Eναν μικροσκοπικό αισθητήρα για την ανίχνευση φυτοφαρμάκων στα φρούτα μέσα σε λίγα μόνο λεπτά, ανέπτυξαν ερευνητές από το Ινστιτούτο Karolinska στη Σουηδία, με επικεφαλής τον Έλληνα ερευνητή Δρ. Γεώργιο Σωτηρίου. Η τεχνική λειτουργία του μικροαισθητήρα παρουσιάστηκε στο επιστημονικό περιοδικό Advanced Science, με τους ερευνητές να ελπίζουν ότι η συγκεκριμένη τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα πριν από την κατανάλωση.
Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» ο Δρ. Σωτηρίου, κύριος ερευνητής στο Τμήμα Μικροβιολογίας, Όγκων και Κυτταρικής Βιολογίας, Karolinska Institutet, και κύριος συγγραφέας της μελέτης, «πολλά φρούτα και λαχανικά, τα οποία πωλούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και στην Αμερική έχουν μικροποσότητες διάφορων φυτοφαρμάκων ή παρασιτοκτόνων.
Αυτές οι ουσίες σε υψηλές συγκεντρώσεις μπορεί να προκαλέσουν βλαβερές συνέπειες στην υγεία του καταναλωτή και για αυτό έχουν τεθεί συγκεκριμένα και αυστηρά όρια από τους Οργανισμούς. Δυστυχώς, όμως, δεν είναι εύκολο σήμερα να ανιχνευτούν αυτές οι ουσίες σε καθημερινή βάση με έναν εύκολο και γρήγορο, αξιόπιστο τρόπο.
Εμείς, λοιπόν, στο εργαστήριο στοχεύσαμε να αναπτύξουμε έναν αισθητήρα που χρησιμοποιεί νανοσωματίδια αργύρου και που μπορεί να παραχθεί με έναν οικονομικό, αλλά άκρως αναπαραγωγικό τρόπο (με ελάχιστες διαφορές από παρτίδα σε παρτίδα).
Χρησιμοποιούμε μια φασματοσκοπική τεχνική, τη λεγόμενη Φασματοσκοπία Raman Ενίσχυσης Πεδίου (surface enhanced Raman scattering) και αφότου βελτιστοποιήσαμε τις ιδιότητες των νανοσωματιδίων, ούτως ώστε να μπορούν να ανιχνεύσουν πολύ μικρές ποσότητες παρασιτοκτόνων, μπορέσαμε και εκτελέσαμε ένα πιλοτικό πείραμα στο οποίο εφαρμόσαμε γνωστές μικροποσότητες ενός παρασιτοκτόνου στην επιφάνεια ενός μήλου και, στη συνέχεια, ακουμπώντας μια μπατονέτα στο σημείο αυτό και εφαρμόζοντάς τη στον αισθητήρα μας, μπορέσαμε να ανιχνεύσουμε την παρουσία του παρασιτοκτόνου.
Επειδή η τεχνική αυτή δεν χρειάζεται ιδιαίτερα εκλεπτυσμένο εξοπλισμό, οι αισθητήρες μας θα μπορούσαν να εφαρμοστούν είτε στα σημεία πώλησης, είτε στα σημεία κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών για να μπορέσουμε να ανιχνεύσουμε αν κάποιο φυτοφάρμακο υπάρχει σε συγκεντρώσεις πάνω από τα επιτρεπτά όρια και να δίνουν με αυτόν τον τρόπο τη σιγουριά στον καταναλωτή».
Το γάντι κατά των υπολειμμάτων
Η δράση, όμως, των ερευνητών δεν σταματά στα παραπάνω, καθώς επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο (USP) ανέπτυξαν ένα γάντι για την ταχεία ανίχνευση υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα ως εναλλακτική λύση στις χρονοβόρες εργαστηριακές αναλύσεις. Το γάντι, το οποίο είναι κατασκευασμένο από συνθετικό καουτσούκ και εξοπλισμένο με αισθητήρες, είναι σε θέση να κάνει μία ανάλυση μέσα σε λίγα λεπτά και να στείλει τα αποτελέσματα σε ένα έξυπνο κινητό.
Μέσω της πρακτικής αυτής, μπορούν να ανιχνευθούν τέσσερις διαφορετικές κατηγορίες χημικών ουσιών, συμπεριλαμβανομένων μερικών από τις πιο συχνά χρησιμοποιούμενες σε καλλιέργειες όπως ο καφές και τα σιτηρά. Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα γάντια ανίχνευσης μπορούν, επίσης, να χρησιμοποιηθούν για την ανάλυση του χυμού φρούτων, βυθίζοντας απλώς τα δάχτυλα στο υγρό.
