Τα ακαλλιέργητα χωράφια, πρόσφορο έδαφος για πυρκαγιές;

27.07.2018, 15:09

Ηπύρινη λαίλαπα που σάρωσε την Αττική προ ημερών κατέληξε σε εθνική τραγωδία. Εκτός από τον δραματικό απολογισμό των νεκρών, η πυρκαγιά σάρωσε και στρέμματα γης, που ίσως αντί να ενέτειναν την προέλαση, να μπορούσαν να έχουν λειτουργήσει ως αναχώματα, αν είχε δοθεί η δέουσα προσοχή. Πυρκαγιές ξέσπασαν ακόμα σε Ζεμενό και Θροφάρι στην Κορινθία, ενώ τα Χανιά είδαν το πύρινο μέτωπο να απλώνεται σε ακτίνα περίπου 15 χιλιομέτρων παράλληλα της εθνικής οδού Χανίων – Ρεθύμνου, καίγοντας δασική και αγροτική έκταση. Στη Σκόπελο, η φωτιά έκαψε πευκοδάση, αλλά ευτυχώς περιορίστηκε γρήγορα.

της Λυδίας Σμυρλή
επιμέλεια: Γιάννης Καρτερός

Θα μπορούσε να περιοριστεί η πυρκαγιά στην Αττική, αν η περιοχή εκμεταλλευόταν αγροτικά;

Αυτό το ερώτημα, με τα χώματα ακόμα ζεστά και με πλήρη σεβασμό προς τους αδικοχαμένους συμπολίτες μας, επιχειρεί να απαντήσει η «ΥΧ». Σύμφωνα με τον Γερμανό ειδικό γεωχημείας και μελέτης των δασών, Γιόχαν Γκόλνταμερ του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ, όπως δήλωσε στην εφημερίδα Suddeutsche Zeitung, η αναξιοποίητη καλλιεργητική γη, από πρώην αγροτικές περιοχές γύρω από την Αθήνα, λειτούργησε ως προσάναμμα για τον πύρινο διάβολο. «Γύρω από τις πόλεις έχουν αναπτυχθεί αστικές δομές με ακαλλιέργητα χωράφια και κήπους. Αυτό κάνει την κατάσταση πολύ επικίνδυνη.

Στο παρελθόν, τα αιγοπρόβατα τρέφονταν από το γρασίδι και τους χαμηλούς θάμνους στις περιοχές αυτές, ενώ οι αγρότες έκοβαν τα αγριόχορτα από τις εκμεταλλεύσεις τους. Έτσι, το τοπίο φαινόταν μεν γυμνό, αλλά δεν ξεσπούσαν μεγάλες πυρκαγιές», τονίζει. Σήμερα, το γρασίδι αυτό φύεται ανεξέλεγκτα. Το συγκεκριμένο ζήτημα εντοπίζεται σε πολλές νοτιοευρωπαϊκές χώρες, με τα προάστια των πόλεων είναι πιο ευάλωτα σε ανεξέλεγκτες πυρκαγιές. Ίσως, αν υπήρχε το αγροτικό στοιχείο γύρω από τον οικισμό, η φωτιά να μην ερχόταν με την ίδια ορμή.

Καταστροφικός παράγοντας ο άνεμος

Ο Λίντον Πρόντο, διευθυντής του Παγκόσμιου Κέντρου Παρακολούθησης των Πυρκαγιών του Φράιμπουργκ, το οποίο συλλέγει από όλο τον κόσμο δεδομένα σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές και τις στρατηγικές της πυρόσβεσης από το 1998, μίλησε στη γερμανική εφημερίδα «Die Zeit» για τις φονικές πυρκαγιές στην Ελλάδα. «Οι πυρκαγιές σε ένα τέτοιο τοπίο εξαρτώνται λιγότερο από το μέγεθός τους και περισσότερο από την ταχύτητά τους.

Σε πολύ ξηρή χρονιά με υψηλές θερμοκρασίες, ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος, αλλά ο πιο θανατηφόρος παράγοντας είναι ο άνεμος. Η αιτία της πυρκαγιάς είναι κατά κανόνα η ίδια κάθε χρόνο: Ανθρώπινη απροσεξία, υπολείμματα σοδειάς και εμπρησμός». Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι οφείλεται σε εμπρησμό. Σε ερώτηση που του έγινε για τον λόγο που δεν ήταν η πολιτεία καλύτερη προετοιμασμένη για μια προβλέψιμη πυρκαγιά απάντησε: «Το πόσο επικίνδυνες είναι αυτές οι πυρκαγιές για τον άνθρωπο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πώς οι οικισμοί και η υποδομή τους είναι ενσωματωμένες στο τοπίο. Στην Ελλάδα, οι φλόγες έπληξαν μια περιοχή που είναι πολύ ευάλωτη». Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι την ημέρα της καταστροφής, οι ριπές των ανέμων έφταναν τα 120 χλμ/ώρα, σύμφωνα με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.

Τα πρώτα βήματα αντιμετώπισης

Για τις πληγείσες περιοχές, έχουν εγκριθεί τα εξής:

Πίστωση ύψους 20 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Οικονομίας σε ειδικό λογαριασμό του υπουργείου Εσωτερικών, για την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών των δήμων που έχουν πληγεί αλλά και των πολιτών τους.
Δημιουργία ειδικού λογαριασμού από το ΥΠΟΙΚ, από τον οποίο θα χρηματοδοτηθούν τα έργα επισκευής και αποκατάστασης των υλικών ζημιών.
Παράταση της προθεσμίας καταβολής των βεβαιωμένων και ρυθμισμένων οφειλών καθώς και αναστολή καταβολής ληξιπρόθεσμων οφειλών των πυρόπληκτων για έξι μήνες.
Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ έτους 2018 για τα ακίνητα των περιοχών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές.

Όσον αφορά τα μέτρα για την άμεση αρωγή και ενίσχυση των πληγέντων, θα χορηγηθούν:

Εφάπαξ επίδομα σε οικογένειες ή φυσικά πρόσωπα που επλήγησαν, ύψους 5.000 ευρώ. Για τρίτεκνες ή πολύτεκνες οικογένειες, το ποσό ανέρχεται στα 6.000 ευρώ. Για τις επιχειρήσεις που επλήγησαν, η ενίσχυση ανέρχεται στα 8.000 ευρώ.
Επίδομα ανεργίας συν εφάπαξ ποσό 45 ημερήσιων επιδομάτων (650 ευρώ) ανεργίας σε όσους ανασταλεί η εργασία τους μετά την καταστροφή της επιχείρησης στην οποία εργάζονταν.
Εφάπαξ καταβολή έκτακτου βοηθήματος, ίσου με το μεικτό χρηματικό ποσό δύο (2) μηνιαίων συντάξεων, στους πυρόπληκτους συνταξιούχους του ΕΦΚΑ.
Επίσπευση, άνευ χρονολογικής σειράς, των αιτήσεων συνταξιοδότησης.

Για τα μέτρα άμεσης φορολογικής ελάφρυνσης που αφορούν τη ΔΟΥ Παλλήνης και τη ΔΟΥ Ελευσίνας, έχουμε παράταση για:

Υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων φορολογικού έτους 2017 έως και 30 Οκτωβρίου 2018.
Καταβολή του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων φορολογικού έτους 2017 σε τρεις μηνιαίες δόσεις.
Υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων φορολογικού έτους 2017 έως και 30 Οκτωβρίου 2018.
Υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ, των οποίων η προθεσμία έληγε την 31 Ιουλίου 2018, έως και τις 30 Οκτωβρίου 2018.
Απόδοση παρακρατούμενων φόρων έως και 31 Οκτωβρίου 2018.
Υποβολή μεταβολών στις δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9), τα οποία επλήγησαν από τις πρόσφατες πυρκαγιές.
Επίσης, για τους κατοίκους των πληγεισών περιοχών, αναστολή καταβολής βεβαιωμένων οφειλών, που έληξαν ή θα λήξουν εντός εξαμήνου από την έκδοσή της.

Στους ασφαλισμένους του ΕΦΚΑ και στα εξαρτώμενα μέλη, χορηγείται ασφαλιστική ικανότητα μέχρι 31/12/2018 χωρίς προϋποθέσεις, ενώ προβλέπεται και επιμήκυνση των δόσεων οφειλετών συνταξιούχων στις 60 δόσεις.

Επίσης, θα ισχύσει αναστολή:

Υποχρεώσεων καταβολής δόσεων για δανειολήπτες εξ ιδίων κεφαλαίων του τ. ΟΕΚ για χρονικό διάστημα έως 36 μήνες, χωρίς επιβάρυνση.
Πλειστηριασμών για τους πληγέντες από την πυρκαγιά από σήμερα μέχρι την 30.9.2019

Επίσης:

Παροχή ετήσιας επιχορήγησης 1.200 ευρώ σε κάθε πληγείσα οικογένεια για την κάλυψη των πάσης φύσεως τηλεπικοινωνιακών της αναγκών, ανεξαρτήτως παρόχου.
Έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις των Δήμων Μαραθώνα, Ραφήνας – Πικερμίου και Μαραθώνα ύψους 2.000.000 ευρώ.
Άνοιγμα των διοδίων στις πληγείσες περιοχές.
Διαγραφή αδειών κυκλοφορίας οχημάτων που καταστράφηκαν.
Η ΔΕΗ ήδη αποφάσισε την διαγραφή των οφειλών για ηλεκτρική ενέργεια, η οποία έχει καταναλωθεί από 01.01.2018 έως και σήμερα, για οικίες και καταστήματα που καταστράφηκαν, καθώς και για τις οικίες των οικογενειών των θυμάτων.
Αυτονοήτως ο ΕΟΠΥΥ θα αντικαταστήσει όλο τον ιατρικό εξοπλισμό και τα τεχνικά βοηθήματα που καταστράφηκαν.
Τέκνα πληγεισών οικογενειών που φοιτούν ή θα εισαχθούν φέτος σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, αποκτούν αυτοδικαίως δικαίωμα μεταγραφής στο Ίδρυμα που είναι πλησιέστερο στην οικία τους.

Τέλος, θα ισχύσουν μέτρα αποζημίωσης και ενίσχυσης των οικογενειών των θυμάτων ύψους 10.000 ευρώ, χορήγηση μηνιαίου επιδόματος στα ανήλικα τέκνα θανόντων και δικαιώματα διορισμού σε φορείς της γενικής κυβέρνησης.

Σε ρυθμίσεις δανείων των πληγέντων προχωρά η Ελληνική Ένωση Τραπεζών

Μετά από αίτηση των δικαιούχων, οι τράπεζες αποφάσισαν:

Την απαλλαγή των κληρονόμων των αποβιωσάντων από οφειλές αυτών που προέρχονται από στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια.
Την αναστολή πληρωμής δόσεων
Χαμηλότοκα επισκευαστικά δάνεια

Τα παραπάνω μέτρα στήριξης θα αφορούν τους πυρόπληκτους και γενικά ζημιωθέντες.

Επίσης, για τα δάνεια ως προς τα οποία υπάρχουν ήδη καθυστερήσεις και αφορούν τις πληγείσες περιοχές οι τράπεζες, αποφάσισαν: