Χωρίς πυξίδα στην καρδιά του χειμώνα τα μελισσοσμήνη

Οι ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες για αυτή την εποχή, όπως επικράτησαν το τελευταίο διάστημα, δημιούργησαν σημαντικές μεταβολές στους πληθυσμούς των μελισσών. Τα προηγούμενα χρόνια τέτοια περίοδο, οι μέλισσες βρίσκονταν μέσα στις κυψέλες λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών και με τα αντίστοιχα αποθέματα που διέθεταν προσπαθούσαν να καλύψουν τις ανάγκες τους.

Οι μεγάλες θερμοκρασίες το τελευταίο διάστημα αποπροσανατόλισαν μεγάλους πληθυσμούς και, σύμφωνα με τους ειδικούς, άλλαξαν και τον βιολογικό τους κύκλο. Όπως μας ενημερώνει ο Νίκος Μπακανδρίτσος, πρώην καθηγητής μελισσοκομίας, οι θερμοκρασίες παίζουν σημαντικό ρόλο στον πολλαπλασιασμό τους.

«Για την τρέχουσα περίοδο παρατηρούμε μία διαφορετική εικόνα με τα προηγούμενα χρόνια. Οι θερμοκρασίες είναι πάνω από 15 βαθμούς Κελσίου, κάτι το οποίο βοηθά σημαντικά στο πέταγμα της μέλισσας για την αναζήτηση τροφής. Μπορεί να υπάρχουν ανθισμένα δέντρα ή φυτά, όμως στο σύνολό τους δεν καλύπτουν τις ανάγκες των μελισσών».

Παρακολουθώντας ο ίδιος την κλιματική αλλαγή, κάνει λόγο για νέα δεδομένα στον τομέα της μελισσοκομίας, που θα συμβάλουν σημαντικά στην εξέλιξη της παραγωγής, αλλά και της προσαρμογής της μέλισσας σε αυτήν. «Η εναλλαγή των θερμοκρασιών παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και στον πολλαπλασιασμό των μελισσοσμηνών. Όπως κάθε ζωντανός οργανισμός, έτσι και οι μέλισσες πρέπει να έχουν μία περίοδο ξεκούρασης και προετοιμασίας για τη διαδικασία της αναπαραγωγής. Δυστυχώς, όμως, κάτω από αυτές τις συνθήκες, ο προγραμματισμός αποτελεί μία θολή εικόνα», καταλήγει.

Οι χαμηλές θερμοκρασίες θα δημιουργήσουν πρόβλημα στον γόνο

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η δήλωση της Δρος Φανής Χατζήνα, διευθύντριας του Ινστιτούτου Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Κάνει λόγο για μία δύσκολη περίοδο στις μέλισσες, διότι δεν σταμάτησαν οι γέννες, δημιουργώντας τον κίνδυνο για την απώλεια του γόνου, αν οι θερμοκρασίες πέσουν πολύ χαμηλά. Επίσης, η κα Χατζήνα μάς εξηγεί ότι «οι ενήλικες μέλισσες δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στον ρόλο τους το επόμενο διάστημα, λόγω της κόπωσης».

Στο ερώτημά μας τι θα πρέπει να προσέξουν οι μελισσοκόμοι, δήλωσε ότι «θα πρέπει να έχουν έτοιμες τροφές και να τις προσθέτουν τακτικά στα μελισσοσμήνη, γιατί δεν γνωρίζουν τα αποθέματα των τροφών που υπάρχουν στις κυψέλες». Παράλληλα, μας εξήγησε ότι οι καιρικές συνθήκες για το επόμενο διάστημα θα είναι και αυτές απρόβλεπτες, κάτι που θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στους μελισσοκόμους, αν δεν είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί.

Δεν ξεκουράστηκαν οι μέλισσες

Για προβλήματα, τα οποία θα αντιμετωπίσουν το επόμενο διάστημα και έχουν σχέση ακόμα και την αντιμετώπιση εχθρών, όπως είναι το ακάρι, έκανε λόγο ο Βασίλης Αηδόνης, γεωπόνος και ειδικός μελισσοκομίας στο Κέντρο Μελισσοκομίας Κεντρικής Ελλάδος.

Ο κ. Αηδόνης υποστηρίζει ότι το ακάρι αντιμετωπίζεται καλύτερα όταν τα μελίσσια είναι ξεκούραστα. «Οι υψηλές θερμοκρασίες δημιούργησαν προβλήματα, τα οποία θα αξιολογηθούν το επόμενο διάστημα. Από τη μία πλευρά είναι το θέμα της αντιμετώπισης του άκαρι και από την άλλη είναι η εξέλιξη του γόνου και σε τι ποσοστό θα επηρεαστεί από τις συνθήκες που θα ακολουθήσουν». Κλείνοντας, αναφέρθηκε και αυτός στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, λέγοντας ότι «οι μελισσοκόμοι θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι και παράλληλα να προγραμματίζουν έγκαιρα για την εγκατάσταση των μελισσοσμηνών».

Λιγότερα τα προβλήματα στις ήπιες περιοχές

Οι αρνητικές επιπτώσεις στις κυψέλες των μελισσών θα είναι μικρότερες στις θερμότερες περιοχές, υποστηρίζει ο Γιώργος Παπιώτης, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι οι πτήσεις των μελισσών αυτή την περίοδο, λόγω και της αυξημένης θερμοκρασίας, θα έχουν αρνητικές επιπτώσεις στις ίδιες, «λόγω του γεγονότος ότι αυξάνεται η κόπωση, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο κύκλος της ζωής τους. Στην παρούσα περίοδο δεν μπορούμε να εξάγουμε συμπεράσματα και τα αποτελέσματα θα τα δούμε τον επόμενο μήνα».

Εκείνο που προτρέπει στους συναδέλφους του είναι «για κάθε ενδεχόμενο, για το επόμενο διάστημα θα πρέπει οι μελισσοκόμοι να είναι έτοιμοι ώστε να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που θα παρουσιαστούν. Στόχος μας είναι να βγάλουμε γερά και υγιή μελισσοσμήνη την άνοιξη που έρχεται, ώστε να είναι περισσότερο αποδοτικά». Κλείνοντας, ο κ. Παπιώτης αναφέρθηκε και στο θέμα των τιμών, που για τον ίδιο δεν παρουσιάζουν σημαντικές αυξήσεις και παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα.

«Το κόστος παραγωγού είναι δυσανάλογο, έτσι όπως αυτό διαμορφώνεται με τις τιμές αγοράς. Για να καλύψουμε μέρος των αναγκών μας, ζητάμε ενίσχυση από την πολιτεία, προκειμένου να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τη δραστηριότητά μας», κατέληξε.