Ζεστοί για προπωλήσεις σύσπορου οι παραγωγοί, αν η τιμή ξεπερνά τα 50 λεπτά

Από ομάδες και συνεταιρισμούς το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για συμβάσεις, ζωηρή παραμένει η ζήτηση στη φυσική αγορά

των Γιάννη Τσατσάκη, Γιώργου Ρούστα

Ανασχετικά στις τάσεις φυγής από τη βαμβακοκαλλιέργεια που είχαν εκδηλώσει το προηγούμενο διάστημα ουκ ολίγοι παραγωγοί φαίνεται ότι λειτουργεί το μοντέλο των προπωλήσεων το οποίο, βοηθούσης και της ευνοϊκής χρηματιστηριακής συγκυρίας, «λανσάρουν» φέτος για πρώτη φορά με τέτοια ένταση και σε τέτοια γενικευμένη μορφή τα εγχώρια εκκοκκιστήρια.

Ένας σημαντικός αριθμός καλλιεργητών έχει ήδη προχωρήσει στην υπογραφή συμβάσεων με τις οποίες «δεσμεύουν» ένα μέρος της καινούργιας σοδειάς τους σε συγκεκριμένη τιμή, ενώ ακόμα περισσότεροι είναι αυτοί που… το σκέφτονται «μαζεύοντας» επί του παρόντος προσφορές και αναζητώντας το κατάλληλο timing. Το τελευταίο, όπως είναι προφανές, έχει τη σημασία του: Μετά την αναρρίχηση στην περιοχή των 90 σεντς/λίμπρα στα τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου, η αγορά εμφάνισε αρκετή μεταβλητότητα, ωστόσο, τις τελευταίες μέρες κινείται στα 83-84 σεντς, κοντά δηλαδή στο κατώτατο όριο της διακύμανσης που διαφαίνεται για το επόμενο διάστημα.

Σε κάθε περίπτωση, όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ, το ενδιαφέρον των καλλιεργητών κινητοποιείται όταν οι προσφερόμενες τιμές για το σύσπορο κινούνται πάνω από τα 50 λεπτά/κιλό. Στη Θεσσαλία, για παράδειγμα, αυτό το διάστημα οι τιμές που προσφέρονται από τα εκκοκκιστήρια κινούνται, κατά μέσο όρο, γύρω από τα 53 λεπτά, συμπεριλαμβανομένων των μεταφορικών.

Πολλοί παραγωγοί, πάντως, εμφανίζονται διστακτικοί, καθώς, όπως αναφέρουν, δεν έχουν πλήρη εικόνα των υποχρεώσεων και των δικαιωμάτων που απορρέουν από μια συμφωνία προπώλησης. Ως εκ τούτου, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον εκδηλώνεται είτε από παραγωγούς που ασχολούνται πολλά χρόνια και έχουν διαμορφώσει μια συγκεκριμένη κουλτούρα γύρω από το προϊόν είτε από ομάδες παραγωγών και συνεταιρισμούς, οι οποίοι ακολουθούν από πέρυσι ή εδώ και κάποια χρόνια ένα παρόμοιο μοντέλο συνεργασίας με εκκοκκιστήρια για συγκεκριμένες ποικιλίες και ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Με «εγγύηση καλής εκτέλεσης»

Σημειωτέον εδώ ότι, μαζί με τη σύμβαση προπώλησης, ο παραγωγός υπογράφει ένα ιδιωτικό συμφωνητικό (εγγύηση καλής εκτέλεσης) με προκαθορισμένη ρήτρα για την περίπτωση που αθετηθεί εκ μέρους του η συμφωνία. Η εν λόγω ρήτρα καλύπτει το κόστος αντικατάστασης της ποσότητας από τα εκκοκκιστήρια και στις συμβάσεις που υπογράφονται αυτό το διάστημα στον θεσσαλικό κάμπο διαμορφώνεται κατά κανόνα στα 15 λεπτά/κιλό, ανάλογα φυσικά και με την τιμολογιακή πολιτική της κάθε επιχείρησης.

Από την πλευρά των εκκοκκιστών, εκφράζεται ικανοποίηση για τη μέχρι στιγμής ανταπόκριση των παραγωγών. «Πρόκειται ουσιαστικά για ένα καινούργιο εργαλείο, το οποίο φαίνεται ότι βρίσκει τον δρόμο του και εκπληρώνει τον στόχο για τον οποίο δημιουργήθηκε και ο οποίος δεν ήταν φυσικά να επηρεάσουμε συνειδήσεις», σημειώνει στην «ΥΧ» επιχειρηματίας του κλάδου. «Αυτό που προσπαθούμε να επικοινωνήσουμε στους παραγωγούς είναι ότι οι συνθήκες αυτήν τη στιγμή στην παγκόσμια αγορά είναι ευνοϊκές και ο μηχανισμός των προπωλήσεων δημιουργεί προϋποθέσεις κερδοφορίας για ολόκληρη την αλυσίδα αξίας του προϊόντος», συμπληρώνει ο ίδιος.

Κατά τη δική του πρόβλεψη και σε αντίθεση με τις απαισιόδοξες εκτιμήσεις που εκφράζονταν προ ολίγων μηνών, ο συνδυασμός των προπωλήσεων και των υποστηρικτικών θεμελιωδών θα συγκρατήσει φέτος τις «απώλειες» εκτάσεων για το βαμβάκι σε μονοψήφιο ποσοστό. «Αυτό που μας κάνει αισιόδοξους είναι ότι οι υψηλές χρηματιστηριακές τιμές συνοδεύονται και από αυξημένη κινητικότητα στη φυσική αγορά. Βλέπουμε, επίσης, μια διασπορά των αγοραστών. Δεν είναι μόνο η Κίνα που προχωρά σε αγορές, αλλά και άλλες χώρες», σχολιάζει ο συνομιλητής μας.

Yποστηρικτικά τα θεμελιώδη

Στις τελευταίες προβλέψεις του το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας (USDA) κάνει λόγο για αύξηση της παγκόσμιας κατανάλωσης κατά 4,1% τη σεζόν 2021-2022, πολύ πάνω δηλαδή από τον μακροχρόνιο μέσο όρο του 1,7%, σημειώνοντας ότι αυτή θα είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που η κατανάλωση θα υπερβεί την παραγωγή.

Αναμένει, επίσης, ότι τα παγκόσμια αποθέματα θα είναι μειωμένα κατά 3,2 δισ. μπάλες και ότι ο συνδυασμός ισχυρής ζήτησης-μειωμένου στοκ θα υποστηρίξει υψηλότερα επίπεδα τιμών, με τον δείκτη Α του Cotlook να αυξάνεται κατά 7 σεντς στα 90 σεντς/λίμπρα, δηλαδή στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων οκτώ ετών.

Oι βροχές πάνε πίσω τις σπορές

Στον θεσσαλικό κάμπο, πάντως, οι εκτιμήσεις των παραγωγών είναι πιο απαισιόδοξες σε ό,τι αφορά την πρόθεση σποράς, με τους περισσότερους να «βλέπουν» μια μείωση από 10% έως 15% στις καλλιεργούμενες εκτάσεις. Οι πρόσφατες έντονες βροχοπτώσεις είναι γεγονός ότι έχουν δημιουργήσει πολλά προβλήματα στα χωράφια, τα οποία δεν μπορούν να απορροφήσουν τον όγκο των νερών. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην επαρχία Φαρσάλων τη Δευτέρα και την Τρίτη έριξε 50 χιλιοστά βροχής, σύμφωνα με τοπικό μετεωρολογικό σταθμό.

Έντονα πλημμυρικά φαινόμενα σημειώθηκαν και στον Δήμο Παλαμά, ενώ σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΤΟΕΒ Τιτανίου, Βασίλη Γιαννάκο, 700 στρέμματα στα Ορφανά και 300 στρέμματα στο Πέτρινο, λόγω και των προβλημάτων που δημιούργησε ο «Ιανός», δεν πρόκειται να σπαρθούν φέτος. «Δυστυχώς, όποιες προεργασίες έγιναν πάνε χαμένες, ενώ ως περιοχή χάνουμε και το πλεονέκτημα της πρωιμότητας», καταλήγει ο γνωστός συνεταιριστής.

Πονοκέφαλος από τα εφόδια

Η αύξηση της τιμής των εφοδίων είναι ακόμη ένας παράγοντας που προβληματίζει τους βαμβακοπαραγωγούς. Σύμφωνα με τον Β. Γιαννάκο, «τα λιπάσματα έχουν αδικαιολόγητα αυξηθεί σε ποσοστό 30%, ενώ την ανιούσα θα πάρουν, όπως όλα δείχνουν, και τα σπόρια και τα φυτοφάρμακα. Πρέπει να βρεθεί τρόπος να ελεγχθεί η αισχροκέρδεια, αλλιώς ολοένα και περισσότεροι θα στρέφονται στα σιτηρά και στο καλαμπόκι».