Υπερτριπλασιάστηκαν οι περιπτώσεις νοθείας και απάτης στο ελαιόλαδο

Με τις πιθανές υποθέσεις νοθείας ή απάτης να έχουν φτάσει τις 50 σε επίπεδο ΕΕ κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, τα φαινόμενα αυτά στο ελαιόλαδο βρίσκονται πλέον σε επίπεδο ρεκόρ για την Κοινότητα (σ.σ. το 2018 ήταν μόλις 15 περιπτώσεις), όπως διαπιστώνει ο Guardian, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου σε πρόσφατο δημοσίευμά της για αυτό το πολύτιμο συστατικό της μεσογειακής κουζίνας. Η απότομη αύξηση των τιμών (οι οποίες έχουν υπερδιπλασιαστεί σε σύγκριση με εκείνες του 2018), ως απόρροια των μειωμένων παραγωγών κατά την τελευταία διετία, έχει αυξήσει σημαντικά και τον κίνδυνο νοθείας στο προϊόν, ενώ δεν λείπουν και φαινόμενα εσφαλμένης επισήμανσης, καθώς και πιθανών κινδύνων υγείας για τους καταναλωτές από προϊόντα ακατάλληλα, που έχουν εντοπιστεί.

Μάλιστα, εκφράζονται φόβοι ότι τα φαινόμενα νοθείας και απάτης είναι πολύ περισσότερα, καθώς οι αριθμοί που αναφέρονται αφορούν μόνο περιπτώσεις που έχουν εντοπιστεί και καταγραφεί στο ευρωπαϊκό σύστημα ελέγχου, χωρίς να περιλαμβάνονται τυχόν εγχώρια –σε επίπεδο κρατών– κρούσματα, όπως επισημαίνει ο συντάκτης του κειμένου.

Η πιθανότητα νοθείας ή απάτης ειδικά στις υψηλότερες κατηγορίες του προϊόντος είναι κάτι που έχει επισημανθεί, άλλωστε, και σε επίπεδο ΕΕ, αλλά και σε διεθνές κατά το προηγούμενο διάστημα και καθώς ήδη επικρατούσαν πρωτόγνωρες συνθήκες στην αγορά του προϊόντος, κάτι που θεωρείται ότι αποτελεί πρόσφορο έδαφος για τέτοια φαινόμενα.

«Όποτε βλέπουμε διακυμάνσεις στις τιμές ενός εμπορεύματος αποτελεί πάντοτε μία σαφή ένδειξη για αυξημένο κίνδυνο απάτης τους επόμενους μήνες» σχολιάζει, σύμφωνα με τον Guardian, ο Chris Elliott, καθηγητής για την ασφάλεια των τροφίμων στο Πανεπιστήμιο Queen’s του Μπέλφαστ. «Το ελαιόλαδο είναι ένα, μόνο, παράδειγμα» συμπληρώνει, αναφέροντας κι άλλα προϊόντα, για παράδειγμα παραγόμενα από το κακάο ή τον καφέ, όπου επίσης καταγράφονται αυξήσεις τιμών στην πρώτη ύλη και επισημαίνοντας ότι «όσο πιο επεξεργασμένο είναι ένα τρόφιμο, τόσο πιο πιθανό είναι να υπάρξει απάτη».

Στην περίπτωση του εξαιρετικού παρθένου ελαιoλάδου, στα κρούσματα νοθείας που καταγράφηκαν συμπεριλαμβάνονταν περιπτώσεις προσμείξεων με άλλα, φθηνότερα έλαια, ενώ οι ετικέτες των προϊόντων ανέφεραν ότι επρόκειτο για έξτρα παρθένο.

«Ο αυξημένος αριθμός ειδοποιήσεων συνιστά καλύτερη ανταλλαγή στοιχείων μεταξύ των κρατών-μελών», σχολιάζει εκπρόσωπος της Κομισιόν, υπογραμμίζοντας τη «μηδενική ανοχή» της Επιτροπής σε τέτοια φαινόμενα

Αρνητική πρωτιά για Ιταλία – Τα στοιχεία για την Ελλάδα

Ένα από τα πολλά παραδείγματα είναι και αυτό που είδε το φως της δημοσιότητας νωρίτερα μέσα στον Ιούλιο από τη γειτονική Ιταλία. Εκεί, οι συντονισμένοι έλεγχοι της αρμόδιας μονάδας των Ιταλών Carabinieri για την καταπολέμηση της νοθείας, που είχαν ξεκινήσει από τον περασμένο Σεπτέμβριο, οδήγησαν στον εντοπισμό και στην κατάσχεση 42 τόνων νοθευμένου ελαιολάδου, εκτιμώμενης αξίας ύψους σχεδόν 1 εκατ. δολαρίων. Ορισμένες από τις συσκευασίες ήταν μάλιστα έτοιμες προς πώληση. Η επιχείρηση ανακάλυψε ένα εκτεταμένο δίκτυο επιχειρήσεων παραποίησης του ελαιολάδου σε περιοχή της Απουλίας, μία σημαντική παραγωγική περιοχή για την Ιταλία. Από τις έρευνες ανακαλύφθηκαν 71 τόνοι ελαιωδών ουσιών, 623 λίτρα χλωροφύλλης, καθώς και εξοπλισμός για την παραγωγή και την παράνομη διακίνηση στην αγορά μεγάλων ποσοτήτων προϊόντος που αναφερόταν ψευδώς ως εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο.

Με βάση στοιχεία του 2023, που επικαλείται ο Guardian, από τις 182 ειδοποιήσεις στο ευρωπαϊκό σύστημα RASFF για περιπτώσεις απάτης και μη συμμόρφωσης με τους κανόνες της Κοινότητας, οι 54 αφορούσαν προϊόν προερχόμενο από την Ιταλία, οι 41 από την Ισπανία και οι 39 από την Ελλάδα. «Ο αυξημένος αριθμός ειδοποιήσεων συνιστά καλύτερη ανταλλαγή στοιχείων μεταξύ των κρατών-μελών», σχολιάζει, μεταξύ άλλων, εκπρόσωπος της Κομισιόν, υπογραμμίζοντας τη «μηδενική ανοχή» της Επιτροπής σε τέτοια φαινόμενα, τις προσπάθειες για προστασία των καταναλωτών, αλλά και όσες γίνονται για την ενίσχυση των ελέγχων και της συνεργασίας μεταξύ των φορέων για τον εντοπισμό των κρουσμάτων.