Οι ευρωπαϊκές περιφέρειες σε σταυροδρόµι

Γράφει ο Νίκος Λαµπρόπουλος, διευθυντής EurActiv Ελλάδας

ΠΑΡΑ τη µεγάλη προβολή για τη Βαρκελώνη και τις αποσχιστικές τάσεις –εµφανείς ή ενδόµυχες– στην Ευρώπη, η πραγµατική πρόκληση για τις ευρωπαϊκές περιφέρειες
δεν βρίσκεται σήµερα στον βαθµό αυτονοµίας ή αυτονόµησής τους.

Η συζήτηση που διεξάγεται εδώ και έναν χρόνο έχει να κάνει µε το µέλλον των ευρωπαϊκών χρηµατοδοτήσεων και τον ρόλο που οι περιφέρειες θα κληθούν (ή δεν θα κληθούν) να
παίξουν στη διαχείρισή τους.

ΚΑΤ’ ΑΡΧΑΣ, το ζήτηµα είναι η πολιτική συνοχής, από την οποία στη χώρα µας χρηµατοδοτείται το ΕΣΠΑ και τα περιφερειακά προγράµµατα.

Το ύψος των πόρων που θα διατεθούν, αλλά και το ποσοστό συγχρηµατοδότησης, που, τελικά, φαίνεται ότι θα είναι µεγαλύτερο από αυτό που σήµερα ισχύει, δηµιουργούν ήδη ανησυχίες σε όσους παρακολουθούν τη συζήτηση από κοντά.

ΟΜΩΣ, το ζητούµενο δεν είναι µόνο η πολιτική συνοχής. Αυτήν τη στιγµή, ενόψει του σχεδιασµού της νέας προγραµµατικής περιόδου (µετά το 2020) και µε αφορµή
τόσο το Brexit όσο και το περίφηµο Juncker Plan, επαναχαράσσεται τόσο η στρατηγική όσο, κυρίως, η µηχανική των δηµόσιων επενδύσεων της ΕΕ.

Το σύστηµα δείχνει τάσεις συγκεντρωτισµού και επαναφοράς του ελέγχου και της λήψης των αποφάσεων σε κεντρικό/ευρωπαϊκό επίπεδο. Η σύγκλιση και η συνοχή – παρότι δεν καταργούνται– δεν φαίνεται να είναι πια αυτοσκοπός.

Η ΕΥΡΩΠΗ αλλάζει ταχύτητα και επιλογές. Με την ευρωζώνη να γίνεται σταδιακά η νέα ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα ο νέος βραχίονας αναπτυξιακής πολιτικής, οι ευρωπαϊκές περιφέρειες αγωνίζονται να βρουν τον νέο τους ρόλο και να διαφυλάξουν το δικαίωµα να
συµµετέχουν όχι µόνο στη διαχείριση, αλλά και στη διαµόρφωση της πολιτικής.

ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ περιφέρειες θα κληθούν σύντοµα να πάρουν σκληρές και δύσκολες αποφάσεις. Όποιοι νοµίζουν ότι µπορούν να περιµένουν τις περιφερειακές εκλογές για να
αποφασίσουν οι επόµενες διοικήσεις θα βρεθούν µπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις.

Η προετοιµασία σε πολιτικό και διοικητικό επίπεδο πρέπει να αρχίσει άµεσα.