των Γιάννη Τσατσάκη, Γιώργου Ρούστα
Οξυνση του ανταγωνισμού μεταξύ των εκκοκκιστικών επιχειρήσεων για την εξασφάλιση ικανών ποσοτήτων ποιοτικού και στεγνού σύσπορου βάμβακος φέρνει, εκ των πραγμάτων, η «επόμενη μέρα» μετά το καταστροφικό πέρασμα του «Ιανού» από τον Νομό Καρδίτσας.
Οι πρώτες εκτιμήσεις, από την πλευρά των εκκοκκιστών, μιλούν για μια ποσοτική απώλεια της τάξης των 40.000 τόνων σε επίπεδο πρώτης ύλης, κάτι το οποίο χονδρικά μεταφράζεται σε περίπου 14.000-15.000 τόνους εκκοκκισμένου. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι απώλειες αναμένεται να κινηθούν μεταξύ του 5% και του 7% της συνολικής εγχώριας παραγωγής, η οποία τοποθετούνταν για φέτος λίγο πάνω από τους 300.000 τόνους.
Άλλο ένα 5% θεωρείται σίγουρο ότι θα είναι ποιοτικά υποβαθμισμένο. Σημειωτέον εδώ ότι αρκετοί παραγωγοί θεωρούν τα ποσοστά αυτά αρκετά αισιόδοξα και επιμένουν ότι το μέγεθος της ζημιάς είναι πολύ μεγαλύτερο.
Σε κάθε περίπτωση, οι συνθήκες που διαμορφώνονται νομοτελειακά ανεβάζουν το θερμόμετρο μεταξύ των εκκοκκιστηρίων για την αγορά πρώτης ύλης, κάτι που παραδέχονται και οι ίδιοι οι επικεφαλής των επιχειρήσεων, σημειώνοντας πάντως ότι ο ανταγωνισμός ήδη χτυπούσε «κόκκινο» τα τελευταία χρόνια.
Δεν κινείται η διεθνής αγορά
Εκείνο, ωστόσο, που δεν φαίνεται να αλλάζει μέχρι στιγμής είναι η ασθενική ζήτηση για εκκοκκισμένο βαμβάκι από τη φυσική αγορά. Οι αγοραστές κινητοποιούνται μόνο όταν οι προσφερόμενες τιμές υπολείπονται των αντίστοιχων χρηματιστηριακών του μηνός Δεκεμβρίου 2020, δηλαδή επί της ουσίας ζητούν discount (έκπτωση) αντί να προσφέρουν πριμ (το λεγόμενο basis επί της τιμής χρηματιστηρίου). Προβληματισμό προκαλεί και το γεγονός ότι για όσες ποσότητες έχουν ήδη προπωληθεί (και οι οποίες, σύμφωνα με πληροφορίες, ενδεχομένως να αγγίζουν τους 70.000 τόνους) οι αγοραστές δεν δείχνουν ιδιαίτερη ζέση για δειγματισμούς, φορτώσεις κ.λπ.
Ένα θετικό στοιχείο, πάντως, είναι ότι, έχοντας λάβει γνώση των δύσκολων συνθηκών στη διεθνή αγορά, οι παραγωγοί δείχνουν ιδιαίτερη προσοχή κατά τη διαδικασία συγκομιδής. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Μακεδονία, περιοχή που παραδοσιακά αντιμετωπίζει προβλήματα με τις υγρασίες και η συγκομιδή βρίσκεται, αυτήν τη στιγμή, στο 5%, σχεδόν όλο το βαμβάκι που έχει συλλεχθεί μέχρι στιγμής είναι ξερό.
Αυτό, πέρα από την εξασφάλιση του αντίστοιχου πριμ για τους παραγωγούς (όπως αυτό προκύπτει από το σχετικό οδηγό της ΔΟΒ), εκτιμάται ότι θα βοηθήσει και το μεταποιημένο προϊόν (εκκοκκισμένο) να πουληθεί ευκολότερα, τηρουμένων πάντα των αναλογιών, στη διεθνή αγορά.
Στα 40,5 λεπτά η ΕΑΣ Τρικάλων
Για την ώρα και με το Χρηματιστήριο να κινείται στα 65-66 σεντς/λίμπρα, οι τιμές βάσης που προσφέρουν τα περισσότερα εκκοκκιστήρια κινούνται στην περιοχή των 40 λεπτών/κιλό, νούμερο που αφορά την παράδοση στο εργοστάσιο και μειώνεται από 2 έως 3 ευρώ, εφόσον μιλάμε για τιμή αποθήκης παραγωγού.
Η ΕΑΣ Τρικάλων, που ξεκίνησε την παραλαβή περίπου 700 τόνων βαμβακιού, ανακοίνωσε τιμή 40,5 λεπτά/κιλό, συν το μπόνους για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των 14 ποικιλιών που χρησιμοποιούν οι παραγωγοί-μέλη της, ήτοι επιπλέον 2-3 λεπτά. Η παρότρυνση της διοίκησης προς τους παραγωγούς είναι να μη βιαστούν να κλείσουν συμφωνίες, ευελπιστώντας σε άνοδο της τιμής με βάση την εκτιμώμενη ανοδική διεθνή χρηματιστηριακή πορεία του προϊόντος.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης, Αχιλλέα Λιούτα, «η Ένωση πρωτοπορεί με την τιμή των 40,5 συν τα μπόνους για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη τιμή που έχει δοθεί στον κάμπο και λογικά θα συμπαρασύρει τις προσφορές και των ιδιωτών. Με χαρά διαπιστώνουμε ότι έχουν παίξει μεγάλο ρόλο οι καρότσες που παρέχουμε δωρεάν στους παραγωγούς-μέλη μας, ώστε να μεταφέρουν χωρίς μεταφορικό κόστος το βαμβάκι στα εκκοκκιστήριά μας».
Βαθιές οι πληγές στην Καρδίτσα
«Το ζήτημα δεν είναι μόνο να αποζημιωθούμε για τη φετινή ζημιά που υπέστησαν οι βαμβακιές που καλύπτονται ακόμη και σήμερα από νερό. Θα υπάρξει από την πολιτεία κάποιο σχέδιο, κάποια οδηγία, προκειμένου τα διαλυμένα χωράφια μας να ανασυνταχθούν και να ξαναγίνουν παραγωγικά, ώστε να μην εγκαταλείψουμε όχι μόνο το βαμβάκι, αλλά και τα ίδια τα χωριά μας»;
Tο ερώτημα αυτό διατυπώνουν στην «ΥΧ» αγρότες των Φαρσάλων, οι οποίοι περιμένουν μετά από 14 μέρες τα προσεγγίσουν τα χωράφια τους, αλλά μάταια, αφού τα περισσότερα παραμένουν πλημμυρισμένα. Αρκετοί γεωπόνοι εκφράζουν φόβους ότι έχει διαλυθεί ο παραγωγικός ιστός της περιοχής, καθώς πολλές εκτάσεις (κυρίως σε Φάρσαλα, Παλαμά και Αλμυρό) έχουν μετατραπεί σε νταμάρια.
Υπολογίζεται ότι περίπου 350.000 στρέμματα με βαμβάκι έχουν «χαθεί» κάτω από το νερό, ενώ άγνωστη παραμένει η απώλεια της παραγωγής σε όσα χωριά έβρεξε πολύ. Στα θετικά η καλοκαιρία που επικράτησε όλη την τρέχουσα εβδομάδα και η οποία βοήθησε στη γρήγορη απορρόφηση των νερών από τα χωράφια. Βέβαια, όπως επισημαίνουν γεωπόνοι και εδαφολόγοι, «έχουμε πολύ δρόμο ακόμη μέχρι να υποχωρήσει η λάσπη και να μπορέσουμε να μπούμε στα χωράφια για να διαπιστώσουμε το μέγεθος της ζημιάς, αφού έχει κάνει τα χωράφια απροσπέλαστα, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολο να μπει βαμβακοσυλλεκτική».
Ο Βασίλης Γιαννάκος, παραγωγός και μέλος της ΔΟΒ, περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση στον Νομό Καρδίτσας: «Η ανατολική περιοχή του Δήμου Παλαμά έχει καταστραφεί ολοσχερώς. Τα νερά για να υποχωρήσουν θέλουν ακόμη αρκετές ημέρες. Τα καρύδια έχουν σαπίσει, η λάσπη κυριαρχεί. Ως νομός, αν καταφέρουμε να συγκομίσουμε 70.000 τόνους, θα είναι κατόρθωμα, όταν πέρυσι μαζέψαμε περίπου 170.000 τόνους», σημειώνει, προσθέτοντας ότι «στην παρούσα φάση, δεν γίνεται καμία συζήτηση για τιμή στα εκκοκκιστήρια. Μάλιστα, αν δεν είχαν δώσει εφόδια και λιπάσματα προκαταβολικά στους παραγωγούς, σήμερα θα ήταν κλειστά. Τώρα παραμένουν ανοιχτά για να εισπράξουν έστω κι αυτά που έχουν δώσει».
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2020
