Τα κράτη-μέλη της ΕΕ συμφώνησαν στη χαλάρωση των περιορισμών που επηρεάζουν τις διεθνείς εξαγωγές ρωσικών λιπασμάτων, μετά τη συνάντηση των πρεσβευτών των «27» στις Βρυξέλλες, στο πλαίσιο της συμφωνίας για το ένατο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ σε βάρος της Μόσχας. Όλα αυτά, παρά την απροθυμία των ανατολικών κρατών-μελών στην επιλεκτική χαλάρωση του κλοιού στο εμπόριο της Ρωσίας, αλλά και τις έντονες αντιδράσεις της Ουκρανίας.
Στις συνομιλίες της 15ης Δεκεμβρίου, οι πρεσβευτές της ΕΕ διαφώνησαν στο θέμα της άρσης των κυρώσεων, όσον αφορά το εμπόριο λιπασμάτων από τη Ρωσία, ένα θέμα που είχε καθυστερήσει την έγκριση του ένατου πακέτου κυρώσεων.
Το σκεπτικό της ομάδας των δυτικοευρωπαϊκών κρατών, η οποία τάχθηκε υπέρ της χαλάρωσης, ήταν να διευκολύνει τις εξαγωγές και να συμβάλει στην απελευθέρωση των ρωσικών λιπασμάτων που είχαν συσσωρευθεί στα ευρωπαϊκά λιμάνια, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι θαλάσσιες εξαγωγές θα φτάσουν στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Στον αντίποδα, οι εκπρόσωποι των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, με επικεφαλής την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής, κατέστησαν σαφές ότι δεν επιθυμούσαν καμία χαλάρωση των περιορισμών, προς αποφυγή της βελτίωσης της οικονομικής κατάστασης των φιλοκυβερνητικών Ρώσων ολιγαρχών, που συνδέονται με τη βιομηχανία λιπασμάτων.
Υπενθυμίζεται ότι η Ρωσία είχε προτάξει την ανάγκη για διαφύλαξη της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας, όταν είχε επανειλημμένα ζητήσει την «άρση όλων των εμποδίων» στις εξαγωγές λιπασμάτων κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την επέκταση της Πρωτοβουλίας για τα Σιτηρά στη Μαύρη Θάλασσα.
Ανταποκρινόμενα σε αυτά τα επαναλαμβανόμενα αιτήματα, τα Ηνωμένα Έθνη παρότρυναν την ΕΕ και τις ΗΠΑ να απελευθερώσουν τα φορτία λιπασμάτων που έχουν κατασχεθεί στα ευρωπαϊκά λιμάνια.
Τελικά, οι πρεσβευτές συμφώνησαν σε μια πρόταση που παρέχει εξαίρεση μόνο για ένα «περιορισμένο» εύρος θαλάσσιων εξαγωγών λιπασμάτων, σύμφωνα με το Politico. Το Euronews ανέφερε ότι το τελικό κείμενο του πακέτου κυρώσεων θα μπορούσε να περιλαμβάνει μια νομική ρήτρα που θα επιλαμβάνεται των καταχωρίσεων φυσικών προσώπων και οντοτήτων.
Έτσι, θα παρέχεται νομική ασφάλεια στους Ευρωπαίους εισαγωγείς που θέλουν να συνεργαστούν με εταιρείες που ανήκουν σε –αποδέκτες κυρώσεων– Ρώσους ολιγάρχες, οι οποίοι εξήγαγαν γεωργικά προϊόντα και λιπάσματα πριν από τη ρωσική εισβολή.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Ντμίτρο Κουλέμπα, έγραψε στο Twitter ότι «αντιτίθεται σθεναρά» στο μέτρο και ευχαρίστησε τα ανατολικά κράτη-μέλη της ΕΕ που συντάσσονται για την άκαμπτη στάση του Κιέβου.
«Οι προσπάθειες να επιτραπεί σε Ρώσους ολιγάρχες και εταιρείες να παρεκκλίνουν από τις ήδη επιβληθείσες κυρώσεις της ΕΕ αποτελούν πλήγμα σε ολόκληρο το καθεστώς κυρώσεων, υπονομεύουν την υποστήριξη προς την Ουκρανία και την κοινή μας προσπάθεια να σταματήσουμε την πολεμική μηχανή του Πούτιν», είπε ο Κουλέμπα.
