Η αγάπη για την διατήρηση της παράδοσης και το μεράκι για δημιουργική απασχόληση και ανάδειξη της τοπικής γαστρονομίας αποτελούν την κινητήρια δύναμη που ώθησε τις δραστήριες γυναίκες του χωριού Ανατολικό στη Θεσσαλονίκη να δημιουργήσουν τον τοπικό γυναικείο αγροτικό συνεταιρισμό.
Η ανεργία ήταν επίσης ένας από τους βασικούς λόγους που έκαναν τις γυναίκες του Ανατολικού να αναζητήσουν το 2007 διέξοδο στην απασχόληση και η αφορμή δόθηκε από τις ενημερωτικές συναντήσεις για τις ευκαιρίες απασχόλησης των ανέργων γυναικών, που πραγματοποίησε τον Μάρτιο του 2007 η Αναπτυξιακή Εταιρεία Νομού Θεσσαλονίκης.
Τον Ιούνιο του 2007 επτά γυναίκες ξεκίνησαν τη διαδικασία σύστασης του συνεταιρισμού και παράλληλα επιχείρησαν να δοκιμάσουν, άτυπα, την παραγωγή χειροποίητων προϊόντων, φτιαγμένων με παραδοσιακές συνταγές, αγνά υλικά και πολύ μεράκι σε έναν χώρο που παραχωρήθηκε από ένα μέλος της ομάδας. Για πρώτη φορά τότε παρουσίασαν τα προϊόντα τους στο πανηγύρι του χωριού.
Εκεί μπήκαν και τα θεμέλια ενός από τους πιο γνωστούς και δραστήριους γυναικείους συνεταιρισμούς της Θεσσαλονίκης που ιδρύθηκε επίσημα το Νοέμβριο του 2007 με την επωνυμία Γυναικείος Αγροτικός Συνεταιρισμός Ανατολικού «Βαλμάδα», που είναι το παλιό όνομα του χωριού και σήμερα φημίζεται για την παραγωγή γευστικών μαρμελάδων, γλυκών του κουταλιού, χειροποίητων ζυμαρικών, τραχανάδων, λικέρ κ.ά.
Προσωπική εργασία και μεράκι
Στη συνέχεια τα ιδρυτικά μέλη του συνεταιρισμού νοίκιασαν ένα χώρο στο κέντρο του χωριού και με πολλή προσωπική εργασία και κόπο, τον μετέτρεψαν σε εργαστήριο παρασκευής προϊόντων και κατάστημα πώλησης. Με δικά τους χρήματα αγόρασαν τον απαραίτητο εξοπλισμό και άρχισαν να δουλεύουν εντατικά, παρασκευάζοντας με μαεστρία και αγάπη, παραδοσιακά τρόφιμα και γλυκά.
«Με τις δικές μας μικρές οικονομίες και πολλή προσωπική εργασία δική μας και των οικογενειών μας δημιουργήσαμε το συνεταιρισμό μας. Είμαστε ο μοναδικός ενεργός γυναικείος συνεταιρισμός στη Θεσσαλονίκη που είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Δεν έχουμε ενταχθεί σε κανένα πρόγραμμα, ούτε έχουμε πάρει επιδότηση. Με μεράκι και αγάπη για την παράδοση δημιουργούμε τοπικά παραδοσιακά προϊόντα και γλυκά και παρά τις δυσκολίες που έχει φέρει η οικονομική κρίση, προσπαθούμε να κρατήσουμε υγιή τον συνεταιρισμό μας. Οι πωλήσεις μας έχουν πέσει λόγω της μείωσης στην κατανάλωση, αλλά θα συνεχίσουμε με αγάπη και πείσμα να παράγουμε γευστικά, αγνά, παραδοσιακά προϊόντα» δήλωσε στην «ΥΧ» η ταμίας του συνεταιρισμού, Αγγελική Τούλη.
Η ίδια εξηγεί πως μέχρι στιγμής οι γυναίκες του συνεταιρισμού δεν έχουν διασφαλίσει ένα ικανοποιητικό εισόδημα από τη συμμετοχή στη συνεταιριστική οργάνωση, γεγονός που οφείλεται και στην έλλειψη χρηματοδοτικών «εργαλείων», ώστε να επεκτείνουν τον εξοπλισμό του εργαστηρίου τους που θα οδηγούσε και στην αύξηση της παραγωγής.
Χειροποίητα προϊόντα χωρίς κέρδος, αλλά με όραμα
«Η ιδέα της δημιουργίας του συνεταιρισμού αποτελεί μια σύμπτυξη της ανάγκης των γυναικών για εργασία αλλά και της ανάγκης της συνέχισης της παράδοσης, με την παρασκευή χειροποίητων παραδοσιακών προϊόντων διατροφής που διακρίνονται για την υψηλή τους ποιότητα. Για παράδειγμα, ο τραχανάς γίνεται με το χέρι και όχι με μηχανήματα, τα γλυκά του κουταλιού δεν έχουν συντηρητικά και συσκευάζονται σε βάζα με τον παραδοσιακό τρόπο του βρασμού. Μερικά από τα προϊόντα που ξεχωρίζουν είναι τα παξιμαδάκια πορτοκαλιού και τα παξιμάδια πάπρικας, το γλυκό του κουταλιού καρότο κ.ά. Οι γυναίκες του συνεταιρισμού μας βγάζουν ένα πενιχρό εισόδημα, ωστόσο η αγάπη τους για την παράδοση περισσεύει» προσθέτει η πρόεδρος του συνεταιρισμού «Βαλμάδα», Ευαγγελία Ασίκη.
Μερικά από τα προϊόντα του συνεταιρισμού της Βαλμάδας -που σήμερα αριθμεί 10 μέλη- είναι παραδοσιακά ζυμαρικά, όπως διάφορα είδη τραχανά και χυλοπίτας, παξιμαδάκια πορτοκαλιού και πάπρικας, γλυκά του κουταλιού (τριαντάφυλλο, κολοκύθι, καρότο, κυδώνι, πορτοκάλι, σύκο, κεράσι κ.ά), μαρμελάδες (δαμάσκηνο, πορτοκάλι, μήλο), κουλουράκια αλμυρά με καρότο, σπανάκι, πάπρικα, κεφαλοτύρι, αλλά και γλυκά με ταχίνι, σοκολάτα, γλυκά του ταψιού, μουστοκούλουρα και λικέρ. Επίσης φτιάχνουν πεντανόστιμες πίτες και εποχιακά γλυκά, όπως μελομακάρονα και κουραμπιέδες και σιροπιαστά τα Χριστούγεννα και λαχταριστά τσουρέκια το Πάσχα.
Μέσω διαδικτύου
Το Ανατολικό, που βρίσκεται κοντά στο Δέλτα του Αξιού, δεν έχει ιδιαίτερη επισκεψιμότητα και τουριστική κίνηση. Έτσι, τα προϊόντα του γυναικείου συνεταιρισμού διατίθενται στους κατοίκους του χωριού και των δήμων της ευρύτερης περιοχής, αλλά και της Θεσσαλονίκης, ενώ μπορεί κανείς να τα προμηθευτεί μέσω του διαδικτύου στο ηλεκτρονικό κατάστημα του συνεταιρισμού (www.valmadashop.gr) ή κατόπιν τηλεφωνικής παραγγελίας στο τηλέφωνο 2310 718696.
Ο συνεταιρισμός παρέχει επίσης υπηρεσίες εστίασης, αναλαμβάνοντας την κάλυψη ποικίλων κοινωνικών εκδηλώσεων της τοπικής κοινωνίας αλλά και εκδηλώσεων των δήμων της ευρύτερης περιοχής.
Στα άμεσα σχέδια των γυναικών του Ανατολικού είναι να αναβαθμίσουν την ιστοσελίδα τους στο διαδίκτυο (www.valmadas.gr), μέσω της οποίας θα επιχειρήσουν την προώθηση των προϊόντων τους, ενώ όπως ανέφεραν στην «ΥΧ» θα επιδιώξουν και την ένταξή τους σε κάποιο πρόγραμμα χρηματοδότησης προκειμένου να ενδυναμώσουν την παραγωγική διαδικασία.
Ελένη Σταύρου
