρήσης γης. Διαμαρτύρονται γι’ αυτό, αλλά δεν μπορεί να γίνει αλλιώς, αφού, εδώ και χρόνια, 30 άτομα μας αγνοούν συνεχώς και δεν πληρώνουν το νερό που καταναλώνουν. Τους έχουμε αποστείλει εξώδικα, τους έχουμε κάνει αγωγές και μηνύσεις και δεν ιδρώνει το αφτί τους. Τώρα, δεν έχουν άλλα περιθώρια, αφού όλα τα χρωστούμενα θα πάνε στην εφορία», τόνισε ο κ. Παλαιολόγος και προσθέτει: «Εμείς, ως οργανισμός, πληρώνουμε 1.900.000 ευρώ για το ρεύμα. Δεν γίνεται να ποτίζεις τα χωράφια σου και να μην πληρώνεις. Τέλος.».
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΤΟΕΒ Μυρτουντίων είναι ο μεγαλύτερος οργανισμός του Νομού Ηλείας και από τους μεγαλύτερους της χώρας, με 120.000 αρδευόμενα στρέμματα.
Μικρές οι οφειλές στην Πελοπόννησο
Ενημερωμένοι είναι οι αγρότες της Πελοποννήσου, στην πλειοψηφία τους, καθώς οι πρόεδροι των ΤΟΕΒ φρόντισαν να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα άμεσα, ώστε να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις. Ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ Ξυλοκάστρου, Σπύρος Αποστολόπουλος, αφού μας επεσήμανε ότι οι παραγωγοί είναι ενήμεροι για τις επιπτώσεις που θα έχουν σε περίπτωση δημιουργίας οφειλών στον ΤΟΕΒ, μας τόνισε ότι οι οφειλές, πλέον, είναι σε χαμηλά επίπεδα και δεν ξεπερνούν τα 300 ευρώ. Στην Αργολίδα, ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ, Βαγγέλης Παιβανάς, δήλωσε στην «ΥΧ» ότι «μια σχετική ενημέρωση θα γίνει άμεσα, αν και οι περισσότεροι είναι εημερωμένοι. Οι οφειλές δεν ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ, και αυτά από λίγα άτομα. Αναρωτιέμαι, όμως, ποιος ΤΟΕΒ θα “δώσει” έναν αγρότη στον ΟΠΕΚΕΠΕ, αφού εμείς λίγα-λίγα μαζεύουμε τα χρήματα, ενώ, εάν μπλοκαριστούν επιδοτήσεις, θα γίνει χαμός».
Στην Αρκαδία, ο ΤΟΕΒ Έλους Κανδήλας φρόντισε να πάρει διάσταση η ενημέρωση για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, με σχετική ανακοίνωση στα ηλεκτρονικά μέσα της περιοχής, αλλά θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο ίδιος ΤΟΕΒ, ακολουθώντας σφιχτή οικονομική πολιτική, είχε προειδοποιήσει τους παραγωγούς ότι ο οργανισμός θα ακολουθήσει τη δικαστική οδό προκειμένου να διεκδικήσει οφειλές παρελθόντων ετών.
Στη Μεσσηνία, ο πρόεδρος του ΓΟΕΒ Παμίσου, Μανωλέας Μιχάλης, αναφέρει ότι ήδη έχει γίνει η ενημέρωση των αγροτών, αλλά, αυτήν τη στιγμή, υπάρχουν τα είκοσι άτομα που έχουν οφειλές πάνω από 3.000 ευρώ και οδεύουν στη λίστα του ΟΠΕΚΕΠΕ, εάν δεν βρεθεί λύση. Ενημερωμένοι είναι και οι αγρότες στην περιοχή της Λακωνίας, χωρίς να παρουσιάζεται κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα.
Ρεπορτάζ: Μελίνας Ζιάγκου, Αφροδίτης Χρυσοχόου, Μαρίας Αμπατζή, Νικολέτας Τζώρτζη, Γιώργου Ρούστα, Γιώργου Αργυρίου, Γιάννη Σάρρου
