Άδεια τα ταμεία των νησιωτικών τυροκομείων από την κατάρρευση του τουρισμού

✱ Παγιδευμένες στο δίπολο χαμηλών πωλήσεων - υψηλών αποθεμάτων πολλές μικρές επιχειρήσεις
✱ Ωθούνται σε μειώσεις τιμών και προσφορές προς τις αλυσίδες για να αντλήσουν ρευστότητα

Δραματικά είναι έως τώρα τα στοιχεία αναφορικά με την τουριστική κίνηση στη χώρα, με τους εμπλεκομένους να μιλούν για αφίξεις που δεν ξεπερνούν σε ποσοστό το 25%-30% σε σχέση με το περυσινό καλοκαίρι.

Από την καθίζηση αυτή επηρεάζεται άμεσα πλήθος επιχειρήσεων του αγροδιατροφικού τομέα, ο τζίρος των οποίων, σε έναν μεγάλο βαθμό, εξαρτάται άμεσα από τις τουριστικές ροές.

Η εικόνα διαφέρει από περιοχή σε περιοχή, με τα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Γιάννενα) να είναι αυτά που καταγράφουν τις μεγαλύτερες απώλειες. Στη Βόρεια Ελλάδα, η πληρότητα των ξενοδοχείων είναι πολύ χαμηλή λόγω της απουσίας των τουριστών από τα Βαλκάνια. Αξίζει, πάντως, να καταγραφεί η μικρή, αλλά αξιοσημείωτη αύξηση που παρουσιάζουν τις τελευταίες ημέρες οι νησιωτικοί προορισμοί, οι οποίοι δέχονται απευθείας πτήσεις από το εξωτερικό (π.χ. Ρόδος, Κως και Κρήτη), αλλά και τα νησιά του Ιονίου από τις 17 Ιουλίου και μετά, οπότε άνοιξε η αγορά της Βρετανίας που παραδοσιακά τροφοδοτεί Ζάκυνθο, αλλά και Κέρκυρα.

Ξοδεύουν ελάχιστα οι ξένοι

Όμως, κύριο χαρακτηριστικό της φετινής τουριστικής χρονιάς που δεν μοιάζει με ό,τι άλλο έχει ζήσει η Ελλάδα σε αυτόν τον τομέα είναι το γεγονός ότι ακόμα και οι λίγοι τουρίστες που έρχονται στη χώρα είναι διατεθειμένοι να ξοδέψουν ελάχιστα. «Λόγω της οικονομικής ανασφάλειας, αλλά και των οδηγιών για τα μέτρα προφύλαξης από τον κορωνοϊό, μετακινούνται ελάχιστα και κάνουν τα απολύτως απαραίτητα», λέει χαρακτηριστικά στην «ΥΧ» τουριστικός πράκτορας στην Κω, που επισημαίνει ότι οι εκδρομές σε τουριστικά αξιοθέατα έχουν σχεδόν εκλείψει. 

Με κομμένη την ανάσα ξενοδόχοι, τουριστικοί πράκτορες, καταστήματα εστίασης και όσοι άλλοι εμπλέκονται με τον τουρισμό προσπαθούν να σώσουν τον Αύγουστο… οτιδήποτε κι αν σώζεται, εναποθέτοντας τις ελπίδες τους στους Έλληνες που παραδοσιακά κάνουν τις διακοπές τους αυτόν τον μήνα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι το τρίμηνο Απριλίου – Μαΐου – Ιουνίου δεν υπήρχε καθόλου κίνηση, οπότε πρακτικά μιλάμε για συρρίκνωση της τουριστικής περιόδου σε δύο μόλις μήνες (Ιούλιο – Αύγουστο).

Αν και τα πρώτα επίσημα στοιχεία αναμένονται μετά τον Δεκαπενταύγουστο, ο Γρηγόρης Τάσιος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), κάνει στην «ΥΧ» λόγο για Αρμαγεδδώνα που έρχεται το φθινόπωρο και ζητά συγκεκριμένα και στοχευμένα μέτρα. Τονίζει, επίσης, ότι οι κινήσεις που πραγματοποιήθηκαν από την πλευρά της κυβέρνησης, π.χ. αύξηση πληρότητας στα πλοία, άργησαν, με αποτέλεσμα να καταστούν μη αποδοτικές.

Την ίδια στιγμή, πρόβλημα ρευστότητας με ταυτόχρονη συσσώρευση αποθεμάτων αντιμετωπίζουν τα συνεταιριστικά τυροκομεία στα νησιά, λόγω της μείωσης της ζήτησης στην εστίαση και στα ξενοδοχεία. Πολλά από αυτά αναφέρουν ότι είναι μονόδρομος οι μειώσεις τιμών, αλλά και οι προσφορές προς τις αλυσίδες λιανικής, προκειμένου να απεγκλωβιστούν από τον φαύλο κύκλο που προκαλεί η μειωμένη ζήτηση.

Πολύ γάλα, λίγο ρευστό

 Οι τυροκομικές μονάδες στα νησιά, οι οποίες είναι εξαιρετικά σημαντικές για την τοπική οικονομία, αποτελώντας ταυτόχρονα και σήμα κατατεθέν της τοπικής γαστρονομικής κουλτούρας, αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας και μεγάλων αποθεμάτων. Όπως λέει αγρότης που καλλιεργεί οπωροκηπευτικά «άντε να μην καλλιεργήσεις φέτος. Δεν θα έχεις εισόδημα, αλλά γίνεται. Τα ζώα, όμως, τι θα τα κάνεις; To γάλα τους;».

Η μείωση των πωλήσεων για τη διάσημη για την ποιότητα των προϊόντων της ΕΑΣ Νάξου έχει φτάσει το 70%, όπως τονίζει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος, Δημήτρης Καπούνης. «Ο τουρισμός έχει μειωθεί δραματικά. Μόνο τις τελευταίες ημέρες υπάρχει κάποια κίνηση στο νησί. Μέχρι τις 15 Ιούνιου δεν υπήρχε καράβι για να μεταφερθούν τα προϊόντα στη Σαντορίνη και τώρα δεν υπάρχει δυνατότητα να πάμε Μύκονο», εξηγεί.

Ωστόσο, ο ίδιος τονίζει ότι ο συνεταιρισμός παραλαμβάνει κανονικά το γάλα από τους παραγωγούς. «Έχουμε περισσότερο γάλα, αλλά είναι διαχειρίσιμο, γιατί το κάνουμε τυρί που φεύγει για την Αθήνα. Και εκεί η ζήτηση έχει επηρεαστεί, αλλά όχι τόσο πολύ», σημειώνει.

Οι ελπίδες στον εσωτερικό τουρισμό

Οι Έλληνες που διαθέτουν σπίτια στην Πάρo και, άρα, προμηθεύονται τυροκομικά προϊόντα αναμένεται να στηρίξουν τα τυροκομεία του νησιού, ειδικά τον Αύγουστο. «Ευτυχώς, δεν κάνουμε μεγάλες παραγωγές» λέει η κα Κατερίνα Μόσχου από το «Πάριον» τυροκομείο. Την ίδια στιγμή, η μεγάλη πτώση της κίνησης στο πρατήριο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Τήνου, έχει δημιουργήσει πρόβλημα ρευστότητας. Η κρίση του κορωνοϊού έπληξε το νησί ακριβώς τη στιγμή που αναμενόταν κόσμος λόγω της γιορτής της 25ης Μαρτίου, που διοργανώνεται πανηγύρι. «Από 15 Μαρτίου έως 30 Ιουνίου η πτώση της κίνησης στο πρατήριο ήταν της τάξης του 50% και αυτό μας προκάλεσε σοβαρά προβλήματα ρευστότητας», λέει στην «ΥΧ» ο διευθυντής του συνεταιρισμού, Ιωσήφ Δελατόλας.

Τον Ιούλιο, η κίνηση, ανέβηκε καθώς στο νησί πολλοί έχουν εκεί εξοχικά σπίτια, ενώ τον Αύγουστο υπολογίζεται ότι λόγω των Ελλήνων που έρχονται στο νησί (σ.σ. η Τήνος στηρίζεται στον γηγενή τουρισμό σε ποσοστό 80%) θα βοηθήσουν, ώστε η μείωση της κίνησης στο πρατήριο να μην ξεπεράσει το 15%.

«Ωστόσο, έχουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί από τους προηγούμενους μήνες», τονίζει ο κ. Δελατόλας και εξηγεί ότι μεγάλες ποσότητες τυριών αναμένεται να διοχετευτούν σε τιμές χονδρικής (δηλαδή μειωμένες κατά 25%) στην Αθήνα. «Για να αποφύγουμε μεγάλα αποθέματα και να μειώσουμε τις ζημιές είναι πολύ πιθανό να κάνουμε και προσφορές», λέει ο διευθυντής του συνεταιρισμού.

Το 50% της παραγωγής του συνεταιρισμού πωλήθηκε στην Τήνο (25% από το πρατήριο και 25% σε εστιατόρια και ξενοδοχεία), ενώ το υπόλοιπο μισό διοχετεύτηκε σε αλυσίδες λιανικής κυρίως στην Αθήνα, σύμφωνα με τα περυσινά στοιχεία πωλήσεων, τα οποία βέβαια δεν θα ισχύσουν για φέτος.

Αποκαλυπτική έρευνα του ΙΤΕΠ

Την κατάσταση στον κλάδο του τουρισμού έως και τα μέσα Ιουλίου καταγράφει έρευνα που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ). Μεταξύ άλλων, διαπιστώνεται ότι:

✱ Τα ξενοδοχεία που έχουν ήδη ανοίξει ή πρόκειται να ανοίξουν μέχρι τον Αύγουστο φτάνουν στο 84% του συνόλου τους. Σε ποσοστό 9% δεν έχουν αποφασίσει πότε θα ανοίξουν ακόμη, ενώ σε ποσοστό 6,4% έχουν αποφασίσει να μην ανοίξουν φέτος. Ειδικότερα, τα συνεχούς λειτουργίας ξενοδοχεία που έχουν ήδη ανοίξει ή επρόκειτο να ανοίξουν τον Αύγουστο ανέρχονται σε ποσοστό 90,7% του συνόλου, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα εποχικής λειτουργίας φτάνει το 80,5%.

✱ Οι ξενοδόχοι διαβλέπουν πτώση του τζίρου κατά 67% (από τα 8,4 δισ. ευρώ το 2019 στα 2,8 δισ. ευρώ το 2020).

✱ Το 96,9% των ξενοδοχείων συνεχούς λειτουργίας βλέπει πτώση του τζίρου κατά μ.ό. 65,5%, ενώ για το 98% των μονάδων εποχικής λειτουργίας η πτώση προβλέπεται στο 73%.

✱Τα ξενοδοχεία έχουν επιστρέψει σε tour operators, travel agents και πελάτες 161.351.954 ευρώ, έχουν εκδώσει vouchers συνολικής αξίας 89.968.317 ευρώ και παραμένουν σε εκκρεμότητα επιστροφές που φτάνουν τα 143.250.937 ευρώ. Το αθροιζόμενο ποσό μόνο για τις υποχρεώσεις αυτής της κατηγορίας φτάνει τα 394.571.208 ευρώ.

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΑΣΙΟΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΞΕΝΟΔΟΧΩΝ
«Χάθηκε πολύτιμος χρόνος, σεζόν επιβίωσης το 2020-2021»

Ανοιχτές ξενοδοχειακές μονάδες δεν σημαίνει και καλά οικονομικά αποτελέσματα. Πολλές φορές, μάλιστα, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, γιατί υπάρχουν έξοδα χωρίς τα αναμενόμενα έσοδα, λέει ο Γρηγόρης Τάσιος, πρόεδρος της Πανελληνίας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων. «Το ζήτημα δεν είναι μόνο πόσα ξενοδοχεία έχουν ανοίξει, αλλά και τι πληρότητα έχουν. Τον Ιούλιο πολλά ξενοδοχεία είχαν πληρότητα της τάξης του 25%-30%». Επισημαίνει, επίσης, ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τις τουριστικές επιχειρήσεις είναι πολύ αυστηρά, τη στιγμή που ο πληθυσμός της χώρας έχει χαλαρώσει επικίνδυνα. «Στατιστικά, τα κρούσματα που έχουμε εξαιτίας του τουρισμού είναι λιγότερα αριθμητικά από τα εγχώρια. Ας αραιώσουμε, λοιπόν, μεταξύ μας και δεν μας φταίνε οι τουρίστες. Για παράδειγμα, οι πελάτες στα ξενοδοχεία δεν μπορούν να σερβιριστούν μόνοι τους από τον μπουφέ, μόνο το προσωπικό μπορεί να το κάνει».

Οι καθυστερήσεις στις αποφάσεις της κυβέρνησης έπαιξαν, κατά τη γνώμη του, αρνητικό ρόλο. «Τα επιδημιολογικά δεδομένα όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλο τον κόσμο καθορίζουν τη σεζόν. Ελήφθησαν μέτρα, αλλά με καθυστέρηση και έτσι στην πράξη δεν έφεραν αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, η αύξηση της χωρητικότητας για τα πλοία ανακοινώθηκε μόλις στις αρχές αυτής της εβδομάδας, ενώ τα αεροπλάνα έρχονται γεμάτα. Στις 3 Αυγούστου, ο Έλληνας έχει πάρει πλέον τις αποφάσεις του, έχει κλείσει πού θα πάει. Επίσης, η πλατφόρμα ‘‘Τουρισμός για όλους’’ άργησε να ανοίξει, με αποτέλεσμα να λειτουργήσει ουσιαστικά μόνο για τον Αύγουστο. Τυπικά, ισχύει έως τις 31/12/2020, αλλά, αν ανοίξουν τα σχολεία, ποιος θα πάει διακοπές;», διερωτάται.

Χωρίς στήριξη, έρχεται Αρμαγεδδών

Ο κ. Τάσιος είναι απαισιόδοξος όχι μόνο για τη φετινή σεζόν, αλλά και για το μέλλον και τονίζει ότι αν δεν ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα στήριξης, ο κλάδος δεν θα ορθοποδήσει.

«Η σεζόν έχει χαθεί και το 2020-2021 θα είναι χρονιά επιβίωσης, γιατί αν τώρα έρχονται κάποιοι, οι αφίξεις από Σεπτέμβρη θα μειωθούν πολύ, αν δεν μηδενιστούν. Πρέπει να διαχειριστούμε το θέμα όλοι μαζί, γιατί έρχεται Αρμαγεδδών. Χρειάζεται μια καλή ρύθμιση με αρκετές δόσεις για τα χρέη των επιχειρήσεων και εφόσον είναι δημοσιονομικά εφικτό, να μειωθεί ο ΦΠΑ στο 6%. Επίσης, είναι καθοριστικό να μειωθούν οι ασφαλιστικές εισφορές για το προσωπικό που απασχολούμε», προτείνει.