Mετά από μια μακρά περίοδο αύξησης των εξαγωγών φέτας, όπου το ένα ρεκόρ διαδεχόταν το άλλο, οι πρώτοι μήνες του έτους καταγράφουν μια πρωτόγνωρη αρνητική εξέλιξη.
Παρά το γεγονός ότι μέχρι το 2021 οι ενδοκοινοτικές εξαγωγές ελληνικών τυριών παρουσίαζαν ετήσια ανάπτυξη 12% (Eurostat), στο πρώτο τρίμηνο του έτους φαίνεται πως η κατάσταση έχει αντιστραφεί. Τα πρόσφατα στοιχεία της Κομισιόν για το α’ τρίμηνο του 2022 δείχνουν μείωση των εξαγωγών ελληνικών τυριών σε όγκους εντός ΕΕ, αλλά και μείωση του ρυθμού εξαγωγών σε όγκους στις αγορές των τρίτων χωρών, η οποία κινείται περίπου στο 10%.
Στην εν λόγω αρνητική εξέλιξη ήρθε να προστεθεί ακόμα μία, που αφορά τόσο τον πρωτογενή τομέα, όσο και τη μεταποίηση.
Toν Μάρτιο του 2022, υπήρξε σημαντική υστέρηση στην εισκόμιση πρόβειου (-8%) και γίδινου γάλακτος (-8,4%), σύμφωνα με στοιχεία του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Συγκεκριμένα, εισκομίστηκαν 92.668 τόνοι πρόβειου συμβατικού και βιολογικού γάλακτος έναντι 100.170 τόνων τον Μάρτιο του 2021. Πρόκειται, δηλαδή, για μείωση 7.500 τόνων. Αντίστοιχα, στο γίδινο (συμβατικό και βιολογικό) η εισκομισθείσα ποσότητα για τον Μάρτιο του 2022 αντιστοιχούσε σε σχεδόν 2.950 τόνους λιγότερους σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρσι (35.138 έναντι 38.270 τόνων).
Ο εν λόγω μήνας φαίνεται να αποτυπώνει την κορύφωση μιας κατάστασης που εξελίσσεται εδώ και πολλούς μήνες, φέρνοντας ένα σπιράλ αυξήσεων, το οποίο και γιγαντώθηκε μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον σύνδεσμο ευρωπαϊκών βιομηχανιών σύνθετων ζωοτροφών (FEFAC) η αύξηση στις τιμές των ζωοτροφών από τις αρχές του 2022 μέχρι σήμερα έχει ξεπεράσει το 40%.
Η «ΥΧ» συνομίλησε με ορισμένους εκ των πρωταγωνιστών των ελληνικών εξαγωγών φέτας, θέτοντας τα εξής ερωτήματα: «Πού αποδίδεται η πορεία των εξαγωγών φέτας;», «Πόσο έχει επηρεάσει η αύξηση του κόστους παραγωγής την παραγωγικότητα των εκμεταλλεύσεων;».
Μείωση της ζήτησης διαπιστώνει η πλειονότητα των εξαγωγέων
Με αφορμή τα στοιχεία του ΕΛΓΟ, ο διευθύνων σύμβουλος της ΜΕΒΓΑΛ, Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος Χατζάκος, αναφέρθηκε στην εξέλιξη των εξαγωγών φέτας: «Σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές φέτας, ένας λόγος που το πρώτο τρίμηνο ξεκίνησαν χαμηλά είναι ότι οι νέες παρτίδες φέτας ωριμάζουν τον Μάρτιο, επομένως όποιος είχε κάνει καλή διαχείριση με τα αποθέματα, μπορούσε και πουλούσε. Ορισμένοι δεν είχαν αυτήν τη δυνατότητα».
Από την πλευρά του, ο διευθυντής Ζώνης Γάλακτος της ΗΠΕΙΡΟΣ, Νικόλαος Σκανιάς, δήλωσε στην «ΥΧ»: «Η μείωση των εξαγωγών φέτας οφείλεται στην ελαστικότητα της ζήτησης ως προς την τιμή και την αυξημένη ευαισθησία του καταναλωτή παγκοσμίως στην αύξηση του κόστους των τροφίμων. Βλέπουμε σημαντικές εξαγωγικές αγορές να υποχωρούν σε ποσοστά της τάξης του 25%, καθώς υπάρχει αφενός υποκατάσταση με φθηνότερα λευκά τυριά, αφετέρου μια γενικότερη μείωση κατανάλωσης λόγω της ακρίβειας, αλλά και του ότι ο κόσμος άρχισε (όπως και στην Ελλάδα) να βγαίνει πολύ περισσότερο από το σπίτι του, λόγω της άρσης των μέτρων Covid-19 και έτσι μειώθηκαν οι πωλήσεις μέσα από τα κλασικά κανάλια διανομής της φέτας (σούπερ μάρκετ).
Την άποψή του κατέθεσε στην «ΥΧ» και ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΕΙΑ (OΛΥΜΠΟΣ), Μιχάλης Σαράντης: «Η ζήτηση για φέτα, κατά τη γνώμη μου, έχει πέσει περισσότερο σε σχέση με το διαθέσιμο γάλα. Οι καταναλωτές στο εξωτερικό, όπως και στην Ελλάδα, αγοράζουν λιγότερη φέτα το 2022».
Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκαν και οι δηλώσεις του εκπροσώπου της ΟΜΗΡΟΣ, Χρήστου Γιαννίτση. Όπως διευκρίνισε, ο πόλεμος στην Ουκρανία και το κλίμα αβεβαιότητας που έφερε οδήγησε τους καταναλωτές στην ελάττωση της αγοράς φέτας, ιδιαίτερα στις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης.
Επιπτώσεις στην ποιότητα της πρώτης ύλης λόγω αυξημένου κόστους
Σημαντική παράμετρος που έθιξαν αρκετοί από τους συνομιλητές μας είναι ότι το αυξημένο κόστος παραγωγής επηρεάζει και ποιοτικά, εκτός από ποσοτικά, το εισκομιζόμενο γάλα. Σύμφωνα με τον Μιχάλη Σαράντη, ο διπλασιασμός στις τιμές των ζωοτροφών και κυρίως στο καλαμπόκι και στη σόγια ώθησε ιδιαίτερα τις μικρότερες και λιγότερο οργανωμένες μονάδες στο να ταΐζουν λιγότερο τα ζώα τους, γεγονός που επηρέασε την ποιότητα του γάλακτος.
Ο διευθύνων σύμβουλος της ΜΕΒΓΑΛ είπε για το ίδιο θέμα: «Εκτός από τη μείωση στις ποσότητες του γάλακτος που είναι ανησυχητική, υπάρχει επίπτωση και στην ποιότητα, καθώς το γάλα είναι πιο “φτωχό”, δηλαδή έχει μικρότερη απόδοση. Με απλά λόγια με το ίδιο γάλα φτιάχνουμε λιγότερο τυρί, τη στιγμή που το αγοράζουμε ακριβότερα σε σχέση με πέρσι».
Σε ό,τι αφορά την πίεση που δέχονται οι κτηνοτροφικές μονάδες αυτή την περίοδο, ο ίδιος δήλωσε: «Παρά την αυξημένη τιμή στο γάλα, έως και 1,30 σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτή την περίοδο δεν καλύπτονται τα έξοδα των κτηνοτρόφων, μεγάλο μέρος των οποίων αντιστοιχεί στις δαπάνες για αγορά ζωοτροφών. Παρ’ όλα αυτά, ευελπιστούμε ότι οι οργανωμένες και ανεπτυγμένες μονάδες θα αντεπεξέλθουν σε αυτήν τη δύσκολη περίοδο».
Παρόμοια θέση εξέφρασε στην «ΥΧ» και ο κ. Σκανιάς: «Βλέπουμε και από τη δική μας εμπειρία ότι στη ΦΑΡΜΑ ΗΠΕΙΡΟΣ η αύξηση του κόστους ζωοτροφών έχει τεράστιο αντίκτυπο στο κόστος του γάλακτος. Αυτό οδήγησε πολλούς κτηνοτρόφους να μην ταΐζουν όπως παλιότερα τα κοπάδια τους, ή να μην κρατάνε ζώα αναπλήρωσης για την επόμενη χρονιά. Έτσι, παρατηρούμε μείωση της παραγωγής, αλλά και “φτωχότερη” ποιοτικά παραγωγή σε λιπαρά και πρωτεΐνες».
EAΣ Νάξου
|
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε Παρασκευή 10 Ιουνίου 2022
