Υπάρχει ακόμα ελπίδα για 6 ευρώ/κιλό στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο
Κόντρα στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα της αγοράς ελαιολάδου, που έχει «ρίξει» τις τιμές πέριξ των 5 ευρώ/κιλό στο ελαιοτριβείο, οι Έλληνες παραγωγοί πιστεύουν ότι υπάρχει ακόμα ελπίδα για τα 6 ευρώ. Μία ελπίδα που ενισχύεται από το γεγονός ότι έχουν γίνει στο προηγούμενο διάστημα τουλάχιστον τρεις πράξεις από δύο συνεταιρισμούς σε αυτή την τιμή, έναν στο Ηράκλειο και έναν στη Λακωνία.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχει η ρεαλιστική προσέγγιση, που ενστερνίζονται φυσικά οι τυποποιητές και οι εξαγωγείς, με μία μικρή μειοψηφία παραγωγών. Σύμφωνα με την άποψή τους, καλό είναι να γίνουν κάποιες πράξεις στα 5 ευρώ/κιλό, για να μειωθεί η τιμή στο ράφι, πράγμα που έχει ήδη γίνει στην Ισπανία, με άμεσο αποτέλεσμα στην αύξηση των πωλήσεων τυποποιημένου προϊόντος. Το πρόβλημα είναι ότι στην Ελλάδα δεν λειτουργούν πάντα οι όροι της ελεύθερης αγοράς.
«Αγκάθι» ο άστατος καιρός
Παραμένει, βέβαια, ένα «αγκάθι»: Ο άστατος καιρός. Οι βροχές, που ήρθαν αργά, «γεμίζουν» τον καρπό με νερό, με αποτέλεσμα τη μείωση της ελαιοπεριεκτικότητας και την αλλαγή των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών λίγο πριν από τη συγκομιδή. Σε ακραίες περιπτώσεις, όπως της Ρόδου και της Λήμνου, οι καταρρακτώδεις βροχές έριξαν όλο τον καρπό, με ολοκληρωτική απώλεια της παραγωγής.
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιουργικού Συνεταιρισμού Παπαδιάνικων, Βασίλης Σπυριδάκος, λέει στην «ΥΧ» ότι «κι εδώ ο κόσμος είναι διστακτικός για να προχωρήσει σε πωλήσεις, σε αυτά τα επίπεδα που επικρατούν στην αγορά. Εμείς προχωρήσαμε σε πώληση τριών βυτίων έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2024/2025, στην τιμή των 6 ευρώ το κιλό, σε δύο εμπόρους, με απευθείας συμφωνία. Μέσα στον Δεκέμβριο θα προχωρήσουμε σε ακόμα μία πώληση τουλάχιστον ενός βυτίου, πριν από την εκπνοή της χρονιάς. Αναμένουμε, πάντως, με αγωνία τις επιπτώσεις των βροχών στους ελαιώνες».
Ακόμα ένα στοιχείο, που συνυπολογίζουν πολλοί ελαιοπαραγωγοί, είναι το φορολογικό. Πιο συγκεκριμένα, επειδή αρκετοί είχαν αυξημένα έσοδα μέσα στο 2024, μετρούν με τους λογιστές τους το συνολικό εισόδημα της χρονιάς, έτσι ώστε να μην ξεπεράσουν το κατώφλι που θα τους αναγκάσει να πληρώσουν αυξημένο φόρο. Ανάλογα με το αποτέλεσμα, αποφασίζουν αν θα κόψουν τιμολόγια πώλησης μέσα στο 2024 ή το 2025.
Από 5 έως 6 ευρώ/κιλό οι τιμές στην Πελοπόννησο
Τη λέξη «παγωμάρα» χρησιμοποιεί για να μας περιγράψει το κλίμα, που υπάρχει στις τάξεις των ελαιοπαραγωγών, ο Γιάννης Πάζιος, αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Ένωσης Μεσσηνίας, και συμπληρώνει ότι οι περισσότεροι φέρνουν τις ελιές στο ελαιοτριβείο και αποθηκεύουν το λάδι, περιμένοντας να δουν πώς θα διαμορφωθούν οι τιμές, διότι αυτήν τη στιγμή βρίσκονται κάτω από τα 5 ευρώ/κιλό.
Στον Νομό Λακωνίας, ο Δημήτρης Πολυμενάκος, ιδιοκτήτης της Maxouli ΑΕ, λέει στην «ΥΧ» ότι «υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία και οι ελαιοπαραγωγοί της περιοχής έχουν σκοπό να αντισταθούν στην πτώση των τιμών». Όσον αφορά την πορεία της συγκομιδής, μάς μεταφέρει ότι έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή των ελιών ποικιλίας Αθηνολιά, έχει αρχίσει της ελιάς Καλαμών, από την οποία τα μικρά τεμάχια οδηγούνται προς ελαιοποίηση, και αυτή την εβδομάδα ξεκίνησε η συγκομιδή της Κορωνέικης.
«Έχουμε φρενάρει τις πωλήσεις», λέει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Θερμασία Δήμητρα» (Αργολίδα), Κωνσταντίνος Μέλλος, διότι αν πουλήσει στις τιμές που επικρατούν αυτήν τη στιγμή θα είναι στο κόστος: «Ήδη, έχουμε ξοδέψει 5 ευρώ/κιλό σε κόστος παραγωγής. Προς τα εκεί πιέζει τεχνητά η αγορά, παρόλο που η παραγωγή στην Ελλάδα είναι μειωμένη. Αν δώσουμε τώρα φθηνά το λάδι μας, θα βρεθούμε σε πολύ δυσμενή θέση. Είμαι βέβαιος ότι θα αναστραφεί το κλίμα της τεχνητής πίεσης και τότε θα βγούμε να πουλήσουμε». Η τελευταία πράξη που έκανε ο συνεταιρισμός με νέας εσοδείας λάδι ήταν πριν από δύο εβδομάδες, για ένα βυτίο, με 5,80 ευρώ/κιλό.
Οι πρώτες πράξεις στην Κρήτη
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Θραψανού (Νομού Ηρακλείου) συμφώνησε στα τέλη Νοεμβρίου με ιταλική εξαγωγική εταιρεία στην πώληση ενός βυτίου έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2024/2025 και οξύτητας 0,2, στα 6 ευρώ/κιλό τιμή παραγωγού. Όπως τονίζει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του συνεταιρισμού, Μανώλης Λιπαράκης, «δεν βιαζόμαστε να βγάλουμε άλλο βυτίο προς πώληση, παρόλο που ήδη έχουμε συγκεντρώσει πάνω από 150 τόνους λάδι από Κορωνέικη υψηλής ποιότητας. Ο κόσμος είναι επιφυλακτικός. Το πιο πιθανό είναι να βγάλουμε κάποια στιγμή ακόμα ένα βυτίο με δημοπρασία, αλλά όχι άμεσα».
Στον Νομό Λασιθίου φαίνεται ότι, τελικά, οι ποτιστικές ελιές βγάλανε καλές αποδόσεις. Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Κεκερίδη, πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζάκρου, «στην περιοχή μας φέτος έβρεξε πολύ λίγο. Συνολικά, θα συλλέξουμε περί τους 300 τόνους ελαιολάδου, που είναι μια ικανοποιητική ποσότητα, γιατί είχαμε πολύ καλές αποδόσεις. Μέχρι στιγμής έχουμε αποθηκεύσει 50 τόνους ελαιολάδου εξαιρετικής ποιότητας, αλλά δεν θα προχωρήσουμε ακόμα σε δημοπρασία. Θα εξετάσουμε αυτό το ενδεχόμενο από τον Γενάρη». Ο κ. Κεκερίδης, εξάλλου, συστήνει στους παραγωγούς «να μη βιάζονται».
Μεγάλο το πλήγμα από την ξηρασία στη Λέσβο
Στη Λέσβο είναι πιο δύσκολα τα πράγματα, με χαμηλές αποδόσεις σε λάδι και κιτρινισμένα δέντρα, ειδικά στις ημιορεινές περιοχές, καθότι μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου είχε να βρέξει επτά μήνες. Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ακρασίου, Χρήστος Κουτλής, αναφέρει στην «ΥΧ» ότι «ξεκινήσαμε τη συγκομιδή της ποικιλίας Κολοβή, που είναι η επικρατέστερη στο νησί, από τα τέλη Οκτωβρίου. Από την περίοδο ανθοφορίας μέχρι σήμερα, έπεσαν μόνο 2 ίντσες βροχής, σύμφωνα με τον βροχομετρικό σταθμό που έχουμε στον συνεταιρισμό. Κι αυτές ήρθαν το τελευταίο δεκαήμερο. Τα δέντρα έχουν κιτρινίσει από την ξηρασία στις ημιορεινές περιοχές και έχουν στερέψει και τα πηγάδια από νερό. Το στρες, που έχουν υποστεί τα δέντρα, σημαίνει ότι δεν θα έχουμε υψηλή παραγωγή ούτε του χρόνου, διότι δεν έχουμε νέους βλαστούς. Φέτος, όσο προχωράει η ελαιοποίηση της νέας σοδειάς, φαίνεται ότι έχουμε πολύ χαμηλές αποδόσεις σε λάδι. Συνήθως, το 1 μόδι (640 κιλά) ελαιοκάρπου μάς δίνει 140 κιλά λάδι. Φέτος, οι αποδόσεις βρίσκονται κάτω από τα 100 κιλά».
Η αναγραφόμενη τιμή παραγωγού στα περισσότερα ελαιοτριβεία του νησιού είναι στα 5,10 ευρώ/κιλό, εκτός από το Πλωμάρι, που έχει «τσιμπήσει» τα 5,80 ευρώ/κιλό. Τέλος, σύμφωνα με τον κ. Κουτλή, «δεν βρίσκεις στο νησί εργάτη με μεροκάματο κάτω από 70 ευρώ».