Το 2020 ήταν μια χρονιά ορόσημο για το εξωτερικό εμπόριο αγροδιατροφικών προϊόντων της Ελλάδας. Για πρώτη φορά, μετά από πάνω από τρεις δεκαετίες, το εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων και τροφίμων έγινε πλεονασματικό, με ύψος λίγο πάνω από μισό δισ.
Αυτό αποτελεί πολύ ενθαρρυντική εξέλιξη, δεδομένου ότι το μέγιστο έλλειμμα στα αγροδιατροφικά προϊόντα -3 δισ.- είχε παρατηρηθεί το 2008, λίγο πριν από την έναρξη της μακροχρόνιας οικονομικής κρίσης της χώρας μας, κάτι που δείχνει ότι, μέσα στην κρίση, ο αγροδιατροφικός τομέας τα πήγε αρκετά καλά, αυξάνοντας σημαντικά τον εξαγωγικό του προσανατολισμό.
Τα τελευταία 3-4 χρόνια πριν από την πανδημία, το έλλειμμα κυμαινόταν στα επίπεδα του 0,5-1 δισ.
Κατά τη διάρκεια του 2020, η πανδημία είχε θετική επίδραση στο αγροδιατροφικό εμπορικό ισοζύγιο, κυρίως μέσω του σημαντικού περιορισμού των εισαγωγών, δεδομένου ότι ο τομέας της εστίασης, αλλά και του τουρισμού γενικότερα, κινήθηκαν σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Για το 2021 φαίνεται να συνεχίζεται η αύξηση των εξαγωγών, αλλά το ίδιο συμβαίνει και με τις εισαγωγές που φαίνεται να ανακάμπτουν σημαντικά. Έτσι, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα της περιόδου Ιανουαρίου-Νοεμβρίου, φαίνεται ότι το πλεόνασμα που επετεύχθη το 2020 συρρικνώνεται σημαντικά. Μένει να φανεί εάν θα εξαλειφθεί και θα γυρίσει πάλι σε έλλειμμα ή θα καταφέρει η αύξηση των εξαγωγών να το συγκρατήσει και να παραμείνει πλεόνασμα για δεύτερη συνεχή χρονιά. Εάν αυτό γίνει, θα είναι μια σημαντική επιτυχία για τον αγροδιατροφικό τομέα.
Όμως, όπως έχει επανειλημμένα τονιστεί, για να καταφέρει ο ελληνικός αγροτικός τομέας να καταστεί βιώσιμα και όχι συγκυριακά (βλ. πανδημία) πλεονασματικός, θα πρέπει να αναπτύξει τον κτηνοτροφικό κλάδο, ο οποίος είναι από τους λιγότερο ανεπτυγμένους σε σχέση με τους υπόλοιπους κλάδους της αγροτικής παραγωγής.
Οι υδατοκαλλιέργειες έχουν επίσης μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης, αλλά και η μεταποιητική αλυσίδα του ελαιολάδου έχει σημαντικές δυνατότητες αύξησης της εξαγόμενης προστιθέμενης αξίας, με ταυτόχρονη μείωση της έντονης διακύμανσης των εξαγωγών χύμα προϊόντος από έτος σε έτος.
Οι εξαγωγές αγροδιατροφικών προϊόντων θα πρέπει να υπερκαλύπτουν τις συνεχώς αυξανόμενες εισαγωγές οι οποίες ενισχύονται με την συνεχή αύξηση του τουριστικού τομέα ο οποίος, μετά το πλήγμα που δέχθηκε από την COVID-19, δείχνει σημάδια δυναμικής ανάκαμψης.
