των Βικτωρίας Αποστολοπούλου, Αντώνη Ανδρονικάκη
Συνεχίζοντας το αφιέρωμα για τον θεσμό της Συμβουλευτικής, η «ΥΧ» φιλοξενεί σήμερα τις απόψεις στελεχών μεγάλων μελετητικών γραφείων, ενός στελέχους-συνεταιριστή και την άποψη του προέδρου του ΓΕΩΤΕΕ, που ως σύμβουλος της Πολιτείας σε θέματα γεωργίας, τοποθετείται στο θέμα.
Αξίζει να τονίσουμε ότι κοινή διαπίστωση όλων είναι πως το Μέτρο 2 για τη Συμβουλευτική θα έπρεπε να έχει ήδη προκηρυχθεί, καθώς είναι ένα μέσο που μπορεί να σημαδέψει θετικά, να αλλάξει τα δεδομένα στην ανόρθωση της ελληνικής γεωργίας και να συμβάλει στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.
Στις δηλώσεις που ακολουθούν, παρουσιάζονται λύσεις που θα συμβάλουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που καθυστερούν την προκήρυξη του Μέτρου, ενώ διατυπώνεται η άποψη ότι η συμβουλευτική, ενόψει και της νέας ΚΑΠ, μπορεί να ενισχυθεί και να ενισχύσει τη χρήση των νέων τεχνολογιών στον αγροτικό τομέα.
Σε επόμενα φύλλα της «ΥΧ» θα φιλοξενηθούν απόψεις αγροτών, συνεταιριστών, συνδικαλιστικών τους εκπροσώπων, υπηρεσιακών παραγόντων εμπλεκόμενων με το θέμα, ειδικών και της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ.
Σπύρος Μάμαλης
Πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ
«Όλοι γνωρίζουμε και έχουμε επανειλημμένα αναφερθεί στην κομβική σημασία της συμβουλευτικής στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα. Το Εθνικό Σύστημα Παροχής Συμβουλών, πέρα από την προκήρυξη του σχετικού Μέτρου, δεν έχει ολοκληρωθεί και δεν έχει δουλέψει, παρά το γεγονός ότι αποτελούσε μνημονιακή υποχρέωση. Στις αρχές Δεκέμβρη συγκροτήθηκε από το ΥΠΑΑΤ μια επιτροπή, η οποία όμως ακόμα δεν έχει συγκληθεί να συνεδριάσει. Εμείς, εκτός από τη συμμετοχή μας ως ΓΕΩΤΕΕ στην εν λόγω επιτροπή, έχουμε δημιουργήσει και μια υποστηρικτική επιτροπή από ανθρώπους της αγοράς, ώστε να βοηθήσουμε στην υλοποίηση του εθνικού συστήματος γεωργικών συμβουλών, δίνοντας απαντήσεις σε όλα τα ζητήματα.
Για να συμβάλουμε όμως σε αυτό θα πρέπει να μας τεθούν και συγκεκριμένα ερωτήματα από την πλευρά του ΥΠΑΑΤ, κάτι που δεν έχει γίνει. Το υπουργείο θα πρέπει να αποφασίσει τη μορφή που θα έχουν οι δομές και το επίπεδο γεωγραφικής κάλυψης που θα έχουν αυτές. Θέση μας είναι ότι οι δομές θα πρέπει να περιλαμβάνουν αυτά που περιγράφει το Τεχνικό Δελτίο, δηλαδή κατ’ ελάχιστον τους τρεις γεωτεχνικούς συν τους συνεργαζόμενους γεωτεχνικούς από άλλους κλάδους και, ανάλογα με τον αριθμό των ανθρώπων που θα μετέχουν σε μια δομή, να δίνονται και οι συμβουλές.
Επίσης, πρέπει να συζητήσουμε αν οι δομές θα λειτουργούν σε επίπεδο περιφέρειας ή σε επίπεδο όμορων περιφερειών. Προφανώς, δεν μπορούν να καλύπτουν όλη την επικράτεια. Κατά τη γνώμη μου, οι δομές θα μπορούσαν να είναι ελεύθερες και ο κάθε παραγωγός να επιλέγει εκείνη που τον εξυπηρετεί καλύτερα σε επίπεδο περιφέρειας. Επομένως, για να συνοψίσουμε, τα βήματα που θα πρέπει να γίνουν είναι:
1) Να διαμορφωθεί εκ νέου το εκπαιδευτικό υλικό με κανονιστικό περιεχόμενο και όχι με περιεχόμενο που άπτεται της επιστημονικής γνώσης.
2) Να ολοκληρωθεί η επιμόρφωση και πιστοποίηση των συμβούλων.
3) Να πιστοποιηθούν οι δομές.
4) Να γίνει η διαγωνιστική διαδικασία.
Αν δεν υπάρχει η συμβουλευτική, δεν μπορεί από μόνος του ο αγρότης να εφαρμόσει καινοτόμες μεθόδους και συστήματα στην αγροτική παραγωγή. Η λειτουργία ενός ολοκληρωμένου Εθνικού Συστήματος Παροχής Γεωργικών Συμβουλών είναι προαπαιτούμενο στη Νέα ΚΑΠ. Το σχετικό Μέτρο θα είναι το χρηματοδοτικό εργαλείο που θα βοηθήσει τους παραγωγούς να μπουν στο πνεύμα της συμβουλευτικής.
Οποιαδήποτε μείωση του προϋπολογισμού του Μέτρου των συμβούλων θα σημαίνει ότι πολύ μικρός αριθμός αγροτών θα κατανοήσουν τον ρόλο της συμβουλευτικής. Σε μία ΚΑΠ που θα προβλέπει ποινές για όσους δεν θα μπορέσουν να εναρμονιστούν με τα νέα δεδομένα, καταλαβαίνουμε όλοι πόσο αρνητικές συνέπειες θα έχει αυτό».
Παναγιώτης Καλφούντζος
Πρόεδρος ΘΕΣγη
«Οι γεωργικές συμβουλές και το σχετικό Μέτρο του ΠΑΑ είναι πολύ σημαντικές και αναγκαίες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της πρωτογενούς τομέα στη χώρα μας. Έχουμε δει ότι η συμβουλευτική δεν εφαρμόζεται στη μορφή που θα έπρεπε να έχει, ώστε να φέρνει αποτέλεσμα στον παραγωγό και στην εκμετάλλευσή του. Βλέπουμε γεωπόνους από καταστήματα εφοδίων να έχουν πάρει τον ρόλο του συμβούλου, κάτι με το οποίο διαφωνούμε. Άλλωστε, ένας γεωπόνος που έχει στην ευθύνη του δεκάδες χιλιάδες στρέμματα εκμεταλλεύσεων, είναι λογικό ότι δεν θα δώσει μια στοχευμένη συμβουλή, ανάλογα με τις ανάγκες και τα χαρακτηριστικά της εκάστοτε εκμετάλλευσης, όπως θα έπρεπε να γίνεται. Η συμβουλευτική θα δώσει μεγάλη ώθηση στην παραγωγική ανασυγκρότηση και ανάπτυξη της Θεσσαλίας.
Για παράδειγμα, μια κατεύθυνση μπορεί να είναι οι δυναμικές καλλιέργειες, δηλαδή δενδρώδεις καλλιέργειες που μπορούν να βοηθήσουν αρκετούς παραγωγούς να κάνουν το κάτι παραπάνω σε σχέση με το να παραμένουν προσκολλημένοι σε παραδοσιακές καλλιέργειες, όπως το σιτάρι. Δυστυχώς, το Μέτρο της Συμβουλευτικές δεν έχει προκηρυχθεί ακόμα, ενώ βλέπουμε και το πώς εξελίσσεται το Μέτρο των Σχεδίων Βελτίωσης για μία ακόμη προγραμματική περίοδο. Σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες με υψηλότερη παραγωγικότητα, είμαστε διαρκώς πίσω μια πενταετία ή και περισσότερο. Αυτές οι χώρες διαθέτουν εδώ και χρόνια δομημένη και αποτελεσματική συμβουλευτική. Επίσης, η Νέα ΚΑΠ και τα νέα δεδομένα, περιβαλλοντικά και τεχνολογικά, που φέρνει στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις, αποτελούν ακόμα έναν σημαντικό λόγο, ώστε να υπάρχει η κατάλληλη συμβουλευτική για τους παραγωγούς».
Στέλιος Δρυς
Διευθύνων Σύμβουλος foodstandard ΑΕ
Με την καθιέρωση του Εθνικού Συστήματος Παροχής Συμβουλών στις Γεωργικές Εκμεταλλεύσεις (ΕΣΠΣΓΣ), όπου ανατέθηκε στον ΕΛΓΟ-«Δήμητρα» η δημιουργία Μητρώου Γεωργικών Συμβούλων και Μητρώου Δομών Γεωργικών Συμβούλων, είμαστε κοντά στην προκήρυξη του Μέτρου χρηματοδότησης των γεωργικών συμβουλών στους επιλέξιμους αγρότες.
Είναι αναγκαίο, πριν από την προκήρυξη, να δημιουργηθούν οι πιστοποιημένες εκείνες δομές-δικαιούχοι της αμοιβής που θα προβλέπεται. Σαν εκπρόσωπος του ΓΕΩΤΕΕ, στην Τεχνική Επιτροπή που χειρίζεται τα θέματα αυτά, σας πληροφορώ ότι υπάρχουν βασικές ενέργειες που είναι αναγκαίο να γίνουν πριν προχωρήσουν οι διαδικασίες υλοποίησης του ΕΣΠΣΓΣ. Συγκεκριμένα, η υποστελέχωση της διεύθυνσης του ΕΛΓΟ, που χειρίζεται τα μητρώα, και η μη δημοσίευση του σχετικού εκπαιδευτικού υλικού, που μέσω του ΕΚΠΑ θα ολοκληρώσει την πιστοποίηση των συμβούλων, είναι οι κύριες αιτίες καθυστέρησης. Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή, θα προκηρυχθεί το δεύτερο μητρώο για τις Δομές Γεωργικών Συμβούλων, ελπίζοντας έως τότε να έχουν επιλυθεί διάφορα τεχνικά θέματα λειτουργίας του ΕΣΠΣΓΣ.
Προφανώς, η καθυστέρηση υλοποίησης και λειτουργίας του Συστήματος θα επιφέρει μείωση του αντίστοιχου προϋπολογισμού, διότι τα χρήματα που έχουν ενταχθεί για τη λειτουργία του θα αξιοποιηθούν σε άλλα μέτρα του ΠΑΑ.
Οι εμπλεκόμενοι Οργανισμοί και Διευθύνσεις του υπουργείου πρέπει να συνεργαστούν οριζόντια, λαμβάνοντας υπόψη τις προτάσεις και τη στήριξη του ΓΕΩΤΕΕ, προκειμένου το σύστημα να λειτουργήσει το τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Ένα διάφανο οικοσύστημα αλληλεπίδρασης και πληροφοριών, που θα τροφοδοτείται συνεχώς με στοιχεία από διάφορες αξιόπιστες πηγές και το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα μεταφοράς γνώσεων στον γεωργικό σύμβουλο και ακολούθως στον αγρότη, είναι απαραίτητο για τη σωστή εφαρμογή της συμβουλευτικής.
Ταυτόχρονα, πρέπει να ξεκαθαρίσουν οι επιλέξιμοι αγρότες-δικαιούχοι γεωργικών συμβουλών, με κανονιστικά κριτήρια και με προτεραιότητα στους ενεργούς αγρότες, στους νέους αγρότες και στα συλλογικά σχήματα.
Ντίνος Μπλιάτσιος
Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΕ
«Έπρεπε, ήδη, να υπάρχει στη χώρα η λογική της συμβουλευτικής στον αγροτικό τομέα και πιστεύω ότι δεν μπορεί να κλείσει το ΠΑΑ χωρίς την προκήρυξη του συγκεκριμένου Μέτρου. Μέχρι σήμερα, όμως, δεν έχει ξεκαθαριστεί ο τρόπος εφαρμογής και ο τρόπος ελέγχου του Μέτρου. Πρέπει να δούμε τη συζήτηση που υπάρχει για τη συμβουλευτική στη νέα ΚΑΠ και η οποία τίθεται στο επίκεντρο, καθώς δεν μπορούμε να μιλάμε για ανταγωνιστικό γεωργικό τομέα χωρίς συμβουλευτικές υπηρεσίες.
Στα πλαίσια του Μέτρου, θα πρέπει να δημιουργηθούν δομές που θα λειτουργούν σωστά και θα ελέγχονται για την αποτελεσματικότητά τους. Βρισκόμαστε πλέον σε παγκόσμιο επίπεδο σε μία λογική χρήσης των νέων τεχνολογιών, που θα πρέπει όμως να χρησιμοποιηθούν καταλλήλως. Δεν θα πρέπει να αντικατασταθεί η γεωργική εργασία με τα ρομπότ, αλλά μέσω της συμβουλευτικής να φτάνουν τα αποτελέσματα των νέων τεχνολογιών στον αγρότη, ώστε να καλλιεργεί πιο σωστά το χωράφι του».
Θανάσης Ταμπαρόπουλος
Γενικός Διευθυντής NOVACERT
«Πιστεύω ότι η γεωργική συμβουλευτική πρέπει να εγκατασταθεί σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, κατά συνέπεια και στην Ελλάδα, καθώς δεν υπάρχει ένα θεσμοθετημένο μέτρο. Περιμένουμε, λοιπόν, το Μέτρο 2, το οποίο θα βάλει τις βάσεις, έτσι ώστε η συμβουλευτική να πάρει τις πραγματικές της διαστάσεις και να δώσει τις πραγματικές συμβουλές, τις οποίες έχει μεγάλη ανάγκη ο γεωργός, καθώς η γεωργία βρίσκεται σε μία φάση μεταβατική. Περνάμε στην ψηφιακή πλέον γεωργία που απαιτείται η χρήση τεχνολογιών και χρειάζεται η υποστήριξη προς αυτή την κατεύθυνση από όλους τους συμβούλους.
Επίσης, η ανταγωνιστικότητα των προϊόντων εξαρτάται από τον τρόπο και από τα μέσα παραγωγής. Αυτά όλα θα εξυπηρετηθούν με το συγκεκριμένο Μέτρο. Όσο, λοιπόν, αυτό το μέτρο καθυστερεί, νομίζω ότι μένουμε πίσω σε αυτό τον αγώνα για τον διεθνή ανταγωνισμό, παράγοντας προϊόντα με λιγότερη αξία.
Άλλωστε, στη νέα ΚΑΠ, τα περισσότερα κεφάλαια αφορούν την ψηφιακή γεωργία, τη χρήση δηλαδή τεχνολογιών που πρέπει να υποστηριχτεί και από τη συμβουλευτική».
Νίκος Χλύκας
Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος Nerco
«Θεωρώ ότι έχει αργήσει πολύ το Μέτρο, που αυτό εκ προοιμίου δημιουργεί προϋποθέσεις ότι αν προκηρυχτεί θα είναι μειωμένου προϋπολογισμού. Θα πρέπει, λοιπόν, να δούμε σε ποιο σημείο είμαστε σήμερα.
Μετά το μητρώο, θα έπρεπε να γίνει η εκπαίδευση και η δημιουργία του πλαισίου των δομών, οι οποίες θα υποστηρίξουν ένα τέτοιο σύστημα συμβουλευτικών υπηρεσιών. Χρειάζεται μια πολύ καλή οργάνωση για την πραγματοποίηση των παραπάνω, διότι η συμβουλευτική είναι ακρογωνιαίος λίθος για να μιλήσουμε για τη γεωργία του μέλλοντος. Είναι απαραίτητες οι συμβουλές και η παρουσία του συμβούλου σε οποιαδήποτε γεωργική δραστηριότητα.
Θα πρέπει, επίσης, να υπάρξει άμεσα ένα σύστημα δομών για να δούμε πώς θα λειτουργήσει. Οι δομές αυτές θα πρέπει να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις, η συμβουλή που θα δίνουν θα πρέπει να αξιολογείται και μέσω αυτής να αξιολογείται και η ίδια η δομή.
Επίσης, για την εφαρμογή του Μέτρου, είναι σημαντικό να υπάρξει ένα κίνητρο για τους αγρότες, οι οποίοι εντάσσονται σε ένα πλαίσιο υποστήριξης συμβουλευτικών υπηρεσιών, ούτως ώστε να κατανοήσουν ότι η συμβουλευτική θα βελτιώσει την παραγωγή τους, θα μειώσει το κόστος παραγωγής και θα τους δώσει πληροφορίες επιστημονικής βάσης, που θα έχουν ως αποτέλεσμα καλύτερη παραγωγή με λιγότερο κόστος.
Αυτό επίσης που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι οι νέες τεχνολογίες θα εισέλθουν στην παραγωγή και αυτό θα πρέπει να γίνει με συντεταγμένο τρόπο μέσω της παροχής συμβουλών, έτσι ώστε η εφαρμογή τους να είναι αποτελεσματικότερη».
Διαβάστε επίσης:
Συμβουλευτική: Τελευταία ευκαιρία για ανάκαμψη της παραγωγικότητας
