των Μαρίας Αμπατζή, Γιώργου Ρούστα, Γιάννη Σάρρου, Γιάννη Τσατσάκη, Αφροδίτης Χρυσοχόου
Zεστοί για το βαμβάκι, αλλά διστακτικοί απέναντι στις προπωλήσεις σύσπορου εμφανίζονται μέχρι στιγμής οι παραγωγοί, δείχνοντας ότι θέλουν να πάρουν τον χρόνο τους και να ζυγίσουν προσεκτικά τα δεδομένα, προτού… πατήσουν το κουμπί που θα φιξάρει την τιμή για ένα μέρος της σοδειάς τους.
Η στάση αυτή κρίνεται εύλογη, δεδομένου ότι είναι νωπές ακόμα οι μνήμες από την περσινή τροχιοδεικτική για το εν λόγω συναλλακτικό εργαλείο χρονιά, η εξέλιξη της οποίας έκανε αρκετούς παραγωγούς να αισθάνονται αδικημένοι για τις τιμές που έκλεισαν την άνοιξη του 2021. Πάντως, οι σχετικές συζητήσεις με τα εκκοκκιστήρια έχουν ενταθεί το τελευταίο δεκαήμερο και, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι προσφορές που έχουν στα χέρια τους οι παραγωγοί κυμαίνονται από 65 έως 70 λεπτά/κιλό, αν και εσχάτως έχουν αρχίσει να ακούγονται και νούμερα πάνω από τα επίπεδα αυτά.
Εξάλλου, ανάλογα και με την πολιτική της κάθε επιχείρησης, δίνεται η δυνατότητα να φιξαριστεί ένα ποσοστό έως 30% της παραγωγής ή μέχρι 200 κιλά/στρέμμα. Στην πράξη και με δεδομένη τη γενικευμένη αύξηση των δαπανών, μια τιμή που θα έχει μπροστά το «7» είναι αυτή στην οποία βάζουν αυτήν τη στιγμή τον πήχη οι παραγωγοί. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, φαίνεται ότι το βαμβάκι όχι απλώς θα διατηρήσει τις εκτάσεις του, αλλά θα αντλήσει και επιπλέον στρέμματα από τη δεξαμενή των εαρινών καλλιεργειών.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΔΟΒ, Ευθύμιο Φωτεινό, προς τα τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου αναμένεται να υπάρχει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα σε χρηματιστηριακό επίπεδο και σε αυτό το διάστημα αναμένεται να κλειστούν τα πρώτα προσυμβόλαια μεταξύ των εκκοκκιστών και των συνεργαζόμενων παραγωγών.
Ο ίδιος εκτιμά ότι, παρά την απόκλιση που παρατηρήθηκε πέρυσι μεταξύ των τιμών της άνοιξης και εκείνων στις οποίες άνοιξε κι έκλεισε στη συνέχεια η εκκοκκιστική περίοδος, «ο κόσμος πείστηκε ότι το συμβόλαιο προπώλησης δίνει έναν ‘‘αέρα’’ στον βαμβακοπαραγωγό». «Μετά από αυτή την πιλοτική επί της ουσίας χρονιά, πιστεύω ότι το 2022 θα επισφραγίσει την προσπάθεια που έγινε όλα αυτά τα χρόνια από τους φορείς του κλάδου και ειδικά από τη Διεπαγγελματική», συμπληρώνει.
Λίγες οι εναλλακτικές
Σταθερά και πιθανώς και λίγο αυξημένα σε σχέση με πέρυσι αναμένει φέτος τα καλλιεργούμενα με βαμβάκι στρέμματα στον θεσσαλικό κάμπο ο Γιώργος Καραΐσκος, βαμβακοπαραγωγός από τη Φαλάνη Λάρισας και μέλος της ΔΟΒ.
Κατά τον ίδιο, βέβαια, η κατάσταση θα ήταν τελείως διαφορετική, αν οι φουσκωμένοι λογαριασμοί ρεύματος, με τη ρήτρα αναπροσαρμογής, έφταναν στα χέρια των παραγωγών πριν από τη σπορά των σιτηρών. Σύμφωνα με τον κ. Καραΐσκο, «αν γνωρίζαμε για τους λογαριασμούς ρεύματος νωρίτερα, ενδεχομένως να αυξάνονταν τα στρέμματα με σιτηρά. Στην παρούσα φάση, δεν υπάρχει εναλλακτική καλλιέργεια για την αντικατάσταση του βαμβακιού, αφού και το καλαμπόκι είναι ενεργοβόρο και κοστοβόρο προϊόν».
Σχετικά με τις προπωλήσεις βάμβακος και τις συμφωνίες με τους εκκοκκιστές, ο κ. Καραΐσκος υποστηρίζει ότι «θα πρέπει να κινούνται στα 70 λεπτά τουλάχιστον, για να δελεάσουν τους παραγωγούς, με βάση και την περσινή εμπειρία». Στο μεταξύ, οι παραγωγοί άρχισαν να λαμβάνουν ήδη προκαταβολές από τα εκκοκκιστήρια και τις εταιρείες, σε σπόρους και λιπάσματα. Η σπορά τοποθετείται χρονικά στις αρχές Απριλίου, με την Καρδίτσα να είναι αυτή που ανοίγει την αυλαία για τη Θεσσαλία, τα Φάρσαλα να ακολουθούν και τη σκυτάλη να παίρνει στη συνέχεια ο άξονας Λάρισας-Βόλου.
Η μπάλα στο γήπεδο των επιχειρήσεων
Αύξηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων αναμένει στον Έβρο και ειδικά στο νότιο τμήμα του ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξανδρούπολης, Κώστας Αλεξανδρής, καθώς η περσινή χρονιά ήταν καλή τόσο παραγωγικά όσο και από άποψη τιμών. «Μας προβληματίζει, φυσικά, το υψηλό κόστος παραγωγής, αλλά εκτιμώ ότι το βαμβάκι θα έχει αυξητική τάση», σημειώνει.
Ο ίδιος συμπληρώνει ότι πολλά σιτηρά υπέστησαν ζημιές στην περιοχή, με συνέπεια κάποιες εκτάσεις να αντικατασταθούν με βαμβάκι για τον επιπλέον λόγο ότι, εξαιτίας των έντονων βροχοπτώσεων, δεν σπάρθηκε ηλίανθος. Για τα συμβόλαια προαγορών ακούγονται έντονα στην περιοχή τα 70 λεπτά και ο κ. Αλεξανδρής προβλέπει ότι αρκετοί παραγωγοί θα επιδιώξουν να κατοχυρώσουν σε αυτή ή και σε υψηλότερη τιμή ένα μέρος της σοδειάς τους.
Σύμφωνα με τον Νίκο Κυριαζή, πρόεδρο του Αγροτικού Συλλόγου Δήμου Κομοτηνής, οι προπωλήσεις, για τις οποίες οι συζητήσεις έχουν ξεκινήσει εδώ και δύο εβδομάδες είναι αυτές που θα κρίνουν τυχόν αύξηση των εκτάσεων στη Ροδόπη. Ο ίδιος θεωρεί ότι «η μπάλα είναι στο γήπεδο των εκκοκκιστών» και υπογραμμίζει ότι και με 70 λεπτά η χρονιά δεν θα είναι εύκολη για τους παραγωγούς. «Η τιμή στο πετρέλαιο δεν δείχνει να μειώνεται, η ΔΕΗ μάς προβληματίζει και τα αγροεφόδια που συνδέονται με την ενέργεια και τις μεταφορές επηρεάζονται αρνητικά», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ρυθμιστής η άρδευση
Η τιμή για την οποία ακούγονται νούμερα πάνω από τα 70 λεπτά φαίνεται ότι είναι ο βασικός λόγος που το βαμβάκι αναμένεται να κερδίσει πόντους και στη Στερεά Ελλάδα, σημαντικό ρόλο όμως αναμένεται να παίξει και το ζήτημα του νερού που αντιμετωπίζει το σύνολο των παραγωγών στον κάμπο της Κωπαΐδας.
«Έτσι όπως διαμορφώθηκε το προηγούμενο διάστημα ο προγραμματισμός άρδευσης των εκτάσεων της περιοχής μας, δεν μας δίνει πολλές επιλογές για αλλαγή καλλιεργειών. Το καλαμπόκι και η μηδική θέλουν μεγαλύτερες ποσότητες νερού από το βαμβάκι, επομένως οι επιλογές μας είναι μετρημένες», εξηγεί ο Θανάσης Βελέντζας από τον Διόνυσο Ορχομενού.
Στην ίδια άποψη συγκλίνει και ο Χρήστος Πετρόπουλος, παραγωγός από τον Δρούγο Δομοκού, που υποστηρίζει ότι το βαμβάκι φαίνεται ότι, ελλείψει και άλλων εναλλακτικών, «έχει πάρει τον δρόμο του». «Αν μπορέσουμε να κρατήσουμε αυτή την τιμή με αντίστοιχες πολιτικές μείωσης του κόστους παραγωγής, η καλλιέργεια θα αυξάνεται με υψηλούς ρυθμούς», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, ο ίδιος εμφανίζεται διστακτικός να προχωρήσει σε προπωλήσεις. «Η προηγούμενη καλλιεργητική περίοδος έδειξε ότι όσοι έκλεισαν νωρίς την παραγωγή τους με συμβόλαια βγήκαν χαμένοι σε σύγκριση με τους υπόλοιπους», επισημαίνει.
