Μια άτυπη συνάντηση αγροτών από τη Γερμανία με αγρότες από τον Αγροτικό Σύλλογο Σουφλίου έφερε στο φως πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για την οργάνωση και διαχείριση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων στη Γερμανία όπως και διαφορές ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γερμανία. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, η ομάδα των Γερμανών Αγροτών προήλθε από το κρατίδιο της Baden-Wuertemberg, γύρω από την πόλη Crailsheim, περίπου στη μέση ανάμεσα στη Στουτγκάρδη και τη Νυρεμβέργη στη Νότια Γερμανία. Είναι μια περιοχή με μέτρια ποιότητα εδάφους, πολλούς διαφορετικούς κλάδους δραστηριοτήτων στην κάθε εκμετάλλευση και αρκετά μεγάλο ποσοστό κτηνοτροφίας (χοίροι, βοοειδή, γαλοπούλες). Η Crailsheim έχει επίσης αναπτυγμένη βιομηχανία.
O περιορισμός σε μικρό κύκλο ατόμων επέτρεψε μια ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων και πληροφοριών. Τα στοιχεία παρά κάτω προέρχονται από συζήτηση και έχουν σχέση με τα συγκεκριμένα άτομα, τις αντίστοιχες εκμεταλλεύσεις και εμπειρίες και την περιοχή στη Γερμανία όπου έχουν τις εκμεταλλεύσεις τους. Δεν πρόκειται για βιβλιογραφικά δεδομένα ούτε πληροφορίες από ειδικούς, παρά μόνο μια ένδειξη για το πώς λειτουργεί ο αγροτικός τομέας στη Γερμανία.
Ασφάλιση
Μια Γερμανική εκμετάλλευση πληρώνει για την ασφάλεια για σύνταξη 230 €/μήνα. Πληρώνουν ο άντρας και η γυναίκα ξεχωριστά (2*230 = 460 €). Σε περίπτωση που ο ένας εργάζεται σε εξoαγροτική εργασία και ασφαλίζεται σε άλλο ταμείο, συνεχίζει ο άλλος υποχρεωτικά να πληρώνει την αγροτική ασφάλεια αν δεν δηλώνει και αυτός εξoαγροτικό εισόδημα. Όποιος έχει περισσότερα από 80 στρ. υποχρεωτικά ασφαλίζεται στο Αγροτικό Ασφαλιστικό Ταμείο (αντίστοιχο «ΟΓΑ»). Τα στοιχεία λαμβάνονται αυτόματα από την ετήσια δήλωση ΟΣΔΕ. Όποιος κερδίζει σαν μισθωτός περισσότερα από 450 €/μήνα μπορεί να φύγει από την Αγροτική Ασφάλιση. Η κατάσταση σε ασφαλιστικό φορέα γίνεται με βάση την φορολογική δήλωση (και το ύψος του εισοδήματος των δραστηριοτήτων ενός ατόμου) και τον αντίστοιχο χρόνο εργασίας σε κάθε τομέα. Λόγω της υποχρεωτικής ασφάλισης και των δύο συζύγων, η ασφάλιση στον αγροτικό τομέα δεν είναι πολύ δημοφιλής.
Η αντίστοιχη σύνταξη είναι 380 €/μήνα (με 30 χρόνια ασφάλισης) και 480 €/μήνα (με 40 χρόνια). Η έναρξη είναι σε ηλικία 65 ετών (μέχρι το 2032 θα ανέβει στα 67). Για να πάρει κανείς αγροτική σύνταξη πρέπει να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 180 μήνες (15 χρόνια). Το κράτος θεωρεί αυτή την σύνταξη συμπληρωματική. Πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη από τον αγρότη και για άλλες πηγές εισοδήματος όταν βγει στη σύνταξη (μερίδιο σε αγροτική εταιρία, ιδιωτική ασφάλιση, πώληση περιουσιακών στοιχείων, συμφωνία με τους διαδόχους της εκμετάλλευσης). Αγροτική σύνταξη παίρνουν μόνο όσοι έχουν μεταβιβάσει την εκμετάλλευση σε άλλα χέρια. Συνταξιούχοι μπορούν να κρατήσουν μέχρι 20 στρ. αροτραίων καλλιεργειών (χωρίς κηπευτικά ή δέντρα). Το όριο αυτό ανέβηκε πρόσφατα στα 80 στρ. Πρέπει να σημειωθεί ότι η μέση έκταση μιας αγροτικής εκμετάλλευσης στη Γερμανία είναι 460 στρ. (στην Ελλάδα 47 στρ.).
Η εισφορά για την ιατρική περίθαλψη εξαρτάται από το μέγεθος και τις καλλιέργειες της εκμετάλλευσης και ανέρχεται κατά μέσο όρο 250 €/μήνα/εκμετάλλευση (από 90-520 €). Εκτός από την ασφάλεια αυτή πληρώνεται υποχρεωτικά ένα ποσό για την ασφάλεια από ατυχήματα αγροτών και εργαζομένων στην γεωργία. Το ποσό αυτό είναι 1500 – 2500€ /έτος/εκμετάλλευση. Το ύψος έχει σχέση με την επικινδυνότητα του κλάδου της εκμετάλλευσης. Π.χ. θεωρείται πιο επικίνδυνο να εκτρέφει κανείς βοοειδή παρά κοτόπουλα. Η ασφάλεια αυτή καλύπτει και έναν αντικαταστάτη του αγρότη σε περίπτωση ατυχήματος.
Λόγω του ότι το αγροτικό ταμείο ασφάλισης δεν μπορεί να καλύψει τα έξοδά του, στηρίζεται από το Γερμανικό κράτος με 3,6 εκατ. €/έτος.
Η ασφάλιση των καλλιεργειών (αντίστοιχο «ΕΛΓΑ») είναι εθελοντική και ιδιωτική. Συνήθως, οι Γερμανοί αγρότες (όχι όλοι) ασφαλίζονται μόνο για περίπτωση χαλαζιού. Η εισφορά είναι περίπου 1,7 €/στρ (17 €/ha) – ανάλογα με την καλλιέργεια και την ασφαλισμένη αξία που επιλέγει κανείς.
Άλλα συνηθισμένα σταθερά έξοδα ασφάλισης μια αγροτικής εκμετάλλευσης είναι:
- Ασφάλιση αστικής ευθύνης (για τυχόν ζημιές όπως π.χ. διαρροή κοπριάς σε ρέμα, μεταφορά χώματος από αγροτικό μηχάνημα σε δρόμο όπου γλιστράει ένα μηχανάκι και τραυματίζεται ο οδηγός), κατ’ εκτίμηση 600-800 €/έτος
- Ασφάλεια κτιρίων (φωτιάς, πλημμύρας κ.α.) ανάλογα με τα μ3 – κατά μέσο όρο 1500-2500 €/έτος
- Ασφάλεια νομικής προστασίας 200-400 €/έτος
- Ασφάλεια για τρακτέρ (όπως του αυτοκινήτου)
- Ενδεχομένως ασφάλεια μηχανημάτων, εξοπλισμού κλπ.
Φορολογία
Στην φορολογία δεν υπάρχει διάκριση ανάμεσα σε αγρότες και μη αγρότες. Πολύ μικρές εκμεταλλεύσεις (<200 στρ. ή <50 Μονάδες Ζωϊκού κεφαλαίου) φορολογούνται με τεκμαρτά. Αν όμως η εφορία έχει την εντύπωση ότι μια μικρή εκμετάλλευση δεν πληρώνει αντίστοιχους με το πραγματικό της εισόδημα, μπορεί να ζητήσει την τήρηση βιβλίων ανά περίπτωση. Εκμεταλλεύσεις > 500.000 € τζίρο ή/και κέρδη >50.000 €/έτος ή/και εκτάσεις με αντικειμενική αξία >25.000 € κρατάνε υποχρεωτικά βιβλία. Ανέκαθεν συνυπολογίζονταν και οι επιδοτήσεις σαν έσοδα της εκμετάλλευσης.
Οποιος κρατά βιβλία, πρέπει να εμφανίσει κέρδος. Αλλιώς, η εφορία τον θεωρεί ερασιτέχνη. Ο ερασιτέχνης δεν έχει δικαίωμα να δικαιολογήσει έξοδα για την αγροτική ενασχόληση. Σε έναν νέο αγρότη, η εφορία δίνει μερικά χρόνια περιθώριο μέχρι να μπει στην παραγωγή. Αν μετά από αυτό το χρονικό διάστημα δεν έχει κέρδος, αφαιρούνται εκ των υστέρων τα έξοδα όλων των προηγούμενων ετών (ενοίκιο, μηχανήματα, αποσβέσεις, πετρέλαιο, σπόροι, λιπάσματα κλπ.). Το ποσό αυτό φορολογείται εκ των υστέρων για όλα τα προηγούμενα χρόνια. Γι’αυτόν τον λόγο, εκμεταλλεύσεις, που έχουν κάνει μεγάλες επενδύσεις, πρέπει να φροντίζουν να έχουν μεγάλα έσοδα ώστε να μπορούν να καλύψουν τις αποσβέσεις χωρίς να εμφανίσουν ζημιές στην εφορία.
Η επιστροφή ΦΠΑ δεν αποτελεί θέμα για εκμεταλλεύσεις στη Γερμανία γιατί αντλούν τα κέρδη τους από την πώληση προϊόντων. Ο ΦΠΑ των εσόδων (που είναι μεγάλα) καλύπτει μακρόχρονα τον ΦΠΑ των εξόδων.
Σε μια φορολογική δήλωση αθροίζονται τα έσοδα όλων των ασχολιών ενός ατόμου – εξωγεωργικές και μη. Ζημιές ή κέρδη μεταφέρονται ανάμεσα στο ζευγάρι. Το αφορολόγητο είναι 8.300 €/άτομο (16.600 €/ζευγάρι) και 4.500 €/παιδί. Ο τι υπερβαίνει το αφορολόγητο, φορολογείται με συντελεστή 20% που ανεβαίνει σταδιακά μέχρι 48 % – άσχετα από την προέλευση του εισοδήματος.
Η αρχή του έτους φορολόγησης επιλέγεται μια φορά από τον κάθε αγρότη (1.7. ή 1.1., σε αμπέλια και 1.9.) και παραμένει χωρίς να υπάρχει δυνατότητα αλλαγής μετά.
Είναι συνηθισμένο να φτιάχνονται μικρές εταιρίες ανάμεσα στο ζευγάρι ή πατέρα με υιό, μερικές φορές και ανάμεσα σε εκμεταλλεύσεις. Αυτό γίνεται να ενταχθεί σταδιακά ο νέος αγρότης στην εκμετάλλευση, δηλαδή στην αρχή με λιγότερη ευθύνη και λιγότερο μερίδιο. Επίσης μπορούν μοιράζονται τα κέρδη ώστε να προκύψει χαμηλότερη φορολογία/άτομο ή να μοιραστεί ο χρόνος εργασίας σε περίπτωση που ένας από τους δύο θέλει να αξιοποιήσει κάποια οικονομική στήριξη για γονική άδεια ή κάτι παρόμοιο. Αναφέρθηκε σαν παράδειγμα ένα ζευγάρι των παρευρισκόντων όπου ο καθένας έχει την δική του εξωαγροτική ενασχόληση, ένας έχει την δική του αγροτική εκμετάλλευση, υπάρχουν φωτοβολταϊκά και μια αγροτική εκμετάλλευση από κοινού.
Η επιστροφή του φόρου στο πετρέλαιο γίνεται στο τέλος του έτους κατόπιν προσκόμισης όλων των παραστατικών αγοράς πετρελαίου σε συνάρτηση με την καλλιεργούμενη έκταση και τους ελκυστήρες της εκμετάλλευσης (αφαιρούνται ποσά για ΙΧ πετρελαίου ή μισθωμένη εργασία για άλλους αγρότες). Η τιμή πετρελαίου είναι αυτή τη στιγμή περίπου στο 1,10 € και η επιστροφή στα 0,21 €/λ. πετρέλαιο.
Δεν υπάρχει ξεχωριστό τιμολόγιο για αγροτικό ρεύμα. Υπάρχουν πλέον αρκετοί προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος στη Γερμανία, αν και οι τιμές δεν διαφέρουν ιδιαίτερα. Συνήθως πέφτει η τιμή σε περίπτωση μεγάλης κατανάλωσης.
Η εφορία κάνει τακτικούς ελέγχους επί τόπου στις εκμεταλλεύσεις που διαρκούν συνήθως 1-2 ημέρες και αφορούν εκτός από το τρέχον έτος και τα προηγούμενα έτη. Ανάλογα με το μέγεθος της εκμετάλλευσης, της διακύμανσης του κέρδους και σύμφωνα με κάποια άλλα κριτήρια γίνονται οι έλεγχοι αυτοί από κάθε χρόνο μέχρι και κάθε 10-15 χρόνια. Κυρίως ελέγχεται η πληρότητα και η λογική συνάρτηση των στοιχείων που δηλώνει κανείς. Η εφορία μπορεί όμως να χρησιμοποιεί και άλλα στοιχεία (π.χ. αγγελία πώλησης μηχανημάτων του αγρότη στην εφημερίδα).
Τιμές
Οι τιμές για φυτικά αγροτικά προϊόντα ανάμεσα στα δύο κράτη δεν διαφέρουν (αναφέρθηκαν σιτηρά, ενσίρωση). Μεγάλη διαφορά υπάρχει όμως στα εφόδια. Γερμανοί αγρότες πετυχαίνουν τιμές 30-50% χαμηλότερες από τις Ελληνικές για σπόρους και λιπάσματα. Εκεί φαίνεται ότι παίζει ρόλο ο ανταγωνισμός των προμηθευτών στη Γερμανία, οι μεγάλες ποσότητες αγοράς ανά εκμετάλλευση και οι ποικίλες δυνατότητες προέλευσης εφοδίων – από διπλανές χώρες (ενταγμένες στην ΕΕ) , με πολλά μεταφορικά μέσα (από ποτάμια/μεγάλα κανάλια, με φορτηγό, τραίνο) και χύμα προϊόντων.
Ακαλλιέργητα χωράφια δεν θα δει κανείς στη Γερμανία. Η γη είναι δυσεύρητη. Οι τιμές για την ενοικίαση των χωραφιών στη Γερμανία είναι άνω των 15 €/στρ.. Η τιμή διαφέρει ανάλογα με την περιοχή και έχει σχέση κατά κανόνα με δυο παράγοντες: Πρώτον, με την ανάγκη των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων να μεγαλώνουν για να παραμένουν ανταγωνιστικές και συγχρόνως να καλλιεργούν γη αντίστοιχου μεγέθους με τον αριθμό των ζώων για την διανομή των ζωϊκών αποβλήτων. Δεύτερον, με την υψηλή επιδότηση μονάδων παραγωγής βιοαερίου προερχόμενων συνήθως από ζωϊκά απόβλητα και αγροτικές καλλιέργειες (κυρίως καλαμπόκι). Οι μονάδες αυτές λαμβάνουν τόσο καλή τιμή στο ρεύμα που παράγουν από βιοαέριο ώστε τους συμφέρει να νοικιάζουν γη ακόμα και με 85 €/στρ.
Αγροτικός τομέας
Τα μεγάλα μεγέθη των γερμανικών εκμεταλλεύσεων μπορεί να κάνουν εντύπωση – όπως και η απασχόληση αντίστοιχου μικρού αριθμού ατόμων σ’αυτά. Αλλά αυτά τα μεγέθη συνοδεύονται από τεράστια χρέη. Ο μικρός αριθμός εργατικών χεριών συνοδεύεται από υψηλές επενδύσεις σε μηχανήματα. Εναλλακτικά νοικιάζονται μηχανήματα με ή χωρίς χειριστή. Όλες οι μεγάλες αγροτικές εκμεταλλεύσεις με γαλακτοφόρες αγελάδες έχουν πλέον αυτόματο αρμεκτήριο και ελεγχόμενη από υπολογιστή ατομική χορήγηση συμπυκνωμένης τροφής ανά αγελάδα. Ο ένας από τους παρευρισκόμενους Γερμανούς εκτρέφει 150 γαλακτοφόρες αγελάδες και έχει 1,5 εκατ. € χρέη στην τράπεζα. Όμως – «Δεν φτάσαμε εκεί που είμαστε από την μία μέρα στην άλλη. Με μικρά βήματα γίνονται οι αλλαγές.» λέει χαρακτηριστικά. Οι εκμεταλλεύσεις σπρώχνονται από την αγορά να μεγαλώνουν για να μειώσουν το κόστος παραγωγής. Οποιος δεν αντέχει στον ανταγωνισμό των βιομηχανοποιημένων παραγωγικών μονάδων της πρώην ανατολικής Γερμανίας, των άλλων γειτονικών κρατών ή της παγκόσμιας αγοράς, φεύγει από τη γεωργία και νοικιάζει τα χωράφια του σε άλλους που θέλουν να αυξήσουν γη και ζωϊκό κεφάλαιο.
Το θετικό στη Γερμανία είναι ότι υπάρχει ζήτηση στην αγορά εργασίας, αν και αυτό διαφέρει πάρα πολύ από περιοχή σε περιοχή. Πολλές επιχειρήσεις και βιομηχανίες στην περιοχή της Crailsheim εκτιμούν ιδιαίτερα τους αγρότες σαν εργαζόμενους επειδή «κόβει το μάτι τους», έχουν εμπειρία με μηχανήματα, είναι συνεπείς και δεν φοβούνται την δουλειά. Ακόμα και πενηντάρηδες που αποφασίζουν να περιορίζουν την αγροτική εκμετάλλευση γιατί «δεν βγαίνει», βρίσκουν σχετικά γρήγορα μια εξωαγροτικη απασχόληση. Τα παιδιά αγροτών μαθαίνουν συχνά ένα εξωαγροτικό επάγγελμα πριν αποφασίζουν να ασχοληθούν μόνιμα με τη γεωργία.
Η τάση της μείωσης του αγροτικού επαγγέλματος στη Γερμανία αντικατοπτρίζεται και στον αριθμό των αγροτικών εκμεταλλεύσεων: Ενώ στην Ελλάδα ο αριθμός παραμένει σχεδόν σταθερός εδώ και 25 χρόνια (1990: 850.000, 1997: 850.000, 2007: 860.000, 2013: 710,000), στη Γερμανία παρατηρείται μια συνεχόμενη μείωση (2000: 470.000, 2007: 370.000, 2013: 285.000).
Το κατά πόσο κανείς θεωρείται αγρότης ή όχι δεν αποτελεί αντικείμενο αντιπαράθεσης στη Γερμανία. Η συντριπτική πλειοψηφία των εκμεταλλεύσεων έχει και εξωαγροτικές ασχολίες όπως διδασκαλία, μισθωτή εργασία, παροχή υπηρεσιών για αγρότες και δήμους, φωτοβολταϊκα, εμπορία αγροτικών εφοδίων, αγροτουρισμό, μεταποίηση αγροτικών προϊόντων κ.α. Δεν υπάρχουν διακρίσεις ανάμεσα σε «κατά κύριο επάγγελμα αγρότες» και άλλους αγρότες. Οποιος μπορεί να αποδείξει ότι «παράγει έργο», δηλαδή έχει παραγωγή και κέρδη από αγροτική δραστηριότητα, μπορεί να ενταχθεί σε προγράμματα κλπ. Ολοι (και οι ερασιτέχνες αγρότες) παίρνουν την βασική στρεμματική ενίσχυση.
Ένα χαρακτηριστικό της Γερμανίας είναι το ξεκάθαρο καθεστώς κατοχής των εκτάσεων. Το κτηματολόγιο εκεί πάει περίπου 200 χρόνια πίσω. Τα σύνορα των τεμαχίων είναι σταθερά, κατοχυρωμένα και δημοσίως προσβάσιμα στο διαδίκτυο. Δεν υπάρχουν κοινόχρηστες βοσκές.
Οι δηλώσεις καλλιέργειας γίνονται από τον κάθε αγρότη μόνο του μέσω Internet. Αν θέλει, μπορεί να βοηθηθεί από ειδικούς (π.χ. ομάδα παραγωγών ) η να παρακολουθήσει αντίστοιχο σεμινάριο από την ΔΑΟΚ. Η ΔΑΟΚ κανονίζει με τον καθένα (πριν την οριστικοποίηση της δήλωσης) μια συνάντηση όπου ελέγχεται η δήλωση και διορθώνονται τυχόν λάθη. Αλλα στοιχεία που τηρούνται υποχρεωτικά από τον κάθε αγρότη μέσω Internet είναι το μητρώο εισροών/εκροών (που συνοδεύεται από ισοζύγιο λίπανσης), το μητρώο ζώων και τα στοιχεία φαρμακευτικής αγωγής των ζώων. Το τελευταίο τηρείται συνήθως από τον επιβλέποντα κτηνίατρο (που πληρώνεται γι’αυτό). Η ευθύνη για τις όποιες δηλώσεις είναι πάντα του αγρότη, άσχετα ποιός τον βοηθάει η αναλαμβάνει να κάνει τις καταχωρήσεις.
Προγράμματα Επιδοτήσεις – Εκπαίδευση
Για Νέους Αγρότες υπάρχει μια δέσμη μέτρων που διαφέρει από κρατίδιο σε κρατίδιο της Γερμανίας (όπως και οι άλλες επιδοτήσεις στον αγροτικό τομέα όπως βιολογική γεωργία, αγροπεριβαλλοντικά, Σχέδια Βελτίωσης κλπ.). Αυτό μπορεί συμπεριλαμβάνει φθηνά δάνεια, εκπαίδευση, συμβουλές, συντονισμός μεταφοράς εκμεταλλεύσεων σε Νέους χωρίς γη, προτεραιότητα Νέων στην ενοικίαση εκτάσεων κ.α.
Τη νέα επιδότηση για Νέους Αγρότες λαμβάνουν και οι δύο σύζυγοι εφόσον υφίστανται και οι δύο εκμεταλλεύσεις για τουλάχιστον ένα έτος. Εντάσσονται άτομα κάτω των 40 ετών και με λιγότερα από 5 χρόνια δραστηριότητα σαν αρχηγός εκμετάλλευσης.
Τα αντίστοιχα «Σχέδια Βελτίωσης» δεν συμπεριλαμβάνουν μηχανήματα αλλά κυρίως κτιριακές εγκαταστάσεις με σχετικό εξοπλισμό (στάβλοι, μεταποίηση, αγροτουρισμός). Η δυνατότητα ένταξης ελέγχεται από την Δ/νση Αγροτικής Ανάπτυξης στη βάση των βιβλίων (της εφορίας) της κάθε εκμετάλλευσης ξεχωριστά. Πρέπει να έχει προηγηθεί τήρηση βιβλίων τουλάχιστον για ένα έτος. Στα βιβλία καταγράφονται αναλυτικότατα όλα τα στοιχεία της εκμετάλλευσης – αποθήκες & αποθηκευμένα προϊόντα, μηχανήματα, ζώα, αποσβέσεις, δανειακές υποχρεώσεις, έσοδα, έξοδα, προσωπικό κλπ. Κατόπιν ολοκλήρωσης των επενδύσεων παρακολουθείται η κερδοφορία της εκμετάλλευσης με πραγματικά στοιχεία. Ανάλογα επιτρέπεται η ένταξη σε άλλο επενδυτικό πρόγραμμα ή όχι.
Η εκπαίδευση είναι βασική προϋπόθεση για την ένταξη σε επενδυτικό πρόγραμμα. Αυτό σημαίνει τρία χρόνια βασική επαγγελματική αγροτική εκπαίδευση (συνδυασμός σχολής / σεμιναρίων με εργασία σε αγροκτήματα με δικαίωμα εκπαίδευσης – κάτι που μοιάζει λίγο με την Αμερικάνικη Γεωργική Σχολή) και μια τρίχρονη τεχνική εκπαίδευση τύπου ΙΕΚ.
Οι επισκέπτες Γερμανοί αγρότες
Οι Γερμανοί επισκέφτηκαν την Ελλάδα στα πλαίσια ενός ομαδικού ταξιδιού με σκοπό να γνωρίσουν την Ελληνική Γεωργία και συγχρόνως να κάνουν τουρισμό. Το ταξίδι αυτό διοργανώθηκε από τον Maschinenring Crailsheim (Σύλλογο Αγροτικών Μηχανημάτων) – μια μεγάλη Ομάδα παραγωγών. Η οργάνωση τέτοιων ταξιδιών για τα μέλη του είναι μια από τις πολλές δραστηριότητες του Συλλόγου που ιδρύθηκε πριν από περίπου 35 χρόνια με 250 μέλη και ένα μηχάνημα, ένα ειδικό γραμμικό σκαλιστήρι. Ο σκοπός είναι η από κοινού χρήση ειδικών μηχανημάτων της ομάδας ή των μελών του. Σήμερα, ο σύλλογος απαριθμεί 700 μέλη, έχει δυο θυγατρικές εταιρίες με τζίρο 2,5 εκατ. €/έτος, 5 διοικητικούς υπαλλήλους και 50 άλλους εργαζόμενους πλήρους και μερικής απασχόλησης, περιστασιακούς και μόνιμους. Οι θυγατρικές αναλαμβάνουν και εργασίες για δήμους και επιχειρήσεις οι οποίες εκτελούνται από τα μέλη του Συλλόγου όπως καθαρισμός χιονιού, συντήρηση πρασίνου για Δήμους και ιδιώτες, δημιουργία και συντήρηση κήπων, αντικατάσταση αγρότης σε περίπτωση ασθενείας ή ατυχήματος. Συχνά απασχολούνται αγρότες με εκμεταλλεύσεις που έχουν εποχιακά «κενά» εργασίας ή αγρότες που έχουν κλείσει την αγροτική τους εκμετάλλευση. Ο φόβος ότι κάποιοι «τσαπατσούλιδες» χαλάνε τα μηχανήματα – ένα θέμα που απασχολεί και στη Γερμανία τους αγρότες – αποδείχθηκε αβάσιμος. Όλα τα μηχανήματα είναι ασφαλισμένα ώστε τυχόν ζημιές και φθορές καλύπτονται από την ασφάλεια. Τα μηχανήματα ελέγχονται όταν φεύγουν από την βάση. Οταν επιστρέφουν ελέγχεται ξανά αν βρίσκονται στην ίδια κατάσταση.
Ο σύλλογος εκδίδει ενημερωτικό φυλλάδιο, μεταφέρει πληροφορίες (αγορά/πώληση μηχανημάτων), συνδιοργανώνει εκδηλώσεις (παρουσιάσεις μηχανημάτων, γιορτές, επίσκεψη και περίπτερα εκθέσεων), συντονίζει εργασίες (εδαφολογική δειγματοληψία και αναλύσεις) κ.α. Μέχρι και επιχειρήσεις που κάνουν παρόμοιες δουλειές (π.χ. παραγωγή ενσίρωση για λογαριασμό αγροτών), προτιμούν κατά καιρούς να αξιοποιήσουν την δομή της Ομάδας. Η βασική αιτία γι’αυτό είναι ότι η ομάδα εφορμόζει ένα σύστημα αυτόματης άμεσης μεταφοράς χρημάτων από τον πελάτη στον πάροχο της υπηρεσίας μέσω τραπέζης. Αυτό σημαίνει ότι αυτός που κάνει την εργασία δεν χρειάζεται να περιμένει ή να παρακαλάει για να πληρωθεί από τον αγρότη…
Από τους Γερμανούς τέθηκε το θέμα του τρόπου αντιμετώπισης των ζωονόσων στα σύνορα με την Τουρκία. «Κανονικά θα έπρεπε η Ευρώπη να αποζημιώνει τα ζώα που θανατώνονται στον Εβρο. Στην ουσία μας προστατεύουν εμάς που εκτρέφουμε ζώα στο κέντρο της Ευρώπης» σχολίασε ένας επισκέπτης κτηνοτρόφος Γερμανός.
Στη διάρκεια της συζήτησης φάνηκαν βασικές διαφορές ανάμεσα στις δύο χώρες όπως
Η ασφάλεια και σταθερότητα (νομική, φορολογική, κτηματολογική) στη Γερμανία
Η εξατομικευμένη προσέγγιση της κάθε εκμετάλλευσης με τακτικούς ελέγχους στη Γερμανία (από την εφορία, για επιδοτούμενα προγράμματα κλπ.)
Η έλλειψη ολοκληρωμένης εκπαίδευσης αγροτών και συστήματος αγροτικών συμβουλών στην Ελλάδα
Η προβληματική ιστορία στον συνεργατισμό στην Ελλάδα
Πολλά ήταν όμως και τα κοινά στοιχεία, όπως η σύγκρουση ανάμεσα στις γενιές σχετικά με το σε ποια ηλικία πρέπει να μεταφερθούν οι εκμεταλλεύσεις σε νεότερους αγρότες. Διαφάνηκε ότι και στη Γερμανία η γραφειοκρατία βασιλεύει – αναφέρθηκε μια περίπτωση σταβλικής εγκατάστασης που έκανε 4 χρόνια για να αδειοδοτηθεί – μια η απόσταση από μια προστατευόμενη περιοχή, μια η αλλαγή νομοθεσίας, μια τα ιδιοκτησιακά κλπ.
Η ανταλλαγή απόψεων βοήθησε τους Γερμανούς στην καλύτερη κατανόηση των προβλημάτων της Ελληνικής οικονομίας και ιδιαίτερα των αγροτών. Στο τέλος αναφέρθηκαν δυο Γερμανικές παροιμίες : «Η ισχύς εν τη ενώσει» και «Όταν θέλεις να μαζέψεις τρεις αγρότες κάτω από ένα καπέλο, πρέπει να ξεκάνεις τους δύο.» Με τόσο αντίθετες εκφράσεις μπορεί να περιγράφεται μια πραγματικότητα που βρίσκεται κάπου στην μέση – στη Γερμανία όπως και στην Ελλάδα.
Ο Συνεταιρισμός θα χαρεί να φιλοξενήσει και να ξεναγήσει μια ομάδα Ελλήνων στην περιοχή τους στη Γερμανία.
