Βοιωτία: Ανησυχητικά τα ευρήματα ρύπανσης στον Ασωπό ποταμό

Μπορεί οι κύριες πηγές του Ασωπού να βρίσκονται στον Κιθαιρώνα, στην πορεία του όμως περνά από τη βιομηχανική ζώνη των Οινοφύτων και καταλήγει στον Νότιο Ευβοϊκό κόλπο. Μέσα από αυτήν τη διαδρομή, για ολόκληρες δεκαετίες επήλθε σοβαρή ρύπανση στον υδροφόρο ορίζοντα από υπολείμματα τοξικών λυμάτων των βιομηχανιών της ευρύτερης περιοχής. Το τελευταίο διάστημα γίνεται μία προσπάθεια αποκατάστασης του περιβάλλοντος, όμως τα αποτελέσματα παραμένουν αρνητικά.

Με βάση τα αποτελέσματα τετραετούς έρευνας του εργαστηρίου Αναλυτικής Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών για λογαριασμό της Περιφέρειας Αττικής, στο ποτάμι ανιχνεύεται ένας τεράστιος αριθμός χημικών ενώσεων που συνδέονται άμεσα με τη βιομηχανική και γεωργική δραστηριότητα. Σύμφωνα με τον Νικόλαο Θωμαΐδη, καθηγητή Αναλυτικής Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών, τα δείγματα που λήφθηκαν όλα αυτά τα χρόνια, δηλαδή από τον Σεπτέμβριο του 2017 μέχρι και σήμερα, έδειξαν ότι οι ρύποι αυτοί, παραμένοντας στο νερό ή στο χώμα, αλλάζουν μορφή και πολλαπλασιάζονται, με άγνωστη τοξικότητα για το οικοσύστημα.

Σε ό,τι αφορά στον τομέα των φυτοφαρμάκων, βρέθηκαν υπολείμματα εντομοκτόνων, ζιζανιοκτόνων και μυκητοκτόνων. Οι ποσότητες των φυτοφαρμάκων δείχνουν να έγινε σημαντική κατάχρηση από τους αγρότες. Το ενδιαφέρον εστιάζεται στην εποχική διακύμανση και την εξέλιξή τους.

Για παράδειγμα, η μετολαχλόρη εντοπίζεται 32 φορές περισσότερο τον χειμώνα από την άνοιξη. Την άνοιξη ανίχνευσαν τον μεταβολίτη της, δηλαδή η δραστική ουσία δεν εξαφανίστηκε από το έδαφος, απλά μετασχηματίστηκε σε διαφορετική μορφή, και δεν γνωρίζουν τις οικοτοξικολογικές επιδράσεις των μεταβολιτών των φυτοφαρμάκων και άλλων χημικών ουσιών. Τα ευρήματα δείχνουν περιστασιακό ξεφόρτωμα χημικών ουσιών ή και άλλων οργανικών φορτίων, τα οποία συνδέονται με τις ημέρες των βροχοπτώσεων. Μέσα από τους ελέγχους εντοπίστηκαν μεγάλες ποσότητες από βιοφαινόλες, δηλαδή απόβλητα ελαιοτριβείων.

Οι διαδικασίες ολοκλήρωσης του προγράμματος προβλέπεται ότι θα τελειώσουν τον Σεπτέμβριο του 2020. Το πρόγραμμα αυτό είναι πιλότος, έτσι όπως διαμορφώνεται από τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι συμμετέχοντες ερευνητές παρουσίασαν τα συμπεράσματά τους σε διάφορα συνέδρια και περιοδικά και, όπως προβλέπεται, τους επόμενους μήνες θα ανακοινωθούν και τα αποτελέσματα για τις γεωτρήσεις και το πόσιμο νερό.