Ζυμώσεις για το ζαχαρουργείο των Σερρών, στον αέρα και φέτος τα τεύτλα

14.09.2020, 20:54

Μπλεγμένο κουβάρι θυμίζει για άλλη μια φορά το τοπίο στην Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης καθώς ενώ βρισκόμαστε στα μέσα Σεπτεμβρίου- χρονικό σημείο που άλλες χρονιές είχε ήδη ξεκινήσει η καμπάνια των τεύτλων- ουδείς μπορεί να διαβεβαιώσει τους λιγοστούς ομολογουμένως αγρότες που «επένδυσαν» φέτος στην συγκεκριμένη καλλιέργεια για την τύχη της παραγωγής τους.

Ο Χρήστος Καραθανάσης (Royal Sugar) που έχει υπενοικιάσει τις μονάδες του Πλατέως και των Σερρών από την Συνεταιριστική Τράπεζα Κεντρικής Μακεδονίας δηλώνει αδυναμία παραλαβής των τεύτλων επικαλούμενος τα προσκόμματα που δημιούργησε στη συντήρηση των εγκαταστάσεων η πανδημία ενώ παράλληλα αφήνει αιχμές για «τρικλοποδιές» από την τρέχουσα διοίκηση της ΕΒΖ ΑΕ αλλά και από την Τράπεζα Πειραιώς. Την ίδια στιγμή φέρεται να πιέζει για επέκταση της χρονικής διάρκειας εκμίσθωσης των εργοστασίων (από τους 28 μήνες σήμερα) στα πέντε τουλάχιστον χρόνια με το επιχείρημα ότι έτσι θα μπορέσει να εντάξει τα –απαραίτητα, κατά τον ίδιο- έργα εκσυγχρονισμού των εργοστασίων σε πρόγραμμα χρηματοδότησης και να κάνει απόσβεση της επένδυσής του .

Στο μέσο αυτής της διελκυστίνδας βρίσκονται οι αγρότες που έσπειραν τεύτλα σε περίπου 14.000 στρέμματα, τα 7.500 εκ των οποίων στις Σέρρες αφού η τοπική μονάδα ήταν η μόνη που επρόκειτο να κάνει φέτος επεξεργασία. Άλλα 4.000 στρέμματα εκτιμάται ότι έχουν σπαρθεί στη Θεσσαλία ενώ μια μικρότερη έκταση που δεν ξεπερνά τα 1.500 στρέμματα συγκεντρώνονται γύρω από το Πλατύ. Καθώς τα χρονικά περιθώρια αρχίζουν να στενεύουν επικίνδυνα (τα τεύτλα έχουν ωριμάσει και δεν μπορούν να μείνουν για πολύ στα χωράφια, τουλάχιστον όχι δίχως να υποβαθμιστούν ποιοτικά) οι παραγωγοί ζητούν από την κυβέρνηση να δώσει λύση στο αδιέξοδο. Αρκετοί, δε, θυμούνται τις περσινές «προτροπές» του υπουργού Ανάπτυξης, Άδωνι Γεωργιάδη να παραδώσουν το προϊόν τους στην Κουμουνδούρου και διερωτώνται αν πρέπει φέτος να το πάνε στην… Πειραιώς.

Θολό το μέλλον της καλλιέργειας

«Ο κ. Καραθανάσης μας διαβεβαίωσε πως, ό,τι κι αν γίνει, τα τεύτλα φέτος θα τα βγάλουμε και θα πληρωθούμε κανονικά. Όμως για εμάς που ασχολούμαστε χρόνια με την καλλιέργεια το πρόβλημα δεν είναι μόνο το ‘τώρα’ αλλά και το ‘μετά’. Τι θα γίνει δηλαδή με το μέλλον της τευτλοκαλλιέργειας στη χώρα μας που, με όλα αυτά που συμβαίνουν φέτος αλλά και συνολικά τα τελευταία χρόνια, το βλέπουμε θολό», δηλώνει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος των τευτλοπαραγωγών του νομού Σερρών, Χρήστος Βαρούτης. «

«Πριν από ένα χρόνο ο κ. Γεωργιάδης και ο κ. Παπαθανάσης από το υπουργείο Ανάπτυξης μας προέτρεπαν να σπείρουμε τεύτλα και μας διαβεβαίωναν ότι θα υπάρξει συνέχεια της καλλιέργειας. Εμείς σαν παραγωγοί επιλέξαμε να στηρίξουμε την προσπάθεια. Τώρα δεν γίνεται να μας αφήσουν ‘στον αέρα. Πέρυσ’», λέει από την πλευρά του ο Γιάννης Σαμαράς, πρόεδρος των τευτλοεξαγωγέων Κεντρικής Μακεδονίας.

Έμειναν στη μέση οι εργασίες συντήρησης

Το ενδεχόμενο να λειτουργήσει το εργοστάσιο των Σερρών φαντάζει δύσκολο αφού οι απαραίτητες εργασίες συντήρησης έμειναν…στη μέση. Για την υλοποίηση του έργου είχαν πραγματοποιηθεί αρχικά 72 προσλήψεις ενώ «επιστρατεύτηκε» και εξειδικευμένο συνεργείο από τη Βραζιλία το οποίο, ωστόσο, με το ξέσπασμα της πανδημίας, αναχώρησε εσπευσμένα για την πατρίδα του δίχως μέχρι στιγμής νά έχει επιστρέψει.

Την κατάσταση ήρθε να περιπλέξει η αίτηση τριατακοπής στην διαδικασία εξυγίανσης που κατέθεσαν τον Ιούνιο εργαζόμενοι της ΕΒΖ και η οποία πρόκειται να εκδικασθεί στις 9 Νοεμβρίου. Οι εργαζόμενοι ζητούν αφενός να επισπευσθούν οι μετατάξεις 80 περίπου συναδέλφων τους που έχουν «παγώσει» αλλά και να εξοφληθούν για το διάστημα από τον Οκτώβριο του 2019 που βρίσκονται ουσιαστικά σε αργία. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Καραθανάσης προθυμοποιήθηκε να καταβάλει ο ίδιος το ποσό που αντιστοιχεί στα δεδουλευμένα (περί τα 1,3 εκατ. ευρώ) υπό την προϋπόθεση όμως ότι η σύμβαση μίσθωσης θα παραταθεί μέχρι το 2029. Πρόταση που, μέχρι στιγμής, τουλάχιστον δεν έχει γίνει αποδεκτή.

«Ο κ. Καραθανάσης μπορεί να αγοράσει τα δύο εργοστάσια»

Την ίδια στιγμή, κείμενο που δημοσιεύθηκε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και φαίνεται να απηχεί τις θέσεις της Τράπεζας Πειραιώς, «υπενθυμίζει» στην Royal Sugar τόσο τις υποχρεώσεις όσο και τις επιλογές που απορρέουν από την σύμβαση εκμίσθωσης του εργοστασίου, απαντώντας σε πολλές από τις αιτιάσεις του.

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, η Royal Sugar έχει εκμισθώσει τα εργοστάσια της ΕΒΖ σε Πλατύ Ημαθίας και Σέρρες, σε συνεργασία με τη Συνεταιριστική Τράπεζα Κεντρικής Μακεδονίας. Συγκεκριμένα, την συμφωνία μίσθωσης των εργοστασίων στο Πλατύ Ημαθίας και στις Σέρρες έχει συνάψει με την Τράπεζα Πειραιώς τον Νοέμβριο του 2019, η Συνεταιριστική Τράπεζα Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία προχώρησε σε υπομίσθωσή τους στη Royal Sugar.

Η συμφωνία με την Τράπεζα Πειραιώς έχει ισχύ ως τον Μάρτιο του 2022 και προβλέπει ότι η Συνεταιριστική Τράπεζα Κεντρικής Μακεδονίας έχει την αποκλειστική ευθύνη για τη λειτουργία των εργοστασίων, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν από το μισθωτή ή τον υπομισθωτή – εν προκειμένω την εταιρεία Royal Sugar – για την παραγωγή, την τυποποίηση και την αποθήκευση ζάχαρης από ελληνικά τεύτλα που θα καλλιεργηθούν κατά τη διάρκεια των ετών 2020 και 2021.

Στη συμφωνία δεν προβλέπεται υποχρέωση της Τράπεζας Πειραιώς να χρηματοδοτήσει την καμπάνια των ετών 2020 και 2021, ενώ η Τράπεζα όπως έχει δημοσιοποιηθεί, υλοποιεί, μετά από προσπάθειες τουλάχιστον δύο ετών, τη διαδικασία εξυγίανσης του άρθρου 106βδ του πτωχευτικού νόμου, μετά το τέλος της οποίας το ενεργητικό της ΕΒΖ θα μεταφερθεί σε θυγατρικές της Τράπεζας Πειραιώς. Στη συνέχεια, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος, η Τράπεζα θα επιδιώξει την μίσθωση ή πώληση των εργοστασίων σε ενδιαφερόμενους επενδυτές.

Με βάση τη συμφωνία της Τράπεζας Πειραιώς με τη Συνεταιριστική Κεντρικής Μακεδονίας, δεν είναι δυνατή η μακροχρόνια μίσθωση, καθώς είναι σε εξέλιξη η διαδικασία εξυγίανσης ενώ ο επενδυτής έχει τη δυνατότητα να αγοράσει τα δύο εργοστάσια και να θεμελιώσει έτσι δικαίωμα υπαγωγής στον αναπτυξιακό νόμο που θέτει ως προϋπόθεση, μακροχρόνια μίσθωση ή ιδιοκτησία.

Ερώτηση 26 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ

Στο μεταξύ, για εξαπάτηση των τευτλοπαραγωγών κάνει λόγο ο τομέάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ, Σταύρος Αραχωβίτης ο οποίος, με ερώτηση που κατέθεσε την Παρασκευή 11 Σεπτεμβρίου προς τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων από τον Τομεάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Στ. Αραχωβίτη επιχειρεί να καταδείξει «την επείγουσα και αβέβαιη κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ιστορική Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης (ΕΒΖ)».

Όπως αναφέρει ο κ. Αραχωβίτης, «οι περσινές τυμπανοκρουσίες που συνοδεύτηκαν από υποσχέσεις φέτος ηχούν φάλτσες στα αυτιά των τευτλοπαραγωγών. Δεν έκλεισε χρόνος από τις ενσταντανέ με επενδυτές, τις βαρύγδουπες δηλώσεις αλλά και τον προκλητικό χλευασμό των καλλιεργητών και των κόπων τους όταν προκλητικά ο Υπουργός απευθυνόμενος σε αυτούς δήλωνε «Άμα έχει καλύτερη (τιμή) δώσε τα αλλού, αγόρι μου. Εσύ τα έσπειρες με Τσίπρα όχι με μένα. Να πας στην Κουμουνδούρου».

Οι τευτλοπαραγωγοί ενώ θα έπρεπε να αρχίσουν σταδιακά τη συγκομιδή και τη παράδοση διαπιστώνουν ότι ακόμη και το εργοστάσιο των Σερρών που μέχρι πρόσφατα υπόσχονταν ότι θα λειτουργήσει, έχει ακόμη τις πύλες εισόδου για την παραγωγή τους κλειστές. Γνωρίζουν καλά ότι οι εργασίες συντήρησης του εργοστασίου, βασική προϋπόθεση για τη λειτουργία του και υποχρέωση του επενδυτή, δεν έχουν γίνει. Ανησυχούν για την τύχη της παραγωγής και το σοβαρό ενδεχόμενο για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά να μείνει αδιάθετη και να καταστρέφεται στο χωράφι.

Ευτυχώς για αυτούς, ισχύει ακόμη η Απόφαση της Κυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α. με Αρ. 264/28699 που υπογράφηκε στις 22.2.2019. Γιατί σύμφωνα με αυτή, είναι εγγυημένη και για τη φετινή παραγωγή, όπως και για τη περσινή, η αυξημένη τιμή ανά εκτάριο (190 ευρώ/στρ.) συνδεδεμένης ενίσχυσης. Όμως, οι ενισχύσεις και οι αποζημιώσεις, δεν μπορούν να αποκαταστήσουν το χαμένο –για δεύτερη μάλιστα χρονιά- εισόδημα των τευτλοπαραγωγών. Ούτε να βάλουν μπροστά τις καμινάδες. Οι παραγωγοί πρέπει να απολαμβάνουν εισόδημα ανάλογο με τους κόπους τους γιατί αυτό είναι το δίκαιο. Η κυβέρνηση όμως της ΝΔ επιφύλαξε την εξαπάτηση και καταδικάζει στον μαρασμό έναν ακόμη παραγωγικό κλάδο», καταλήγει ο κ. Αραχωβίτης.

Το πλήρες κείμενο της ερώτησης έχει ως εξής:

«Προς τον κ. Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων

Θέμα: «Λειτουργία της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης (ΕΒΖ)»

Η ιστορική Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης (ΕΒΖ) αποτελούσε και αποτελεί το σημαντικότερο κεφάλαιο για τη διατήρηση και ενίσχυση της τευτλοκαλλιέργειας στη χώρα μας, την επίτευξη δίκαιου εισοδήματος στους καλλιεργητές και τη συνέχιση της παραγωγής ελληνικής ζάχαρης.

Κατά το έτος 2019, ενώ η καλλιέργεια των τεύτλων ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε κανονικά, η διάθεση ων τεύτλων στην ΕΒΖ για παραγωγή ζάχαρης δεν κατέστη εφικτή μετά την ενοικίαση των κτιρίων της ΕΒΖ από την RoyalSugar, η οποία και δεν παρέλαβε ελληνικά τεύτλα. Οι καλλιεργητές θα έπρεπε να παραδώσουν τα τεύτλα σε μονάδες παραγωγής ενέργειας, ενώ υποχρεώνονταν να προβούν στη συγκομιδή και στην παράδοση των τεύτλων με δική τους φροντίδα και ευθύνη μέχρι τις εγκαταστάσεις της μονάδας παραγωγής ενέργειας που επέλεξαν. Έτσι, τα τεύτλα παρέμειναν αδιάθετα, αφού και οι λοιπές διέξοδοι (βιοαέριο, ζωοτροφή) δεν ήταν εφικτές. Η μοναδική στήριξη για την παραγωγή του 2019 ήταν η συνδεδεμένη ενίσχυση που αποδόθηκε στους τευτλοπαραγωγούς με βάση την από 22.2.2019 και με Αρ. 264/28699 Απόφαση της Κυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α. η οποία τροποποιούσε τους διαθέσιμους πόρους και τα στρέμματα και οδηγούσε σε αυξημένη τιμή ανά εκτάριο (190 ευρώ/στρ.), συνδεδεμένης ενίσχυσης.

Αντίστοιχα για την παραγωγή του 2018 οι παραγωγοί έλαβαν 79 ευρώ/στρ.

Με την ανακοίνωση της 17ηςΦεβρουαρίου 2020 από την Royal Sugar του τιμολογίου, και την παράδοση των ζαχαροτεύτλων στο εργοστάσιο Σερρών, αποκλείστηκε η παράδοση και η λειτουργία των εργοστασίων σε Ημαθία και Πλατύ ενώ με την ίδια ανακοίνωση έγινε επίσης γνωστό ότι η διάθεση σπόρου για τη φετινή καλλιεργητική περίοδο ξεκινάει από στις 18/02/2020 στο εργοστάσιο Σερρών.

Την ίδια περίοδο, επρόκειτο, σύμφωνα με τον επικεφαλής της Royal Sugar, να ξεκινήσει τη λειτουργία της η μονάδα της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης (ΕΒΖ) στις Σέρρες το αργότερο στις αρχές Αυγούστου 2020, ύστερα από έξι χρόνια που παρέμενε ανενεργή.

Παρόλα αυτά, σύμφωνα με πληροφορίες αλλά και σχετικά δημοσιεύματα καθώς και σχετικές κινητοποιήσεις των τευτλοπαραγωγών που πληθαίνουν τις τελευταίες ημέρες, αμφισβητείται η συντήρηση και η έγκαιρη ετοιμότητα έστω και του ενός εργοστασίου, που σύμφωνα με τις ανακοινώσεις θα λειτουργούσε φέτος ώστε να υποδεχτεί τα τεύτλα. Οι δε παραγωγοί, εδώ και αρκετές μέρες θα έπρεπε να αρχίσουν τη συγκομιδή των τεύτλων και την παράδοση στο εργοστάσιο που σύμφωνα με τις ανακοινώσεις θα έπρεπε να λειτουργεί ήδη.

Επειδή οι τευτλοπαραγωγοί διαπιστώνουν ότι για δεύτερη χρονιά δεν έχει διασφαλιστεί – παρά τις περί αντιθέτου ανακοινώσεις- η δυνατότητα παράδοσης του προϊόντος στο ένα εργοστάσιο των Σερρών

Επειδή χωρίς το εργοστάσιο υποδοχής σε λειτουργία, οι τευτλοπαραγωγοί οδηγούνται στην τεχνητή καθυστέρηση της συγκομιδής που έπρεπε να έχει αρχίσει

Επειδή η καθυστέρηση της συγκομιδής έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην ποιότητα του συγκομιζόμενου προϊόντος και κατά συνέπεια και στην προσδοκώμενη τιμή

Επειδή η εξασφάλιση του εισοδήματος των παραγωγών είναι απαραίτητη, ιδιαίτερα αφού την περσινή χρονιά δεν διέθεσαν την παραγωγή στην ΕΒΖ και οι παραγωγοί δεν εισέπραξαν χρήματα από το προϊόν τους,

Επειδή η ύπαρξη ενός ακόμη κλάδου παραγωγών που πλήττονται φέτος έχει αθροιστικές επιπτώσεις στις ήδη πληττόμενες λόγω της πανδημίας και έλλειψης στήριξης οικονομικές συνθήκες στην ύπαιθρο,

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1. Ποια ημερομηνία θα ανοίξει και θα λειτουργήσει και ποιο εργοστάσιο της ΕΒΖ για να υποδεχτεί την παραγωγή;

2. Έχουν πραγματοποιηθεί από τον επενδυτή οι προβλεπόμενες εργασίες συντήρησης για τη λειτουργία του εργοστασίου δυνάμει της από 5-11-2019 συμφωνίας με την Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης Α.Ε. και την Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε.;

3. Ποιες οι ρήτρες που έχουν συμφωνηθεί με τον επενδυτή για την περίπτωση μη παραλαβής ζαχαροτεύτλων και μη λειτουργίας εργοστασίων δυνάμει της από 5-11-2019 συμφωνίας με την Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης Α.Ε. και την Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε.;

4. Πώς υλοποιείται το συμφωνηθέν σύμφωνα με το άρθρο 8 της συμφωνίας εξυγίανσης και πριν την υπογραφή της, όπως προβλέφθηκε, για τους σκοπούς της εξυγίανσης;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Αραχωβίτης Σταύρος

Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)

Βαγενά-Κηλαηδόνη Άννα

Βαρδάκης Σωκράτης

Γκιόλας Ιωάννης

Δραγασάκης Ιωάννης

Δρίτσας Θεόδωρος

Ζεϊμπέκ Χουσεϊν

Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)

Κατρούγκαλος Γεώργιος

Καφαντάρη Χαρά