Ανοίγει ξανά η κουβέντα για το Nutri-Score
Μπορεί να έχουν περάσει επτά χρόνια από τον Οκτώβριο του 2017, οπότε και αναπτύχθηκε στη Γαλλία και ξεκίνησε η εφαρμογή του στην ευρωπαϊκή αγορά, όμως το σύστημα διατροφικής επισήμανσης Nutri-Score συνεχίζει να απασχολεί για τον τρόπο που κατατάσσει συγκεκριμένα τρόφιμα, όσο η χρήση του διαδίδεται ολοένα και περισσότερο στην αγορά.
Μία σειρά ελληνικών αγροδιατροφικών προϊόντων εξακολουθούν να «μάχονται» για την κατάταξή τους στη διατροφική κλίμακα του συγκεκριμένου συστήματος, παρότι πρόσφατα (από τον Ιανουάριο 2024) ο αλγόριθμος αξιολόγησης άλλαξε, αναβαθμίζοντας, για παράδειγμα, το ελαιόλαδο στη θέση Β (από D).
Υπενθυμίζεται ότι από το ξεκίνημα της εφαρμογής του, το Nutri-Score έχει προκαλέσει σημαντικές αντιδράσεις λόγω της κατηγοριοποίησης των τροφίμων με βάση κάποια συστατικά και τις θερμίδες, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη παράγοντες όπως η ωφέλειά τους για την υγεία ή η υψηλή διατροφική τους αξία.
Αυξάνεται ο σκεπτικισμός στην ΕΕ
Από το σύνολο των σχετικών συστημάτων που έχουν γίνει γνωστά μέχρι σήμερα, το Nutri-Score (με την κλίμακα των πέντε χρωματιστών κατηγοριών που κατατάσσει τα τρόφιμα μεταξύ των χαρακτήρων A-E του αγγλικού αλφαβήτου) παραμένει το επικρατέστερο. Αρκετά ευρωπαϊκά κράτη το έχουν υιοθετήσει, όπως επίσης και πολλές βιομηχανίες τροφίμων και αλυσίδες λιανικής. Στους μεγάλους «πολέμιούς» του εντάσσεται, ωστόσο, η Ιταλία η οποία έχει επιχειρήσει να εισαγάγει ένα δικό της σύστημα αξιολόγησης, ενώ η Ρουμανία έχει απαγορεύσει τη χρήση του.
Άλλα κράτη, όπως η Ελλάδα, έχουν εκφράσει στο παρελθόν την αντίρρησή τους. Πρόσφατα, η νέα κυβέρνηση της Πορτογαλίας ήρε την από τις αρχές Απριλίου απόφαση της προκατόχου της, αμφισβητώντας τη νομιμότητά του. Σε πρόσφατη ανάλυσή του ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης με την επιστημονική υποστήριξη της 4Ε (Επιστημονική Εταιρεία Εγκυκλοπαιδιστών Ελαιοκομίας) επαναφέρει το ζήτημα στο προσκήνιο, ιδιαίτερα για το ελαιόλαδο, αλλά και για άλλα προϊόντα ελληνικής παραγωγής, πραγματοποιώντας εκτενή ανάλυση ως προς τις προκλήσεις και τους κινδύνους που κρύβει η εφαρμογή Nutri-Score.
Ο Σύνδεσμος, μάλιστα, καταθέτει συγκεκριμένες προτάσεις, διεκδικώντας να δοθεί η δέουσα βαρύτητα για το ζήτημα, δεδομένου και του γεγονότος ότι το επόμενο διάστημα αναμένονται σημαντικές εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο ως προς την υιοθέτηση ενός ενιαίου συστήματος εμπρόσθιας επισήμανσης των τροφίμων. Συγκεκριμένα, ζητά την κατάταξη στην κατηγορία «Α» των εξαιρετικών και των παρθένων ελαιολάδων, ως απολύτως φυσικών, μονοσυστατικών και με ιδιαίτερα οφέλη για την υγεία προϊόντων με βάση την επιστημονική τεκμηρίωση, τον σαφή διαχωρισμό τους από άλλα επεξεργασμένα έλαια, καθώς και την προσθήκη πληροφοριών στη σήμανση για τον βαθμό επεξεργασίας και το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
Αναγκαία μια εθνική στρατηγική
Η τρέχουσα συγκυρία με το νέο Ευρωκοινοβούλιο, τις αλλαγές στην ηγεσία του ΥΠΑΑΤ, την απουσία εξέλιξης ως προς το «τι θα κάνουν η Ευρώπη και η Ελλάδα για το ζήτημα», παράλληλα με τις πιέσεις που ασκεί η αγορά για χρήση του Nutri-Score στις συσκευασίες, καθιστά αναγκαία την επαναφορά του ζητήματος στην επικαιρότητα, όπως εξηγεί στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Αλκιβιάδης Καλαμπόκης.
«Ο αλγόριθμος δεν λειτουργεί σωστά για τα μονοσυστατικά προϊόντα και εκεί είναι το μεγάλο μας πρόβλημα», υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, τονίζοντας ότι αδικεί αρκετά ελληνικά προϊόντα, όπως το ελαιόλαδο, το μέλι και τα γαλακτοκομικά που αποτελούν βασικά στοιχεία της μεσογειακής διατροφής.
Στα αιτήματα του Συνδέσμου είναι η ανάπτυξη μιας συγκεκριμένης στρατηγικής σε επίπεδο χώρας, η οποία θα μεταφερθεί και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και για τον λόγο αυτόν η ηγεσία του θα επιδιώξει τις επόμενες μέρες συνάντηση και ενημέρωση του νέου υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όπως έχει πράξει με τους προκατόχους του.
«Το θέμα είναι ότι η Ευρώπη δεν κινείται, γιατί δεν κινούνται οι χώρες συντεταγμένα. Η αγορά όμως κινείται», υπογραμμίζει ο κ. Καλαμπόκης, τονίζοντας τις πιέσεις που δέχονται οι εταιρείες για χρήση της ετικέτας στα προϊόντα που αποστέλλουν στις αλυσίδες του εξωτερικού. Γι’ αυτό, σημειώνει, η Ευρώπη θα πρέπει να αντιμετωπίσει το ζήτημα συντεταγμένα, ενώ και η Ελλάδα θα πρέπει να κινηθεί προς όφελος και σημαντικών εξαγώγιμων προϊόντων της, όπως το ελαιόλαδο ή η φέτα.
Εκτός κινδύνου (;) προσώρας το μέλι
Τη σαφή αντίθεσή του στο Nutri-Score, την οποία έχει διατυπώσει εξαρχής εντός κι εκτός συνόρων, μέσω της συμμετοχής του τόσο στην προσπάθεια του ΕΒΕΑ, αλλά και στην Ευρωπαϊκή Οργάνωση Παραγωγών Μελιού (FEEDM), εκφράζει στην «ΥΧ» ο Γεώργιος Πίττας (φωτό δεξιά), πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Τυποποιητών Συσκευαστών – Εξαγωγέων Μελιού (ΣΕΤΣΕΜ).
«Η θέση μας είναι ένα ξεκάθαρο “όχι”», αναφέρει ο κ. Πίττας, λέγοντας ότι «προσώρας το μέλι δεν φαίνεται να κινδυνεύει, όμως δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα» και δηλώνοντας την ετοιμότητα του Συνδέσμου να παρέμβει εφόσον προκύψει η ανάγκη. Σύμφωνα με την πληροφόρηση που έχει ο κλάδος, βάσει του ευρωπαϊκού κανονισμού, αλλά και στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών για προστασία του μελιού λόγω της συμβολής του στην επικονίαση, το μέλι, ως «φυσικό μονοπροϊόν», δεν υποχρεούται να φέρει τέτοια επισήμανση. Επιπλέον, όπως μεταφέρει ο κ. Πίττας, και η αγορά δεν φαίνεται να το απαιτεί, ακόμη και σε χώρες «πρωτεργάτες» σε τέτοια ζητήματα, όπως η Γερμανία και η Μ. Βρετανία.
«Αντιλαμβάνομαι, αντίστοιχα, ότι το φυσικό παρθένο ελαιόλαδο έχει ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά και γι’ αυτό συμφωνούμε απόλυτα με τη θέση αυτή. Η όλη κουβέντα είναι κατ’ αρχήν να μην εφαρμοστεί, ή να γίνει κάτι πιο σωστό», προσθέτει ο κ. Πίττας, συμπληρώνοντας ότι «ιδανικό θα ήταν (σ.σ. αυτού του είδους τα προϊόντα) να ενταχθούν σε ένα άλλο χρώμα ή να δημιουργηθεί μια ιδιαίτερη κατηγορία γι’ αυτά». Και καταλήγει: «Έτσι κι αλλιώς, εμείς έχουμε επισήμανση, την αναγράφουμε. Δεν λέμε να καταργηθεί η επισήμανση των θρεπτικών συστατικών, το χρώμα είναι που δεν θέλουμε».
