Ανυπολόγιστες οι ζημιές στον αγροτικό τομέα της Δυτικής Ελλάδας από τις πυρκαγιές
Τεράστια ήταν η καταστροφή που άφησαν πίσω τους οι πυρκαγιές που έπληξαν την Αχαΐα και τις γειτονικές Περιφερειακές Ενότητες την προηγούμενη εβδομάδα, με εμφανή τα «σημάδια» για τον πρωτογενή τομέα και τις αγροτικές υποδομές. Κάνοντας έναν πρώτο απολογισμό, οι γεωργοί και κτηνοτρόφοι βρίσκονται σε απόγνωση, καθώς οι απώλειες είναι ανυπολόγιστες και απαιτούν άμεση κρατική παρέμβαση.
Σε έκτακτο Περιφερειακό Συμβούλιο της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη (20/8), με μοναδικό θέμα τις πυρκαγιές, αποτυπώθηκε το μέγεθος των ζημιών, που καταδεικνύει τις τεράστιες επιπτώσεις στην κοινωνία και την οικονομία και τον άμεσο κίνδυνο ερήμωσης της υπαίθρου, επιβάλλοντας την υιοθέτηση έκτακτων μέτρων ανακούφισης και ανασυγκρότησης.
Κατά την τοποθέτησή του, ο περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης, μετέφερε τα πιο πρόσφατα στοιχεία, σε σχέση με τις ζημιές που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα σε όλη την περιφέρεια. Αναλυτικά, στην Περιφερειακή Ενότητα Αχαΐας κάηκαν 800 αιγοπρόβατα, 500 πτηνά, 253 μελισσοκυψέλες και 9.000 στρέμματα αγροτοδασικής έκτασης. Επιπλέον, έχουν σημειωθεί σοβαρές απώλειες σε σταβλικές εγκαταστάσεις, αποθήκες ζωοτροφών, αγροτικά μηχανήματα και αρδευτικά δίκτυα, με την πλήρη αποτύπωση των ζημιών να βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη. Στην Περιφερειακή Ενότητα Αιτωλοακαρνανίας κάηκαν 100 αιγοπρόβατα, 250 μελισσοκυψέλες και 5.000 στρέμματα αγροτοδασικής έκτασης, ενώ την Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας 100 αιγοπρόβατα, 3.000 στρέμματα ελιές και σταφιδάμπελα και 2.500 στρέμματα χορτολιβαδικής έκτασης.
Ο περιφερειάρχης εξέφρασε την αποφασιστικότητά του για άμεση διεκπεραίωση όλων των διαδικασιών, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο χρόνος της καταβολής αποζημιώσεων, αλλά και την κατάλληλη προετοιμασία με αντιπλημμυρικά, αντιδιαβρωτικά έργα ενόψει του χειμώνα.
Διαδικασία αποζημιώσεων
Ο αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης, Ανδρέας Φίλιας, ενημέρωσε το Σώμα του Περιφερειακού Συμβουλίου ότι οι αποζημιώσεις θα χορηγηθούν, μεν, μέσω ΕΛΓΑ, αλλά με χρηματοδότηση από την κρατική αρωγή.
Μάλιστα, διευκρίνισε ότι θα δοθούν και προκαταβολές στους πληγέντες. Μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί η καταγραφή και η υποβολή δηλώσεων, ώστε να ξεκινήσει άμεσα η όλη διαδικασία. Παράλληλα, διασφαλίστηκε η διάθεση ζωοτροφών στους δικαιούχους, προκειμένου να καλυφθούν άμεσα οι βασικές ανάγκες των κτηνοτρόφων.
Εξάλλου, όπως ανακοινώθηκε από το κυβερνητικό κλιμάκιο που μετέβη στην Πάτρα, μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου αναμένεται να εκδοθεί ΚΥΑ για τον καθορισμό των πληγεισών περιοχών, ώστε οι πολίτες να μπορούν να επισκευάσουν ή να ανακατασκευάσουν κατοικίες με επιδότηση 80%. Παράλληλα, προωθείται το πρόγραμμα «ΑΧΑΪΑ PASS», ύψους 1,5 εκατ. ευρώ, για την ενίσχυση του τουρισμού και της τοπικής οικονομίας, ενώ σύντομα αναμένονται και συμπληρωματικά μέτρα στήριξης.
Στοχευμένες ενέργειες
Όπως επισημάνθηκε στο Περιφερειακό Συμβούλιο, τόσο από τους δημάρχους των περιοχών που επλήγησαν όσο και από τις παρατάξεις, η πολιτεία καλείται να κινηθεί άμεσα, με στοχευμένες ενέργειες, ώστε να καταβληθούν χωρίς καθυστερήσεις οι αποζημιώσεις, αποφεύγοντας την πολύχρονη αναμονή που εξακολουθούν να βιώνουν οι κάτοικοι της Ηλείας από το 2021 και του Ερυμάνθου από το περασμένο έτος.
Επίσης, τονίσθηκε η ανάγκη θεσμικών αλλαγών στην πρόληψη και την αντιπλημμυρική προστασία, ώστε οι πληγείσες περιοχές να θωρακιστούν απέναντι σε μελλοντικούς κινδύνους.
Ο δήμαρχος Δυτικής Αχαΐας, Γρηγόρης Αλεξόπουλος, έθεσε ως ύψιστη ανάγκη για την επόμενη μέρα των καταστροφικών πυρκαγιών ένα ολιστικό πρόγραμμα για την ανασυγκρότηση της Δυτικής Αχαΐας, με βασικούς άξονες τον πρωτογενή τομέα, το περιβάλλον και την κοινωνία, που θα συνδυάζει δράσεις ανακούφισης, παρεμβάσεις αποκατάστασης και στρατηγικό σχεδιασμό ανθεκτικότητας.
Όπως ανέφερε, δεν είναι μόνο οι σημαντικές υποδομές και οι περιουσίες που χάθηκαν μέσα στις φλόγες, όπως αντλιοστάσια, δρόμοι, γέφυρες, δίκτυα και σπίτια. «Αυτήν τη στιγμή, όλος ο παραγωγικός ιστός της Δυτικής Αχαΐας έχει διαλυθεί. Η “ατμομηχανή” της τοπικής οικονομίας, ο πρωτογενής τομέας, έχει ουσιαστικά καταστραφεί. Καλλιέργειες, θερμοκήπια, δένδρα, αποθήκες, τρακτέρ και λοιπός γεωργικός εξοπλισμός», περιέγραψε.
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι «απαιτείται ένα ολοκληρωμένο και πολυεπίπεδο σχέδιο δράσης, με άμεσες, αλλά και μακροχρόνιες παρεμβάσεις, με στόχο την αποκατάσταση των υποδομών, την αναζωογόνηση του παραγωγικού μοντέλου, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της περιοχής μας απέναντι σε μελλοντικές θεομηνίες, τη στήριξη των κατοίκων και παραγωγών για να ξανασταθούν στα πόδια τους και να αντικρίσουν το αύριο με αξιοπρέπεια».
Ψήφισμα του Αγροτικού Συλλόγου Δυτικής Αχαΐας
Οι τεράστιες καταστροφές σε καλλιέργειες, κτηνοτροφικές μονάδες και αγροτικές εγκαταστάσεις, ελαιώνες, αμπέλια και άλλες παραγωγές άφησαν εκατοντάδες οικογένειες χωρίς εισόδημα και με αβεβαιότητα για το μέλλον. Σε ψήφισμά του, ο Αγροτικός Σύλλογος Δυτικής Αχαΐας τόνισε ότι ο πρωτογενής τομέας αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας.
Όπως επεσήμανε, «χωρίς έμπρακτη στήριξη, οι συνέπειες για τον τόπο μας θα είναι δραματικές. Προς αυτή την κατεύθυνση, απαιτείται άμεση και ουσιαστική καταγραφή όλων των ζημιών από τον ΕΛΓΑ, με επιτόπιους ελέγχους στις πληγείσες περιοχές, γρήγορη καταβολή αποζημιώσεων στους πληγέντες, χωρίς χρονοβόρες και πολυετείς διαδικασίες και ένταξη των αποζημιώσεων σε άμεσο χρηματοδοτικό μέτρο, ώστε οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι να έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους.
Επιπλέον, απαιτείται παράταση των δηλώσεων ΟΣΔΕ για τους παραγωγούς της Αχαΐας που επλήγησαν και ένταξη του μηχανολογικού εξοπλισμού σε πρόγραμμα αποζημιώσεων και στήριξης, καθώς αποτελεί βασικό εργαλείο της παραγωγικής διαδικασίας».
Δεν φταίει η κλιματική αλλαγή, λένε οι γεωπόνοι
Ο Σύλλογος Γεωπόνων Αχαΐας, Κεφαλονιάς και Ζακύνθου εξέφρασε την οργή και την αγανάκτησή του για την ανεπάρκεια και την αναλγησία της πολιτείας, η οποία, όπως υπογραμμίστηκε σε σχετική ανακοίνωση, οδήγησε στις καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν την Πάτρα και τη Δυτική Αχαΐα. «Δεν πρόκειται για φυσικό φαινόμενο, ούτε για κλιματική αλλαγή», αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους. Πρόκειται για εγκληματική αδιαφορία του κρατικού μηχανισμού στη διαχείριση και την πρόληψη των πυρκαγιών, απέναντι στη διαχείριση των δασών, των αγροτικών εκτάσεων και των ζωνών υψηλού κινδύνου. Χωρίς ουσιαστικό σχεδιασμό, χωρίς καθαρισμούς, χωρίς ενίσχυση των αρμόδιων υπηρεσιών και χωρίς στήριξη των παραγωγών, οι φωτιές θα συνεχίσουν να καταπίνουν τον τόπο μας», προειδοποίησε ο Σύλλογος.
Οι γεωπόνοι τόνισαν πως οι εικόνες ολοκληρωτικής καταστροφής σε δάση, καλλιέργειες, αγροικίες και κτηνοτροφικές μονάδες δεν αποτελούν «απρόβλεπτη φυσική καταστροφή», αλλά «το αποτέλεσμα δεκαετιών εγκατάλειψης, αδιαφορίας και πρόχειρων σχεδιασμών, που περιορίζονται σε ανακοινώσεις μετά την τραγωδία».
Στο πλαίσιο αυτό, ο Σύλλογος θέτει συγκεκριμένα αιτήματα:
- Ουσιαστική αποκατάσταση των πληγεισών περιοχών, με σχέδιο βασισμένο σε επιστημονικά δεδομένα, χωρίς καθυστερήσεις και γραφειοκρατία.
- Στήριξη των παραγωγών που έχασαν χωράφια, καλλιέργειες, κοπάδια και μελίσσια.
- Πρόγραμμα πρόληψης, που θα περιλαμβάνει σωστή διαχείριση δασών, αγροτικών ζωνών και υποδομών προστασίας.
- Άμεση στελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών με γεωτεχνικούς επιστήμονες, για τον σωστό σχεδιασμό και την πρόληψη.
Προβληματισμός από το Τεχνικό Επιμελητήριο
Με πρωτοβουλία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας / Τμήμα Δυτικής Ελλάδας και του προέδρου του, Βαγγέλη Καραχάλιου, πραγματοποιήθηκε κοινή επίσκεψη κλιμακίου του ΤΕΕ και αντιπροσωπείας του ΓΕΩΤΕΕ, με επικεφαλής τον πρόεδρο του ΓΕΩΤΕΕ, Μενέλαο Γαρδικιώτη, στις πληγείσες περιοχές του Δήμου Πατρέων και του Δήμου Δυτικής Αχαΐας.
Στο πλαίσιο της επίσκεψης, πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με τους δημάρχους, τις δασικές και πυροσβεστικές υπηρεσίες και ακολούθησαν αυτοψίες στις καμένες εκτάσεις.
Από τις επαφές αναδείχθηκαν κρίσιμες αδυναμίες, που επηρεάζουν την πρόληψη και την καταστολή των πυρκαγιών, όπως οι ελλείψεις σε εξειδικευμένο προσωπικό σε δήμους και δασικές υπηρεσίες, η εξαιρετικά περιορισμένη χρηματοδότηση των τοπικών δομών πολιτικής προστασίας, καθώς και η απουσία ενιαίας δασικής πολιτικής και σαφούς επιχειρησιακού πλαισίου διαχείρισης των δασών.
Επίσης, αναδείχθηκαν τα κενά στον συντονισμό και την έγκαιρη κινητοποίηση εναέριων μέσων, η αδιανόητα κακή διαχείριση νερού από τα αντλιοστάσια ύδρευσης, τα οποία λειτουργούν χωρίς εφεδρικό δίκτυο ηλεκτροδότησης, κατά την κατάσβεση με αυταπόδεικτες παραλείψεις από δήμους και πολιτική προστασία.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο ΔΕΔΗΕ δεν πρέπει να μένει στο απυρόβλητο, ενώ τονίσθηκε η ανάγκη αξιοποίησης νέων τεχνολογιών για την πρόληψη σε συνθήκες κλιματικής κρίσης.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη φωτιά της Πάτρας, η οποία ξεκίνησε από τον αστικό και περιαστικό ιστό και επεκτάθηκε σε δασικές εκτάσεις, φανερώνοντας σοβαρά κενά ετοιμότητας σε υβριδικά φαινόμενα που συνδέουν πόλη και φύση. Όπως επισημάνθηκε, η απουσία σχεδίου τόσο του δήμου όσο και της πολιτείας «ήταν και είναι εκκωφαντική» σε μια τέτοια κατάσταση πυρκαγιάς, μέσα στο αμιγώς αστικό κομμάτι.
Σημαντική πρέπει να είναι η παρουσία της πολιτείας στη Δυτική Αχαΐα, όπου επλήγησαν ανεπανόρθωτα μικρές και πολύ μικρές γεωργοκτηνοτροφικές μονάδες, που αποτελούν τον πυρήνα της τοπικής οικονομίας, αλλά και του εισοδήματος χαμηλού οικονομικού προφίλ οικογενειών, με δυσανάλογες επιπτώσεις από αυτές που μπορούν να καλυφθούν από άμεσα μέτρα ανακούφισης των πληγέντων μέσω της κρατικής αρωγής.
Τέλος, ο πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας υπογράμμισε ότι «η επιστημονική κοινότητα είναι παρούσα και έτοιμη να συμβάλει με τεκμηριωμένες προτάσεις και συνεργασία με όλους τους θεσμούς, ώστε να διαμορφωθεί ένα σύγχρονο πλαίσιο πρόληψης, σχεδιασμού και ανθεκτικής ανάπτυξης».
|
Meteo: Πάνω από 100.000 στρέμματα κατέκαψαν οι φωτιές της προηγούμενης εβδομάδας σε Χίο, Ζάκυνθο, Πρέβεζα και Κάτω Αχαΐα Το μέγεθος της ζημιάς που προκάλεσαν –τουλάχιστον μέχρι την Τετάρτη 13/8– οι καταστροφικές πυρκαγιές που επικράτησαν την προηγούμενη εβδομάδα σε όλη την ελληνική επικράτεια αποτυπώνουν δορυφορικά στοιχεία, τα οποία επεξεργάστηκε η ομάδα του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Ο λόγος για δορυφορικά δεδομένα από δορυφόρους πολύ υψηλής ανάλυσης, οι οποίοι πέρασαν πάνω από τις πληγείσες περιοχές το μεσημέρι της Τετάρτης 13 Αυγούστου 2025, αποκαλύπτοντας την έκταση των περιοχών που επλήγησαν από τις πρόσφατες δασικές πυρκαγιές στη Χίο, στη Ζάκυνθο, στην Πρέβεζα και στην Κάτω Αχαΐα. Ειδικότερα, σύμφωνα με την ανάλυση των δορυφορικών δεδομένων του ευρωπαϊκού μηχανισμού Copernicus EMS, έως τις 12:40 το μεσημέρι της Τετάρτης 13/08, είχαν καεί συνολικά περισσότερα από 100.000 στρέμματα, εκ των οποίων:
|
